Mısır’da ‘taksiden atlayan kız’ olayı sosyal medyayı ayağa kaldırdı

Bir sürücünün yolcusunu kaçırmaya teşebbüs etmekle suçlanmasının ardından akıllı ulaşım uygulamalarındaki kontrollere ilişkin şüpheler arttı.

Habibe eş-Şemaa, Mısır’da taksiden atlayan kız (Arkadaşlarının sosyal medyada paylaştığı bir fotoğraf)
Habibe eş-Şemaa, Mısır’da taksiden atlayan kız (Arkadaşlarının sosyal medyada paylaştığı bir fotoğraf)
TT

Mısır’da ‘taksiden atlayan kız’ olayı sosyal medyayı ayağa kaldırdı

Habibe eş-Şemaa, Mısır’da taksiden atlayan kız (Arkadaşlarının sosyal medyada paylaştığı bir fotoğraf)
Habibe eş-Şemaa, Mısır’da taksiden atlayan kız (Arkadaşlarının sosyal medyada paylaştığı bir fotoğraf)

Mısır’da uygulama üzerinden çağırdığı taksiyle Kahire’nin doğusundaki Süveyş tarafına giderken, kaçırılma teşebbüsüne maruz kalmasının ardından araçtan atlayan kızın yaşadığı olay, özel taşımacılık şirketlerinin çalışmalarını düzenleyen kontroller ve güvenli bir ulaşım için çalışanların seçilmesine ilişkin kriterler hakkında sosyal medya platformlarında geniş çaplı tartışmalara yol açtı.

Olay, geçtiğimiz Çarşamba günü yaşandı. 20 yaşındaki Habibe eş-Şemaa Madinaty’deki ikamet yerinden özel bir ulaşım uygulamasına ait bir araba çağırdı ve yola çıktı. Cumartesi akşamı bir televizyon röportajında ​​konuşan Habibe’nin annesi, kızını kontrol etmek için aradığında kızının “Sürücü normal görünmüyor” dediğini, bu yüzden kızına araba değiştirmesini tavsiye ettiğini ancak kızının ona Madinaty’den çıktığını ve ulaştığında arayacağına söz verdiğini anlattı.

Habibe eş-Şemaa, araba hareket halindeyken arka kapıdan atladı. Yoldan geçen bir kişi onun arabadan düştüğünü görünce durup onu yardım etmeye çalıştı. Kızının yaralandığını, kanamasının olduğunu ve bilincini kaybettiğini belirten anne, Habibe’nin bilincini kaybetmeden önce şoförün onu kaçırmaya çalıştığı ile ilgili bir şeyler söylediğini anlattı.

Olay kamuoyunda büyük bir yankı uyandırdı ve “Gündoğumu Kızı #Habibe_eş-Şemaa” hashtag’i sosyal medyada trendlere girdi. Mısır polisi, suç geçmişi olduğu tespit edilen araç sürücüsünü gözaltına aldı. Mısır İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, sürücü, ‘otomobilin camlarını kapatıp parfüm sıkarken, kadın yolcunun araçtan atlaması karşısında şaşkınlığa uğradığını, yoluna devam ettiğini ve zarar görmesi hakkında endişe duymadığını’ belirtti.

Mısır İçişleri Bakanlığı, Habibe’nin ‘kafasında yaralar ve ciddi bir bilinç bozukluğu ile hastaneye geldiğini’, sürücünün ise soruşturma için 4 gün gözaltında tutulduğunu açıkladı.

Araç çağırma uygulamaları Mısır’da 2014’ten bu yana faaliyet gösteriyor ve ‘seyahat için araç çağırmanın güvenilir bir yolu’ olarak kabul edildiğinden yaygın bir şekilde kullanılıyor.

Gazeteci Amr Adib, Mısırlı ailelerin güvenini kazanan söz konusu uygulamalardan konuya açıklık getirmesini isterken, bu olayın halk üzerinde kötü bir etki yaratacağını söyledi.

Olay, Mısır Temsilciler Meclisi üyelerinin de dikkatini çekti ve Tecemmu Partisi parlamento organı başkanı Atıf Mağaveri, Mısır’daki akıllı ulaşım şirketlerinin sürücü seçiminde belirli şartlara ve kontrollere uyması gerektiğini vurguladı.

Mağaveri, Şarku’l Avsat’a “Bu olay elbette bireysel bir olay, zira her şirkette veya yerde bunları yapan kişiler olabilir. Ancak bu şirketlerin çalışanlarının güvenlik taramasına dayalı olarak önceden çalışma izni almaları ve ayrıca uyuşturucu kullanmadıklarından da emin olmaları gerekiyor” dedi.

Bu olayın ‘vatandaşların hizmetinde çalışan tüm özel ulaşım araçlarının dosyasının açılması, koşullarının ve hizmet verenlerin koşullarının yasallaştırılmasının başlangıcı olması gerektiğini’ belirtti. Mısırlı parlamenter, ‘milyonlarca Mısırlının güvenliğini etkileyen bu konuyla ilgili acil önlemlerin alınması için konuyu parlamentoda gündeme getirme girişiminde bulunacağını’ vurguladı.

Mısır yasaları, şirketin sürücüleri etik ve profesyonel bir şekilde seçmeyi taahhüt etmesi de dahil olmak üzere, akıllı ulaşım uygulamalarında çalışma lisansı alabilmek için sürücülerin karşılaması gereken şartları belirliyor. Şirketin, yüzde 0,5’ten az olmayacak şekilde aylık rastgele seçilmiş sürücü örnekleri üzerinde uyuşturucu testi yapması gerekiyor. Mısır Parlamentosu üyesi Emel Selame bu yasalara istinaden, yerel medyada yer alan çok sayıda taciz vakasına dikkati çekerek, sürücülerin seçilmesi ve çalıştırılması için gerekli prosedür ve kuralların sıkılaştırılmasını talep etti.



Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.