Gazze ateşkesi iki ‘engelle’ karşı karşıya: İsrail’in konuşlanması ve yerinden edilenlerin geri dönüşü

ABD’den altı haftalık ateşkes için baskı geliyor… Ramazan ayında Batı Şeria’da ‘işlerin, durdurulması zor bir şekilde kötüye gitmesinden’ korkuluyor

 İsrail'in Kfar Saba beldesinde, Gazze Şeridi’nde Hamas hareketi tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba beldesinde, Gazze Şeridi’nde Hamas hareketi tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
TT

Gazze ateşkesi iki ‘engelle’ karşı karşıya: İsrail’in konuşlanması ve yerinden edilenlerin geri dönüşü

 İsrail'in Kfar Saba beldesinde, Gazze Şeridi’nde Hamas hareketi tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba beldesinde, Gazze Şeridi’nde Hamas hareketi tarafından tutulan rehinelerin serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)

İsrail ve Hamas Hareketi, ABD Başkanı Joe Biden’ın Gazze Şeridi’nde önümüzdeki hafta başlayabilecek uzun vadeli bir ateşkese ilişkin açıklamalarına temkinli bir şekilde yaklaştı. Üst düzey İsrailli yetkililerin anlaşmaya varılma olasılığını düşük gördüklerine ilişkin haberlerle birlikte, Hamas’taki kaynaklar Şarku’l Avsat’a, anlaşmanın ilk aşaması üzerinde mutabakata varılmasını engelleyen iki unsurdan bahsettiler.

Harekete sunulan son önerinin mevcut haliyle kabul edilemez olduğunu ve bazı maddelerinde değişiklik yapılması gerektiğini açıklayan kaynaklar, iki konuda fikir ayrılığına düşüldüğünü açıkladılar. Bunlardan ilkinin anlaşmanın ilk aşamasında İsrail ordusunun geri çekilmesi ve konuşlanma yerleri olduğunu, ikincisinin ise yerinden edilmiş kişilerin herhangi bir kısıtlama, koşul ve denetim olmaksızın Gazze Şeridi’nin kuzeyine dönmesine izin verilmesi olduğunu söylediler.

Hamas kaynakları, İsrail ordusunun Gazze’nin merkezinden tamamen çekilmemesi, yerinden edilenlerin Gazze Şeridi’nin kuzeyine döneceği yolu açmaması, tüm engelleri kaldırmaması ve yerinden edilenlerin koşulsuz bir şekilde geri dönmesine izin vermemesi durumunda yakın zamanda bir anlaşma olmayacağını söylediler.

Hamas, bir takas anlaşması ve 40 gün sürecek bir ateşkes için arabulucular (ABD’liler, Mısırlılar ve Katarlılar) tarafından hazırlanan yeni bir teklif taslağı almıştı.

Yeni Partis anlaşmasının çerçevesi, Hamas’ın bütün kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve hastalar da dahil olmak üzere 40 rehineyi serbest bırakması karşılığında; savaşa altı haftalığına ara verilmesini, İsrail’in aralarında önemli kişilerin de bulunduğu 400 tutukluyu serbest bırakmasını, ilk aşamada gençleri kapsamamak kaydıyla yerinden edilenlerin İsrail’in kontrol noktalarından geçerek aşamalı bir şekilde dönüşünü ve Gazze’ye daha fazla yardım girmesini kapsıyor.

ABD, Gazze’deki çatışmaların altı hafta süreyle durdurulması için baskı yapıyor. Başkan Joe Biden NBC’ye verdiği röportajdaki “Ramazan yaklaşıyor ve Hamas’ın elindeki rehineleri çıkartmamız için bize zaman tanımak amacıyla Ramazan ayı boyunca herhangi bir şey yapmama konusunda İsrailliler arasında bir anlaşma var” sözleriyle iyimserlik atmosferini güçlendirdi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, ABD’li mevkidaşı Antony Blinken ile dün yaptığı telefon görüşmesinde, Gazze’deki güvenlik ve insani koşulların yansımalarıyla başa çıkmak için gösterilen çabaları ele aldı.

İsrail, Batı Şeria'da aralarında İslami Cihad’a bağlı silahlı bir tabur komutanının da bulunduğu dört Filistinliyi öldürürken, Ramazan ayında ‘işlerin durdurulması zor bir şekilde kötüye gitmesinden’ korkuluyor.



HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

TT

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

HTŞ, Halep’e doğru ilerliyor… Suriye ordusu Rusya'nın yardımıyla durdurmaya çalışıyor

Heyetu Tahriru'ş Şam'ın (HTŞ) Halep'te Suriye ordusuna karşı yürüttüğü Saldırganlığı Caydırma Operasyonu (Rad'ul Udvan)  Suriye ve Rusya'nın HTŞ ve İdlib'deki silahlı muhalif gruplara yönelik bombardımanı eşliğinde dün (Perşembe) ikinci gününe girdi. Türkiye ise gelişmeleri takip ettiğini ve bölgedeki güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını açıkladı.

HTŞ ve Fethu'l Mubin Operasyon Odası’na bağlı güçler, ülkenin kuzeybatısındaki Halep vilayetinde Suriye ordusunun kontrolünde bulunan 10 kasaba ve köyün kontrolünü ele geçirdi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) tarafından yayınlanan ilk bilançoya göre 80 HTŞ mensubu, Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu'na bağlı 19 savaşçı ve aralarında farklı rütbelerden 4 subayın da bulunduğu 54 Suriye askeri öldü.

HTŞ ilerliyor

HTŞ dün rejim güçleriyle girdiği şiddetli çatışmaların ardından İdlib'in doğusunda Şabur, Dadih ve Keferbatih olmak üzere üç stratejik köyü, Halep'in batı kırsalında ise Keferbasin ve Arnaz köylerini ele geçirdi. HTŞ’nin bu çatışmalar sırasında 8 askeri esir alınırken, diğer iki askeri de Halep'in batı kırsalında esir alındı.

zxscdvf
HTŞ tarafından Halep ekseninde gerçekleştirilen bombardıman (AFP)

Şarku’l Avsat’ın SOHR’dan aktardığına göre Rus savaş uçakları hava saldırılarını yoğunlaştırarak Sermin kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı, Mecdelya kasabası çevresini hedef alan dört hava saldırısı ve İdlib'in doğu kırsalındaki Neyrab kasabasının dış mahallelerine birkaç hava saldırısı düzenledi.

Suriye ordusu ve muhalif gruplardan kaynaklar, Rusya ve Suriye hava kuvvetlerinin HTŞ'nin Şubat 2020'de İdlib'e düzenlediği ve aynı yıl 5 Mart'ta imzalanan Türk-Rus anlaşmasıyla durdurulan saldırıdan bu yana en büyük saldırıyı püskürtmek için Suriye'nin kuzeybatısında Türkiye sınırına yakın muhaliflerin kontrolündeki bölgeleri bombaladığını bildirdi.

Söz konusu anlaşma kapsamında Türkiye, muhaliflerin saldırısı nedeniyle topraklarına yeni bir Suriyeli mülteci dalgasını önlemeyi amaçlayan ‘Bahar Kalkanı’ adlı askeri operasyonu durdurdu.

AFP'ye konuşan askeri bir kaynak HTŞ ve muhalif savaşçıların Halep kentinin dış mahallelerine yaklaşık 10 kilometre mesafede, İran destekli Hizbullah'ın güçlü olduğu Şii kasabaları Nubl ve ez-Zehra'ya birkaç kilometre mesafede ilerlediğini ve Halep'in doğusunda İran yanlısı grupların üslendiği Neyrab havaalanına saldırdığını söyledi.

thyjukı
Halep köylerinden iki genç adam, HTŞ ve Suriye ordusu arasındaki karşılıklı bombardımanı uzaktan izliyor. (AFP)

HTŞ, Türkiye'nin daha önce uyarıda bulunduğu operasyonun, son haftalarda İdlib'in güneyindeki bölgelerde Rusya ve Suriye hava kuvvetleri tarafından sivillere yönelik saldırıların artmasına bir yanıt olduğunu ve muhalif gruplarla cephe hattına yakın bölgelere yığınak yapan Suriye ordusunun saldırılarını beklediğini söyledi.

Şam'ın Türkiye sınırına yakın, 3 milyondan fazla insanın yaşadığı ve 2011'den bu yana iç savaştan kaçan milyonlarca insanın kamplarda barındığı İdlib'de muhaliflerin elindeki son bölgeyi de ele geçirme çabası çerçevesinde muhaliflerin elindeki köylere insansız hava araçlarıyla (İHA) düzenlenen saldırılarda yılbaşından bu yana çoğu sivil 80'den fazla kişi hayatını kaybetti.

Suriye ordusu karşılık veriyor

Suriye ordusu çarşamba günü şafak vakti aniden başlatılan Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’ndan bu yana ilk kez dün bir açıklama yaptı. Açıklamada, “Silahlı kuvvetlerimiz halen devam etmekte olan terör saldırısına karşı koymuş, Rusya ve dost kuvvetlerle iş birliği içinde, bölgeyi geri almak ve durumu eski haline getirmek için saldırgan terör örgütlerine teçhizat ve can bakımından ağır kayıplar verdirmiştir” denildi.

jukı
Suriye ordusu topçuları HTŞ saldırılarına karşılık veriyor. (Suriye medyası)

Şam, HTŞ'ye (eski adıyla Nusra Cephesi) atıfta bulunarak El Kaide'den ilham alan militanlara karşı savaş yürüttüğünü söylüyor ve sivilleri ayrım gözetmeksizin hedef aldığını reddediyor.

HTŞ ve daha az etkili muhalif gruplar, İdlib ve çevresinin yaklaşık yarısının yanı sıra Rusya ve Türkiye arasında varılan ve ‘Putin-Erdoğan bölgesi’ olarak adlandırılan anlaşma kapsamında çatışmasızlık bölgesi ilan edilen komşu iller Halep, Lazkiye ve Hama'daki komşu bölgeleri de kontrol ediyor.

Türkiye gelişmeleri takip ediyor

Türkiye Savunma Bakanlığı'ndan resmi bir kaynağa göre, Suriye'nin kuzeyindeki Halep kırsalı bu çatışmalardan önce aylardır sessizdi. Bölge zaman zaman çeşitli tarafların karşılıklı bombardımanına ve Suriye ve Rus güçlerinin baskınlarına sahne oluyor, ancak Rusya-Türkiye arasındaki ateşkes anlaşması halen büyük ölçüde bozulmadı.

Basın brifinginde konuşan kaynak, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki muhalif grupların son hareketlerini yakından takip ettiğini ve buradaki Türk güçlerinin güvenliğini sağlamak için tüm önlemleri aldığını söyledi.

xcs
Saldırganlığı Caydırma Operasyonu’na katılan HTŞ mensupları (AFP)

Türkiye salı ve çarşamba günleri, Halep'teki Fırat Kalkanı harekât bölgesindeki güçlerine ve İdlib'deki askeri noktalarına büyük takviyeler gönderdi.

Öte yandan, Türk Hava Kuvvetleri'ne ait İHA’nın Rakka vilayetinin kuzeyindeki Ayn İsa kırsalında yer alan ed-Debs köyünde bir motosikleti vurması sonucu bir Suriye Demokratik Güçleri (SDG) militanı öldü.

Türk güçleri ve müttefik Suriyeli gruplar, Halep'in doğusundaki Münbiç kırsalında SDG'ye bağlı Münbiç Askeri Konseyi'nin kontrolündeki et-Tuhar, el-Cat, Arap Hasan, Cebel Sayyad ve Um Calud köylerini ağır toplarla bombaladı. Bombardımanda bir sivil yaralandı.