Gazze’deki ateşkesin önündeki engeller neler?

İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
TT

Gazze’deki ateşkesin önündeki engeller neler?

İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)

Hamas hareketindeki kaynaklar Şarku'l Avsat'a, harekete sunulan son önerinin mevcut haliyle kabul edilemez olduğunu ve bazı hükümlerinde değişiklik yapılması gerektiğini söyledi.

Kaynaklar, bazı konularda ilerleme kaydedildiğini ancak diğer konulardaki boşlukların hala mevcut olduğunu ve çözülmesi gerektiğini doğruladı.

Aynı kaynaklara göre mahkum ve esirlerin değişimi de halledilebilir. Ancak İsrail ordusunun geri çekilmesi ve ilk aşamada yerinden edilenlerin herhangi bir kısıtlama, koşul, denetim ve güvenlik incelemesi olmadan kuzeye geri dönmesi anlaşmaya varılmasını engelleyen bir konu.

Kaynaklar, ABD'yi anlaşmanın genel hatlarını ve anlaşmanın yakında sonuçlanacağına ilişkin bilgileri sızdırarak Hamas'a baskı yapmaya çalışmakla suçladı.

Hamas kaynakları, İsrail ordusunun Gazze'nin merkezinden tamamen çekilmemesi, yerinden edilenlerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine döneceği yolu açmaması, tüm engelleri kaldırmaması ve yerinden edilenlerin koşulsuz geri dönüşüne izin vermemesi durumunda yakın zamanda bir anlaşmaya varılacağı iddialarını yalanladı.

dstyj
Gazze Şeridi'ndeki rehinelerin fotoğrafları Pazartesi günü Kudüs'teki bir duvara asıldı (AP)

Kaynaklar, diğer Filistinli gruplarla yapılan mutabakatların ardından Hamas'ın kendisine sunulan anlaşma formülüne vereceği yanıtın bu doğrultuda olacağını söyledi.

Hamas, bir takas anlaşması ve 40 gün sürecek bir ateşkes için arabulucular (ABD’liler, Mısırlılar ve Katarlılar) tarafından hazırlanan yeni bir teklif taslağı almıştı.

Yeni Paris Anlaşması, çatışmaların altı hafta durdurulması ve bunun karşılığında İsrail'in, 400 Filistinli mahkumu serbest bırakması karşılığında kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve hastalar Hamas'ın 40 tutuklusunu serbest bırakmasını içeriyor. Ayrıca, anlaşma çerçevesinde Gazze'deki hastane ve fırınların yeniden inşa edilmesi ve Gazze Şeridi'ne günde 500 yardım kamyonun gireceği kaydedilerek, bu ateşkes teklifi kapsamında askerlik çağındaki erkekler haricinde yerinden edilmiş sivillerin kademeli olarak Gazze'nin kuzeyine geri dönmesine de izin verilecek.

sdvergt
Ürdün askeri uçağının Mısır ve BAE koordinasyonunda Gazze Şeridi açıklarına yardım indirme sürecinin bir parçası (Reuters)

Anlaşma metnine göre İsrail ordusu şehirlerin derinliklerinden çekilecek ancak Gazze'de kalacak, kontrol noktaları oluşturacak ve üzerinde mutabakata varılan belirli saatlerde havadaki keşif uçuşlarını durduracak.

İsrail öneriyi kabul ederken Hamas henüz yanıt vermedi.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Gazze'deki ateşkes anlaşmasına ilişkin açıklanabilecek bir gelişme olmadığını doğruladı ancak anlaşmaya varılması ihtimaline ilişkin iyimser olduğunu söyledi.

İsrail basınında çıkan haberler, Hamas'ın son öneriyi reddettiğini ortaya koyarken, üst düzey İsrailli yetkililer arasında anlaşmaya varılma olasılığı konusunda artan kötümserliğe de atıfta bulunuldu.

Kanal 12 ve 13, haberlerinde üst düzey yetkililerin, İsrail, ABD, Mısır ve Katarlı arabulucular tarafından Cuma günü Paris'te varılan çerçevenin ‘Hamas'ın taleplerine uymadığı’ konusunda İsrail'e bilgi verdiğini aktardı. Haberde, yurt dışındaki Hamas liderlerinin teklifin ‘kırmızı çizgileri’ aştığını ve kabul etmeyeceklerini belirttiği kaydedildi.

Arabulucular, İsrail'in Gazze Şeridi'nin en güneyindeki yaklaşık bir buçuk milyon Filistinliyle dolu olan Refah vilayetine saldırmasını önleyecek tek şey olan Ramazan ayından önce bir anlaşmaya varmak için zamana karşı yarışıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, rehine anlaşmasının Refah'a yönelik saldırıyı geciktireceğini doğruladı ancak saldırının eninde sonunda ‘gerçekleşeceği’ sözünü verdi.



Nobel ödüllü ekonomi uzmanı uyardı: "Trump'a oy verenler dolandırılacak"

Trump, Amerika'nın ticaret ortaklarını defalarca gümrük vergileriyle tehdit etti (Reuters)
Trump, Amerika'nın ticaret ortaklarını defalarca gümrük vergileriyle tehdit etti (Reuters)
TT

Nobel ödüllü ekonomi uzmanı uyardı: "Trump'a oy verenler dolandırılacak"

Trump, Amerika'nın ticaret ortaklarını defalarca gümrük vergileriyle tehdit etti (Reuters)
Trump, Amerika'nın ticaret ortaklarını defalarca gümrük vergileriyle tehdit etti (Reuters)

Nobel ödüllü bir ekonomi uzmanı, seçilmiş başkan Donald Trump'ın destekçilerini, ikinci yönetimi başladığında "dolandırılmış" gibi hissedeceklerine dair uyarıyor.

New York Times'da köşe yazarı olan ekonomi uzmanı Paul Krugman, bu yorumları The Daily Blast podcast'inin salı günü yayına giren bölümünde yaptı. İktisatçı, programa Trump'ın Çin, Kanada ve Meksika'ya gümrük vergisi getirmeyi de içeren ekonomik planları hakkında konuşmak için konuk oldu.

Trump, Çin ve Kanada'ya ülkelerindeki uyuşturucunun ABD'ye girmesiyle mücadele etmeye başlayana kadar yüzde 25 gümrük vergisi uygulamak istediğini söylemişti. Seçilmiş başkan Meksika'ya da benzer gümrük vergileri koymak istiyor ama özellikle ülkenin güney sınırındaki göçmen akışını önemli ölçüde durdurmasını istediğini vurgulamıştı.

Bu adım, ülkelerin mal ve hizmet ticaretinde birtakım koşullarda hemfikir olduğu özgür ticaret anlaşmasını ihlal edebilir.

Trump, yıkıcı olabilecek başka bir hamleyle ABD yurttaşlarının bazılarının vergilerini düşürmek istediğini söylemişti.

Krugman, programda "Trump'ın gerçekten radikal politika fikirleri var" diyerek bir itirafta bulundu:

Ben, açıkçası bunların berbat olduğunu düşünüyorum.

Amerikalılar enflasyonun günlük yaşamlarını hâlâ etkilediğini savunurken Krugman, Kovid-19 salgını göz önünde bulundurulduğunda ABD'nin o kadar da kötü durumda olmadığını söylüyor. Bu hissin, mevcut başkana oy verip vermediklerine bağlı olarak değişiklik gösterdiğini belirtti.

Krugman "Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında ekonomik hissiyatta ani bir değişim görüyoruz; Cumhuriyetçiler artık ekonominin harika olduğunu söylerken Demokratlar enflasyondan ve Trump'ın politikalarının etkilerinden endişe duyduklarını söylüyor" dedi ve ekledi:

Bir anda insanların çoğunun daha kötü durumda olduğunu söylemesinden (ki bu doğru değildi ama insanlar böyle hissediyordu) daha iyi durumda olduğunu söyleyen bir çoğunluğa geçtik ve bence bu ... Cumhuriyetçilerin 'Oh, Trump başkan seçildiği için artık her şey harika' demesiyle ilgili.

Krugman, Trump'a oy verenlerin ondan yardım almak için boşuna umutlanmaması gerektiğini ima etti.

Seçilmiş başkanın sunduğu ekonomik planla birçok kişinin "acımasızca dolandırılacağını" söyledi.

Trump'ın iş dünyasındaki kariyerinin büyük bir kısmını müteahhitleri işe alıp onlara paralarını vermeyerek geçirdiğini ileri sürdü.

Krugman "O, hayatını insanları böyle dolandırmak üzerine kurdu" diye ekledi.

Ekonomi uzmanı, Trump'ın zenginlere yönelik vergi kesintilerinin "geliri yeniden dağıtarak" orta sınıfa daha az pay bırakacağına dair uyarıda bulundu.

Ayrıca Trump'ın sınır dışı planı da ekonomiye başka açılardan zarar verebilir. Trump, son yönetimi sırasında verdiği sözle yaklaşık 11 milyon kayıtsız işçiyi ABD'den sınır dışı etmek istiyor. Sözkonusu girişimi eleştirenler, bunun milyarlarca dolara mal olabileceğini ve gıda fiyatlarının fırlamasına yol açabileceğini savunuyor.

Independent Türkçe