Gazze’deki ateşkesin önündeki engeller neler?

İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
TT

Gazze’deki ateşkesin önündeki engeller neler?

İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)
İsrail'in Kfar Saba kasabasında, Gazze Şeridi'nde Hamas tarafından tutulan tutukluların serbest bırakılması çağrısında bulunan bir poster (AFP)

Hamas hareketindeki kaynaklar Şarku'l Avsat'a, harekete sunulan son önerinin mevcut haliyle kabul edilemez olduğunu ve bazı hükümlerinde değişiklik yapılması gerektiğini söyledi.

Kaynaklar, bazı konularda ilerleme kaydedildiğini ancak diğer konulardaki boşlukların hala mevcut olduğunu ve çözülmesi gerektiğini doğruladı.

Aynı kaynaklara göre mahkum ve esirlerin değişimi de halledilebilir. Ancak İsrail ordusunun geri çekilmesi ve ilk aşamada yerinden edilenlerin herhangi bir kısıtlama, koşul, denetim ve güvenlik incelemesi olmadan kuzeye geri dönmesi anlaşmaya varılmasını engelleyen bir konu.

Kaynaklar, ABD'yi anlaşmanın genel hatlarını ve anlaşmanın yakında sonuçlanacağına ilişkin bilgileri sızdırarak Hamas'a baskı yapmaya çalışmakla suçladı.

Hamas kaynakları, İsrail ordusunun Gazze'nin merkezinden tamamen çekilmemesi, yerinden edilenlerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine döneceği yolu açmaması, tüm engelleri kaldırmaması ve yerinden edilenlerin koşulsuz geri dönüşüne izin vermemesi durumunda yakın zamanda bir anlaşmaya varılacağı iddialarını yalanladı.

dstyj
Gazze Şeridi'ndeki rehinelerin fotoğrafları Pazartesi günü Kudüs'teki bir duvara asıldı (AP)

Kaynaklar, diğer Filistinli gruplarla yapılan mutabakatların ardından Hamas'ın kendisine sunulan anlaşma formülüne vereceği yanıtın bu doğrultuda olacağını söyledi.

Hamas, bir takas anlaşması ve 40 gün sürecek bir ateşkes için arabulucular (ABD’liler, Mısırlılar ve Katarlılar) tarafından hazırlanan yeni bir teklif taslağı almıştı.

Yeni Paris Anlaşması, çatışmaların altı hafta durdurulması ve bunun karşılığında İsrail'in, 400 Filistinli mahkumu serbest bırakması karşılığında kadınlar, çocuklar, yaşlılar ve hastalar Hamas'ın 40 tutuklusunu serbest bırakmasını içeriyor. Ayrıca, anlaşma çerçevesinde Gazze'deki hastane ve fırınların yeniden inşa edilmesi ve Gazze Şeridi'ne günde 500 yardım kamyonun gireceği kaydedilerek, bu ateşkes teklifi kapsamında askerlik çağındaki erkekler haricinde yerinden edilmiş sivillerin kademeli olarak Gazze'nin kuzeyine geri dönmesine de izin verilecek.

sdvergt
Ürdün askeri uçağının Mısır ve BAE koordinasyonunda Gazze Şeridi açıklarına yardım indirme sürecinin bir parçası (Reuters)

Anlaşma metnine göre İsrail ordusu şehirlerin derinliklerinden çekilecek ancak Gazze'de kalacak, kontrol noktaları oluşturacak ve üzerinde mutabakata varılan belirli saatlerde havadaki keşif uçuşlarını durduracak.

İsrail öneriyi kabul ederken Hamas henüz yanıt vermedi.

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, Gazze'deki ateşkes anlaşmasına ilişkin açıklanabilecek bir gelişme olmadığını doğruladı ancak anlaşmaya varılması ihtimaline ilişkin iyimser olduğunu söyledi.

İsrail basınında çıkan haberler, Hamas'ın son öneriyi reddettiğini ortaya koyarken, üst düzey İsrailli yetkililer arasında anlaşmaya varılma olasılığı konusunda artan kötümserliğe de atıfta bulunuldu.

Kanal 12 ve 13, haberlerinde üst düzey yetkililerin, İsrail, ABD, Mısır ve Katarlı arabulucular tarafından Cuma günü Paris'te varılan çerçevenin ‘Hamas'ın taleplerine uymadığı’ konusunda İsrail'e bilgi verdiğini aktardı. Haberde, yurt dışındaki Hamas liderlerinin teklifin ‘kırmızı çizgileri’ aştığını ve kabul etmeyeceklerini belirttiği kaydedildi.

Arabulucular, İsrail'in Gazze Şeridi'nin en güneyindeki yaklaşık bir buçuk milyon Filistinliyle dolu olan Refah vilayetine saldırmasını önleyecek tek şey olan Ramazan ayından önce bir anlaşmaya varmak için zamana karşı yarışıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, rehine anlaşmasının Refah'a yönelik saldırıyı geciktireceğini doğruladı ancak saldırının eninde sonunda ‘gerçekleşeceği’ sözünü verdi.



Rapor: İsrail, Gazze'de ateşkes için devam eden müzakereler sırasında ordusunun yeniden konuşlandırılmasına ilişkin üçüncü bir harita sundu

 İsrail güçleri Gazze Şeridi sınırına yakın bir bölgede (AFP)
İsrail güçleri Gazze Şeridi sınırına yakın bir bölgede (AFP)
TT

Rapor: İsrail, Gazze'de ateşkes için devam eden müzakereler sırasında ordusunun yeniden konuşlandırılmasına ilişkin üçüncü bir harita sundu

 İsrail güçleri Gazze Şeridi sınırına yakın bir bölgede (AFP)
İsrail güçleri Gazze Şeridi sınırına yakın bir bölgede (AFP)

İsrail gazetesi Jerusalem Post dün, İsrail'in devam eden ateşkes müzakerelerinde Gazze Şeridi'ndeki güçlerinin yeniden konuşlandırılmasına ilişkin üçüncü bir harita sunduğunu bildirdi.

Bu gelişme, ateşkes anlaşması için yapılan görüşmelerin, 60 günlük ateşkes süresi boyunca İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden nihai olarak çekilme kapsamı konusunda anlaşmazlıklar nedeniyle çıkmaza girdiğine dair haberlerin ardından yaşandı.

İsrail medyası geçtiğimiz hafta, Hamas'ın önceki kısmi çekilme planını reddetmesinin ardından İsrail'in Doha'daki arabuluculara, önerilen ateşkes sırasında İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden kısmi olarak çekilmesine yönelik yeni birkaç harita sunduğunu bildirirken, bu konunun müzakerelerde başlıca anlaşmazlık noktası haline geldiğini belirtti.

İsrail'in Kanal 12 televizyonu pazar günü, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun son toplantılarda Maliye Bakanı Bezalel Smotrich'e, 60 günlük ateşkes anlaşmasının ardından İsrail'in Gazze Şeridi'nde Hamas'a karşı savaşı yeniden başlatacağını vaat ettiğini bildirdi.

 ABD Başkanı Donald Trump (AP)ABD Başkanı Donald Trump (AP)

Şarku’l Avsat’ın Kanal 12’den aktardığına göre Netanyahu, Smotrich'e “Ateşkesin ardından Gazze'deki halkı güneye nakledip Gazze'nin kuzeyini abluka altına alacağız” dedi. Netanyahu, kapalı kapılar ardından gerçekleşen toplantılarda, geçici ateşkesin ardından çatışmaların devam etmesini sağlamak amacıyla, Gazze'deki sivil halkı Hamas'tan ayırarak bölgenin güneyindeki bir bölgede tutmayı insani bir gereklilik olarak öne sürdü.

Öte yandan Mısır'ın Kahire el-İhbariyye kanalı dün sabah, Mısır Genel İstihbarat Servisi Başkanı Tümgeneral Hasan Reşad’ın Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman ve Filistin ve İsrail heyetleriyle görüşmeler yaptığını, Kahire, Doha ve Washington'daki arabulucuların Gazze'de ateşkes sağlanması için tüm taraflarla temaslarını yoğunlaştırdığını aktardı.

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, Gazze konusunda ‘çok yakında’ bir anlaşmaya varılacağını söyledi.