Faslı parlamenter: Fransa Dışişleri Bakanı'nın Rabat ziyareti, Sahra meselesine ilişkin tutumu netleştirmeyi amaçlıyor
Fas Dışişleri Bakan Nasır Burita, Rabat ziyareti sırasında Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne ile basın toplantısı düzenledi (EPA)
Fas Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi üyesi Abdulfettah el-Avni, Fransa Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne’in Rabat'a yaptığı ziyarete övgüde bulundu. Bu ziyaretin asıl amacının, Fas'ın ilk meselesi olarak nitelendirdiği Sahra meselesi hususunda Fransa'nın tavrını netleştirmek olduğunu söyledi.
Salı günü Arap Dünyası Haber Ajansı’na (AWP) konuşan Avni, bu ziyaretin Fas Krallığı ile Fransa arasındaki ilişkilerde yaşanan durgunluk döneminin ardından geldiğini belirtti. Yetkili, “Amaç, Fas'ın ilk meselesi olan Batı Sahra meselesine ilişkin Fransız görüşünü açıklığa kavuşturmaktı. Fas'ta Fransa'nın tutumu bizim için net değildi” ifadelerini kullandı.
Ancak Fransa'nın tutumunun son zamanlarda değişerek ‘biraz netleştiğini’ belirten Avni, “Dolayısıyla bu ziyaretin Fas-Fransız ilişkilerinin pekişmesine hizmet ettiğini söylüyoruz” dedi. Fas Haber Ajansı’nın Pazartesi günü aktardığına göre Fransa Dışişleri Bakanı, ülkesinin Fas'ın sunduğu güney eyaletleri için özerklik planına açık ve kesin destek verdiğini vurguladı.
Sejourne, Fransa için bu konuda ilerleme kaydetme zamanının geldiğini vurguladı. Faslı mevkidaşı Nasır Burita ile görüşmelerinin sonunda düzenlediği ortak basın toplantısında, Fransa'nın 2007 yılında özerklik planını destekleyen ilk ülke olduğunu belirtti.
Fas Dışişleri Bakanı, Rabat ziyaretinde bulunan Fransız mevkidaşı Stephane Sejourne ile görüştü (AP)
Avni, “Fransa'nın tutumunun netliği, bir süre önce Fransa'nın Rabat Büyükelçisi’nin Batı Sahra'nın özerkliğine desteğini ifade ettiği bir bildiriyle başladı. Bu açıklama bizim için Fransız devletinin davamızı örtülü olarak kabul etmesi anlamına geliyordu. Ayrıca Fransa Dışişleri Bakanı son Rabat ziyaretinde özerkliğe desteğini dile getirdi” açıklamalarında bulundu.
Bu ziyaretin Rabat ile Paris arasındaki siyasi çıkmazın çözülmesine yol açıp açmadığı sorusuna yanıt olarak ise “Bunu doğrulayamam çünkü dış politika kararları Fas Kralı'na verilen bir ayrıcalıktır. Ancak bu yabancılaşmanın bitip bitmeyeceğini Fransa Cumhuriyeti'nin izleyeceği yol belirleyecek” ifadelerini kullandı.
İki bakan arasındaki görüşmede bir dizi ekonomik konunun ele alındığını belirten Faslı milletvekili, “Fransa Dışişleri Bakanı'nın güney illerinde, yani Fas'ın Sahra vilayetlerinde yatırım yapılacağını söylediği bir açıklaması var” vurgusunda bulundu.
Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)
Gazze şehrinin merkezinde yer alan ve çok sayıda yerinden edilmiş insana ev sahipliği yapan el-Farabi Okulu'na düzenlenen İsrail saldırısının yol açtığı yıkımı inceleyen Filistinliler, 15 Ocak 2025. (AFP)
Gazze Şeridi'nde 15 ayı aşkın süredir devam eden ve binlerce insanın ölümüne yol açan savaşın ardından bir ateşkes anlaşmasına varılması için yapılan görüşmeler ‘son aşamaya’ geldi.
Donald Trump'ın 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a dönmesinden birkaç gün önce Doha'da, Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılması eşliğinde bir ateşkese varılması için dolaylı görüşmeler yoğunlaştı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Muhammed eş-Şenavi'nin açıklamasına göre ABD Başkanı Joe Biden ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi dün yaptıkları telefon görüşmesinde, her iki tarafı da Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması için yürütülen müzakerelerde ‘gerekli esnekliği’ göstermeye çağırdı.
ABD ve Mısır ile birlikte ana arabulucu olan Katar, müzakerelerin ‘son aşamalarında’ olduğunu ve bir anlaşmaya varmanın önündeki son engellerin ‘çözüldüğünü’ belirtti, ancak bunların ne olduğunu açıklamadı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, “Bunun çok yakında bir anlaşmayla sonuçlanacağından umutluyuz” dedi.
Hamas'a yakın iki kaynak, ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında İsrail'in yaklaşık bin Filistinli tutukluyu serbest bırakması karşılığında Hamas’ın 33 esiri serbest bırakacağını söyledi. AFP'ye konuşan kaynaklardan birine göre serbest bırakma ‘çocuk ve kadınlardan başlayarak gruplar halinde’ gerçekleşecek. Hamas, ‘müzakerelerin bu turunun net ve kapsamlı bir anlaşmayla sona ermesi’ umudunu dile getirdi.
İsrail Hükümet Sözcüsü David Mencer, İsrail'in ilk aşamada ‘33 esirin’ serbest bırakılmasını istediğini ve ‘yüzlerce’ Filistinli tutukluyu serbest bırakmaya hazır olduğunu doğruladı.
‘Zaman tükeniyor’
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından güvenilir kabul edilen Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı verilerine göre, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik savaşında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 46 bin 645'ten fazla Filistinli hayatını kaybetti. İsrail, Gazze Şeridi'ne hava saldırıları düzenlemeye devam ederken, Gazze Şeridi’ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre dün sabaha kadar geçen son 24 saat içinde en az 61 Filistinli yaşamını yitirdi.
Deyr el-Balah'taki İsrail saldırısının ardından Aksa Şehitleri Hastanesi’ne sevk edilen yaralı bir Filistinli çocuk (EPA)
Gazze Şeridi'nde yerinden edilen Nadia Mustafa Madi isimli Filistinli, ateşkes sağlanmasını umut ediyor. Madi, “Enkazın ortasında hayatımı yeniden inşa etmeye hazırım” dedi.
Savaşın patlak vermesinden bu yana, Kasım 2023'ün sonunda sadece bir hafta süren bir ateşkes yapıldı ve o zamandan beri dolaylı müzakereler her iki tarafın da uzlaşmazlığı nedeniyle engellendi. Bununla birlikte, Donald Trump'ın seçimden önce esirlerin serbest bırakılmaması halinde bölgeyi ‘cehenneme’ çevirme sözü vermesinin ardından, Gazze Şeridi'nde halen tutulan esirlerin serbest bırakılması ve ateşkese varılması için uluslararası baskı arttı.
Han Yunus'taki bir yardım noktasından yiyecek almak için mücadele eden Filistinliler (AP)
Gazze Şeridi’nde tutulan esirlerden Carmel Gat'ın akrabası Jill Dickman, dün akşam Kudüs'te düzenlenen miting sırasında şunları söyledi: “Zamanımız tükeniyor… Hayatta olan esirler eninde sonunda ölecek. Şimdi harekete geçmeliyiz.”
‘Tampon bölge’
İsrailli bir yetkiliye göre anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin müzakereler, ilk aşamanın yürürlüğe girmesinden sonraki ‘on altıncı gün’ başlayacak. Şarku’l Avsat’ın Times of Israel'den aktardığı habere göre ikinci aşamada ‘kalan esirlerin, erkek askerlerin, askerlik çağındaki erkeklerin ve öldürülen esirlerin cesetlerinin serbest bırakılması’ ele alınacak.
“Hedefe yakınız ama henüz orada değiliz” diyen İsrailli yetkili, İsrail'in ‘ölü ve diri tüm esirler iade edilene kadar’ Gazze Şeridi'nden ayrılmayacağını vurguladı. İsrail medyası da ilk aşamanın uygulanması sırasında İsrail'in Gazze Şeridi'nde bir ‘tampon bölge’ oluşturmasına izin verileceğini bildirdi. AFP'ye konuşan Hamas'a yakın bir kaynağa göre İsrail ordusu, ‘Gazze Şeridi'nin 800 metre içinde, güneyde Refah'tan kuzeyde Beyt Hanun'a kadar uzanan bir şeritte’ kalacak.
İsrailli yorumculara göre Netanyahu nihayetinde kabinesindeki aşırı sağcı bakanların ateşkes aleyhindeki baskılarını görmezden gelmeye karar verdi. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar Roma'dan yaptığı açıklamada, “Esirler konusunda bir anlaşmaya varmak için bizim tarafımızda gerçek bir irade var. Eğer başarılı olursak, hükümette çoğunluk anlaşmadan yana olacaktır” ifadelerini kullandı.
Tel Aviv'deki İsrail Savunma Bakanlığı önünde Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılması için harekete geçilmesi çağrısında bulunan bir pankart tutan protestocu (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken dün Washington'da yaptığı konuşmada, Gazze Şeridi'ne uluslararası bir güvenlik gücü gönderilmesini ve bu gücün BM gözetiminde olmasını önerdi. Blinken ayrıca, işgal altındaki Batı Şeria'da bulunan Filistin Yönetimi'nin gelecekte Gazze Şeridi'ni yönetmesini teklif etti.
