‘Trüf savaşı’ Suriye'nin doğusunda çok sayıda ölüm ve yaralanmaya yol açıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/4897451-%E2%80%98tr%C3%BCf-sava%C5%9F%C4%B1%E2%80%99-suriyenin-do%C4%9Fusunda-%C3%A7ok-say%C4%B1da-%C3%B6l%C3%BCm-ve-yaralanmaya-yol-a%C3%A7%C4%B1yor
‘Trüf savaşı’ Suriye'nin doğusunda çok sayıda ölüm ve yaralanmaya yol açıyor
Trüf mantarının maddi getirisi DEAŞ ile Suriye'deki diğer terörist gruplar arasında silahlı çatışmaya neden oluyor. (AFP)
Suriye'nin doğusundaki Deyrizor çölü hâlâ barut kokuyor. Ülkedeki savaş tüm hızıyla devam ederken, toprağın altında saklı trüf mantarlarının olgunlaşmasıyla, mantar toplayıcıları da yeni ama en kanlı sezona başladı.
Ölüler, yaralılar ve kayıplar
Şarku’l Avsat’ın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nden (SOHR) aktardığı habere göre aralarında Suriye'deki düzenli orduya bağlı kuvvetler olan Ulusal Savunma Kuvvetleri'nden dört kişinin de bulunduğu 18 kişi öldürüldü. SOHR raporunda 16 yaralının olduğunu bildirirken, 50'den fazla kişinin de trüf mantarı toplarken kaybolduğuna dikkat çekti.
Deyrizor'un güney kırsalında ağır silahlar ve makineli tüfekler kullanılarak katliama neden olan ve kimliği belirsiz kişilerce gerçekleştirilen saldırının, DEAŞ hücreleri tarafından gerçekleştirildiği tahmin ediliyor. Söz konusu saldırıdan sonra Ulusal Savunma Kuvvetleri ile çıkan çatışmalarda 12 araç yakıldı.
Sahadaki bir kaynağa göre edinilen bilgiler, İranlı milisler de dahil olmak üzere müttefik askeri güçlerden, çoğunluğu radikal örgütün üyesi olan militanları kovalamak için destek geldiğini gösteriyor. İlk bilgilere göre el-Buazam aşiretinden sivillerin çoğu öldürüldü, birçok vatandaşla da iletişim kesildi.
Trüf mantarı toplayıcıları
Bu arada Ayyaş kasabasından dört kişi Deyrizor'daki el-Esed hastanesine ulaşırken, ani saldırının ilk kurban sayısına ilişkin çelişkili haberler geldi. Bu saldırıda çoğunluğu Kabacib köyünden olmak üzere çölde trüf mantarı toplayanları taşıyan araçlar hedef alındı. Deyrizor'da faaliyet gösteren Ulusal Savunma Kuvvetleri bölgede sıkışıp kalan vatandaşları olay yerinden tahliye etmek ve teröristleri takip etmek üzere harekete geçti.
Öte yandan Deyrizor'daki Ulusal Savunma Kuvvetleri’ne bağlı bir medya kaynağı, Deyrizor'un batı kırsalındaki çölde trüf mantarı toplarken Ebu Hayya eksenine yapılan son DEAŞ saldırısında iki kişinin daha öldürüldüğünü bildirdi. Kaynak, bölge sakinleri ve her mevsim bu alanda çalışan kişiler tarafından kullanılan araçlardan 15'inin yandığına dikkat çekti.
Son iki ayın en şiddetli saldırısı
Bu bağlamda insan hakları aktivisti Ahmed eş-Şeyh, sezonu şubat ayından nisan ortasına kadar olan trüf mantarı toplayan işçilere yönelik saldırıların arttığını anlattı. Eş-Şeyh bu saldırının en şiddetli saldırı olduğunu, çölün bazı kesimlerinde neredeyse her gün trüf mantarı toplayıcılarına karşı saldırılar düzenlendiğini ya da örgüt üyeleri tarafından yerleştirilen mayınlarla meydana gelen patlamaların her gün can ve uzuv kaybına yol açtığını söyledi.
Aynı zamanda yaşananların, pazarlarda trüf mantarının kilogram fiyatının 300 ila 500 Suriye lirası arasına yükselmesinin bir sonucu olması da muhtemel. Bu rakam 30 dolara denk geliyor ki bu da, ‘gök gürültüsünün kızı’ meyvesini yeraltında gömülü çöl altınına eşdeğer gören çöl sınırındaki köylerde yaşayan insanlar için riske atılmaya değer bir miktar.
Eş-Şeyh, çölde DEAŞ, Fatimiyyun ve Ulusal Savunma Kuvvetleri de dahil olmak üzere çeşitli güçlerin birbirine karıştığına dikkat çekti. Trüf mantarından geçimini sağlamaya çalışan aileler bu çatışmanın mağduru olmaya devam ederken, 10 gün içinde mayın patlamaları sonucu ayrı ayrı olaylarda 30'dan fazla sivil hayatını kaybetti. Ayrıca Rakka vilayetinin batı kırsalındaki Rusafa çölünde çöl halkının ‘el-Faka’ dediği mantarların toplanması sırasında meydana gelen mayın patlaması sonucu aralarında aynı kabileden kadınların da bulunduğu 13 vatandaş yaşamını yitirdi. El-Faka, trüf mantarının toprakta kabarcıklar halinde ortaya çıkması nedeniyle insanların ona verdiği bir tanım.
Eş-Şeyh, “Ulusal Savunma Kuvvetleri personeli bu sezon çölde trüf mantarı topluyor. Bu durumun DEAŞ’ı, Ulusal Savunma Kuvvetleri personelinin mantar toplama ve bu işlemi yaparken silahlarını bir kenara atmasından yararlanarak onları takip etmeye ve tasfiye etmeye yönelttiği de kesin” dedi.
Patlayıcı tuzak
Bu yıl, en büyük tasfiye operasyonlarının maddi getirisi olan ürünler toplamakla meşgul olanlara karşı gerçekleştirilmesi nedeniyle trüf mantarları patlayıcı bir tuzak olarak değerlendiriliyor. Bu da düzenli ordudaki liderlerin dikkatli olunması, ıssız topraklara gidilmemesi ve trüf mantarı toplanmasının engellenmesi yönünde sözlü talimatlar vermesine yol açtı.
Witkoff Hamas'ın silahsızlanmaya hazır olduğunu belirtirken Hamas yalanladıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5171276-witkoff-hamas%C4%B1n-silahs%C4%B1zlanmaya-haz%C4%B1r-oldu%C4%9Funu-belirtirken-hamas-yalanlad%C4%B1
Witkoff Hamas'ın silahsızlanmaya hazır olduğunu belirtirken Hamas yalanladı
ABD elçisi Steve Witkoff Hamas tarafından alıkonulan İsraillilerin aileleriyle görüşmek üzere Tel Aviv'de (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump'ın Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff, Cumartesi günü Tel Aviv'de esir aileleriyle yaptığı görüşmede, yönetiminin savaşı genişletmeyi değil, kesin olarak sona erdirmeyi planladığını vurgulayarak "Yönümüzü değiştiriyoruz. Ya hep ya hiç" dedi.
Perşembe gününden bu yana İsrail'de bulunan, Başbakan Binyamin Netanyahu ve diğer yetkililerle görüşen, Cuma günü Gazze Şeridi'ni ziyaret eden ve Cumartesi günü de kaçırılanların aileleriyle bir araya gelen Witkoff şunları söyledi: “İsrail halkının çoğunluğu kaçırılanların evlerine dönmesini istiyor ve Gazze'deki halkın çoğunluğu da bunu istiyor çünkü Gazze Şeridi'ni restore etmek ve yeniden inşa etmek istiyorlar.”
Witkoff esir aileleriyle yaklaşık üç saat süren bir görüşme gerçekleştirdi. Hamas'ın esir Ivitar David'i fiziksel olarak kötü durumda ve bir deri bir kemik kalmış bir halde gösteren videoların yayınlanmasından bir gün sonra Rom Breslawski'yi de benzer bir durumda gösteren videolar yayınlanmış, bu videolar İsrail'de fırtınalar koparmış, geniş tepkilere yol açmış, büyük tartışmalara neden olmuş ve esir aileleri sert bir açıklamayla İsrail hükümetinden Gazze Şeridi'ndeki çılgınlığa son vermesini talep etmişti.
Hamas tarafından alıkonulan İsrailli bir esirin eşi Cumartesi günü Tel Aviv'de düzenlenen bir oturma eylemi sırasında dikenli tellerin arkasında oturuyor. (Reuters)
Witkoff Tel Aviv'deki Esir Meydanı'nda öfkeli ailelere seslendi: "Onların (Hamas'ın) müzakerelere oturmamak için hiçbir nedeni olmayacak. Kıtlıktan bahsediyorlar ama ortada kıtlık falan yok. Plan savaşı genişletmek değil, sona erdirmek. Müzakerelerin gidişatının şu şekilde değiştirilmesi gerektiğine inanıyoruz: (ya hep ya hiç) olarak değiştirilmesi gerektiğine inanıyoruz."
Witkoff Hamas'ın silahsızlanmayı kabul ettiğini ve buna açık olduğunu iddia ederek bunun savaşı sona erdirmeye yardımcı olacağını öne sürdü.
Witkoff “Plan hepsini tek bir anlaşmayla geri getirmek, kısmi anlaşma yok" şeklinde konuştu.
Hamas ise Witkoff'a silahsızlanmaya hazır olduğunu reddeden bir açıklamayla karşılık verdi: “Bazı medya kuruluşlarının ABD elçisi Steve Witkoff'tan alıntı yaparak hareketin silahsızlanmaya hazır olduğunu ifade ettiğine dair yayınlarına cevaben, direnişin ve silahlarının işgal var olduğu sürece ulusal ve yasal bir hak olduğunu ve uluslararası sözleşmeler ve normlar tarafından tanındığını bir kez daha teyit ediyoruz. Hamas, başta başkenti Kudüs olan bağımsız, tam egemen bir Filistin devleti kurulması olmak üzere ulusal haklarımız tam olarak iade edilene kadar direnişten ve silahlardan vazgeçmeyeceğiz."
Hamas tarafından alıkonulan İsrailli esir aileleri Tel Aviv'de protesto gösterisi düzenledi. (Reuters)
Witkoff'un Gazze Şeridi'ne yaptığı ziyareti kamuoyunu yanıltmaya yönelik bir oyun olarak nitelendiren Hamas, ABD yönetiminin Gazze Şeridi'ndeki açlık ve soykırım “suçunun” ortağı olduğunu vurgulamıştı.
Witkoff'un açıklamaları ve Hamas'ın inkârı, kapsamlı bir anlaşmaya varılması olasılığı konusunda pek çok şüpheye yol açsa da “(Hamas) buna aldırmıyor, ancak Netanyahu'nun hareketin silahsızlandırılmasını şart koştuğu savaşı sona erdirmesi koşuluyla.”
Durumun karmaşıklığına rağmen ailelere Başkan Trump'ın esrleri geri getirmeye her şeyden çok kararlı olduğu konusunda güvence veren Witkoff, “Onun görevi hepsini geri getirmek. Hamas verdiği sözleri tutacak gibi görünmüyor. Onlarla yapılan müzakereler hayal kırıklığı yarattı ve şimdi ya her şeyi yapmamız ya da hiçbir şey yapmamamız gerektiğini düşünüyoruz" şeklinde konuştu.
ABD elçisi Steve Witkoff Hamas tarafından alıkonulan İsrailli esir aileleriyle görüşmek üzere Tel Aviv'de (AP)
Hamas'ın yayınladığı videoların ardından esir aileleri Cumartesi günü Tel Aviv'de gösteri düzenledi. İlk videoda yer alan esir Rom Breslavsky'nin kuzeni, "Ölüm yaşamdan daha kolay hale geldi. Ailem tamamen çöktü" dedi. İkinci videoda yer alan Ivitar'ın kız kardeşi “Kalbime milyonlarca yumruk yedim” dedi.
Esir Metan Tsengaukar'ın annesi şunları söyledi: "Eğer hepsini şimdi çıkarmazsak, uzun süre hayatta kalamazlar. Eğer önceki anlaşma siyaset yüzünden başarısız olmasaydı, kaçırılanların hepsi evlerinde olacaktı." Tutuklu Matan Angrist'in annesi oğlunun bir deri bir kemik kaldığını söyledi. Angrist, “Bize sürekli bunun Hamas propagandası olduğunu söylüyorlar” dedi. Kaçırılan Nimrod Cohen'in annesi ise şunları söyledi: “Bu Holokost 2025.”
Ailelerin akrabalarından biri Witkoff'a şunları söyledi: "En son üç ay önce görüştük ve işler düzelmedi, daha da kötüleşti. Çocuklarımız açlıktan ölüyor. Basit bir sorumuz var: Bunun ne zaman sona ermesi bekleniyor?" Witkoff cevap verdi: "Hayal kırıklığınızı anlıyorum. Keşke size bir haberim olsaydı. Ancak durum karmaşık. Ayrıntılarını açıklayamayacağım pek çok neden var."
Hamas tarafından alıkonulan İsrailli esirlerin aileleri Cumartesi günü Tel Aviv'de (AFP)
Yedioth Ahronoth'un bir katılımcıdan aktardığına göre Witkoff ile başka görüşmeler de yapıldı ancak bazı aileler Witkoff'un sözleri karşısında hayal kırıklığına uğradı. Witkoff'la yapılan toplantıda yeralan katılımcılardan bir şu değerlendirmeyi yaptı: "Bu toplantıdan hiçbir şey beklemiyordum. Hamas'ın bir anlaşma istemeyen terörist bir örgüt olduğunu ilan eden sloganları tekrarlıyor. Aileler öfkelerini dile getirdi ve Witkoff çabalardan bahsetti. Ancak gerçekte yeni bir şey yok" dedi.
Witkoff'un açıklamaları ABD yönetiminin aşamalı değil kapsamlı bir anlaşmaya yöneldiği yönündeki haberleri doğrularken, İsrail hükümetinin bakanlarının Gazze Şeridi'ni tamamen işgal etme çağrılarıyla da çelişiyor.
Cuma günü, Hamas'ın askeri kanadı El Kassam Tugayları, Rom Breslawski'nin başka bir videosunu yayınladıktan bir gün sonra, Ivitar David'in bir deri bir kemik kaldığı bir klip yayınladı. Videoda David dar bir odada bir yatakta otururken görülüyordu ve kemikleri büyük ölçüde dışarı çıkmıştı.
El Kassam videoda elindeki mahkumların bizim yediğimizden yiyip içtiğimizden içtiklerini söyleyerek, devam eden videoda İsrail ablukası ışığında Gazze'den yetersiz beslenme belirtileri gösteren çocukların görüntüleriyle eşlik etti.
İsrailli muhalefet lideri Yair Lapid videoya tepki göstererek şunları söyledi: “Hükümetin her üyesi bugün yatmadan önce Evitar'ın videosunu izlemeli ve Evitar'ın tünelde hayatta kalmaya çalıştığını düşünerek uyumaya çalışmalıdır.”
Videolar, müzakerelerin tıkanmasının ardından Hamas'ın durgun suları hareketlendirme girişimi olarak nitelendirdi.
Amerikan ve İsrail basınına göre Tel Aviv ve Washington bir sonraki adıma karar vermeden önce biraz daha bekleyecek ve büyük olasılıkla arabuluculardan bir tür ilerleme duymayı bekleyecekler.
CNN'e konuşan bir kaynak, Netanyahu'nun Hamas'ın ateşkes anlaşmasını kabul etmemesi halinde ordunun Gazze Şeridi'nde ne gibi adımlar atacağına ilişkin kararı ertelediğini ve bu hafta herhangi bir karar alınmayacağını söyledi.
Bu gelişme, Gazze Şeridi'ndeki operasyonun gidişatı konusunda İsrail hükümeti içinde yaşanan anlaşmazlıkların ortasında gerçekleşti.
Hamas'ın anlaşmayı kabul etmemesi halinde masadaki fikirlerden birinin Gazze Şehri ve diğer nüfus merkezlerini kuşatmak, bir diğerinin ise şehri “işgal etmek” olduğunu belirten kaynak, farklı planları destekleyen bakanlar olduğunu da sözlerine ekledi.
Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir, Gazze'yi kuşatma planını destekliyor ve işgal etmeyi reddediyor; bu tutum siyasi düzeyde anlaşmazlıklara ve çatışmalara yol açıyor.
i24NEWS'e göre Zamir siyasi düzeye şunları söyledi “Gazze'yi kuşatmaya hazırlanıyorum ama işgal etmeye değil.” Bu açıklama işgal ve ilhak çağrısı yapan siyasi düzeyle arasında anlaşmazlıklara yol açtı.
Gazze'de açıklamalarda bulunan Zamir şu ifadeleri kullandı: "Önümüzdeki günlerde kaçırılanların serbest bırakılması için bir anlaşmaya varıp varamayacağımızı öğreneceğimizi tahmin ediyorum. Aksi takdirde çatışmalar aralıksız devam edecek."
Güçlerin elde ettiği başarıların bize operasyonel esneklik sağladığını ifade eden Zamir grubun “yıpratma tuzaklarına” düşmeden Hamas'ı “giderek artan bir sıkıntıya” sokmayı hedeflediklerini de sözlerine ekledi.
İsrail Yayın Kurumu (IBC) Zamir ile siyasi liderlik arasındaki görüş ayrılıklarını doğruladı.
Nahum Berenai Yediot Aharonot'ta şunları yazdı: "Herkes süreçin nereye gideceğine dair bir karar bekliyor, bir anlaşma, kuşatma ya da işgal. Bu bir karar verileceği anlamına gelmiyor. Netanyahu genellikle diğer seçeneği, yani karar vermemeyi tercih ediyor. Bu durumda Zamir'in karar vermesi gerekecek. Bence o ne istediğini biliyor."
