Filistin BM'ye nasıl tam üye olabilir?

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (AFP)

Filistin Yönetimi dün (salı) Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nden BM'ye tam üye olmak için 2011 yılında yaptığı başvuruyu yeniden değerlendirmesini resmen talep etti.

Filistin'in BM Daimî Temsilcisi Riyad Mansur pazartesi günü Reuters'e yaptığı açıklamada, BM Güvenlik Konseyi’nin 18 Nisan'da Ortadoğu ile ilgili bakanlar toplantısında bir karar vermesinin hedeflendiğini, ancak oylama için henüz bir tarih belirlenmediğini söyledi.

İşte BM üyeliğine ilişkin ayrıntılar:

Filistin’in BM'deki mevcut statüsü nedir?

Filistin, Vatikan ile aynı statüye sahip olan gözlemci statüsüyle BM'ye üye olmayan bir devlettir.

Kasım 2012'de 193 ülkeden oluşan BM Genel Kurulu, Filistin'in uluslararası örgütteki gözlemci statüsünü ‘üye olmayan devlete’ yükselterek egemen Filistin devletinin fiilen tanınmasını onayladı. Oylamada 138 lehte, 9 aleyhte ve 41 çekimser oy kullanıldı.

BM yeni üye devletleri nasıl kabul ediyor?

BM'ye katılmak isteyen ülkeler genellikle Genel Sekreter'e başvuruda bulunur. Genel Sekreter de başvuruyu değerlendirilmek ve oylanmak üzere 15 üyeli Güvenlik Konseyi'ne gönderir.

Mansur dün (salı) Genel Sekreter Antonio Guterres'e bir mektup göndererek Filistin'in 2011 yılında yaptığı tam üyelik başvurusunun Güvenlik Konseyi tarafından yeniden değerlendirilmesini talep etti. BM Sözcüsü Stephane Dujarric, Guterres'in mektubu Güvenlik Konseyi'ne ilettiğini söyledi.

New York'taki Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi toplantısı (AP)

BM Güvenlik Konseyi'ne bağlı bir komite önce başvuruyu değerlendirerek Filistin’in BM üyeliği için gerekli şartları karşılayıp karşılamadığına bakacak. Başvuru daha sonra ertelenebilir ya da Güvenlik Konseyi'nde resmi bir oylamaya sunulabilir. Onay için en az dokuz lehte oy ve ABD, Rusya, Çin, Fransa ya da İngiltere'nin veto etmemesi gerekiyor.

BM Güvenlik Konseyi üyelik başvurusunu onaylarsa, başvuru onay için BM Genel Kurulu'na gider. Üyelik başvurusunun Genel Kurul tarafından onaylanması için üçte iki çoğunluk gerekir. Bir ülke BM'ye ancak Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul'un onayı ile katılabilir.

Filistin'in 2011'deki başvurusuna ne oldu?

Bir BM Güvenlik Konseyi komitesi Filistin'in başvurusunu BM üyeliği için gerekli şartları karşılayıp karşılamadığını görmek için birkaç hafta boyunca değerlendirdi. Ancak komite oybirliğine varamadı ve Güvenlik Konseyi Filistin'in üyeliğine ilişkin bir kararı resmi olarak oylamadı.

Diplomatlar Filistinlilerin kararın kabul edilmesi için gereken en az dokuz oya sahip olmadığını söyledi. Yeterli desteği alsalar bile ABD kararı veto edeceğini açıkladı.