İzzettin Ebu Ayşe
Gazze’de barışı koruma güçleri konuşlandırmayı kabul eden ABD, İsrail’in önerdiği planın uygulanabilir olduğunu düşünüyor.
Gazze’deki savaşın bir sonraki gününün yolunu açacak bir adım. İsrail, Gazze Şeridi'ne barış gücü konuşlandırma planını ABD ile görüştü ve bu öneri, Gazze'nin gelecekteki yönetimine ilişkin önerilen son fikir oldu.
ABD, Gazze’ye barışı koruma gücü konuşlandırma planını kabul etti
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, geçtiğimiz hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun onayıyla ABD'ye gittiğinde ABD’li mevkidaşı Lloyd Austin'e Gazze’ye barışı koruma gücü konuşlandırılması önerisini sundu. Böylece bu girişimin başlatıcısı İsrail oldu.
Gazze’ye barışı koruma gücü konuşlandırmayı kabul eden ABD, İsrail planının uygulanabilir olduğunu düşünüyor. Washington konuyla ilgili temaslara başlarken elde edilen bilgilere göre bu konuda ilerleme de kaydedildi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ortadoğu'ya gerçekleştirdiği son ziyaret turu sırasında Mısır'ın başkenti Kahire'de altı Arap ülkesinin dışişleri bakanlarıyla bir araya geldiği toplantıda çantasında getirdiği planı sunmuştu.
Barışı koruma gücü unsurları
Plana göre Gazze’de görev yapacak barışı koruma gücü, Filistinliler ile İsrail arasındaki ateşkes anlaşmalarının uygulanmasına yardımcı olmak amacıyla 1949 yılında kurulan Birleşmiş Milletler Ateşkes Denetleme Örgütü'ne (UNTSO) bağlı olmayacak. UNTSO aynı zamanda NATO bünyesinde de yer almıyor.
İsrail, planında barışı koruma gücünün ya Filistinli güvenlik birimlerinden ya da henüz ismi belirlenmemiş üç farklı Arap ülkesinin güçlerinden oluşturulmasını önerdi.
Eğer barışı koruma gücü unsurları Filistinli güvenlik birimlerinden oluşturulursa üyeleri, Gazze Şeridi'ndeki Filistin Yönetimi'ne bağlı 20 bin askeri personel arasından seçilecekler. Ardından eğitilecek ve güvenliği sağlamak üzere Gazze’ye konuşlandırılacaklar.
Eğer söz konusu üç Arap ülkesinden geleceklerse ABD, amacı kanunları ve düzeni korumak olan bu barış gücünü eğitecek, finanse edecek ve yönetecek. Bu barış gücünün unsurları, Hamas'la hiçbir bağlantısı olmayan Gazzelilerle çalışacak.
Barışı koruma güçlerinin görevleri
Plana göre barışı koruma güçlerinin başlıca üç görevi olacak. Bu görevlerden ilki, İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki savaşı devam ederken başlayacak. Bu görev kapsamında yardım konvoylarının güvenliğini sağlayacak ve İsrail ordusunun ve Hamas'ın ya da GAzzeli ailelerden silahlı kişilerin yerine Gazze halkına gıda ve ilaç dağıtımını üstlenecek.
Özellikle ABD’nin Gazze kıyısına inşa ettiği ve yakında açılması beklenen iskelenin yağmalama olaylarına karşı koruyacak güvenlik güçlerine sahip olması gerekiyor. Açılış yaklaştığından bu güçlerin bir an önce göreve başlamaları gerekiyor. Burada polis olmadığından barış gücü gibi herhangi bir gücün konuşlandırılması bir zaruriyete dönüşmüş durumda.
Barışı koruma gücünün ikinci görevi ise kanunları korunmanın ve savaş sona erdikten sonra herhangi bir güvenlik boşluğu oluşmasını ya da kaos yaşanmasını engellemenin yanı sıra Filistin Yönetimi’nin Gazze’deki Hamas yönetimine alternatif olarak bir hükümet sistemi kurmasını sağlamak.
Barışı koruma güçlerinin üçüncü görevi de Filistin Yönetimi'nin yenilenmiş ve donanımlı hale gelmiş olarak Gazze Şeridi'ne girişini kolaylaştırmak, yeniden inşa sürecine yardımcı olmak ve güvenliğin sağlanması konusunda yardımcı olmanın yanında ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby aracılığıyla güvenlik dosyası hakkında tavsiyelerde bulunmak.
İsrail'in Gazze bataklığından kurtarılması
İsrail'in önerisinin uygulanması için çalışmalar başlarken barışı koruma gücünün geçici olarak konuşlandırılacağı anlaşılıyor. Ancak barışı koruma gücünün Gazze’de olduğu süre boyunca İsrail, Gazze Şeridi'nde yaşayanların güvenliklerini ve sivil işlerini yönetmek için değil, yalnızca Filistinli grupların bir kısmını ortadan kaldırmak amacıyla Gazze üzerinde tam askeri kontrolünü sürdürecek.
İsrail Savunma Bakanı Gallant, Netanyahu'yu Gazze'ye barışı koruma gücü konuşlandırılması konusunda ilerleme kaydettiğine dair bilgilendirdiğini söyledi. Gallant’a göre böyle bir adım, Gazze’de Hamas dışında bir yönetim sisteminin kurulmasının önün açarken İsrail'in ABD ile Gazze'deki insani duruma ilişkin büyüyen sorununu da çözecek.
En iyi çözüm
Öte yandan siyasi gözlemciler, Gazze Şeridi'ne barışı koruma güçlerinin konuşlandırılması planının uygulanabilir bir fikir olduğunu değerlendirdiler. Siyasi analist Rıfat ed-Diravi, yaptığı değerlendirmede, “Bu plan, İsrail hükümetinin Gazze'yi yeniden işgal etme düşüncesini bir kenara bırakması, bölgede güvenliğin sağlanması ve kaos yaşanmaması için bir cankurtaran simidi görevi görecek” ifadelerini kullandı.
Diravi, bu planın, Netanyahu'nun Gazze Şeridi'nin kontrol edilmesini, tampon bölgeler oluşturulmasını ve İsrail ordusunun bölgedeki varlığının güçlendirilmesini öngören planını boşa çıkaracağı yorumunda bulundu.
Gazze'deki savaşı sona erdirmeye yönelik öneride bulunan Arap ülkelerinin, savaştan siyasi sürece nasıl geçileceğinin belirlenmesi ve savaş sonrası uygun önlemlerin alınması açısından yapılması gerekenler konusundaki genel çizgiler üzerinde hemfikir olduklarını düşünen Diravi, İsrail'in Gazze’de barışı koruma güçlerinin konuşlandırılmasını öngören planının da bu çizgide olduğunu söyledi.
Filistinli taraflar plana karşı
Ancak Filistinliler, Gazze Şeridi'ne barışı koruma güçlerinin konuşlandırılması önerisini kabul etmediler.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
Filistin Devleti, Batı Şeria'da olduğu gibi Gazze'de de üzerine düşen görevleri üstlenmeli. Gazze Şeridi'ndeki insani acıların son bulması, İsrail savaşının durdurulması, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi ve Filistin Devleti’nin buradaki görevlerini üstlenmesi için uluslararası toplumun duruma müdahale etmesi gerekiyor.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Hamas Siyasi Büro Üyesi Muhammed Nazzal ise şu açıklamada bulundu:
Gazze Şeridi’nin yönetimi için dayatılan hiçbir siyasi projeyi kabul etmeyeceğiz. Filistin’in içini her yönüyle siyasi ve ulusal ortaklık temelinde düzenleyebiliriz. Gazze'nin geleceğiyle ilgili örülen, hazırlanan, Hamas Hareketi’ni siyaset sahnesinden uzaklaştırmayı amaçlayan komploların hiçbiri başarıya ulaşamayacak.
Nazzal, sözlerini şöyle sürdürdü:
Gazze’ye barışı koruma gücü konuşlandırılması kabul edilemez. Böyle bir güç, ‘işgalci güç’ olarak değerlendirilecektir. Gazze Şeridi'ne giren hiçbir güç kabul görmeyecek, bu bir işgal gücüdür. Böyle bir gücün Gazze’ye konuşlandırılması halinde ona bu tanımlama çerçevesinde muamele ederiz.
Geçtiğimiz ağustos ayında Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bulunan Nasır Hastanesi'ne düzenlenen İsrail baskınında öldürülen beş gazeteciden birinin naaşını taşıyanlar... (AFP)
