Netanyahu, Biden'ın ‘öfkesini’ kontrol altına almak için geri adım attı

İsrail, yardım çalışanlarına yönelik saldırıda ‘ciddi hatalar’ tespit ettikten sonra iki subayı görevden aldı.

İsrail saldırıları sonucu Gazze şehrindeki Şifa Tıp Kompleksi çevresinde geniş çaplı yıkım meydana geldi. (DPA)
İsrail saldırıları sonucu Gazze şehrindeki Şifa Tıp Kompleksi çevresinde geniş çaplı yıkım meydana geldi. (DPA)
TT

Netanyahu, Biden'ın ‘öfkesini’ kontrol altına almak için geri adım attı

İsrail saldırıları sonucu Gazze şehrindeki Şifa Tıp Kompleksi çevresinde geniş çaplı yıkım meydana geldi. (DPA)
İsrail saldırıları sonucu Gazze şehrindeki Şifa Tıp Kompleksi çevresinde geniş çaplı yıkım meydana geldi. (DPA)

Batılı ülkeler dün (Cuma), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Joe Biden ile yaptığı ve ‘gergin’ olarak nitelendirilen görüşmenin ardından taviz verdiği izlenimi veren bir hamleyle, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yardım ulaştırılmasını kolaylaştıracak bir dizi önlem açıklamasını memnuniyetle karşıladı.

İsrail hükümetinden yapılan açıklamada, Savaş Kabinesi’nin Gazze'deki sivillere insani yardımın arttırılması için acil adımları onayladığı duyuruldu. Bu adımlar arasında Gazze'nin yaklaşık 40 kilometre kuzeyindeki Aşdod Limanı’ndan ve İsrail ile kuzey Gazze Şeridi arasındaki Erez (Beyt Hanun) Sınır Kapısı’ndan ‘geçici olarak’ yardım aktarılmasına izin verilmesi de yer alıyor. İsrail ayrıca Gazze Şeridi'nin güneyindeki Kerem Şalom (Kerm Ebu Salim )Sınır Kapısı üzerinden Ürdün’den gelen yardımların artmasına da izin verecek.

Beyaz Saray ‘İsrail'in taahhütlerini tam olarak yerine getirmesinin ve bunları hızla uygulamasının önemli olduğunu’ belirtirken, İngiltere İsrail'in aldığı tedbirleri memnuniyetle karşıladı ve Tel Aviv'in Gazze'ye giren yardım tırlarının sayısını günde 500'e çıkarmayı kabul ettiğini kaydetti. Buna karşılık Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İsrail'in Gazze'de yardım için bazı yeni koridorlar açma kararının kıtlığı önlemek için yeterli olmayacağını söyledi.

Netanyahu ile perşembe akşamı bir telefon görüşmesi gerçekleştiren Biden, Gazze'deki insani krizin hafifletilmesi için ‘spesifik ve somut’ adımlar atılmasını talep etti. Biden ayrıca, İsrail'in karşılık vermemesi halinde ABD yardımının kısıtlanabileceğini söyledi.

Pazartesi günü Gazze'ye düzenlenen bir hava saldırısında yedi yardım görevlisinin öldürülmesiyle ilgili olarak İsrail tarafından yürütülen bir soruşturma, ordunun ciddi hatalar ve prosedür ihlalleri yaptığı sonucuna vararak dün (Cuma), iki subayın görevden alınmasına  ve üst düzey komutanların kınanmasına yol açtı. Kınananlar arasında Güney Komutanlığı da bulunuyor.



İki Devletli Çözüm Konferansı, bağımsız Filistin devletinin kurulması için bir ‘yol haritası’ belirledi

TT

İki Devletli Çözüm Konferansı, bağımsız Filistin devletinin kurulması için bir ‘yol haritası’ belirledi

İki Devletli Çözüm Konferansı, bağımsız Filistin devletinin kurulması için bir ‘yol haritası’ belirledi

Birleşmiş Milletler'in (BM) ev sahipliğinde düzenlenen ‘Filistin sorununun barışçıl çözümü ve iki devletli çözümün uygulanması’ konulu uluslararası konferansa katılan ülkeler, Filistin devletinin daha fazla ülke tarafından tanınmasını sağlamak, Gazze'deki savaşı ve insani felaketi durdurmak ve İsrail'in Batı Şeria'daki Filistin topraklarını işgaline son vermek için daha fazla diplomatik çaba sarf etmeyi amaçlayan bir ‘yol haritası’ üzerinde anlaştı.

Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot tarafından temsil edilen Fransa’nın da katılımıyla Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan tarafından temsil edilen Suudi Arabistan'ın himayesinde düzenlenen iki günlük konferans sona erdi.

sdfghtyju
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, New York'ta düzenlenen İki Devletli Çözüm Konferansı’nda konuşurken (AFP)

Dün konferansın son gününde yayınlanan sonuç bildirgesinde Filistinliler ve İsrailliler arasında adil, kalıcı ve kapsamlı barışın sağlanması için bir ‘yol haritası’ açıklandı.

Sonuç bildirgesi

Konferansın sonuç bildirgesinde, BM’nin Filistin meselesinde kesintisiz sorumluluğunun altı çizildi. İsrail'in 1967'de ele geçirdiği toprakları işgaline son vermesi gerektiği belirtilen bildirgede, insancıl hukuk ve insan hakları hukuku dahil olmak üzere uluslararası hukuka saygı gösterilmesi gerektiği vurgulandı. Bildirgede Filistinli sivillerin canlarının korunması için gerekli önlemlerin alınması çağrısı yapıldı.

Filistin'i tanıyan ülkeler

İsrail'in işgal altındaki topraklardan çekilmesinin yanı sıra yerleşim faaliyetlerinin, topraklara el konulmasının, evlerin yıkılmasının ve tüm şiddet ve provokasyon eylemlerinin derhal durdurulması istenen bildirgede Filistinlilere kendi kaderlerini tayin etme ve kendi devletlerini kurma hakkı verilmesi, mülteci sorununa ‘adil bir çözüm’ bulunması talep edildi.

Öte yandan 1967 öncesi sınırlara dayalı iki devletli çözüme yönelik ‘geri dönüşü olmayan’ adımlar atılması ve Doğu Kudüs'ün ‘ortak başkent’ olması gerektiği belirtilen bildirgede ‘Filistin yönetiminin reformlarını destekleme, silahsızlanma ve demokratik seçimler yapılması’ konularına da vurgu yaptı.

cvf
BM Genel Sekreteri, New York'ta düzenlenen İki Devletli Çözüm Konferansı sırasında Fransa Dışişleri Bakanı ile tokalaşırken (AFP)

Koordineli insani yardım ve Gazze'nin yeniden inşası çağrısı yapılan bildirgede ‘2024 yılının temmuz ayında Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) İsrail işgalinin yasadışı olduğunu ilan eden danışma kararı hatırlatıldı.

Bildirge, Filistin'in tanınması, ‘devlet kurma sürecinde samimi ilerlemeyle bağlantılı bir şekilde’ bölgesel entegrasyon, Filistin yönetimi reformları ve insani yardım olmak üzere dört ana konuyu kapsayacak şekilde düzenlendi.

Konferansın kazanımlarını gerçekleştirme çağrısı

Şarku’l Avsat’a konuşan Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot’a yakın bir kaynak, konferansın iki devletli çözümün her zamankinden daha fazla tehdit altında olduğu kritik bir dönemde düzenlendiğini söyledi. Gazze'deki savaşa ve bunun siviller arasında neden olduğu yıkıma ve devam eden acılara dikkat çeken kaynak, Batı Şeria'da yerleşim faaliyetlerinin hızlandığını, fanatik yerleşimcilerin şiddetinin arttığını, İsrail'deki iktidar koalisyonu içinde iki devletli çözümü tanımamayı ve Batı Şeria'yı ilhak etmeyi savunanların sayısının arttığını ve bunun birkaç gün önce İsrail parlamentosu Knesset tarafından onaylandığını da belirtti.

Kaynak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Şu anda gerekenler, geçmişte gerekenden çok daha fazlasını gerektiriyor. Bu da Suudi Arabistan'ı, iki devletli çözüme ilişkin siyasi ve diplomatik dinamizmi yeniden başlatmak için Fransa ile iş birliği yapmaya itti.”

Kaynak, mevcut ivmeyi güçlendirmeye ve konferansın kazanımlarının gerçekleştirilmesine yardımcı olmaya çağırdı.

srgthy
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy, New York'ta düzenlenen İki Devletli Çözüm Konferansı’nda Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa'yı kucaklarken (AFP)

Kaynak konuşmasına şöyle devam etti:

“Bildirge sadece Fransa ve Suudi Arabistan tarafından değil, konferansa katılan çalışma gruplarının 27 eş başkanı tarafından da onaylandı. Bunların arasında bazı önemli Batılı ve Arap ortaklar da bulunuyor.”

Bildirgenin BM Genel Kurulu'nun herhangi bir üye ülkesine onaylanması için sunulacağını söyleyen kaynak bildirgeyi ‘son derece önemli ve benzeri görülmemiş’ olarak nitelendirildi.

Fransa Dışişleri Bakanı Barrot dün sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada “İngiltere bugün Filistin devletini tanımak için dinamik bir girişime katıldı. Bu kararlı adım ve ortak çabalarımızla, devam eden şiddet döngüsü içinde çalışmaya devam ediyor ve bölgede barış için yeni bir perspektifle hareket ediyoruz” ifadelerini kullandı.