Hamduk: Sudan etnik ve ırksal bölünme tehlikesiyle karşı karşıya

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
TT

Hamduk: Sudan etnik ve ırksal bölünme tehlikesiyle karşı karşıya

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)
Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk (Facebook sayfası)

Eski Sudan Başbakanı ve Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu (Tekaddum) lideri Abdullah Hamduk, Sudan'ın etnik ve ırksal bölünme riskiyle karşı karşıya olduğunu ve bunun tamamen çökme tehdidi yarattığını söyledi.

Hamduk, Sudan'daki savaşın birinci yıldönümü münasebetiyle Facebook'ta yayınlanan bir video konuşmasında, “Ülkemizi parçalayan savaş birinci yılını dolduruyor. Ölüm ve yıkımla geçen 12 ay ve her geçen gün halkımızın çektiği acılar artıyor. On binlerce sivil ve askeri personel hayatını kaybetti, milyonlarcası da çeşitli kentler ve ülkeler arasında yer değiştirdi” ifadelerini kullandı.

Hamduk açlık, hastalık ve yoksulluğun milyonları öldürdüğüne, Sudan devletinin parçalandığına, halkın emeği ve parasıyla kurulan altyapının çöktüğüne, insanların mallarını ve paralarını kaybettiğine, yağmalandığına ve talan edildiğine dikkat çekti.

Şarku’l Avsat’ın Arap Dünyası Haber Ajansı’ndan (AWP) aktardığı habere göre Hamduk, “Bu savaş aniden patlak vermedi. Patlak vermesinin nedenleri gün geçtikçe birikiyordu. Yaklaştığı an konusunda uyarılarda bulunuyor ve ülkemize getireceği felaket ve musibetlerden bahsediyorduk” dedi.

Hamduk, “Tüm şiddete, inatçılığa ve komplolara rağmen barışçıl kalan büyük devrimimizden ilham alarak diyalog ve barışçıl yollara başvurulmalı” çağrısında bulundu.

Hamduk sözlerini şöyle sürdürdü: “Pusulamız halkımızın emniyeti ve güvenliğine odaklanmaya devam etti. Durumun patlamasını önlemek için diğer vatanseverlerle birlikte her türlü çabayı gösterdik. Dış ve iç temaslar durmadı. Ancak bazılarının amacı, sonuçları ve ülke üzerindeki etkileri dikkate alınmadan bir savaşı ateşlemekti.”

Hamduk, “O günden bu yana sivil güçlerin savaşı durdurma çabaları durmadı. Savaşın iki tarafı olan Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) yanı sıra bölgesel ve uluslararası güçler ve kuruluşlarla temaslar devam etti. Aynı zamanda savaşı reddeden tüm güçleri istisnasız birleşik bir cephede birleştirmeyi savunduk. Motivasyonumuz halkımızın bu acısını durdurmak ve her türlü çabayı göstermekti. Ekim 2023'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da Sivil Demokratik Güçler Koordinasyonu'nun (Tekaddum) kurulmasıyla sonuçlanan bir toplantı düzenleyerek yolculukta önemli bir adım attık” ifadelerini kullandı.

Hamduk, Tekaddum liderliğinin Aralık sonunda Addis Ababa'da HDK Komutanı ile görüştükten sonra, savaşı sona erdirmenin yollarını görüşmek üzere Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan ile bir araya gelmeyi dört gözle beklediğini söyledi.



Sudan kapsamlı bir siyasi süreç için istişarelerin başladığını duyurdu

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf (Sosyal medya)
Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf (Sosyal medya)
TT

Sudan kapsamlı bir siyasi süreç için istişarelerin başladığını duyurdu

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf (Sosyal medya)
Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf (Sosyal medya)

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf dün yaptığı açıklamada, ülkenin yeniden inşasına odaklanacak olan geçiş döneminde ülkeyi yönetecek ulusal yeterliliklere sahip bir hükümetin kurulması amacıyla kapsayıcı bir siyasi sürecin başlatılması için istişarelerin başladığını duyurdu.

Yusuf, geçici idari başkent Port Sudan'da Avrupa Birliği'nin (AB) Afrika Boynuzu Özel Temsilcisi Annette Weber ile AB kurumlarının istikrar ve kalkınmanın sağlanmasına katkıda bulunmak üzere Sudan ile iş birliğine hazır olup olmadıklarını görüştü.

Dışişleri Bakanı, AB tarafından yayınlanan ve Sudan'da paralel bir hükümetin kurulmasını reddeden açıklamayı överken, askeri durumdaki gelişmeleri ve Sudan hükümetinin savaşı sona erdirmek için sarf ettiği çabaları anlattı.

Weber, AB'nin Sudan'da dışlama ve ayrımcılık olmaksızın kapsayıcı bir siyasi sürece tam desteğini yineleyerek Afrika Boynuzu'nda önemli bir ülke olan Sudan'da güvenlik ve istikrarın önemini vurguladı.

Afrika Birliği

Afrika Birliği (AfB) çarşamba günü Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ve müttefiklerinin Sudan'da paralel bir hükümet kurma çabalarından duyduğu ‘derin endişeyi’ dile getirerek, bu hareketin yaklaşık iki yıldır savaş halinde olan ülkeyi ‘büyük bir bölünme’ ile tehdit ettiği uyarısında bulundu.

sadfgthy
Geçtiğimiz ay Addis Ababa'da düzenlenen zirve sırasında 55 Afrika Birliği ülkesinin bayrakları (AFP)

HDK ve müttefikleri geçtiğimiz ay Nairobi'de bir kuruluş tüzüğü imzalayarak kontrol ettikleri bölgelerde barış ve birlik hükümeti kurma niyetlerini ifade ettiler. Ayrıca ‘herhangi bir kültürel, etnik, dini veya bölgesel önyargı olmaksızın özgürlük, eşitlik ve adalete dayalı sivil, demokratik, merkezi olmayan bir devlet inşa etme’ sözü verdiler. Mart ayı başında aynı taraflar bir geçiş anayasası imzaladılar. AfB, tüm üye devletlere ve uluslararası topluma ‘Sudan Cumhuriyeti'ni veya kurumlarını bölmeyi ve topraklarının bir kısmını yönetmeyi amaçlayan herhangi bir paralel hükümeti veya oluşumu tanımama’ çağrısında bulundu. AB de salı günü yaptığı açıklamada, paralel hükümetin Sudan'ın demokratik hedeflerini tehdit ettiğini belirterek, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin geçen hafta yaptığı açıklamayı yineledi.

Batıdaki çatışmalar

Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd'de HDK tarafından yapılan topçu atışlarında onlarca kişi öldü ve yaralandı. Kuzey Darfur'un başkenti el-Faşir'deki 6. Piyade Tümeni, ordunun, HDK'ye karşı tüm eksenlerde caydırıcı operasyonlar yürütmeye devam ettiğini doğrulayarak, bu durumun tamamen çözülmesini ve eyalette ve Sudan'ın tüm bölgelerinde güvenlik ve istikrarın yeniden tesis edilmesini istedi.

scdfgth
Önceki bombardımanların el-Faşir kenti üzerindeki etkileri (Sosyal medya)

Tümen yaptığı açıklamada, hava savunma birimlerinin insansız hava araçları (İHA) aracılığıyla Tip 23 topla donatılmış dört çeker bir aracı imha etmeyi başardığını, ayrıca diğer üç savaş aracını tüm askeri teçhizatı ve savaşçılarıyla birlikte ele geçirdiğini ve askeri araçların bakımı için kullanılan bir atölyenin imha edildiğini bildirdi.

Zırhlı topçu birlikleri, el-Faşir'in doğusundan batısına doğru kaçmaya çalışan silah, mühimmat ve yedek parça yüklü bir traktörü imha ederek başarılı bir operasyon gerçekleştirdi ve bu süreçte sekiz HDK savaşçısı öldürüldü. Tümen, makineli tüfek ve mühimmatla donatılmış bir dizi savaş aracının ele geçirildiği el-Faşir'in mahallelerinde tarama operasyonları gerçekleştirdi. El-Faşir'deki bir dizi hayati bölgeyi hedef alan gelişigüzel ateşte 5 çocuğun öldüğü ve 4 kadının ağır yaralandığı açıklandı.

Başkentteki çatışmalar

Başkent Hartum'da ordu güçleri Doğu Nil bölgesini Hartum'a bağlayan ana köprüleri kontrol altına almak için çeşitli eksenlerden yavaş yavaş ilerlemeye devam ederken, HDK başkentteki dar alanlara çekiliyor.

Son günlerde ordu, Doğu Nil'deki el-Hac Yusuf mahallelerinin kontrolünde önemli ilerleme kaydederken, zırhlı birlikler de Hartum'un güneyindeki bazı yerleşim bölgelerinde mevzilenme operasyonları yürütmeye devam etti. HDK, Hartum'un doğu ve güneyindeki mahallelerin yanı sıra başkanlık sarayı ve ordu karargahının batı kısmını kontrol altında tutmaya devam ediyor.

xcdvfg
Hartum'daki çatışmalardan bir sahne (Arşiv - AFP)

BM'nin ‘Afrika kıtasında eşi benzeri görülmemiş bir insani kriz’ olarak tanımladığı Sudan ordusu ile HDK arasındaki savaş, on binlerce kişinin ölümüne ve 12 milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu. HDK'nin orduya entegrasyonu konusundaki anlaşmazlıkların yol açtığı savaş Sudan'ı parçaladı. Ordu şu anda ülkenin doğusunu ve kuzeyini kontrol ederken, HDK ülkenin batısındaki Darfur bölgesinin çoğunu ve güneyin bir kısmını kontrol ediyor.