Mısır, 9 Müslüman Kardeşler üyesini ‘terör’ suçlamasıyla idam etmeye hazırlanıyor

Mahkeme evrakları Mısır Başmüftülüğü’ne gönderdi... Karar, Temmuz ayında verilecek.

Mısır'da ‘terör’ suçundan yargılanan Müslüman Kardeşler üyelerinin daha önceki bir duruşması (AFP)
Mısır'da ‘terör’ suçundan yargılanan Müslüman Kardeşler üyelerinin daha önceki bir duruşması (AFP)
TT

Mısır, 9 Müslüman Kardeşler üyesini ‘terör’ suçlamasıyla idam etmeye hazırlanıyor

Mısır'da ‘terör’ suçundan yargılanan Müslüman Kardeşler üyelerinin daha önceki bir duruşması (AFP)
Mısır'da ‘terör’ suçundan yargılanan Müslüman Kardeşler üyelerinin daha önceki bir duruşması (AFP)

Mısır'da bir mahkeme dün (Pazar) Müslüman Kardeşler (İhvan-ı Müslimin) üyesi dokuz kişinin dosyasını, idam cezasına çarptırılıp çarptırılmamaları konusunda görüşünü almak üzere Mısır Başmüftülüğü’ne gönderme kararı aldı. Mahkeme, davayla ilgili kararın 6 Temmuz'da verilmesini kararlaştırdı.

Mısır hükümeti Aralık 2013'te Müslüman Kardeşler'i yasakladı ve aralarında Müslüman Kardeşler lideri Muhammed Bedi'nin de bulunduğu yüzlerce lider ve destekçisi, çoğu ‘şiddete teşvik’ suçlamasıyla açılan davalarda yargılandı. Bunlardan bazıları idam ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezalarına çarptırıldı.

Mısır Yüksek Devlet Güvenlik Savcılığı, aralarında tutuklu dokuz sanığın da bulunduğu 43 sanığı, ‘amacı anayasa ve kanun hükümlerinin askıya alınması çağrısında bulunmak, devlet kurumlarının ve kamu otoritelerinin çalışmalarını engellemek, vatandaşların kişisel özgürlüklerini ve haklarını ihlal etmek, ulusal birliğe ve sosyal barışa zarar vermek olan ve terörizmin grubun amaçlarına ulaşmak için kullandığı araçlardan biri olduğu’ suçlamalarını yönelttikten sonra ceza yargılamasına sevk etti.

Mısır makamlarının soruşturmalarına göre, davanın olayları 2015 yılından 2022 yılının başına kadar sürmüş. Sanıklardan ikisi el-Minufiye vilayetinde Müslüman Kardeşler örgütünün idari ofisinin sorumluluğunu üstlenmiş ve diğer sanıklarla birlikte Müslüman Kardeşler'e bağlı ‘Devrim Muhafızları’ adı altında bir terör hücresi oluşturmuş. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre, diğer sanıklar da Mısır devletine, tesislerine ve polis memurlarına karşı düşmanca operasyonlar gerçekleştirmek amacıyla bu hücreye katılmış.

Dava kapsamında yürütülen soruşturmalarda ‘sanıkların düşmanca operasyonlarını yürütmek üzere ateşli silahlar ve patlayıcılar satın almak için gerekli finansmanı sağladıkları, örgüt merkezi olarak bir konut kiraladıkları, toplantılarını düzenledikleri ve terör operasyonlarını yürütmek üzere hazırlık yaptıkları, güvenlik takibinden kaçınmak için şifreli iletişim programları kullandıkları ve gerilla savaşı konusunda eğitim aldıkları’ belirtildi.

Soruşturmalar ayrıca ‘bazı sanıkların komşu bir ülkeye yasadışı yollardan sızdıklarını ve terör eylemlerinde kullanmak amacıyla örgüt üyelerine fon, karargâh ve araç sağlayarak terörizmi finanse etme suçunu işlediklerini, ayrıca terör suçları işlemek için patlayıcı cihazların üretimi ve ateşli silahların kullanımı konusunda Müslüman Kardeşler unsurlarını ve küme hücrelerini eğittiklerini’ ortaya koydu. Soruşturmalar neticesinde, sanıkların resmi evrak ve belgelerde sahtecilik yaptıkları da ortaya çıktı.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.