UNRWA: Bağımsız İnceleme Grubu’nun hakkımızdaki raporunun sonuçlarından memnunuz

Ülke içinde yerinden edilenlerin sığındığı Refah'taki UNRWA okulunun önündeki Filistinliler (EPA)
Ülke içinde yerinden edilenlerin sığındığı Refah'taki UNRWA okulunun önündeki Filistinliler (EPA)
TT

UNRWA: Bağımsız İnceleme Grubu’nun hakkımızdaki raporunun sonuçlarından memnunuz

Ülke içinde yerinden edilenlerin sığındığı Refah'taki UNRWA okulunun önündeki Filistinliler (EPA)
Ülke içinde yerinden edilenlerin sığındığı Refah'taki UNRWA okulunun önündeki Filistinliler (EPA)

Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, dün yaptığı açıklamada Bağımsız İnceleme Grubu tarafından UNRWA hakkındaki raporunun sonuçlarından duyulan memnuniyeti ifade etti. Lazzarini, Bağımsız İnceleme Grubu raporunda, UNRWA’nın tarafsızlığını ‘insanların hayatlarını kurtarmaya devam edebilmesinin temeli’ olarak nitelendirildiğini vurguladı.

Lazzarini, sözlerini şöyle sürdürdü:

Rapor, UNRWA'nın disiplin cezaları da dâhil olmak üzere tarafsızlık ilkesini uygulamak için önemli mekanizmaları ve süreçleri olduğunu teyit ediyor. Ayrıca UNRWA'nın 2022 ve 2024 yılları arasında tüm iddiaları gözden geçirdiğini ve görevi kötüye kullanma noktasında kanıt olduğunda soruşturma açtığını ortaya koyuyor.

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından 1949 yılında kurulan UNRWA'nın Genel Komiseri, UNRWA'nın Bağımsız İnceleme Grubu raporunda yer alan tavsiyeleri yerine getirmek üzere bir takvimi de içeren bir eylem planı üzerinde çalıştığını şunları vurguladı. Lazzarini, UNRWA’nın eşitlikçi ve kaliteli eğitim sağlamak için çaba göstermeye devam edeceğini, bunun yanında barış, hoşgörü ve insan haklarına katkıda bulunan değerlere bağlı kalmasını sağlamak için eğitim programının içeriğini düzenli olarak gözden geçireceğini ve geliştireceğini belirtti.

Filistin Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada ise Bağımsız İnceleme Grubu'nun raporu, BM ve uluslararası toplumun UNRWA’nın yetkilerini koruma ve devamlılığını sağlama konusundaki kararlılığının bir göstergesi olduğu vurgulandı. Bakanlık rapordan duyulan memnuniyeti dile getirildi.

Bakanlık, açıklamasında UNRWA'ya fon sağlamayı bırakan ülkelere, kararlarını acilen gözden geçirmeleri ve gerekli desteği sağlamak, UNRWA'nın sürdürülebilirliğini ve etkinliğini desteklemek ve mültecilerin bakımını, haklarını, bölgesel ve uluslararası güvenlik ve istikrarın korunması için üstlendiği hayati rolü oynamasına izin vermek üzere UNRWA' ile yeniden temasa geçmeleri çağrısında bulundu.

Açıklamada “Bu rapor, BM ve uluslararası toplumun UNRWA'nın yetkilerini koruma ve Filistinli mültecilerin hakları sağlanıp uluslararası hukuk ve BM kararları uyarınca adil bir siyasi çözüm bulunana kadar devamlılığını sağlama konusundaki kararlılığının bir kanıtıdır” denildi.

BM, dün sabah, UNRWA'nın çalışmalarına ilişkin Bağımsız İnceleme Grubu tarafından hazırlanan raporun, İsrail'in UNRWA personelinden bazılarının ‘terör örgütlerine’ üye oldukları ve 7 Ekim'de İsrail'e yönelik saldırılarda Hamas Hareketi ile suç ortaklığı yaptıkları iddialarına ilişkin kanıt sunmadığını bildirdiğini açıkladı.

Raporda, 1949 yılında BM Genel Kurulu kararıyla kurulan UNRWA'nın çalışmalarında tarafsızlığı sağlamak için birçok mekanizmaya sahip olduğu ve çalışanlarının listesini periyodik olarak İsrail'e sunduğu belirtilirken İsrail hükümetinin ‘2011 yılından bu yana bu listelere dayanarak UNRWA personelinden herhangi biri hakkında herhangi bir endişesini UNRWA'ya bildirmediği’ de vurgulandı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.