Hamas Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerinin yakalandığını duyurdu

Ateşkes görüşmelerinin yeniden başlaması ihtimalinin artmasından saatler sonra İsrail bunu yalanladı.

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (EPA)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (EPA)
TT

Hamas Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerinin yakalandığını duyurdu

Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (EPA)
Gazze Şeridi sınırındaki İsrail askerleri (EPA)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yaşanan çatışmalar sırasında İsrail askerlerinin esir alındığını bildirdi.

El-Kassam Tugayları, kaç askerin esir alındığını belirtmediği gibi iddiasını destekleyecek herhangi bir kanıt da sunmadı.

El-Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde yayınladığı bir mesajda şunları söyledi: “Mücahitlerimiz bir Siyonist gücü Cibaliye Mülteci Kampı’ndaki bir tünele çekti ve tünelin içinde ve girişinde pusuya düşürdü. Mücahitlerimiz bu gücün tüm üyelerini öldürdükten, yaraladıktan, esir aldıktan ve askeri teçhizatlarını ele geçirdikten sonra geri çekildi.”

İsrail ordusu ise bunu yalanladı. Şarku’l Avsat’ın Reuters haber ajansından aktardığına göre İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “İsrail ordusu bir askerin esir alınması gibi bir olayın söz konusu olmadığını açıklığa kavuşturmaktadır” denildi.

Hamas, bir tünelin zemininde sürüklenen yaralı bir kişiye ait olduğu anlaşılan bir video ile askeri üniforma ve bir tüfek görüntüsü yayınladı. Reuters videodaki kişinin kimliğini ya da durumunu bağımsız olarak doğrulayamadı.

Ebu Ubeyde'nin açıklamaları Gazze Şeridi'nde ateşkes görüşmelerinin yeniden başlaması ihtimalinin artmasından saatler sonra geldi.

Konu hakkında bilgi sahibi bir yetkili, Mossad Başkanı’nın, ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı ve Katar Başbakanı ile görüşmesinin ardından bu hafta görüşmelere yeniden başlanmasına karar verildiğini bildirdi.

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan kaynak, “Arabulucular Mısır ve Katar'ın öncülüğünde ve ABD'nin aktif katılımıyla yeni teklifler temelinde müzakerelerin bu hafta başlamasına karar verildi” dedi.

Bir Hamas yetkilisi ise Reuters'a verdiği demeçte, İsrail medyasında çıkan ‘görüşmelerin Salı günü Kahire'de yeniden başlayacağı’ yönündeki haberleri yalanlayarak “Ortada bir tarih yok” ifadesini kullandı.

Gazze Şeridi'nde savaşın başlamasının üzerinden yedi aydan fazla bir süre geçmesine rağmen arabulucular bir ilerleme kaydedilmesi için bastırıyor. İsrail, Hamas'ın elindeki esirlerin serbest bırakılmasını isterken, Hamas da İsrail'in elindeki Filistinli mahkumların serbest bırakılmasını ve savaşın sona ermesini istiyor.

Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarında şimdiye kadar yaklaşık 36 bin Filistinlinin öldüğünü açıkladı. İsrail istatistiklerine göre, Hamas mensuplarının 7 Ekim'de İsrail'in güneyindeki kasabalara saldırarak yaklaşık bin 200 kişiyi öldürmesi ve 250'den fazla kişiyi esir almasının ardından İsrail askerî harekâta başladı.



Sudan ordusunun farklı bölgelerden geri çekilmesi ordunun performansına olan güveni sarsıyor

Omdurman'da Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş sonucunda imha edilen bir tank (Reuters)
Omdurman'da Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş sonucunda imha edilen bir tank (Reuters)
TT

Sudan ordusunun farklı bölgelerden geri çekilmesi ordunun performansına olan güveni sarsıyor

Omdurman'da Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş sonucunda imha edilen bir tank (Reuters)
Omdurman'da Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş sonucunda imha edilen bir tank (Reuters)

Aradan altı aydan fazla bir süre geçmesine rağmen, Sudan ordusunun El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni şehrinden çekilmesi ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) önünde savaşı kaybetmesi senaryosu, HDK yeni bir şehrin kontrolünü ele geçirir geçirmez paniğe kapılan ve ordunun onu yenemeyeceği algısına dayanarak kaçmak için acele eden Sudanlıların zihninde halen tazeliğini koruyor.

Uzmanların ve eski askeri personelin değerlendirmesine göre, ordunun HDK’ye karşı Sudan şehirlerinde geri çekilmesi, kuvvetlerinin performansına ilişkin şüpheleri artırdı ve bu şehirleri geri alma kabiliyetlerine olan güveni sarstı. Buna vatandaşların sosyal medya platformlarında dile getirdiği benzer hoşnutsuzluk ifadeleri eşlik etti.

Öte yandan ordu yetkilileri, HDK'yi yenmeye yemin eden ateşli konuşmalar yapıyor. Son olarak salı akşamı Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ihlallerini sürdüren bir ‘düşmanla’ müzakere etmeyeceklerini ve ‘güçlerin prestijini ve iradesini ortadan kaldıran ve halkın isteklerini karşılamayan bir müzakere ile herhangi bir şantaja’ boyun eğmeyeceklerini söyledi.

dcfgt
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (solda) ve yardımcısı Yasir el-Ata Omdurman'da (Sudan Ordusu)

Burhan ayrıca kuvvetlerinin bir muharebeyi kaybedebileceğini, ancak ‘savaşı kaybetmeyeceklerini’ belirtti. Burhan, “Eğer insan kaybımız olursa biliyoruz ki bizimle yan yana savaşacak Sudanlılar çoktur” dedi. Bu, nisan ayı sonunda yaptığı bir konuşmada ülke nüfusunun tamamı öldürülse bile savaşa devam edeceklerini söyleyen yardımcısı Yasir el-Ata tarafından da yinelenen aynı fikir.

Diğer gözlemciler bu ateşli konuşmaları, ‘orduya ve savaşa katılan İslamcı tugaylara yönelik’ olarak değerlendirdi.

HDK kontrol sahasını genişletiyor

Sudan'ı oluşturan 18 eyaletten beşi üzerindeki etkisini arttırırken, altı eyaletin geniş alanlarını kontrol eden, beş eyalet başkentini ve büyük şehirleri kuşatan ve birden fazla eyaleti tehdit eden HDK'nin kontrol ettiği alanların haritası giderek genişledi ve ülke yüzölçümünün yarısından fazlasına yaklaştı.

Ordu, Sudan'ın üç doğu eyaleti ve iki kuzey eyaleti olmak üzere sadece beş eyalet üzerinde tam kontrole sahipken, başkent Hartum'un yüzde 80'inden fazlasını da kontrol ediyor. Ayrıca ülkenin batı ve güney eyaletlerini doğu, kuzey ve merkeze bağlayan kara yollarının çoğu da ordunun kontrolünde bulunuyor.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku’l Avsat'a konuşan eski bir ordu subayı, ‘vatandaşların ordunun ilerlemesini ve hızlı zaferler kazanmasını beklediğini, ancak ordunun geri çekilmeye devam ettiğini ve liderlerini savunmakla yetinerek kontrol alanlarını koruyamadığını’ söyledi.

Eski subay, şehirlerin ve askeri komutanların HDK'nin eline ‘art arda düşmesini’ ‘ordunun şehir savaşındaki düşük kabiliyetine’ bağladı.

zcvfgbhn
Sudan ordusu tarafından kontrol edilen Omdurman'da bir sokak (Reuters)

Eski Sudanlı subaya göre, ordunun tabanı ve aktivistler arasındaki hoşnutsuzluk durumu normal. Çünkü vatandaşlar orduların ana görevi olarak geri çekilmeyi değil güvenliği arıyor.

Eski subay, “Vad Medeni'deki ordu güçleri uzun süre dayanacak ve savaşacak pozisyondaydı. Ancak ordu tümeninin komutası geri çekildi, bu da birçok kişinin benzer bir durumla karşılaşmaktan korkmasına neden oldu. Bu yüzden herkes, HDK bölgelerine yaklaştığında kaçmayı düşünüyor” ifadelerini kullandı.

Azalan popülerlik

Siyasi analist Eşref Abdulaziz, “HDK bölgeselliği aşan ittifaklar kurmayı başardı ve bu da El Cezire eyaleti ile güney-merkez eyaletlerde harekete geçmesini ve ilerlemesini sağladı. HDK'nin bu coğrafi bölgede konuşlanması orduya manevra kabiliyeti kaybettiriyor ve savaşmak için hareket etmesi ona ülkenin merkezindeki diğer şehirleri kaybettirebilir” dedi.

Abdulaziz, ‘ordunun popülaritesindeki düşüşü’, HDK'nin kontrolü altındaki bölgelerde gerçekleştirdiği ihlaller, yağmalama, öldürme ve sivilleri terörize etme eylemlerinin ahlaki meşruiyetini kaybetmesine rağmen ordunun sessiz kalması ve insanları gerçeklerden haberdar etmemesinden duyulan bıkkınlığa bağladı.

zasdfrgthy
Sudan'ın Batı Darfur eyaletinin başkenti el-Cuneyne'den kaçtıktan sonra Çad'ın Adre kentinin eteklerinde Kızıl Haç yardımı için sırada bekleyen Sudanlı kadınlar (Reuters)

HDK’nin hızlı hareket ve manevra kabiliyeti açısından ordudan daha üstün olduğuna inanan Abdulaziz, HDK'nin ikmal hatları açık ve kesintisiz. Ülkenin en batısındaki el-Cuneyne'den Hartum'a kadar uzanıyor. Sennar eyaletindeki konumu güneyden yeni ikmal yolları açmasına izin verebilir” şeklinde konuştu.

Orta rütbeli emekli bir subay, Sudan ordusunun ‘geri çekilme’ hamlelerini küçümseyerek, ‘artık modern savaşlarla ve şehir savaşlarıyla yüzleşemeyeceklerini ve nüfusun yoğun olduğu bir bölgede bu tür bir savaşın büyük sivil kayıplara neden olabileceğini’ belirtti.

Emekli subaya göre, ordunun uygunsuz taktikleri ve ağır kayıpları Sudanlıların mevcut ordu liderliğine olan güvenlerini kaybetmelerine ve yakın bir zafer elde etme konusunda umutsuzluğa kapılmalarına neden oldu.