İsrail: UAD'ın Refah kararı her türlü askeri eylemi yasaklamıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5024437-i%CC%87srail-uad%C4%B1n-refah-karar%C4%B1-her-t%C3%BCrl%C3%BC-askeri-eylemi-yasaklam%C4%B1yor
İsrail: UAD'ın Refah kararı her türlü askeri eylemi yasaklamıyor
Gazze Şeridi'ndeki çatışmalar sırasında İsrail askerleri (AFP)
İsrailli yetkililer, Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'a yönelik askeri saldırısını durdurması yönündeki kararını, bu bölgede bazı askeri eylemlere izin verildiği şeklinde değerlendirdiklerini bildirdi.
Güney Afrika'nın İsrail'i soykırımla suçlayarak açtığı davada acil bir karar alan UAD yargıçları, Cuma günü İsrail'in Hamas mensuplarını ortadan kaldırmak için çalıştığını söylediği Refah'a yönelik saldırısını derhal durdurmasını emretti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi dün (Cumartesi) N12 televizyonuna verdiği demeçte, “Bizden istedikleri Refah'ta soykırım yapmamamız. Soykırım yapmadık ve yapmayacağız” ifadelerini kullandı.
Hanegbi, Refah'a yönelik saldırının devam edip etmeyeceği sorusu üzerine ise şu cevabı verdi: “Uluslararası hukuka göre kendimizi savunma hakkımız var. Bunun kanıtı da mahkemenin kendimizi savunmaya devam etmemizi engellememesi.”
Lahey merkezli UAD, Hanegbi'nin açıklamaları hakkında henüz bir yorum yapmadığı gibi Hamas'tan da bir açıklama gelmedi.
Bir başka İsrailli yetkili ise UAD kararının üslubuna dikkat çekerek kararı ‘şartlı’ olarak nitelendirdi.
Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan yetkili, “Refah operasyonuna ilişkin karar genel bir karar değil” dedi.
UAD Başkanı Navaf Selam kararı açıklarken, Gazze Şeridi'ndeki durumun, mahkemenin daha önce İsrail'e soykırım eylemlerini önlemek için tedbirler almasını emretmesinden bu yana kötüleşmeye devam ettiğini belirtti. Selam ayrıca, yeni acil önlemler için koşulların yerine getirildiğini vurguladı.
Selam, “İsrail devleti, Refah kentine yönelik askeri saldırılarını ve Gazze Şeridi'ndeki Filistin toplumunun kısmen ya da tamamen fiziksel olarak yok olmasına yol açabilecek yaşam koşullarını dayatabilecek her türlü eylemi derhal durdurmalıdır” ifadelerini kullandı.
İsrailli yetkili, bu ifadenin tüm askeri eylemleri yasaklamadığını belirtti.
Yetkili, “Refah'ta ya da başka herhangi bir yerde, Gazze Şeridi'ndeki sivil nüfusun tamamen ya da kısmen yok olmasına yol açacak yaşam koşullarını dayatacak herhangi bir askeri eylemde bulunmadık ve bulunmayacağız” şeklinde konuştu.
UAD'ın bu davada aldığı kararı uygulatması mümkün değil. Ancak dava İsrail'in Gazze Şeridi'nde yürüttüğü operasyonlar nedeniyle dünya çapında yalnızlaştığının güçlü bir işareti oldu.
Sudan ordusunun farklı bölgelerden geri çekilmesi ordunun performansına olan güveni sarsıyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5036930-sudan-ordusunun-farkl%C4%B1-b%C3%B6lgelerden-geri-%C3%A7ekilmesi-ordunun-performans%C4%B1na-olan
Sudan ordusunun farklı bölgelerden geri çekilmesi ordunun performansına olan güveni sarsıyor
Omdurman'da Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki savaş sonucunda imha edilen bir tank (Reuters)
Aradan altı aydan fazla bir süre geçmesine rağmen, Sudan ordusunun El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni şehrinden çekilmesi ve Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) önünde savaşı kaybetmesi senaryosu, HDK yeni bir şehrin kontrolünü ele geçirir geçirmez paniğe kapılan ve ordunun onu yenemeyeceği algısına dayanarak kaçmak için acele eden Sudanlıların zihninde halen tazeliğini koruyor.
Uzmanların ve eski askeri personelin değerlendirmesine göre, ordunun HDK’ye karşı Sudan şehirlerinde geri çekilmesi, kuvvetlerinin performansına ilişkin şüpheleri artırdı ve bu şehirleri geri alma kabiliyetlerine olan güveni sarstı. Buna vatandaşların sosyal medya platformlarında dile getirdiği benzer hoşnutsuzluk ifadeleri eşlik etti.
Öte yandan ordu yetkilileri, HDK'yi yenmeye yemin eden ateşli konuşmalar yapıyor. Son olarak salı akşamı Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ihlallerini sürdüren bir ‘düşmanla’ müzakere etmeyeceklerini ve ‘güçlerin prestijini ve iradesini ortadan kaldıran ve halkın isteklerini karşılamayan bir müzakere ile herhangi bir şantaja’ boyun eğmeyeceklerini söyledi.
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan (solda) ve yardımcısı Yasir el-Ata Omdurman'da (Sudan Ordusu)
Burhan ayrıca kuvvetlerinin bir muharebeyi kaybedebileceğini, ancak ‘savaşı kaybetmeyeceklerini’ belirtti. Burhan, “Eğer insan kaybımız olursa biliyoruz ki bizimle yan yana savaşacak Sudanlılar çoktur” dedi. Bu, nisan ayı sonunda yaptığı bir konuşmada ülke nüfusunun tamamı öldürülse bile savaşa devam edeceklerini söyleyen yardımcısı Yasir el-Ata tarafından da yinelenen aynı fikir.
Diğer gözlemciler bu ateşli konuşmaları, ‘orduya ve savaşa katılan İslamcı tugaylara yönelik’ olarak değerlendirdi.
HDK kontrol sahasını genişletiyor
Sudan'ı oluşturan 18 eyaletten beşi üzerindeki etkisini arttırırken, altı eyaletin geniş alanlarını kontrol eden, beş eyalet başkentini ve büyük şehirleri kuşatan ve birden fazla eyaleti tehdit eden HDK'nin kontrol ettiği alanların haritası giderek genişledi ve ülke yüzölçümünün yarısından fazlasına yaklaştı.
Ordu, Sudan'ın üç doğu eyaleti ve iki kuzey eyaleti olmak üzere sadece beş eyalet üzerinde tam kontrole sahipken, başkent Hartum'un yüzde 80'inden fazlasını da kontrol ediyor. Ayrıca ülkenin batı ve güney eyaletlerini doğu, kuzey ve merkeze bağlayan kara yollarının çoğu da ordunun kontrolünde bulunuyor.
Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku’l Avsat'a konuşan eski bir ordu subayı, ‘vatandaşların ordunun ilerlemesini ve hızlı zaferler kazanmasını beklediğini, ancak ordunun geri çekilmeye devam ettiğini ve liderlerini savunmakla yetinerek kontrol alanlarını koruyamadığını’ söyledi.
Eski subay, şehirlerin ve askeri komutanların HDK'nin eline ‘art arda düşmesini’ ‘ordunun şehir savaşındaki düşük kabiliyetine’ bağladı.
Sudan ordusu tarafından kontrol edilen Omdurman'da bir sokak (Reuters)
Eski Sudanlı subaya göre, ordunun tabanı ve aktivistler arasındaki hoşnutsuzluk durumu normal. Çünkü vatandaşlar orduların ana görevi olarak geri çekilmeyi değil güvenliği arıyor.
Eski subay, “Vad Medeni'deki ordu güçleri uzun süre dayanacak ve savaşacak pozisyondaydı. Ancak ordu tümeninin komutası geri çekildi, bu da birçok kişinin benzer bir durumla karşılaşmaktan korkmasına neden oldu. Bu yüzden herkes, HDK bölgelerine yaklaştığında kaçmayı düşünüyor” ifadelerini kullandı.
Azalan popülerlik
Siyasi analist Eşref Abdulaziz, “HDK bölgeselliği aşan ittifaklar kurmayı başardı ve bu da El Cezire eyaleti ile güney-merkez eyaletlerde harekete geçmesini ve ilerlemesini sağladı. HDK'nin bu coğrafi bölgede konuşlanması orduya manevra kabiliyeti kaybettiriyor ve savaşmak için hareket etmesi ona ülkenin merkezindeki diğer şehirleri kaybettirebilir” dedi.
Abdulaziz, ‘ordunun popülaritesindeki düşüşü’, HDK'nin kontrolü altındaki bölgelerde gerçekleştirdiği ihlaller, yağmalama, öldürme ve sivilleri terörize etme eylemlerinin ahlaki meşruiyetini kaybetmesine rağmen ordunun sessiz kalması ve insanları gerçeklerden haberdar etmemesinden duyulan bıkkınlığa bağladı.
Sudan'ın Batı Darfur eyaletinin başkenti el-Cuneyne'den kaçtıktan sonra Çad'ın Adre kentinin eteklerinde Kızıl Haç yardımı için sırada bekleyen Sudanlı kadınlar (Reuters)
HDK’nin hızlı hareket ve manevra kabiliyeti açısından ordudan daha üstün olduğuna inanan Abdulaziz, HDK'nin ikmal hatları açık ve kesintisiz. Ülkenin en batısındaki el-Cuneyne'den Hartum'a kadar uzanıyor. Sennar eyaletindeki konumu güneyden yeni ikmal yolları açmasına izin verebilir” şeklinde konuştu.
Orta rütbeli emekli bir subay, Sudan ordusunun ‘geri çekilme’ hamlelerini küçümseyerek, ‘artık modern savaşlarla ve şehir savaşlarıyla yüzleşemeyeceklerini ve nüfusun yoğun olduğu bir bölgede bu tür bir savaşın büyük sivil kayıplara neden olabileceğini’ belirtti.
Emekli subaya göre, ordunun uygunsuz taktikleri ve ağır kayıpları Sudanlıların mevcut ordu liderliğine olan güvenlerini kaybetmelerine ve yakın bir zafer elde etme konusunda umutsuzluğa kapılmalarına neden oldu.
