El-Faşir'de çatışmalar yeniden başladı... İnsani durumda rekor düzeyde kötüleşme

Hızlı Destek Kuvvetleri Sudan'ın orta kesimindeki El Cezire eyaleti kasabalarına saldırdı

Sudan'ın başkenti Hartum'da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milislerini gösteren bir arşiv fotoğrafı, 18 Haziran 2019. (Reuters)
Sudan'ın başkenti Hartum'da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milislerini gösteren bir arşiv fotoğrafı, 18 Haziran 2019. (Reuters)
TT

El-Faşir'de çatışmalar yeniden başladı... İnsani durumda rekor düzeyde kötüleşme

Sudan'ın başkenti Hartum'da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milislerini gösteren bir arşiv fotoğrafı, 18 Haziran 2019. (Reuters)
Sudan'ın başkenti Hartum'da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milislerini gösteren bir arşiv fotoğrafı, 18 Haziran 2019. (Reuters)

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de ve üç merkezi eyaletin (El Cezire, Beyaz Nil ve Sennar) sınırlarındaki bazı kasabalarda sivil kayıpların yaşandığı haberleriyle birlikte çatışmalar yeniden başladı.

El-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, “HDK'nin dün (Çarşamba) öğleden sonra Sudan ordusunun askeri komutanlığı (6. Piyade Tümeni) yakınındaki yerleşim mahallelerini ağır toplarla bombaladığını ve mermilerin büyük pazara isabet ettiğini” duyurdu. Aktivistler hedef alınan bölgelerden duman bulutlarının yükseldiğini bildirdi.

Söz konusu çatışmalardan birkaç saat önce, Sudan ordusu saflarında savaşan Silahlı Hareketler Ortak Gücü’nden bir dizi askeri komutan, kent sakinlerine kentteki durumun sakin olduğuna dair güvence vermek için ana pazarın girişinde bir video yayınlamıştı.

ahyjuık8
Darfur Bölgesi Başkanı ve Sudan Kurtuluş Hareketi lideri Minni Arko Minavi (AFP)

Darfur Bölgesi Başkanı Minni Arko Minavi, salı gecesi ABD'nin Sudan Özel Temsilcisi Tom Perriello'dan bir telefon aldığını ve ‘genel olarak Sudan'daki, özel olarak da Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki durumu görüştüklerini’ söyledi.

Minavi X platformunda yaptığı paylaşımda, “HDK milislerinin yaptıkları ve bunun feci insani etkileri hakkında ABD Özel Temsilcisi’ne bilgi verdim” ifadesini kullandı.

Minavi, ABD Özel Temsilcisi’nin ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdiğini ve savaşın durdurulması çağrısında bulunduğunu belirtti.

Darfur Bölgesi Başkanı, HDK'ye karşı savaşta Sudan ordusuyla müttefik olan en önde gelen Darfurlu silahlı grup Sudan Kurtuluş Ordusu'nun başında bulunuyor.

Süleyman Sandal liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi ise savaşan taraflar arasında devam eden çatışmaların can ve mal kaybına yol açtığını ve vatandaşların el-Faşir'den komşu şehir ve köylere göç dalgaları halinde kaçtığını söyledi.

Açıklamada, “Şehirdeki insani durum, en temel sağlık ve ilk yardım ihtiyaçlarının eksikliğiyle felaket bir aşamaya ulaştı” denildi. Çatışmalar konusunda tarafsız olan hareket, savaşan taraflara ‘ayrım gözetmeksizin bombardıman ve nüfusun yoğun olduğu bölgelere kasıtlı hava saldırıları düzenleyerek sivillerin hayatını tehlikeye atmayarak uluslararası insancıl hukuka saygı göstermeleri’ çağrısında bulundu.

Hareket, uluslararası topluma, Afrika Birliği'ne (AfB) ve Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesi'ne (IGAD) ‘çatışmanın taraflarını bağlayıcı bir takvime göre savaşı sona erdirecek kapsamlı bir girişim’ sunmaları çağrısında bulundu.

cdfvg
Çatışmalar sonucu el-Faşir'deki bir pazar yanıyor. (AFP)

Darfur bölgesindeki Ülke İçinde Yerinden Edilmiş Kişiler ve Mülteciler için Kamplar Genel Koordinasyonu, son derece karmaşık insani ve zor koşullardan mustarip 27 bin ülke içinde yerinden edilmiş kişinin Cebel Marra'ya vardığını duyurdu.

Koordinasyon Sözcüsü Adem Rical, “Çatışmanın tarafları, korkunç insan hakları ihlallerine tanık olan bölgedeki vatandaşları aç bırakmak için gıda ve ilacı bir silah olarak kullanıyor” dedi.

El Cezire eyaletindeki çatışmalar

Görgü tanıkları, HDK'nin dün Sudan ordusunun askeri garnizonunun bulunduğu el-Menakil kentine yaklaşık 40 kilometre uzaklıktaki Vad en-Nura kasabasına ağır ve hafif silahlarla saldırı düzenlediğini bildirdi.

HDK, Sudan ordusunun ülkenin merkezindeki El Cezire eyaletini geri almak için çeşitli eksenlerden başlattığı askeri operasyonlardaki önemli düşüşün ardından, yeni eyaletlere saldırmanın yolunu açmak için stratejik bölgelerdeki mevzilerini güçlendirmeye devam ediyor.

dfrghy
Sudan'ın Omdurman kentinde bir dükkanın önünde tahrip olmuş bir araba (AFP)

Görgü tanıklarına göre, HDK savaşçıları ile kırsal kasabalardaki halk direnişi arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. El Cezire eyaletinin başkentindeki yerel komiteler ‘HDK'nin dün sabahtan beri Vad en-Nura'yı kuşattığını ve saldırmak için yoğun ateş açtığını’ bildirdi.

Son günlerde HDK platformları, El Cezire ve Beyaz Nil eyaletlerindeki bölgelerde güçlerinin büyük bir seferberlik içinde olduğunu duyurdu.



Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas’a yakın kaynak: Doha'da gerçekçi yaklaşımlar tartışılıyor ve anlaşma Washington'un elinde

Zikim Sınır Kapısı yakınlarındaki bir dağıtım noktasından yardım almaya çalışırken öldürülen bir adamın cesedini taşıyan Filistinliler (AFP)
Zikim Sınır Kapısı yakınlarındaki bir dağıtım noktasından yardım almaya çalışırken öldürülen bir adamın cesedini taşıyan Filistinliler (AFP)
TT

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas’a yakın kaynak: Doha'da gerçekçi yaklaşımlar tartışılıyor ve anlaşma Washington'un elinde

Zikim Sınır Kapısı yakınlarındaki bir dağıtım noktasından yardım almaya çalışırken öldürülen bir adamın cesedini taşıyan Filistinliler (AFP)
Zikim Sınır Kapısı yakınlarındaki bir dağıtım noktasından yardım almaya çalışırken öldürülen bir adamın cesedini taşıyan Filistinliler (AFP)

Müzakereler hakkında bilgi sahibi bir Hamas kaynağı dün Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Ateşkes müzakerelerinde şu anda önerilen gerçekçi yaklaşımlar var, ancak anlaşma esas olarak İsrail'e baskı yapma araçlarına sahip olan ABD'nin tutumuna bağlı” dedi.

Kaynak, “İsrail tarafından sunulan ve Morag Koridoru’yla ilgili önceki haritalardan geri adım atılmasını içeren yeni haritaların olumlu bir adım olduğunu ve bir anlaşmaya varmak için siyasi ortamın hazırlanmasına katkıda bulunabileceğini düşünüyorum. Ancak halen birçok ayrıntı ve koşulun öne sürüldüğü hassas bir müzakere aşamasında olduğumuza inanıyorum” ifadelerini kullandı.

Görsel kaldırıldı.
İsrail'in el-Bureyc Mülteci Kampı’na düzenlediği saldırıda hasar gören bir binanın enkazı arasında hayatta kalanları arayan Filistinliler (AFP)

Kaynak sözlerini şöyle sürdürdü: “Hamas saldırganlığı sona erdirmek ve soykırımı durdurmakla ilgileniyor. Bu aşamada on kişiyle başlayabilecek bir takas anlaşmasında bir dizi esirin serbest bırakılmasını içeren kapsamlı bir anlaşmaya doğru giden net bir vizyona sahip ve bu anlaşmanın başarılı olması için çok çalışıyor… Herhangi bir gerçek ilerleme İsrail'in Gazze Şeridi'nden net bir şekilde çekilmesine dayanmalıdır ve bu atlanamayacak bir ön koşuldur. Gerçekçi yaklaşımlar var ve bir anlaşmaya yakın olabiliriz, ancak bu esas olarak İsrail işgaline baskı yapma araçlarına sahip olan ABD'nin tutumuna bağlı.”

Doha bir haftadan uzun bir süredir, üçüncü bir ateşkes anlaşmasına (ilki Aralık 2023, ikincisi Ocak 2025) varmak üzere Mısır, Katar ve ABD'nin arabuluculuğunda Hamas ve İsrail arasında dolaylı görüşmelere sahne oluyor.

Kahire el-İhbariyye televizyon kanalının salı günü bildirdiğine göre, insani yardımların Gazze Şeridi'ne girişi, hastaların çıkışı ve mahsur kalanların geri dönüşüyle ilgili ayrıntıları görüşmek üzere Kahire'de yapılan Mısır-Katar-İsrail görüşmelerinde ilerleme kaydedildi. Kanal, Mısır İstihbarat Başkanı Hasan Mahmud Reşad'ın Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani ve Filistin ve İsrail taraflarından heyetlerle anlaşmanın önündeki ‘engellerin aşılması’ için görüşmeler yaptığını bildirdi.

İsrail daha önce kuvvetlerinin Refah kenti yakınlarındaki Mısır sınırı boyunca uzanan üç kilometre genişliğindeki tampon bölge ve Refah'ı Gazze Şeridi'nin ikinci büyük kenti olan Han Yunus'tan ayıran Morag Koridoru da dâhil olmak üzere nispeten geniş bir alanda kalmasında ısrar etmişti.

Filistin ve İsrail basınında yer alan haberlere göre Hamas, İsrail güçlerinin Mart ayındaki son ateşkesin çökmesinden önce konuşlandıkları mevzilere geri çekilmesini talep ediyor. Bu mevziler, İsrail’in son dönemde kontrol ettiği yeni bölgeleri ve ‘insani yardım şehri’ olarak bilinen, Gazze Şeridi’nin yaklaşık 365 kilometrekarelik toplam alanının yüzde 40’ını kapsayan izole edilmiş bölgeyi kapsamıyor. Söz konusu bölgenin yaklaşık 600 bin Gazzeliyi barındırması öngörülüyor, ayrıca ileride daha fazla kişiyi yerinden etmeye uygun şekilde planlanmış. Bu şehir, Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki coğrafi bağlantıyı da ortadan kaldırıyor.