Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi'ni ‘Libya seçimlerini bozmakla’ suçluyor

Khoury bir kez daha ‘kapsayıcı bir siyasi süreç’ başlatma sözü verdi.

Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi'ni ‘Libya seçimlerini bozmakla’ suçluyor
TT

Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi'ni ‘Libya seçimlerini bozmakla’ suçluyor

Dibeybe, Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi'ni ‘Libya seçimlerini bozmakla’ suçluyor

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, Temsilciler Meclisi (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi'ne (DYK) yönelik sert eleştirilerini yineleyerek, onları cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerini ‘engellemekle’ suçladı. Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Siyasi İşlerden Sorumlu Özel Temsilci Yardımcısı Stephanie Khoury ise Libyalıların siyasi çıkmazı sona erdirmek ve sürdürülebilir barış ve istikrarı sağlamak için ‘kapsayıcı bir süreç’ başlatmalarına yardımcı olma sözü verdi.

fergthy
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe Trablus'taki kabine toplantısında (UBH)

Dibeybe dün (Pazartesi) başkent Trablus'ta başkanlık ettiği kabine toplantısında, TM ve DYK üyelerinin batıdaki Misrata kentinde yaptıkları son toplantıyı bir kez daha sert bir dille eleştirerek, hükümetinin “ülkeyi seçimlere götürmek için yerel ve uluslararası alanda baskı yapmaya devam etmesi gerektiğini” söyledi.

Dibeybe, ‘iki meclisin (TM ve DYK) her konuda anlaşmazlığa düştüklerini ve tek bir madde üzerinde anlaştıklarını, onun da kendi nüfuzlarını nasıl genişletecekleri ve seçimleri nasıl bozacakları olduğunu’ belirtti. Dibeybe ayrıca, ‘TM ve DYK'den bilinen yüzlerin yeni geçiş aşamaları icat ederek halkın seçimlere ulaşma iradesini nasıl bozacakları konusunda anlaşmak için manevra yapmaları’ olarak tanımladığı şeye işaret etti.

Misrata toplantısının amacının, “kendi nüfuzlarını genişletmek, yeni geçiş aşamaları yaratmak ve pozisyonları kendi çıkarlarına göre dağıtmak” olduğunu söyleyen Dibeybe, ‘gücü, serveti ve silahları paylaşan birkaç kişinin Libya halkının iradesine el koymak istediğini’ belirtti.

Dibeybe, “Onlara tavsiyem, önce dokunulmazlığınızı, kendinizi ve akıbeti meçhul meslektaşlarınızı korumanız, ardından tek ve gerekli göreviniz olan adil seçim yasalarını geçirmeniz ve amacı ülkeye ya da vatandaşa hizmet etmek olmayan sefil toplantılarınız yerine Libyalıları özgürleştirmenizdir” ifadesini kullandı.

“Ülke istikrarlı ve petrol ihracatı artıyor” diyen Dibeybe, hükümetin taahhütlerini yerine getirmeye ve vatandaşların üzerindeki ekonomik yükleri hafifletmeye devam edeceğini belirtti. “Hedefimiz önümüzdeki yılın sonuna kadar petrol üretimini iki milyon varile çıkarmak” diyen Dibeybe, hükümetin taahhütlerini yerine getirmeye ve vatandaşların üzerindeki ekonomik yükleri hafifletmeye devam edeceğini belirtti.

Dibeybe, pazar akşamı Trablus'ta Denetim Bürosu Başkanı Halid Şakşak ile yaptığı görüşmede, hükümetin tüm harcama ve giderleri vatandaşlara açıklama politikasını ve ilgili denetim organlarıyla iş birliği içinde şeffaflığı geliştirme ve arttırma çalışmalarını sürdüreceğini yineledi.

İçinde bulunduğumuz yılın kalkınma planını takip eden Dibeybe ayrıca, belediyelerin kalkınma açısından desteklenmesi ve devam eden projelerin onaylanan zaman çizelgelerine göre tamamlanmasına odaklanılması gerektiğine işaret ederek sözleşme prosedürlerinin düzenleyici makamlar tarafından onaylanması gerektiğini vurguladı.

dfvbgnth
Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Siyasi İşlerden Sorumlu Özel Temsilci Yardımcısı Stephanie Khoury’nin Libya Amazigh Yüksek Konseyi ile yaptığı toplantıdan

Bu arada Khoury, pazar akşamı Libya Amazigh Yüksek Konseyi üyeleriyle Tunus ile Ras Cedir Sınır Kapısı’ndaki durumu görüştüğünü bildirdi. Mevcut gerginliğe barışçıl bir çözüm bulma ihtiyacını vurgulayan Khoury, adil temsil ve siyasi sürece ve karar alma çevrelerine anlamlı katılımın yanı sıra halkın acil kalkınma ihtiyaçlarının karşılanması konusundaki endişeleri dinlediğini söyledi.

UNSMIL, 60 belediyede yaklaşan belediye meclisi seçimleri için seçmen kayıtlarının başlatılmasını memnuniyetle karşıladı ve kadınlar ve gençler de dahil olmak üzere tüm seçmenleri, belediyelerinin gelecekteki liderlerini seçme haklarını kullanmak için kayıt yaptırmaya teşvik ettiğini bildirdi.

UNSMIL tarafından pazar akşamı X platformu üzerinden yapılan açıklamada, belediye meclisi üyelerinin seçiminin sadece vatandaşların günlük yaşamları için değil, aynı zamanda ülkenin genel gelişimi ve istikrarı için de çok önemli olduğu belirtildi. Ayrıca ilgili tüm kurumlara belediye meclisi seçimlerinin yapılması sürecini kolaylaştırma çağrısında bulunuldu.

frbgtynum
Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Musa el-Koni batıdaki sınır muhafızlarını ziyaret etti. (Libya Başkanlık Konseyi)

Diğer taraftan Libya Başkanlık Konseyi, Başkan Yardımcısı Musa el-Koni'nin askeri tugayların çalışmalarını takip etmek üzere saha turlarına devam ettiğini açıkladı. Dün sınır muhafızlarını ziyaret eden el-Koni, burada Tümgeneral Muhammed el-Lakri ve ona bağlı askeri birliklerin komutanları tarafından kabul edildi.

El-Koni, Libya devletinin egemenliğini korumak için komşu ülkelerle olan sınır şeridinin güvenliğini sağlamada sınır muhafızlarının önemini vurguladı.

El-Lakri, el-Koni ile sınır muhafızlarının sınır şeridinin güvenliğini sağlamak için nasıl çalıştığını gözden geçirdi ve sınır muhafızlarının görevlerini yerine getirebilmesi için lojistik imkânlarla desteklenmesi gerektiğini vurguladı.

UBH’nin 444. Muharebe Tugayı, kaçakçıların konvoyunu hedef alarak kaçakçılık amaçlı yakıt yüklü dört kamyona el koyarken, Kufra Ambulans ve Acil Servisi pazar akşamı şehrin güneyinde mahsur kalan ve susuzluktan ölen Sudanlı bir adamın cesedine ulaşıldığını duyurdu.

Diğer yandan Libya İstikrar Hükümeti’nin (LİH) lideri Usame Hammad, Yasadışı Göçle Mücadele Teşkilatı Güney Bölgesi Şube Başkanı Albay Abdurrahman el-Ensari'yi çabalarından dolayı tuğgeneral rütbesine terfi ettirdi.

Libya Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Fonu Genel Müdürü Belkasım Hafter ile gerçekleştirdiği genişletilmiş toplantı sonrasında konuşan Hammad, güneydeki şehir ve bölgelerin yeniden inşası ve gelişimine katkıda bulunabilecek tüm ulusal şirketleri memnuniyetle karşılayarak hükümetin ve fonun onları desteklemeye hazır olduğunu vurguladı.



Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

TT

Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

Suriye ordusu Suveyda'dan çekilmeye başladı

Suriye ordusu, çarşamba akşamı, nüfusunun çoğunluğunu Dürzilerin oluşturduğu Suveyda ilinden çekilmeye başladı. Savunma Bakanlığı, şiddet olaylarının yaşandığı ilde yeni bir ateşkes anlaşmasının açıklanmasından birkaç saat sonra çekilme kararını duyurdu.

Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ‘Suriye Arap Ordusu'nun, imzalanan anlaşmanın hükümleri uyarınca ve ildeki yasadışı grupların temizlenmesi tamamlandıktan sonra Suveyda'dan çekilmeye başladığı’ belirtildi. Açıklamada, Suveyda’da konuşlu diğer hükümet güçlerinin çekilmesinden bahsedilmedi.

Anlaşma, İsrail'in Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı çevresinin yanı sıra Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera illerinde konuşlu hükümete bağlı güçlere karşı hava saldırıları düzenlemesi üzerine sağlandı.

Ateşkes anlaşmasının maddeleri

Dürzi lideri Yusuf Carbu, hükümet ile Suveyda'nın önde gelenleri arasında bir anlaşmaya varıldığını açıkladı. Dürzilerin Ruhani Lideri Şeyh Hikmet Hicri ise anlaşmayı reddederek ‘Suveyda tamamen özgürleştirilinceye’ kadar savaşın devam edeceğini vurguladı.

Yaptığı açıklamada herhangi bir anlaşma ve müzakere yaptığı ve yetki vermeyi reddeden Hicri, ‘bu ortak tutumdan saparak tek taraflı temas veya anlaşma yapan kişi veya kurumları’ uyardı.

Öte yandan Carbu, anlaşmanın Suveyda'daki askeri operasyonların tamamen ve derhal durdurulmasını, ordunun kışlalarına geri dönmesini ve ateşkesin uygulanmasını denetlemek üzere devlet ve Suveyda'nın önde gelen isimlerinden oluşan bir gözetim komitesi kurulmasını içerdiğini söyledi.

Dürzi lider anlaşmanın ayrıca, ‘Suveyda'nın Suriye devletine tam olarak entegre edilmesini ve tüm eyalet toprakları üzerinde tam egemenliğinin teyit edilmesini’ öngördüğünü de belirtti.

Anlaşma aynı zamanda iç güvenlik güçlerinin ve devlet polisinin yanı sıra Suveyda ve çevresindeki bölgelerden polis memurlarının konuşlandırılmasını ve Suveyda’daki polis memurlarının ilin güvenlik dosyasını yönetmek için liderlik ve yürütme görevlerini üstlenmelerini de içeriyordu.

hyjukı
İsrail dün başkent Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahını bombaladı (Reuters)

Carbu’ya göre taraflar, anlaşma uyarınca Suveyda'da ağır silahların düzenlenmesi için bir mekanizma üzerinde anlaşarak, devletin kontrolü dışındaki silahların toplatılması ve Suveyda'nın tüm bölgelerinde Suriye yasalarına ve düzenlemelerine uygun olarak tüm devlet kurumlarının yeniden faaliyete geçirilmesini garantilediler.

Onlarca ceset

Suriye Sağlık Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail'in Şam'a düzenlediği hava saldırılarında 3 kişinin öldüğünü, 34 kişinin yaralandığını bildirdi. Bakanlık, Suveyda'daki El-Vatani Hastanesi’nde ise güvenlik güçleri mensupları ve sivillerin de aralarında bulunduğu onlarca cesedin bulunduğunu açıkladı.

Suriye Dışişleri Bakanlığı tarafından dün yapılan açıklamada, İsrail’in Genelkurmay Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresini ve ülkenin güneyini hedef alan son saldırılarının ‘ciddi bir tırmanış’ oluşturduğu vurgulandı.

Açıklamada, şu ifadeler yer aldı:

“Suriye, bu tehlikeli tırmanış ve sonuçlarından İsrail'i tamamen sorumlu tutuyor. Ayrıca, uluslararası hukukun sağladığı tüm araçlarla topraklarını ve halkını savunma konusunda tüm meşru haklarını saklı tutar. İsrail'in Suriye'de gerginliği tırmandırmak, kaos yaratmak ve güvenliği ve istikrarı bozmak için izlediği sistematik politika kapsamında gerçekleştirilen bu açık saldırı, BM Şartı ve uluslararası insani hukuku açıkça ihlal ediyor.”

Dışişleri Bakanlığı, ‘uluslararası toplumu sorumluluğunu üstlenmeye ve Birleşmiş Milletler üyesi olan egemen bir devletin topraklarına yönelik İsrail'in tekrarlanan saldırılarına son vermek için acil önlemler almaya’ çağırdı.

Yedioth Ahronoth gazetesi dün İsrailli bir güvenlik yetkilisinin, İsrail'in Suriye'deki gerginliğin çözümü konusunda bir anlaşmaya yakın olduğunu söylediğini aktardı. Gazetenin bildirdiğine göre yetkili, “Şu an Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın ateşkes ilan edeceğini ve güneydeki Suveyda’dan askerlerini çekeceğini tahmin ediyoruz” dedi.

İsrail’in hava saldırıları

Öte yandan İsrail ordusu dün, Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasının girişini hedef aldığını doğrulamasının ardından Şam'daki Cumhurbaşkanlığı sarayı çevresinde bir ‘askeri hedefi’ vurduğunu açıkladı.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee dün, X hesabından yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun Şam bölgesinde Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasını vurduğunu söyledi. Adraee, “Suriyeli liderleri, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı’ndan savaşı yönetiyor ve güçlerini Suveyda’ya gönderiyor” ifadelerini kullandı.

Adraee, İsrail ordusunun ‘Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresinde bir hava hedefini vurduğunu’ da sözlerine ekledi.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan üç görgü tanığı, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresinde bir patlama sesi duyduklarını ve ardından dumanların yükseldiğini bildirdi.

Komşu mahallede yaşayan ve ismini vermek istemeyen 51 yaşındaki bir kadın, “Bombardımanın ardından evimin balkonunda Emevi Meydanı'nda neler olup bittiğini izlemeye çalışıyordum ve bir patlama sesi duydum. Ardından, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın genellikle önemli misafirlerini ağırladığı Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın yakınlarında yükselen bir duman bulutu gördüm” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın bulunduğu tepenin yakınlarındaki iki bölgede yaşayan iki kişi de patlamanın ardından yoğun duman gördüklerini doğruladı.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, rejim güçlerinin kontrolünü ele geçirdikten bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını belirtmesinin ardından gerçekleşti. Suriye Arap Haber Ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın dün yaptığı açıklamada, ‘yasa dışı’ grupların Suveyda'daki el-Vatani Hastanesi’ni ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı saldırılar için bir üs olarak kullandığını söylediğini bildirdi.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Müdürlüğü, söz konusu silahlı gruplara bağlı çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatısında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını belirtti. Açıklamada, “Hastaneyi ve çevresini tarafsızlaştırmak ve Sağlık Bakanlığı ve Acil Durum Bakanlığı personelinin hastaneye girmesine izin vermek için defalarca çağrıda bulunduk, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt almadık” ifadeleri yer aldı.

vfgthy
Suriye ordusu ve güvenlik güçleri, şehirde yaşanan çatışmaların ardından Suveyda'da konuşlandırıldı (EPA)

Diğer taraftan salı günü düzenlediği saldırılar Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan İsrail, dün saldırılarını Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binası ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu tarafından dün yapılan açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binası girişinin hedef alındığı ve Suriye sınırındaki birliklerin güçlendirileceği belirtildi. İsrail Ordu Sözcüsü Adraee, İsrail ordusunun Suriye Genelkurmay Başkanlığı binasının giriş kapısını vurduğunu söyledi. İsrail ordusunun Suriye'deki Dürzilere yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini belirten Adraee, İsrail ordusunun siyasi talimatlara göre bölgede saldırılar düzenlediğini ve çeşitli senaryolara karşı hazırlıklı olduğunu da sözlerine ekledi. İsrail Hava Kuvvetleri, Genelkurmay Başkanlığı binası girişine düzenlenen saldırıdan birkaç saat sonra Şam'ın merkezindeki bu binaya yeni saldırılar düzenledi. Yeni saldırılar daha büyük bir tırmanışın habercisi gibi görünüyordu, zira İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik ‘acı verici’ saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a yönelik uyarılar sona erdi, şimdi acı verici saldırılar başlayacak” diye ekledi.

SANA dün sabah Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu İsrail’e ait insansız hava araçlarının (İHA) Şam semalarında uçtuğunu ve patlamalar olduğunu aktardı. Suriye Haber Ajansı ise İsrail'in Şam'ın merkezine düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayanarak İsrail'in başkentin savunma bakanlığını hedef alan bir hava saldırısı düzenlediğini aktardı. Alikhbaria Syria kanalı ise İsrail'in Şam'ın merkezine düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberde İsrail'in Şam’da Savunma Bakanlığı binasını hedef alan bir hava saldırısı düzenlediğini aktardı. Suriye basını daha sonra Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı binasında büyük hasar meydana geldiğini bildirdi.

Kanlı çatışmalar

Bu gelişmeler, Suveyda'da ilanından sadece birkaç saat sonra çöken ateşkesten sonra yaşandı. Ateşkes, günlerce süren ve çok sayıda kişinin ölümüne yol açan kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriyeli güvenlik güçleri pazartesi günü, Dürzi silahlı gruplar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak amacıyla Suveyda’da konuşlandırıldı. Ancak bu kez de Suriyeli güvenlik güçleri ile Dürzi silahlı gruplar arasında çatışma başladı. İsrail, pazartesi ve salı günü Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçlerine hava saldırıları düzenleyerek müdahale etti ve amacının Dürzileri korumak olduğunu açıkladı.

Suriye Savunma Bakanlığı'nın salı akşamı ilan ettiği ateşkes uzun sürmedi. Yerel haber sitesi Suwayda24, Suveyda ve çevresindeki köylerin dün sabah yoğun topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldığını bildirdi. Suriye Savunma Bakanlığı SANA'nın aktardığı açıklamasında, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesin ihlalinden sorumlu tuttu. Bakanlık, Suveydalılara evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Pazar günü çatışmaların başlamasından bu yana onlarca sivil, Suriyeli güvenlik gücü mensubu ve Dürzi silahlı unsur hayatını kaybetti. Suveyda’da siviller ve Reuters muhabirleri, hükümet güçlerinin dün evleri yağmaladığını, yaktığını ve arabaları ve ev eşyalarını çaldığını söyledi. Bir Suvayda sakini, Reuters muhabirine evinde başından vurularak öldürülen kardeşinin cesedini görmesine izin verdi.

sdfgrth
Suveyda'nın bir mahallesindeki Suriyeli güvenlik güçleri mensupları ve silahlı çocuklar, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Katz dün, Suriye hükümetine ‘Dürzileri rahat bırakması’ uyarısında bulundu. Katz, İsrail ordusunun Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçleri geri çekilene kadar bombalamaya devam edeceğini vurguladı.

Bu arada ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘itidal ve birliği sağlayabilmek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu söyledi.