Gazze ateşkesi "ayrıntılar boşluğuna" girdi

Blinken, Hamas'ın cevabındaki bazı maddeleri kabul etti, bazılarını ise reddetti. "Ertesi Gün" planı haftalar içinde sunulacak

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'tan yükselen dumanlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'tan yükselen dumanlar (AFP)
TT

Gazze ateşkesi "ayrıntılar boşluğuna" girdi

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'tan yükselen dumanlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'tan yükselen dumanlar (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in Hamas'ın cevabının bazı hükümlerinin kabul edilebilir, bazılarının ise reddedilebilir olduğunu belirtmesinin ardından "Gazze ateşkesi" ayrıntılar ve yorumlar boşluğuna girdi.

Öte yandan bir Hamas kaynağı Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, hareketin "ABD Başkanı Joe Biden tarafından sunulan öneriyi zayıflatacak değişiklikler getirmediğini, iki konu dışında, yani savaşı durdurmaya yönelik nihai taahhüt ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nden tamamen çekilmesi dışında bütün notlarının müzakereye açık olduğunu söyledi.

Doha'da Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman Al Sani ile birlikte dün düzenlediği basın toplantısında Blinken, "Bir anlaşmaya varılması için aradaki boşlukları doldurmak üzere arabulucularla birlikte çalışmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı.

Hamas kaynağı, değişikliklerin teklifin reddedilmediğini, ancak değişikliklerle kabul edildiğini ve Hamas'ın hiçbir koşulda savaşı durdurma konusunda taviz vermeyeceğini vurgulamayı amaçladığını belirtti.

Blinken, Washington'un önümüzdeki haftalarda Gazze Şeridi'nde "yönetişim, güvenlik ve yeniden yapılanmanın nasıl yönetileceğine dair somut fikirler de dahil olmak üzere, ertesi gün planının temel unsurlarını" sunacağını duyurdu.

Kardeş yayın organı Al-Majalla'ya göre Hamas'ın ateşkes önerisinde yaptığı değişiklikler birkaç madde içeriyor. En önemlisi, Hamas şu anda Amerika, Katar ve Mısır'ın yer aldığı arabulucular listesine Çin, Türkiye ve Rusya'yı da ekledi. Anlaşmanın "garantörleri" olarak, Birleşmiş Milletler'in rolü üzerinde ısrar etti.



Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
TT

Şarku’l Avsat kaynakları: Hamas Türkiye'den anlaşmayı Trump'a iletmesini istedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan pazar günü Hamas liderleriyle bir araya geldi (Türkiye Dışişleri Bakanlığı)

Şarku’l Avsat’a konuşan iki kaynak, Hamas’ın Gazze Şeridi'nde yeni bir ateşkes için girişimde bulunmaya çalıştığını ve ateşkes önerisini ABD Başkanı Donald Trump yönetimine iletmek için Türkiye'den destek talep ettiğini söyledi.

Kimliklerinin gizli kalması koşuluyla ayrı ayrı konuşan iki kaynak, Hamas yönetiminin, Hamas Hareketi tarafından önerilen ‘kapsamlı anlaşma’ ya da diğer adıyla ‘paket anlaşmasının’ Türkiye ile ABD arasındaki ’iyi ilişkilerden’ dolayı Türk yetkililer tarafından Trump yönetimine iletilebileceğine inandığını söyledi.

Hamas'ın önerisi, üzerinde mutabık kalınan sayıda Filistinli mahkûmun salıverilmesi karşılığında tüm İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını, savaşın durdurulmasını ve İsrail'in Gazze Şeridi'nin tüm bölgelerinden çekilmesini öngörüyor.

Hamas Liderlik Konseyi Başkanı Muhammed Derviş başkanlığındaki heyet, pazar günü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile görüştü. Derviş, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı İbrahim Kalın ile de bir araya gelerek savaşın durdurulmasıyla ilgili görüşün yanı sıra, Filistin'in iç durumuna ve diğer konulara değindi.

Kaynaklardan biri Hamas'ın Türkiye'nin desteğini istemesiyle ilgili tutumunu, Hamas'ın tüm İsrailli rehineleri teslim etmesi halinde savaşın durmasını garanti edeceğini söyleyen ABD Rehine İşleri Özel Temsilcisi Adam Boehler’in açıklamalarına dayandırdığını, ancak İsrail'in bu girişimi reddettiğini açıkladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve hükümetindeki bazı bakanlar tarafından yapılan açıklamalar da bu tutumu teyit ediyor.

Kaynaklardan diğeri ise şunları söyledi:

“Türkiye'deki görüşmeler, Türk yetkililere, Hamas’ın vizyonunu Washington'a iletmek için mevcut ABD yönetimiyle olan iyi ilişkilerini kullanmaları gerektiği mesajını vermeyi amaçlıyordu.”

İki kaynak da ABD'nin bu öneriyi kabul etmesi için İsrail'e baskı yapılmasında daha büyük bir rol oynaması amacıyla, arabulucu Katar da dahil olmak üzere Donald Trump yönetimindeki yetkililere mesajın iletilmesi için şimdiye kadar başka araçların da kullanıldığı konusunda hemfikir.

Kaynakların aktardıklarına göre Hamas, Gazze'deki savaş devam ederken gerçekleşmesini istediği anlaşılan Trump'ın bölgeye yapacağı ziyaret öncesinde bir anlaşmaya varılması için ABD’nin tutumuna güveniyor. Kaynaklardan biri Trump'ın İran ile nükleer programı konusunda geçici de olsa bir çözüme ulaşmayı istediğini söyledi.

Hamas’tan kaynakların birkaç gün önce Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Hamas’ın vizyonu ‘bölgesel ve uluslararası garantilerle beş yıl sürecek uzun bir ateşkese’ hazır ve açık olmasına dayanıyor.

Hamas, herhangi bir ateşkes anlaşmasının İsrail güçlerinin Gazze'den çekilmesini ve belirli bir insani protokol uyarınca insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişini de kapsamasını istiyor. Hamas ayrıca Arap, Müslüman ve Avrupa ülkelerinin desteğini alan Mısır'ın önerisi doğrultusunda, Gazze'yi tam yetki ile yönetecek, bağımsız ve fraksiyona bağlı olmayan kişilerden oluşan bir Filistin komitesinin kurulmasını kabul ettiğini de açıkladı.