Gazze savaşının geleceğine dair 4 senaryo

Lübnan sınırındaki gerginlik artarken, Tel Aviv-Washington hattındaki sürtüşme sürüyor

İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılarda toplamda en az 37 bin 658 kişi öldürülürken, 86 bin 237 kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılarda toplamda en az 37 bin 658 kişi öldürülürken, 86 bin 237 kişi de yaralandı (AFP)
TT

Gazze savaşının geleceğine dair 4 senaryo

İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılarda toplamda en az 37 bin 658 kişi öldürülürken, 86 bin 237 kişi de yaralandı (AFP)
İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırılarda toplamda en az 37 bin 658 kişi öldürülürken, 86 bin 237 kişi de yaralandı (AFP)

Amerikan gazetesi New York Times (NYT), Gazze savaşının geleceğine dair 4 senaryoyu inceledi.

İsrail ordusunun Refah'taki kara harekatı sürerken, ABD bir yandan da Hizbullah'la topyekun savaş ihtimalinden endişeleniyor. 

Ateşkes ve rehine takası sürecinde de henüz somut bir ilerleme sağlanmadı. NYT, Gazze savaşındaki bazı belirsizliklere de dikkat çekerek, bölgenin geleceğine dair 4 senaryoyu masaya yatırdı. 

1 - Gazze'de küçük çaplı baskınlar sürebilir

Analizde, İsrail'in Refah'taki kara harekatını tamamlaması durumunda, bunun ardından bölgede küçük çaplı rehine kurtarma operasyonları düzenleyebileceği belirtildi. 

Haberde, İsrail'in 8 Haziran'da düzenlediği kanlı rehine operasyonu da hatırlatıldı. Gazze Şeridi'ndeki Nusayrat mülteci kampında iki noktaya düzenlenen operasyonda, 4 rehine kurtarılmıştı. 

Ancak operasyonda yüzlerce Filistinlinin kanı dökülmüştü. Gazze Sağlık Bakanlığı, en az 274 Filistinlinin öldürüldüğünü, 698 kişinin de yaralandığını bildirmişti.

NYT, kısa çaplı operasyonların buna benzer rehine kurtarma harekatlarını içerebileceğine işaret etti. 

Ayrıca İsrail ordusunun, Hamas'ın belirli bölgelerde tekrar güç kazanmasını önlemek için Gazze'deki mahallelere kısa süreli baskınlar düzenlemeye devam edebileceği belirtildi. 

2 - Gazze'de iktidar boşluğu oluşabilir

İkinci senaryoda, İsrail'in Gazze'nin büyük bir bölümünden askerlerini çekerek, Hamas'ın hakimiyetini sürdürmesine izin verebileceği ifade edildi. 

İsrail ordusunun baskınlarla Hamas'ın eski gücüne kavuşmasını engelleyebileceği belirtilirken, bunun başka çetelerin ve grupların örgütle rekabete girişmesine ve Gazze'de bir iktidar boşluğu oluşmasına yol açabileceğine dikkat çekildi. 

Bu durumun Gazze'nin yeniden inşasını, insani yardım tedarikini ve sivillerin evlerine dönmesini zorlaştırabileceği değerlendirmesi yapıldı. 

Bu senaryoda İsrail'in silah kaçakçılığını engellemek için Gazze'nin Mısır sınırını kontrol altında tutması da öngörülüyor. Ayrıca İsrail'in, Gazze'nin kuzeyiyle güneyini birbirinden ayıran bir hat kurarak burada asker konuşlandırmayı sürdürebileceği belirtildi. 

3 - Hizbullah'la savaşa girilebilir veya gerginlik azaltılabilir

İsrail ordusunun, kuzeydeki Lübnan sınırına daha fazla asker sevk ederek Hizbullah'la geniş çaplı bir savaşa girebileceği yorumu yapıldı. 

Bölgeye asker yığılması, Hizbullah'ın saldırılarını artırmasıyla sonuçlanabilir, bu da topyekun bir savaşa dönüşebilir. 

Öte yandan Gazze'de çatışmaların azaltılmasının, Hizbullah'la gerginliği hafifletebileceğine dikkat çekildi.

Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, şubattaki açıklamasında Gazze'deki savaş durduğunda saldırıları sonlandıracaklarını belirtmişti. 

4 - Biden yönetimiyle gerginlik sürebilir

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, dünkü açıklamasında Gazze'deki birliklerin çoğunu Hizbullah'la savaş ihtimali nedeniyle Lübnan sınırına sevk edeceklerini duyurmuştu.

Netanyahu, "Gazze'de yoğun çatışma aşaması sona ermek üzere ve Hamas'ı yok etmeden savaşı durdurmaya hazır değilim" demişti.

NYT, Netanyahu'nun bu açıklamasıyla ABD Başkanı Joe Biden'la yaşadığı sürtüşmeyi bir nebze azaltabileceğini yazdı. 

Ancak analizde, Netanyahu'nun Gazze'nin savaş sonrası yönetimine ilişkin net bir plan ortaya koymaması ve Hizbullah'la gerginliği azaltmaması nedeniyle, Tel Aviv-Washington hattında anlaşmazlığın sürebileceği ifade edildi.

Washington'ın aylardır Gazze'de somut bir alternatif oluşturması için Tel Aviv yönetimine baskı yaptığı hatırlatılırken, son dönemde Hizbullah'la çatışmaların sonlandırılması çağrısında bulunulduğu da belirtildi.  

Radikal sağcı koalisyon ortaklarından da baskı gören Netanyahu'nun bu yönde yapıcı bir tavır sergileyemediği değerlendirmesi paylaşıldı.

Independent Türkçe



Hizbullah Nasrallah'ın öldüğünü duyurdu... Geçici liderliğe Naim Kasım getirildi

Hizbullah destekçileri Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından güney banliyölerinde düzenlenen kutlamada Nasrallah'ın bir resmini tutuyor (AFP)
Hizbullah destekçileri Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından güney banliyölerinde düzenlenen kutlamada Nasrallah'ın bir resmini tutuyor (AFP)
TT

Hizbullah Nasrallah'ın öldüğünü duyurdu... Geçici liderliğe Naim Kasım getirildi

Hizbullah destekçileri Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından güney banliyölerinde düzenlenen kutlamada Nasrallah'ın bir resmini tutuyor (AFP)
Hizbullah destekçileri Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin ardından güney banliyölerinde düzenlenen kutlamada Nasrallah'ın bir resmini tutuyor (AFP)

Hizbullah'ın, Beyrut'un güney banliyölerinden Haret Hreik'teki merkezini hedef alan İsrail bombardımanında Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın öldüğünü açıklamasının ardından gözler, destekçilerinin 1997 yılında Güney Lübnan'ı işgal eden İsrail güçleriyle girdiği çatışmalarda öldürülen en büyük oğluna atfen “Seyyid” ya da “Ebu Hadi” diye hitap ettiği Nasrallah'ın yerine kimin geçeceğine çevrildi.

Hizbullah, saatlerce sessiz kaldıktan ve İsrail suikastın başarılı olduğunu açıklayarak Nasrallah'ın yasını tutuyor.  Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Hizbullah Genel Sekreteri Muhterem Seyyid Hasan Nasrallah, yaklaşık otuz yıl boyunca yürüyüşlerine önderlik ettiği, zaferden zafere koşturduğu, 1992'de İslami direniş şehitlerinin efendisinden 2000'de Lübnan'ın kurtuluşuna, 2006'daki muzaffer ilahi zafere ve Filistin, Gazze ve mazlum Filistin halkına destek ve kahramanlık savaşına kadar diğer onur ve kurtuluş savaşlarına önderlik ettiği büyük ve ölümsüz şehit yol arkadaşlarına katıldı.”

 Lübnan Sağlık Bakanlığı'na göre en az altı kişinin ölümüne ve Hizbullah'a bağlı Al-Manar TV kanalına göre yedi binanın çökmesine neden olan baskında Nasrallah'la birlikte öldürülen diğer kişilerin isimlerini açıklanmadı.

Nasrallah'ın kuzeni ve Kudüs Gücü'nün eski komutanı Kasım Süleymani'nin damadı olmasının yanı sıra Şura Konseyi üyesi olan ve Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanlığı için adı geçen Haşim Safieddin'in Hizbullah'ın liderliğini üstleneceğine dair bazı bilgiler ortalıkta dolaşırken, Hizbullah yakın kaynaklar Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada partinin liderliğini Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Naim Kasım'ın üstlenebileceğini belirttiler. Kasım geçici bir süre için partiye liderlik edebilir, ancak partinin kararını bekleyecek. Haret Hreik'i hedef alan bombalı saldırının ardından yayılan ilk bilgilerde Safieddine'nin suikasta kurban gittiği belirtilmiş, ancak bu bilgi Hizbullah tarafından doğrulanmadı.

Hizbullah'ın iç tüzüğüne göre genel sekreteri partinin Şura Konseyi seçiyor ve bir çıkmaz durumunda İran İslam Cumhuriyeti Dini Lideri oylamaya katılıyor.

Hizbullah'ın Şura Konseyi partinin en üst düzey kurumudur. Üyeleri Genel Konferans adı verilen yüzlerce kişilik bir seçim organı tarafından seçilir.

Konseye, parti tüzüğünün değiştirilmesinden sonra  Nasrallah'ın birden fazla kez yeniden seçilmesine olanak tanıyan üç yıllık bir dönem için seçilen Genel Sekreter başkanlık eder.

xcs vdfgb
Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın öldürülmesine yol açan İsrail bombardımanı sonucunda Haret Hreik'te meydana gelen yıkım (Reuters)

Şura Konseyi, başta genel sekreter seçimi olmak üzere partide önemli kararları alan yedi üyeden oluşuyor. Konseyde kararlar oy çokluğuyla alınıyor ve her üye özel bir dosyadan sorumlu ve Hizbullah'ın bir sektörünü yönetiyor.

Şura Konseyi'nde Nasrallah'ın yanı sıra yardımcısı Şeyh Naim Kasım, siyasi yardımcısı Hüseyin Halil, siyasi konsey başkanı İbrahim Emin el Seyyid, yürütme konseyi başkanı Haşim Safieddin, Şeriat Komisyonu başkanı Muhammed Yazbek ve Şehitler Vakfı genel müdürü Cevad Nureddin yer alıyor.