Beyaz Saray: Hamas ve İsrail arasında ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmazlık sürüyor

Tanklar Gazze şehrinin mahallelerine giriyor ve ordu mahalle sakinlerine tahliye çağrısında bulunuyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki İsrail ordusuna ait askeri araçlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki İsrail ordusuna ait askeri araçlar (AFP)
TT

Beyaz Saray: Hamas ve İsrail arasında ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmazlık sürüyor

Gazze Şeridi'nin güneyindeki İsrail ordusuna ait askeri araçlar (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki İsrail ordusuna ait askeri araçlar (AFP)

Beyaz Saray tarafından dün yapılan açıklamada Hamas Hareketi ile İsrail arasında ateşkes anlaşması ve rehinelerin serbest bırakılması konularında hala görüş ayrılıkları olduğu belirtildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye, İsrail'in Gazze'de yürüttüğü savaşta ateşkes iççin yapılan müzakereleri en başa döndürebileceğini söyledi.

Hamas Hareketi’nin Telegram hesabından yapılan açıklamada Haniye'nin arabulucularla bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiği ve bu görüşmede müzakerelerin çökme olasılığından İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsrail ordusunu tamamen sorumlu tuttuğu belirtildi.

Haniye, ‘müzakerelerin önüne daha fazla engel koyduğunu’ söylediği Netanyahu’yu ‘Filistinlilere yönelik saldırganlığını ve suçlarını arttırmakla ve bir anlaşmaya varma çabalarını engellemek için Filistinlileri zorla yerinden etme girişimlerini sürdürmekle’ suçladı.

İsrail tanklarla saldırdı

İsrail ordu dün, Gazze şehrindeki birçok mahalleye tanklarla saldırdı. Ağır bombardımanlar, onuncu ayında yine binlerce Filistinliyi kaçmak zorunda bıraktı. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana ölü sayısının 38 bin 193’e, yaralı sayısının ise 87 bin 903'e yükseldiğini açıkladı.

Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki mahallelerin işgali

ABD, Katar ve Mısır’ın ortak arabuluculuğunda devam eden ateşkes görüşmelerinde çatışan taraflar taleplerinde ısrar ederken, kuşatma altındaki ve harabeye dönmüş haldeki Gazze Şeridi'nde çatışmalar devam ediyor. Görgü tanıkları, Sivil Savunma Teşkilatı ve Hamas hükümetinin medya ofisi, İsrail askerlerinin Gazze şehrinin ed-Derac, et-Tuffah, es-Sabra ve Tel el-Heva gibi birçok mahallesini işgal ettiğini ve binlerce kişinin yeniden kaçmak zorunda kaldığını söylediler.

Gazze'deki Sivil Savunma Teşkilatı, onlarca ölü ve yaralı olduğu bilgisinin kendilerine ulaştığını açıkladı. Ekiplerinin ‘ağır bombardıman nedeniyle’ bu kişilere ulaşamadığını belirten Sivil Savunma Teşkilatı, “İşgalci İsrail güçleri onlarca aileyi kuşatmış durumda” diye ekledi.

İsrail ordusu Gazzelilerden bölgeyi boşalmalarını istedi

Görgü tanıkları, İsrail ordusunun hoparlörlerden anonslar yaparak bölge sakinlerinden ed-Derac ve et-Tuffah mahallelerini boşaltmalarını istediğini söylediler.

Görgü tanıklarının ifadelerine göre İsrail tankları söz konusu mahallelerde mevzilenirken, diğer mahallelerde de hava saldırıları ve insansız hava araçlarının (İHA) yardımıyla ilerlediler.

İsrail ordusu savaşın üzerinden on ay geçmesine rağmen ‘onlarca teröristi’ öldürdüğünü söylediği Gazze'nin doğusundaki Şucaiyye Mahallesi gibi daha önce kontrol altına aldığını iddia ettiği bazı bölgelerde savaşmaya devam ediyor.

İsrail ordusu Gazze'nin güneyinde, Refah'ta ‘30'dan fazla teröristi’ öldürdüğünü ve Han Yunus'ta roket fırlatma mevzilerini vurduğunu açıkladı.

Ateşkes görüşmeleri devam ediyor

İsrail televizyonu Kanal 7’nin aktardığına göre İsrail İç Güvenlik Teşkilatı (Şin-Bet) Direktörü Ronen Bar, Gazze'deki savaşta ateşkes anlaşmasına varılması amacıyla yapılan görüşmelere devam etmek üzere Mısır'a gitti.

Diğer taraftan Hamas, kalıcı bir ateşkes şartından geri adım atarak, İsrailli rehineler konusunda müzakere etmeyi kabul ettikten sonra İsrail'in son öneriye vereceği yanıtın beklendiğini açıkladı.

İsrail ile Hamas arasında arabuluculuk yapan Katar, ABD ve Mısır'ın ortak çabaları, çatışan tarafların taleplerinde ısrar etmesi nedeniyle aylardır ateşkese ulaşma konusunda engellerle karşılaşıyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın ortadan kaldırılması ve Gazze'de tutulan tüm  rehinelerin kurtarılması da dahil olmak üzere tüm hedeflere ulaşıldığında Gazze'deki savaşın sona ereceğini vurguladı.

Tel Aviv'de protesto gösterileri düzenlendi

İsrailliler pazar günü Tel Aviv ve Kudüs sokaklarında son iki gündür Gazze'deki rehinelerin kurtarılması için bir anlaşma yapılması amacıyla atılan ‘teslim olmayacağız’ sloganlarıyla protesto gösterilerine devam ediyorlar.

Protestocular Başbakan Binyamin Netanyahu'dan rehinelerin serbest bırakılmasını da içeren bir ateşkes anlaşması yapmasını ya da istifa etmesini talep ediyor.

Gazze’deki savaş 7 Ekim'de Hamas'ın İsrail'in güneyine düzenlediği ve İsrail'in verilerine göre çoğu sivil bin 195 kişinin ölümüne yol açan eşi benzeri görülmemiş saldırısının ardından başladı.

İsrail ordusunun paylaştığı rakamlara göre saldırı sırasında kaçırılan 251 kişiden 116'sı halen Gazze'de rehin tutulurken bunlardan 42'si hayatını kaybetti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas'ın saldırısına onu yok etme sözü vererek karşılık verdi. Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı'na göre İsrail'in Gazze Şeridi'nde yürüttüğü savaşta şimdiye kadar çoğunluğunu çocukların ve kadınların oluşturduğu en az 38 bin 153 kişi öldü.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.