Nasrallah'ın eski koruması İsrail'in Suriye sınırına düzenlediği bombardımanda öldü

İsrail İHA’yla Hizbullah aracını hedef aldı, iki kişi öldü

Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah’ın eski koruması Yasir Nemir Karnbeş (Arşiv - AP)
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah’ın eski koruması Yasir Nemir Karnbeş (Arşiv - AP)
TT

Nasrallah'ın eski koruması İsrail'in Suriye sınırına düzenlediği bombardımanda öldü

Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah’ın eski koruması Yasir Nemir Karnbeş (Arşiv - AP)
Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah’ın eski koruması Yasir Nemir Karnbeş (Arşiv - AP)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İsrail'in salı günü Suriye'de Hizbullah'a ait bir araca düzenlediği saldırıda en az iki kişinin öldüğünü bildirdi. SOHR’un aktardığına göre İsrail saldırısında ölenlerden Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın eski korumasıydı. SOHR direktörü Rami Abdurrahman Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı açıklamada, İsrail, bir insansız hava aracı (İHA) ile Lübnan’ın doğu sınırındaki Cedide Yabus bölgesinde Hizbullah’a ait bir araca düzenlediği saldırıda en az iki kişinin öldüğünü ve bir kişinin de yaralandığını söyledi.

SOHR’a göre araç Suriye Ordusu 4. Tümeni’ne ait bir kontrol noktasının yakınlarında hedef alındı.

Hizbullah daha sonra Yasir Nemir Karnbeş'ın örgüt içindeki rolüne açıklık getirmeyen bir yas bildirisi yayınladı. İki güvenlik kaynağı, eski korumanın Hizbullah'ın orta düzey bir yetkilisi olduğunu ve örgüte silah aktarımında görev aldığını söyledi. İsrail genellikle Suriye'de düzenlenen saldırılar hakkında yorum yapmıyor. İsrail ordusundan bir sözcü, saldırı sorulduğunda “Dış basında çıkan haberler hakkında yorum yapmıyoruz” dedi.

sdfrgthyj
Yasir Nemir Karnbeş bir konuşması sırasında Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın sağında dururken(Arşiv - AP)

Nasrallah'ın bugün öğleden sonra, geçtiğimiz hafta İsrail tarafından Lübnan'ın güneyinde düzenlenen saldırıda öldürülen Hizbullah üst düzey bir komutanı için yapılacak anma töreninde konuşması bekleniyor.

İsrail ve Hamas arasında 7 Ekim'de Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana Hizbullah ve İsrail neredeyse her gün sınır ötesi saldırılar düzenliyor. İsrail zaman zaman Hizbullah’ın Suriye'deki mevzilerini de hedef alıyor. SOHR’a göre 10 Haziran'da Suriye'den Lübnan'a geçen bir konvoya düzenlenen saldırıda beş kişi öldü.

Hizbullah'a yakın bir kaynak, AFP'ye yaptığı açıklamada ölenler arasında üç Hizbullah üyesinin bulunduğunu söyledi. AFP'nin Hizbullah verilerine ve Lübnan’daki resmi kaynaklara dayandırdığı rakamlara göre İsrail ve Hizbullah arasında dokuz ayı aşkın süredir devam eden karşılıklı bombardımanlarda Lübnan'da 95'i sivil, 328'i Hizbullah üyesi olmak üzere en az 498 kişi öldü.

Hizbullah, Suriye'de öldürülen 25 üyesi için cenaze töreni düzenlerken İsrail, 16’sı asker ve 11’i sivil 27 kişinin öldüğünü açıkladı. Resmi kanalların aktardığına göreİsrail'in Suriye'nin batısındaki Banyas kenti çevresine gece boyunca düzenlediği bombardımanın ardından salı günü bir aracın hedef alındı.

Suriye resmi haber ajansı SANA’nın Suriyeli bir askeri kaynaktan aktardığına göre İsrail, Akdeniz yönünden Banyas kenti yakınlarındaki bir noktaya bir hava saldırısı düzenledi. Saldırı maddi hasara yol açtı.

SOHR’a göre bölgede İranlı askeri danışmanlar da bulunuyordu. Hamas'ın 7 Ekim'de İsrail'in güneyine gerçekleştirdiği eşi benzeri görülmemiş saldırıdan bu yana İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırıları da arttı. Ancak SOHR’a göre İsrail tarafından yapıldığı söylenen, geçtiğimiz nisan ayında İran’ın Şam Büyükelçiliği'ne bağlı bir binaya yönelik ikisi üst düzey subay olmak üzere İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) yeni üyesinin ölümüne neden olan saldırıdan sonra İran’ın Suriye’deki mevzilerini hedef alan saldırıların sıklığı ‘önemli ölçüde’ azaldı.

İsrail Suriye'deki saldırıları hakkında nadiren yorum yapsa da İran'ın komşu ülkelerinde askeri varlık göstermesine izin vermeyeceğini birçok kez gösterdi. İsrail geçtiğimiz yıllarda Suriye'de çoğunlukla İran ve Lübnan’daki Hizbullah Hareketi’ne ait silah ve mühimmat depoları ve sevkiyatları ile Suriye ordusuna ait mevzilere yönelik yüzlerce hava saldırısı gerçekleştirdi.

Suriye, 2011 yılından bu yana yarım milyondan fazla insanın ölümüne, altyapının büyük oranda hasar görmesine ve ekonominin çökmesine neden olan kanlı bir çatışmaya sahne oluyor. Ülke nüfusunun yarısından fazlası ülke içinde ve dışında yerlerinden edilmiş durumda.



Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
TT

Lahbib: İsrail'in Gazze'de uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planları, yardımların engellenmesi anlamına geliyor

İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)
İnsani yardım malzemesi yüklü tırlar Kerem Şalom Sınır Kapısı’ndan Gazze Şeridi'ne giriyor. (DPA)

Avrupa Komisyonu Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetimi Komiseri Hadja Lahbib bugün yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi’nde uluslararası insani yardım kuruluşlarını yasaklama planlarının, hayat kurtaran yardımların bölgeye ulaşmasını engelleyeceğini belirtti.

Lahbib, X platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda, Avrupa Birliği’nin (AB) tutumunun net olduğunu vurgulayarak, “Sivil toplum kuruluşlarının mevcut haliyle kayıt altına alınması yasasının uygulanması mümkün değil” dedi.

Lahbib, insani yardımların önündeki tüm engellerin kaldırılması gerektiğini vurguladı ve “Uluslararası insancıl hukuk, herhangi bir belirsizliğe yer bırakmıyor; yardımlar ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmalı” ifadesini kullandı.

İsrail medyası, hükümetin dün yaptığı açıklamaya dayanarak, Sınır Tanımayan Doktorlar, ActionAid ve Oxfam gibi onlarca insani yardım örgütünün lisanslarının iptal edileceğini ve bunların ‘terörle bağlantılı’ olduğu gerekçesiyle kapatılabileceğini duyurmuştu.

Bazı uluslararası yardım kuruluşları, kayıtlarının iptal edilmesi riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Eğer 31 Aralık’a kadar İsrail makamlarının belirlediği yeni kriterlere uyum sağlamazlarsa, 60 gün içinde faaliyetlerini durdurmak veya Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki çalışmalarına kısıtlama getirmek zorunda kalabilirler.


Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
TT

Süveyda’da el bombası patladı: 1 ölü, 2 yaralı

Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)
Geçen temmuz ayında Süveyda’daki çatışmalar nedeniyle yükselen duman (Arşiv – DPA)

Şarku’l Avsat Suriye devlet televizyonu El-İhbariyye'den aktardığı habere göre bugün (Çarşamba) Süveyda kentinde meydana gelen el bombası patlamasında bir kişi hayatını kaybetti, iki kişi yaralandı.


Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
TT

Sinvar'a yakınlığı bulunan ve serbest bırakılan bir mahkum, Gazze'deki Hamas içinde bir isyana öncülük ediyor ve bu durum bazı Hamas liderlerini öfkelendiriyor

Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Refah'ta, Hamas'ın silahlı kanadı olan Kassam Tugayları üyeleri (Arşiv- Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketi, iki yıl süren İsrail savaşı sırasında liderlerinin suikastlara kurban gitmesinin ardından bir dizi liderlik değişikliği yaşıyor. Bu durum, hareketin eski lideri olan ve Ekim 2024'te Refah'ta İsrail güçleriyle çıkan çatışmalarda beklenmedik bir şekilde öldürülen Yahya Sinvar'a yakın kişilerin daha fazla öne çıkmasına neden oldu.

Şarku’l Avsat'a konuşan Hamas kaynaklarına göre, serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, siyasi büro üyesi ve savaş öncesinde hareketin medya departmanından sorumlu olan serbest bırakılan mahkum Ali el-Amudi, kendisi ve Sinvar'a yakın bir dizi kişinin Gazze Şeridi'ndeki hareketi yönetmekle görevlendirilmesinin ardından, Gazze Şeridi'ndeki siyasi bürosunun başına geçti. Bu kişilerin çoğu, Şeridin güneyindeki Han Yunus'ta yaşıyor.

Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)

2011 Gilad Şalit esir takasıyla serbest bırakılan eski bir mahkum olan el-Amudi, Gazze Şeridi yönetiminin merkez figürü haline geldi. İsrail hapishanelerinde kaldıkları süre boyunca ve serbest bırakıldıktan sonra Sinvar'a çok yakındı ve sık sık toplantılarına ve diğer etkinliklerine eşlik etti.

Bazı kaynaklar, Gazze Şeridi'nde siyasi büro için gerçek bir seçim yapılmadığını, bunun yerine sürecin atama, onaylama ve istişare yoluyla yürütüldüğünü söylüyor.

Bazı kaynaklar operasyonun “iç yönetmelikleri ihlal ederek” gerçekleştirildiğini söylerken, diğerleri amacın “iç eksiklikleri gidermek” olduğunu ve “seçilenlerin hepsinin Tevfik Ebu Naim, Salah Ebu Şarik ve diğerleri gibi Sinvar'a yakın kişiler olduğunu” açıkladı.

Kaynaklar, el-Amudi'nin şu anda Gazze'deki Hamas içinde “devrim” olarak nitelendirilebilecek bir harekete öncülük ettiğini söylüyor. Özellikle İsrail saldırılarında yaralanan ilçe idari organlarının başındaki bazı yerel liderleri görevden aldı ve yerlerine atamalar yaptı. Savaş sırasında sorumluluklarının bir kısmından vazgeçen diğer kişiler için de aynı şeyi yaptı. Suikasta uğrayan, başka nedenlerle görevden alınan veya farklı görevlere atanan eski liderlerin yerine geçecek kişileri aramaya devam ediyor.

Bazı kaynaklara göre, bu adımlar Gazze Şeridi içindeki yerel Hamas liderlerinin yanı sıra yurtdışındaki liderler arasında da öfkeye yol açtı. Şeridin dışındaki siyasi büro üyelerinden bazıları yerel liderlere, "Olanlar kabul edilemez ve iç hukuka aykırıdır; önümüzdeki günlerde hareketin liderinin seçilmesini beklemeliyiz ki, bir yıl sonra yapılacak genel seçimlere kadar bazı bölgelerin liderliğindeki boşlukların geçici olarak doldurulması konusunda bir anlaşmaya varılabilsin" şeklinde bilgi verdi.

İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)

Kaynaklar, Gazze Şeridi'ndeki Hamas içinde siyasi düzeyde hüküm süren "kaosun" aksine, askeri kanadında istikrarlı bir durumun söz konusu olduğunu ve yeniden yapılanmanın sorunsuz ve sistematik bir şekilde devam ettiğini belirtiyor. İzzeddin Kassam Tugayları'nın yeni Genelkurmay Başkanı İzzeddin Haddad'ın savaş sırasında suikasta kurban giden veya öldürülenlerin yerine yeni atamalar yapmak üzere bir dizi toplantı düzenlediğini ve çeşitli kararlar aldığını ifade ediyorlar. Ayrıca, tüm taraflarla sürekli iletişim kurarak siyasi düzeydeki farklılıkların veya anlaşmazlıkların üstesinden gelmeye ve böylece her düzeyde istikrarı sağlamaya çalışıyor.

Kaynaklara göre Haddad, bazı bölgelerdeki tugay komutanları da dahil olmak üzere çeşitli liderlik pozisyonlarındaki boşlukları doldurmak için çalışırken, asıl komutanlarının suikast sonucu öldürülmesinin ardından bu tugayları yönetmek üzere atanmış diğer kişileri de görevde tutuyor.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu, İzzeddin Haddad'ın komuta ettiği Gazze Şehri Tugayı hariç, suikast sonucu öldürdü. Yerine Muhanned Receb atandı.

Savaş sırasında İsrail, Gazze Şeridi'ndeki (Kuzey, Merkez, Han Yunus ve Refah) tugay komutanlarının çoğunu suikastla öldürdü. Bunun istisnası, Muhannad Receb'ın yerine geçen İzzeddin el-Haddad'ın komutasındaki “Gazze Şehri Tugayı”ydı.

Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)

Çeşitli kanatları ve kademeleriyle Hamas, İsrail'in çeşitli kaynaklarını hedef alması sonucu mali krizden muzdarip olmuş durumda. Bununla birlikte, savaş sırasında veya sonrasında, farklı oranlarda ve zamanlarda da olsa, maaş ve ödenekleri tamamen kesmedi.

Gerçekte Hamas, 7 Ekim 2023 saldırısının ardından, 1987'deki kuruluşundan bu yana eşi benzeri görülmemiş son derece karmaşık bir dönemle karşı karşıya. Hareketin gözlemcilerine göre, Gazze Şeridi'ne sınır komşusu İsrail tesislerine ve kasabalarına yönelik saldırılarla başlayan bu saldırı, İsrail'i uzun süreli bir savaşa sürükledi.

Yazar ve siyasi analist Mustafa İbrahim, hareketin “askeri yenilginin, örgütsel tükenmişliğin, siyasi karmaşanın ve geleceği ile rolü hakkındaki varoluşsal kaygının iç içe geçtiği bir aşamaya girdiği” değerlendirmesinde bulunuyor.

İbrahim, İsrail savaşının, Hamas'ın siyasi büro üyelerinin ve Gazze Şeridi'ni yıllarca yöneten idari komitelerin başkanlarının çoğunu kaybetmesinin ardından, liderlik ve karar alma yapısını vurduğunu açıkladı. Bu durum, doldurulması kolay olmayan derin bir liderlik boşluğu yarattı ve hareket içinde geleceği ve bir sonraki aşama hakkında anlaşmazlıkları ortaya çıkardı: Bu bir yönetim aşaması mı, örgütsel hayatta kalma aşaması mı yoksa sadece uzun süreli bir krizi yönetme aşaması mı olacak?

Hamas'tan birkaç kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: "İşlerin iyi ve sorunsuz gittiğini söylemek mümkün değil. Birçok zorluk var ve yaşananlar, hiçbir şey bırakmayan ve hareketin liderlerinin çoğunun suikastına neden olan yıkıcı bir savaşın ışığında normal. Geniş bir liderliğe ve Filistin içinde ve dışında geniş bir halk tabanına sahip bir hareket için liderlik boşluğu normaldir ve bir yıl sonra kapsamlı seçimler yapılana kadar mevcut farklılıklar da normaldir."