Gallant, Batı Şeria'da savaş uçaklarının kullanılmasına izin verdi

Yerleşimciler Batı Şeria'da yabancı gönüllülere saldırdı

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant (İsrail Hükümeti Enformasyon Ofisi - DPA)
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant (İsrail Hükümeti Enformasyon Ofisi - DPA)
TT

Gallant, Batı Şeria'da savaş uçaklarının kullanılmasına izin verdi

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant (İsrail Hükümeti Enformasyon Ofisi - DPA)
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant (İsrail Hükümeti Enformasyon Ofisi - DPA)

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant dün (pazar) yaptığı açıklamada, Batı Şeria'da savaş uçaklarının kullanımına ilişkin kısıtlamaların kaldırıldığını ve İsrail ordusuna Batı Şeria'daki silahlı tugayları ‘ortadan kaldırma’ emri verildiğini duyurdu. Gallant, “Batı Şeria'daki silahlı tugayların ortadan kaldırılması için İsrail ordusunun Merkez Komutanlığı'na emir verdik. Askerlerin yaşam riskini en aza indirmek için Batı Şeria'da askeri uçakların kullanımına ilişkin kısıtlamaları da kaldırdım” ifadelerini kullandı.

Söz konusu açıklamalar, Gallant'ın işgal ordusunun yeni merkez bölge komutanı (Batı Şeria bölgelerindeki askeri operasyonlardan sorumlu) Avi Balut, İsrail ordusunun Batı Şeria tümen komutanı Yaki Dolf, Batı Şeria'daki Sınır Muhafızları güçlerinin komutanı Barak Mordechai, saha komutanları ve Şin Bet temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirdiği durum değerlendirme toplantısı sırasında geldi.

cfd r
Hamas’ın Siyasi Büro Başkan Yardımcısı Salih el-Aruri'nin Batı Şeria'da İsrail tarafından yıkılan evinin enkazı üzerinde oturan Filistinliler (EPA)

Şarku’l Avsat’ın Russia Today'den (RT) aktardığı habere göre Gallant, toplantı sırasında ‘bölgedeki güçlerin operasyonları engelleme, mülteci kamplarındaki silahlı örgütleri ortadan kaldırma ve yerel yönetimlerde (Batı Şeria'daki yerleşim yerlerine atıfta bulunarak) halkın (yerleşimcilerin) güvenliğini arttırmak için güvenlik araçlarını geliştirme faaliyetleri’ hakkında bir brifing aldı.

‘Silahlı örgütlerin ortadan kaldırılması’

Açıklamada Gallant'ın, ‘tüm silahlı örgütlerin sürekli ve sistematik bir şekilde ortadan kaldırılması gerektiğini vurguladığı ve İsrail ordusunun bu hedef doğrultusunda çalışmak için tam desteğe sahip olduğunu belirttiği’ ifade edildi. Toplantının ardından yapılan açıklamada, Gallant'ın ‘İran, Hizbullah ve durumu baltalamaya çalışan diğer faktörlerin yönlendirmesi sonucunda terörizmin bu bölgede kaynadığını’ söylediği aktarıldı.

Gallant, “İsrail'den 2 bin kilometre uzakta bir bölgede (Yemen'in Hudeyde kentini kastediyor) saldırı gerçekleştirdik ve şimdi İsrail devletinin kalbindeyiz. Burada da nasıl faaliyet göstereceğimizi bileceğiz. Birkaç ay önce, askerleri gereksiz yere tehlikeye atmadan terörizmi engellemek amacıyla, Merkez Komutanlığı bölgesindeki saldırı da dahil olmak üzere Hava Kuvvetleri uçaklarının operasyonları üzerindeki kısıtlamaları kaldırdık. Gerekirse bu konuyu genişleteceğiz” dedi.

 xcdf
Batı Şeria'daki Eviatar yerleşiminde İsrailli yerleşimciler (AP)

Gallant, ordunun Merkez Komutanlığı'na ve Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi'ye ‘mülteci kamplarındaki terörist tugayların tüm eylemlerinin engellenmesini ve Cenin, Tulkerim, Tubas ve diğer yerlerde bu tugayların ezilmesini sağlama talimatı verdiğini’ söyledi. Gallant, “İhtiyaca göre hareket edeceğiz ve İsrail vatandaşlarının İran'dan yönlendirilen teröristlerin eylemleriyle tehlikeye atılmasına izin vermeyeceğiz” şeklinde konuştu.

Yerleşimciler yabancılara saldırıyor

Aktivistler ve İsrail ordusu dün AFP'ye, yerleşimcilerin Filistinli çiftçilere yardım eden yabancı dayanışma aktivistlerine saldırdığını ve birkaçını yaraladığını doğruladı. ABD'de yaşayan bir Alman olan gönüllü David Himmel, demir çubuklar ve taşlarla dövüldüklerini ifade etti. Himmel'e göre yerleşimciler arasında ‘metal borular ve tahta sopalar taşıyan’ altı kadın da vardı. “Bize doğru geldiklerinde barışçıl bir şekilde duruyorduk ve kimseye tehdit oluşturmuyorduk” diyen gönüllü, “Bacağımdan, kolumdan ve çenemden darbe aldım... Çok şiddetliydi” ifadelerini kullandı.

Gazze Şeridi'nde savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana karakol inşaatları ve yerleşimci saldırıları artıyor. Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) cuma günü İsrail'in Filistin topraklarını işgalinin yasadışı olduğuna karar vermesinin ardından gerilim arttı. Ordudan yapılan açıklamada, “Bir grup maskeli İsrailli sivil, Kusra bölgesinde ağaç diken bir grup yabancı vatandaşa saldırdı. İsrailli saldırganlar olay yerinden kaçtı ve İsrail ordusu askerleri tarafından tutuklanmadı. Maskeli oldukları için İsrail polisine şikâyette bulunmak mümkün olmadı. Ancak yabancı uyruklular bağımsız olarak şikâyette bulunabilirler” ifadeleri yer aldı.

İşgal ordusunun bir gücü

Belediye Başkanı Hani Avde'ye göre, Filistinli çiftçiler, bir dizi yabancı dayanışma aktivistinin eşliğinde, bir süre önce yerleşimciler tarafından yakılan tarım arazisini temizlemek için köyün doğusuna doğru gittiler ve yerleşimciler o bölgede onlara saldırdı. Avde, “Komşu Iyş Kudiş köyünden bir bekçi ne yaptıklarını görmek için geldi ve daha sonra yaklaşık 10 yerleşimciyle birlikte geri döndü. Kısa bir süre sonra işgal ordusundan bir kuvvet geldi, askerler havaya yoğun bir şekilde ateş açtı ve bizi alandan çıkardı” şeklinde konuştu. Belediye başkanına göre gönüllüler bir aydır köyde yaşıyor. Alman gönüllü, grubun ‘çiftçilere koruma’ sağlamaya çalıştığını vurguladı. Uluslararası dayanışma hareketinin pek çok üyesi Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde yaralandı.

İsrail'in 1967'den beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria'da bir yıldan uzun bir süredir şiddet olayları artarken, Gazze Şeridi'nde dokuz aydan uzun bir süre önce İsrail ile Hamas arasında patlak veren savaştan bu yana durum daha da kötüleşti. Filistin Sağlık Bakanlığı'na göre savaşın başlamasından bu yana Batı Şeria'da en az 579 Filistinli İsrail güçleri ya da yerleşimciler tarafından gerçekleştirilen saldırılarda hayatını kaybetti. Diğer yandan İsrail'in resmi rakamlarına göre, aralarında askerlerin de bulunduğu en az 16 İsrailli, Filistinlilerin karıştığı saldırılarda öldürüldü.



ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
TT

ABD'nin silahların kontrolüne ilişkin belgesine karşı Hizbullah'tan farklı bir Lübnan pozisyonuna doğru eğilim

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)
ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Beyrut'a yaptığı son ziyaret sırasında (EPA)

Hizbullah, Lübnan’da silahların yalnızca resmi güvenlik kurumlarının elinde bulunmasına yönelik yerel ve uluslararası taleplere karşı ‘varoluşsal tehdit’ kartını öne sürdü. Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, ‘ulusal güvenlik stratejisinin’ tartışılmasına başlanmadan önce bu tehdidin ortadan kaldırılması şartını koştu. Bu durum, Lübnan devleti ile Hizbullah arasında bir ‘farklılaşmaya’ işaret ediyor. Zira devlet, ABD’li arabulucu Tom Barrack’ın önerisini ‘olumlu şekilde ele alacakken’ Hizbullah farklı bir tutum sergiliyor.

Kasım’ın son açıklaması, silahlarını teslim etme mekanizmalarının tartışılmasına karşılık daha önce öne sürdüğü şartlara eklenen yeni bir koşul olarak görülüyor. Bu şartların başında ise, İsrail’in ateşkes anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmesi koşuluyla Hizbullah’ın silah konusunu görüşmeye hazır olacağı yönündeki talep geliyor. Her ne kadar Lübnan’daki resmi çevreler, Hizbullah’ın bu dosyada ‘esnek davrandığını’ ve ‘ağır silahlarını (nokta atışlı füzeler ve insansız hava araçları) teslim etmeye hazır olduğunu’ ifade etse de, konuya yakın kaynaklara göre Hizbullah, İsrail’in önceden bazı adımlar atmasını şart koşuyor.

Hizbullah, ABD'nin İsrail'e son savaştan bu yana Lübnan içinde işgal ettiği beş noktadan çekilmesi, elindeki 16 kişiyi serbest bırakması, Lübnan topraklarına yönelik ihlal ve saldırıları durdurması ve son savaşta yıkılan yerleri yeniden inşa etme görevine başlaması için baskı yapmasını talep ediyor.

ABD elçisi yeniden geliyor

ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Lübnanlı yetkililer tarafından geçtiğimiz pazartesi günü Beyrut'taki ABD Büyükelçiliği'nden teslim alınan ve Lübnan'dan önümüzdeki aralık ayında sona erecek bir süre içerisinde silahların geri çekilmesi için ‘net’ bir takvim taahhüt etmesini talep eden ABD belgesine resmi bir yanıt almak üzere üçüncü bir ziyaret için yakında Beyrut'a gelmesi bekleniyor. Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam'ın temsilcilerinden oluşan komite, Lübnan'ın iki hafta önce Beyrut'ta ABD elçisine verdiği bir belgeye ilişkin gözlemleri içeren belgeyi inceliyor. Başbakan Selam'ın bu hafta Meclis Başkanı Berri ile bir araya gelerek Lübnan'ın vereceği yanıtın ayrıntılarını görüşmesi bekleniyor.

Hükümetin esnekliği

Lübnan makamları, Amerikan taleplerini içeren belgeye karşı esnek bir tutum sergiliyor. Bununla beraber Amerikan heyetiyle yürütülen temaslara aşina kaynakların Şarku’l Avsat’a aktardığına göre Lübnan makamları, Washington’un talep ettiği şekilde Karz-ı Hasen Vakfı ile ilgili tedbirleri artırmak, mali ve idari reformları uygulamak gibi kendisine düşen görevleri de yerine getiriyor. Hizbullah ise silah meselesinde daha katı bir tutum sergiliyor.

Kaynaklar, ABD'nin yanıtını incelemekle görevlendirilen komitenin görevinde önemli ilerleme kaydettiğini belirterek, Lübnan devletinin Amerikan anlaşmasına olumlu yaklaşacağını ve hükümetin silahlanmada tekelleşmeyi aşamalı olarak uygulama sözü vereceğini ifade etti. Kaynaklara göre Lübnan'ın resmi yanıtı Hizbullah'ın taleplerindeki sert tutumundan farklı olacak. Kaynaklar, Hizbullah'ın garantiler talep ettiğini ve Kasım'ın açıklamalarının da gösterdiği gibi son zamanlarda tutumunu sertleştirdiğini belirtti.

Varoluşsal tehdit

Kasım dün akşam yaptığı konuşmada, “Hizbullah, Emel Hareketi, direniş ve Lübnan'ın bağımsızlığını isteyen ve Lübnan'ın Lübnanlılar için nihai bir vatan olduğuna inanan egemen bir hat olarak bizler, direnişe, çevresine ve bir bütün olarak Lübnan'a yönelik varoluşsal bir tehditle karşı karşıya olduğumuzu hissediyoruz” ifadesini kullandı.

Görsel kaldırıldı.Hizbullah Genel Sekreteri Naim Kasım dün akşam yaptığı konuşmada (Hizbullah medyası)

Kasım, “Lübnan'ın karşı karşıya olduğu üç gerçek tehlike var: güney sınırında İsrail, doğu sınırında DEAŞ ve Lübnan'ı kontrol etmeye, üzerinde vesayet kurmaya çalışan ve Lübnan'ın hareket ve yaşama kabiliyetini yok etmek isteyen Amerikan zorbalığı” dedi.

Kasım, Lübnanlılara hitaben şunları söyledi: “Sözümüz bir olsun ve öncelik için çalışalım. Tehlikeyi ortadan kaldırdıktan sonra savunma stratejisini ve ulusal güvenlik stratejisini tartışmaya hazırız. Sizi İsrail'e iyilik yapmamaya çağırıyorum. Çatışma halinde ABD hedeflerine ulaşamaz.”

Hizbullah silahlarına sarılıyor

Lübnan Kuvvetleri Partisi kaynaklarının Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamaya göre Kasım'ın son tutumu ‘silahlarına sarılma meydanından henüz ayrılmadığı, yani halen aynı noktada olduğu’ şeklinde değerlendiriliyor. “Bu tutum görünüşte çevresine yönelik ve üstü kapalı tavizler mi içeriyor?” diye soran kaynak, başkanlar (Avn, Berri ve Selam) tarafından dile getirilen bazı hususların işlerin kolay olduğuna işaret ettiğini hatırlattı.

Görsel kaldırıldı.Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD’nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ile yaptığı görüşme sırasında (Reuters)

Kaynaklar, “Şu ana kadar görünen o ki, Hizbullah silah bırakmamakta ısrar ediyor. Hizbullah'ın maksimum yapabileceği şey Litani Nehri’nin güneyinden çekilmek. Savunma stratejisi diye bir şey yok. Ondan istenen, silahlarını teslim etmesi” ifadelerini kullandı. Kaynaklar, ‘Hizbullah'ın şimdiye kadar, varoluşsal tehditler konusunda aynı söylemleri sürdürdüğünü, hâlbuki bu silahlar ve destek savaşı aracılığıyla Lübnan’a varoluşsal bir tehdit teşkil edenin bizzat kendisi olduğunu ve silahları yüzünden savaşları ülkeye çektiğini’ ifade etti.

Kaynaklar, Hizbullah’ın yetkilileri aracılığıyla yaptığı açıklamalarda ‘ABD’ye İsrail sınırını korumaya hazır olduklarını, bunu da Litani’nin güneyinden tamamen çekilerek ve silah meselesini Litani’nin kuzeyinde hükümetle müzakere ederek yapabileceklerini anlatmak istediklerine’ dikkat çekti. Kaynaklar, ‘bu durumun ABD tarafından reddedildiğini, Washington’ın hamle karşılığında hamle ilkesine bağlı kaldığını, yani İsrail’in aşamalı olarak çekilmesi, esirlerin serbest bırakılması ve hedef almayı durdurması karşılığında devletin de Hizbullah’ın askerî yapısını dağıtarak egemenliğini tesis etmesini istediğini’ vurguladı.

Lübnan Kuvvetleri Partisi’ne yakın kaynaklar, ‘Hizbullah’ın artık bu yönde bir adım atmazsa hem kendisini hem de tüm Lübnan halkını yeni bir savaşa sürükleyeceğinin farkında olduğunu, eylül ayında önceki ABD temsilcisi Amos Hochstein’ın sunduğu fırsatı değerlendirmediğinde savaşla karşılaştığını ve şimdi Tom Barrack’ın sunduğu fırsatı değerlendirmemesi halinde Lübnan’ı tehlikeye atacağını bildiğini’ ifade etti. Kaynaklar, Lübnan’ın yeni şiddet sahnelerine sürüklenmemesi konusunda uyardı.