Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
TT

Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)

Sosyal medyada dün (pazartesi) yayınlanan videolar, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kontrol edilen Batı Kordofan eyaletindeki el-Hoy kasabası yakınlarında Sudan ordusu saflarında savaşan onlarca gönüllü sivilin öldürüldüğünü ve yaralandığını gösterdi.

Haberlere göre, Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki Sudan ordusuna ait savaş uçakları, yanlışlıkla kendileriyle birlikte savaşan ‘halk direnişi’ gruplarını hedef alan bir hava saldırısı düzenledi ve çok sayıda can kaybına yol açtı.

Video görüntülerini X platformunda paylaşan HDK hesaplarına göre 70'ten fazla kişi öldü ve bazıları çok ağır olmak üzere onlarca kişi yaralandı.

zfertg
Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (AFP)

HDK pazar günü, Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd şehri ile Batı Kordofan'daki en-Nuhud şehrini birbirine bağlayan yolun ortasında yer alan el-Hoy kasabasını ordu güçlerinin çekilmesinin ardından ele geçirdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, HDK'nin kasabaya girdikten sonra bir dizi vatandaşı öldürdüğünü, pazarı ve 4x4 araçları yağmaladığını söyledi.

Kaynaklar, “Şu anda el-Hoy dışında çok sayıda HDK birliği bulunuyor. Batı Kordofan eyaletindeki askeri komutanları tarafından yapılan tehditlerin ardından en-Nuhud şehrine saldırmaları bekleniyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Sudan hükümeti, ‘Sudan halkının insani acılarını hafifletmek için Birleşmiş Milletler (BM) ile devam eden olumlu ilişkilerin sürdürülmesini’ bir kez daha teyit etti.

BM, geçtiğimiz cumartesi günü, insani yardım ulaştırmak, sivilleri korumak ve çatışma bölgelerinde mahsur kalanlar için insani yardım koridorları açmak amacıyla Sudan ordusu ile HDK arasında Cenevre'de yapılan dolaylı görüşmeleri sona erdirdi.

Sudan heyetinin başkanı İnsani Yardım Komiseri Selva Âdem Beniye dün yaptığı basın açıklamasında, ‘terörist isyancı milisleri (HDK) insani yardımları yağmalamak ve silahsız sivilleri bastırmakla’ suçladı.

zdvfbg
Geçtiğimiz mart ayında Hartum'da devriye gezen Sudan ordusuna ait bir araç (Reuters)

Selva Âdem, “BM Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra'nın daveti üzerine hükümet ve BM heyetleri, insani yardım, öncelikler ve devlet tarafından belirlenen geçişler ve insani erişim yollarına ilişkin tedbirlerin görüşüldüğü uzman teknik ekipler düzeyinde oturumlar düzenledi. Tartışmalar, ülkedeki insani durumu normalleştirmek için üzerine inşa edilebilecek iyi düzeyde bir pozitiflikle karakterize edildi” değerlendirmesinde bulundu.

Sivillerin korunmasıyla ilgili olarak da bu hususun Cidde Platformu’nda yeri olduğunu belirterek, ‘Suudi Arabistan-ABD arabuluculuğuyla Sudan ordusu ile HDK arasında Mayıs 2023'te imzalanan Cidde Bildirgesi taahhütlerinin uygulandığını’ vurguladı.

Selva Âdem, uluslararası topluma, ‘HDK milislerini sivilleri korumak için Cidde Bildirgesi'nin gereklerini yerine getirmeye’ zorlama çağrısını yineledi. Ayrıca Sudan hükümetinin ‘insani yardım çalışmalarından sorumlu resmî kurumlara paralel herhangi bir oluşumun kurulmasını’ reddettiğini duyurdu.

shyj67
Bir sınır kampında savaştan kaçan Sudanlı mülteciler ve Güney Sudanlı aileler (AFP)

Selva Âdem, “Uluslararası toplumun insani yardıma verdiği yanıt, yerinden edilmiş insanların gerçek ihtiyaçlarıyla karşılaştırıldığında çok küçük kalıyor” dedi.

Diğer taraftan BM Sudan Özel Temsilcisi ile yapılan görüşmelerde HDK heyeti, Darfur, El Cezire, Sennar ve Kordofan eyaletlerinde kontrolü altında bulunan tüm bölgelere insani yardım ulaştırılması için BM ile birlikte çalışma isteğini vurguladı.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.