Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
TT

Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)

Sosyal medyada dün (pazartesi) yayınlanan videolar, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kontrol edilen Batı Kordofan eyaletindeki el-Hoy kasabası yakınlarında Sudan ordusu saflarında savaşan onlarca gönüllü sivilin öldürüldüğünü ve yaralandığını gösterdi.

Haberlere göre, Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki Sudan ordusuna ait savaş uçakları, yanlışlıkla kendileriyle birlikte savaşan ‘halk direnişi’ gruplarını hedef alan bir hava saldırısı düzenledi ve çok sayıda can kaybına yol açtı.

Video görüntülerini X platformunda paylaşan HDK hesaplarına göre 70'ten fazla kişi öldü ve bazıları çok ağır olmak üzere onlarca kişi yaralandı.

zfertg
Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (AFP)

HDK pazar günü, Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd şehri ile Batı Kordofan'daki en-Nuhud şehrini birbirine bağlayan yolun ortasında yer alan el-Hoy kasabasını ordu güçlerinin çekilmesinin ardından ele geçirdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, HDK'nin kasabaya girdikten sonra bir dizi vatandaşı öldürdüğünü, pazarı ve 4x4 araçları yağmaladığını söyledi.

Kaynaklar, “Şu anda el-Hoy dışında çok sayıda HDK birliği bulunuyor. Batı Kordofan eyaletindeki askeri komutanları tarafından yapılan tehditlerin ardından en-Nuhud şehrine saldırmaları bekleniyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Sudan hükümeti, ‘Sudan halkının insani acılarını hafifletmek için Birleşmiş Milletler (BM) ile devam eden olumlu ilişkilerin sürdürülmesini’ bir kez daha teyit etti.

BM, geçtiğimiz cumartesi günü, insani yardım ulaştırmak, sivilleri korumak ve çatışma bölgelerinde mahsur kalanlar için insani yardım koridorları açmak amacıyla Sudan ordusu ile HDK arasında Cenevre'de yapılan dolaylı görüşmeleri sona erdirdi.

Sudan heyetinin başkanı İnsani Yardım Komiseri Selva Âdem Beniye dün yaptığı basın açıklamasında, ‘terörist isyancı milisleri (HDK) insani yardımları yağmalamak ve silahsız sivilleri bastırmakla’ suçladı.

zdvfbg
Geçtiğimiz mart ayında Hartum'da devriye gezen Sudan ordusuna ait bir araç (Reuters)

Selva Âdem, “BM Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra'nın daveti üzerine hükümet ve BM heyetleri, insani yardım, öncelikler ve devlet tarafından belirlenen geçişler ve insani erişim yollarına ilişkin tedbirlerin görüşüldüğü uzman teknik ekipler düzeyinde oturumlar düzenledi. Tartışmalar, ülkedeki insani durumu normalleştirmek için üzerine inşa edilebilecek iyi düzeyde bir pozitiflikle karakterize edildi” değerlendirmesinde bulundu.

Sivillerin korunmasıyla ilgili olarak da bu hususun Cidde Platformu’nda yeri olduğunu belirterek, ‘Suudi Arabistan-ABD arabuluculuğuyla Sudan ordusu ile HDK arasında Mayıs 2023'te imzalanan Cidde Bildirgesi taahhütlerinin uygulandığını’ vurguladı.

Selva Âdem, uluslararası topluma, ‘HDK milislerini sivilleri korumak için Cidde Bildirgesi'nin gereklerini yerine getirmeye’ zorlama çağrısını yineledi. Ayrıca Sudan hükümetinin ‘insani yardım çalışmalarından sorumlu resmî kurumlara paralel herhangi bir oluşumun kurulmasını’ reddettiğini duyurdu.

shyj67
Bir sınır kampında savaştan kaçan Sudanlı mülteciler ve Güney Sudanlı aileler (AFP)

Selva Âdem, “Uluslararası toplumun insani yardıma verdiği yanıt, yerinden edilmiş insanların gerçek ihtiyaçlarıyla karşılaştırıldığında çok küçük kalıyor” dedi.

Diğer taraftan BM Sudan Özel Temsilcisi ile yapılan görüşmelerde HDK heyeti, Darfur, El Cezire, Sennar ve Kordofan eyaletlerinde kontrolü altında bulunan tüm bölgelere insani yardım ulaştırılması için BM ile birlikte çalışma isteğini vurguladı.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.