Haniye suikastı sonrasında Biden ve Netanyahu'nun neler konuştuğu ortaya çıktı

Gergin görüşmede ABD Başkanı, İsrail Başbakanı'na "Palavra sıkmayı bırak" demiş

Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
TT

Haniye suikastı sonrasında Biden ve Netanyahu'nun neler konuştuğu ortaya çıktı

Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)
Ateşkes ve esir takası anlaşmasıyla Binyamin Netanyahu liderliğindeki hükümetin istifasını isteyen İsrailliler, gösterilerini sürdürüyor (AP/Arşiv)

Hamas lideri İsmail Haniye'ye Tahran'da 31 Temmuz'da düzenlenen suikastın ardından İran'ın nasıl bir misilleme yapacağı merakla beklenirken ABD ve İsrail gazeteleri, Joe Biden ve Binyamin Netanyahu arasındaki ilişkinin daha da gerildiğini açıkladı. 

ABD Başkanı'nın, İsrail Başbakanı'nın rehine anlaşması konusunda kendisine yalan söylediğini bu suikasttan sonra fark ettiğini, Haaretz'in Washington'daki kaynağı bildirdi:

Henüz halkın önünde bunu dile getirmese de yaptıkları görüşmede ona açıkça 'Bana palavra sıkmayı bırak' dedi.

Adını ve görevini gizli tutmak isteyen üst düzey ABD yetkilisi, 10 aydır süren Gazze savaşındaki tüm yardımlarına rağmen, Netanyahu'nun kendilerine "nankörce" davrandığını savundu. Biri yaklaşık 10 gün önce, diğeriyse geçen hafta yapılan iki Biden-Netanyahu görüşmesinde havanın gergin olduğunu duyurdu.  

İran ve Lübnan Hizbullahı'nın misillemesine karşı ABD'nin İsrail'in yanında olacağını vurgulayan yetkili, Tel Aviv'in ateşe benzin dökecek yeni hamleleriniyse desteklemeyeceklerini savundu:

Netanyahu rehine anlaşmasını sağlamaya odaklanacağına savaşı uzatmaya çalışıyor. Zaman ilerledikçe İsrail'e desteğimizi sürdürmek bizim için zorlaşıyor.

New York Times da Amerika ve İsrailli yetkililere dayandırdığı haberde benzer iddialara yer verdi. 

Perşembe gerçekleşen görüşmede Netanyahu'nun, Haniye suikastının ateşkes ve rehine anlaşmasına engel olmak bir kenara, bilakis Hamas'ın üstünde baskı oluşturarak işleri kolaylaştıracağını savunduğu bildirildi. 

Biden'ın ise suikastın zamanlamasını yerdiği ve savaşın bölgeye yayılması riskine işaret ettiği vurgulandı. 

İsrail'in müzakere ekibindeki üst düzey bir isim de, Netanyahu'nun ateşkes ya da rehine anlaşması istediğine ülkenin savunmasını sağlamakla yükümlü kurumlardaki yetkililerin inanmadığını cuma günü Haaretz'e doğrulamıştı. 

Kanal 12 de çarşamba günkü zirvede İsrail İç Güvenlik Servisi Şin Bet Başkanı Ronen Bar'ın Netanyahu'ya "Başbakan masadaki çerçeveyi istemiyor gibi duruyor. Eğer durum buysa bize söylemelisiniz" dediğini bildirmişti.

Mossad lideri David Barnea'nın aynı zirvede "Masada anlaşma var. Ertelersek fırsatı kaçırırız" demesi üzerine Netanyahu'nun yetkilileri "yumuşaklıkla" suçladığı da İsrail kanalının haberinde öne sürülmüştü. 

İsrail Başbakanlığı bu haberi yalanlamıştı. 

Biden-Netanyahu ilişkisinin gerildiği haberleri üzerine İsrail Başbakanlığı, cumartesi gecesi bir açıklama daha yayımladı:

Başbakan, Amerikan siyasetine karışmıyor ve kim seçilirse onunla çalışacaktır. Ancak o da Amerikalıların İsrail siyasetine karışmamasını bekliyor.

İki yönetimin açıklamalarına göre İsrailliler, Haniye suikastından önce ABD'yi bilgilendirmedi. 

Independent Türkçe, Haaretz, New York Times



Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan: Hükümet savaşı sona erdirmeye yönelik tüm çabalara açık

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan (Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan (Reuters)
TT

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan: Hükümet savaşı sona erdirmeye yönelik tüm çabalara açık

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan (Reuters)
Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan (Reuters)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, dün yaptığı açıklamada hükümetin HDK ile ordu arasında yaşanan ‘yıkıcı savaşı sona erdirmeyi amaçlayan tüm yapıcı çabalara açık’ olduğunu söyledi.

Reuters'ın haberine göre Orgeneral Burhan, ABD Başkanı Joe Biden'ın çatışan taraflara müzakerelere yeniden başlamaları için yaptığı çağrıya verdiği yanıtta “Halkımızın acılarını hafifletecek ve Sudan'ı güvenlik, istikrar, hukukun üstünlüğü ve demokratik güç devri yoluna sokacak barışçıl bir çözüm aramak için tüm uluslararası ortaklarla birlikte çalışmaya hazırız” ifadelerini kullandı.

Başkan Biden dün çatışan tarafları, 2023 nisanından bu yana devam eden ve on binlerce insanın ölümüne ve ülkenin kıtlığın eşiğine gelmesine neden olan savaşı sona erdirmek üzere müzakerelere yeniden başlamaya çağırdı. Biden, Sudan’ın batısındaki Darfur’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında şiddetli çatışmaların yeniden başlamasından günler sonra yaptığı açıklamada, “Sudanlıların çektiği acıların sorumluluğunu taşıyan çatışan tarafları (Sudan ordusu ve HDK) güçlerini geri çekmeye, insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırmaya ve bu savaşı sona erdirmek için müzakerelere yeniden katılmaya çağırıyorum” dedi.

Cumartesi günü, HDK'nın ülkenin güneybatısındaki el-Faşir’in kontrolünü ele geçirmek için saldırı başlatmasıyla şehirde şiddetli çatışmalar yeniden başladı.

El-Faşir, geçtiğimiz mayıs ayından bu yana kuşatma altına almış olmasına rağmen HDK’nın ele geçiremediği Darfur eyaletinin beş şehrinden sadece biri.

Biden yaptığı açıklamada kuşatmanın son zamanlarda ‘yoğunlaştırılmış bir saldırıya’ dönüşmesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirdi. Fransız Haber Ajansı’nın (AFP) haberine göre Biden, savaşın başlamasından bu yana sivillere yönelik zulümlere atıfta bulundu.

Darfur Valisi Minni Minawi, geçtiğimiz hafta ordunun HDK tarafından el-Faşir'e yapılan ‘büyük bir saldırıyı’ püskürttüğünü ve HDK'nın ilerleyerek kentteki askeri mevzileri ele geçirdiğini açıkladı. Sudan, geçtiğimiz yıl nisan ayından bu yana Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile eski yardımcısı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu liderliğindeki HDK arasında devam eden bir savaşa sahne oluyor.

ABD Başkanı, salı günü yaptığı açıklamada, Sudan’daki savaşın ‘dünyanın en kötü insani krizlerinden birini’ yarattığı uyarısında bulunarak yaklaşık ‘10 milyon insanın’ yerinden edildiğini söyledi.

ABD, 14 Ağustos'ta Sudan’a insani yardımların ulaştırılmasının kolaylaştırılması ve ateşkesin sağlanması için İsviçre'de müzakereler başlattı.

Müzakereler, başladıktan yaklaşık on gün sonra ateşkes konusunda bir anlaşma sağlanamadan sona erdi. Ancak çatışan taraflar iki önemli koridor üzerinden güvenli ve hiçbir engelleme olmadan insani yardımların ulaştırılmasını sağlamayı taahhüt etti.

ABD'nin Sudanlı sivillere iki yıl içinde toplam 1,6 milyar dolarlık yardımda bulunduğunu hatırlatan Biden, “Açıkça söylemeliyim ki ABD, özgürlük, barış ve adaleti hak eden Sudan halkına olan bağlılığından vazgeçmeyecek. Çatışmanın tüm taraflarına şiddete son vermeleri çağrısında bulunuyoruz” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı, her iki tarafın da Sudan'ın tüm bölgelerine insani yardımların herhangi bir engelleme olmadan ulaştırılmasına derhal izin vermesi gerektiğinin altını çizdi.