Sinvar'ın güçlü kişiliği savaşı durdurmaya yardımcı olacak mı?

Gazzeliler: Sinvar katliamı durdurabilir... Hamas'ın son dönemdeki esnekliğinden geri adım atmayacak

Yahya Sinvar, 30 Nisan 2022 tarihinde Gazze'de düzenlenen bir toplantı sırasında konuşuyor. (AFP)
Yahya Sinvar, 30 Nisan 2022 tarihinde Gazze'de düzenlenen bir toplantı sırasında konuşuyor. (AFP)
TT

Sinvar'ın güçlü kişiliği savaşı durdurmaya yardımcı olacak mı?

Yahya Sinvar, 30 Nisan 2022 tarihinde Gazze'de düzenlenen bir toplantı sırasında konuşuyor. (AFP)
Yahya Sinvar, 30 Nisan 2022 tarihinde Gazze'de düzenlenen bir toplantı sırasında konuşuyor. (AFP)

Hamas'ın geçen hafta Tahran'da suikasta kurban giden İsmail Heniyye'nin yerine Yahya Sinvar'ı hareketin siyasi bürosunun başına getirdiğini açıklaması, pek çok gözlemci ve hatta başta Gazze Şeridi olmak üzere Filistin sokağı için sürpriz oldu.

Hamas'ın İsrail'e meydan okuma mesajı taşıyan bu açıklaması, İsrail'in tüm istihbarat ve askeri gücüyle 7 Ekim saldırısının baş sorumlusu olarak gördüğü Sinvar'a ulaşmaya çalıştığı bir dönemde geldi.

Bu açıklama, özellikle de selefininkine benzer bir akıbetle karşılaşabileceği için, Sinvar'ın seçiminin sonuçları hakkında birçok soruyu gündeme getiriyor. Ancak savaşı sona erdirmek isteyen Gazzeliler için en önemli soru, ‘Sinvar'ın seçiminin onları bu sona ne kadar yaklaştıracağı ya da uzaklaştıracağı.’

xcvdfgbr
Hamas tarafından 7 Ekim saldırısında öldürülen veya Gazze Şeridi'ne kaçırılan İsraillilerin fotoğrafları (AP)

Siyasi analist Mustafa İbrahim Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, Heniyye'nin yerine Sinvar'ın seçilmesinin tüm taraflara bir meydan okuma mesajı olduğunu belirtti. Tüm Hamas liderlerinin 7 Ekim saldırısını desteklediğini ve hareket olarak direnişi sürdürdüğünü ifade eden İbrahim, Hamas’ın belirtilen pozisyonlarından geri adım atmayacağını bildirdi.

İbrahim, Hamas'ın başka bir seçeneği olmadığına inanıyor, zira başka bir figürün seçilmesi hareketin liderliği için yarışmak isteyen Sinvar'ın terk edilmesi olarak algılanacaktı. İbrahim, Sinvar'ın hareketin son zamanlarda ateşkes müzakereleri sırasında gösterdiği esneklikten geri adım atacağına inanmıyor.

İbrahim, “Sinvar her zaman müzakerelerin merkezindeydi. Bazı İsrail haberlerinin öne sürdüğü gibi uzak ya da ilgisiz değildi” ifadelerini kullandı.

xscdvfrgb
Yahya Sinvar, 14 Nisan 2023 tarihinde Gazze'de düzenlenen Kudüs Günü kutlamalarına katıldı. (Getty Images)

Hamas'ın liderlik açısından halen uyumlu bir hareket olduğunu ve her türlü kararın ‘oybirliğiyle’ alındığını belirten İbrahim, “Sinvar bazı konularda sert bir tutum sergiliyor olabilir. Ancak o, Gazze Şeridi'ndeki Filistinliler için koşulların zor olduğunun ve savaşın uzadığının farkında. Bu nedenle bir anlaşmaya varmak için her türlü esnekliği gösterecektir” dedi.

Filistin meseleleri uzmanı Ziya Hasan da İbrahim ile aynı fikirde. Hasan Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, Yahya Sinvar'ın herhangi bir anlaşmaya engel olduğu yönündeki yaygın kanının aksine birçok aşamada ‘hareket içindeki diğer liderlerden daha fazla esneklik göstererek bir anlaşmaya varılmasını sağladığını’ belirtti. Hasan, Sinvar'ın tıpkı Heniyye gibi arabulucular aracılığıyla gelen her mesajı ince eleyip sık dokuduğunu, ancak bazı konularda esneklik göstererek birçok aşamada beklenmedik bir katkıda bulunduğunu söyledi.

Hasan, Sinvar'ın savaşı durdurmak için çaba göstereceğine ve gücünün bunu yapmasına yardımcı olacağına inanıyor.

dfvgbr
İsrail'in Gazze'nin batısında yerinden edilmiş Filistinlilerin yaşadığı okulu bombalaması sırasında hayatını kaybeden bir kızın cesedini taşıyan bir adam (AFP)

Diğer yandan, zaten acımasız bir savaşla sarsılan Gazze Şeridi'ndeki sokaklar bu seçim konusunda daha da endişeli.

Gazze şehrinin kuzeyindeki Şeyh Rıdvan mahallesi sakinlerinden Ahmed Ebu Zikri, “Sinvar’ın bize yardım edip etmeyeceğini bilmiyorum… Kimin ne dediği de umurumda değil… Sadece bu savaşı durduracak olanı memnuniyetle karşılayacağım” ifadelerini kullandı.

dsde
Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönmeye çalışan yerlerinden edilmiş Filistinliler (AFP)

Tel el-Heva mahallesi sakinlerinden Ensam Davud, “Sinvar bizim için sevilen bir figürdü. Ancak şimdi çoğumuz ona başımıza gelen katliam ve yıkımlardan sonra tüm bunların müsebbibi olarak bakıyoruz. Bu nedenle onun Hamas lideri olarak atanması, bizler için şaşırtıcı ve şok edici oldu. Ben de dahil olmak üzere vatandaşların çoğunluğu Heniyye gibi Gazze Şeridi dışından bize daha dikkatli bakan bir figürü tercih ediyorduk” şeklinde konuştu.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'a göç eden Gazze şehri sakinlerinden Mecdi Ebu Avde, Sinvar'ın seçildiği mesajının ‘yeni liderin daha esnek ve daha az sert tutumlara sahip biri olmasını tercih eden’ pek çok Gazzeliyi kızdırdığını söyledi. Ebu Avde, “İnsanlar gerçek liderin sadece savaşı durdurabilecek kişi olduğunu söylüyor” dedi.



Hamas İsrailli esirler arasındaki 4 kadın askeri teslim ederken gövde gösterisinde bulundu

Dün dört İsrailli kadın askeri Kızıl Haç ekibine teslim etmeden önce sahnede onlara eşlik den Hamas üyeleri (DPA)
Dün dört İsrailli kadın askeri Kızıl Haç ekibine teslim etmeden önce sahnede onlara eşlik den Hamas üyeleri (DPA)
TT

Hamas İsrailli esirler arasındaki 4 kadın askeri teslim ederken gövde gösterisinde bulundu

Dün dört İsrailli kadın askeri Kızıl Haç ekibine teslim etmeden önce sahnede onlara eşlik den Hamas üyeleri (DPA)
Dün dört İsrailli kadın askeri Kızıl Haç ekibine teslim etmeden önce sahnede onlara eşlik den Hamas üyeleri (DPA)

Hamas Hareketi, İsrail ile Gazze Şeridi’nde varılan ateşkesin yürürlüğe girmesinden bu yana gerçekleşen ikinci esir takası turu çerçevesinde dün dört kadın askeri İsrail'e teslim etti. Hamas, bu olayı bir güç gösterisi için kullandı. İsrail, İslami Cihad Hareketi’nin elinde olduğu ortaya çıkan Arbel Yehud adlı esir teslim edilmeden bugün başlaması planlanan mültecilerin geri dönüşünü engelleyeceğini açıklayarak krize neden oldu.

Hamas’ın askeri kolu İzzettin el-Kassam Tugayları, 7 Ekim 2023 saldırısında İsrail ordusundan alınan silahları taşıyan seçkin üyeleri de dâhil olmak üzere, İsrailli esir kadın askerler bölgeye getirilmeden önce ağır silahlarla Gazze şehrinin merkezinde gövde gösterisi yaptı.

Hamas Sözcüsü Abdullatif el-Kanu, esirlerin teslim edilme sahnelerinde ve ayrıntılarında işgalci İsrail hükümetine yönelik stratejik sonuçları olan derin mesajlar olduğunu söyledi.

Öte yandan İsrail, 70’i Gazze'deki ateşkes anlaşması kapsamında Mısır'a giden 200 Filistinli mahkûmu serbest bıraktı. Ramallah’taki Filistinliler, serbest bırakılan mahkumları omuzlarında taşıyarak ve sokaklarda geçit töreni yaparak özgürlüklerine kavuşmalarını kutladı.

İkinci turunda başarılı ve hızlı bir şekilde gerçekleşmiş görünen esir takası, ateşkes anlaşmasına olumsuz anlamda bir gölge düşürdü. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, İsrailli esirlerden Arbel Yehud serbest bırakılana kadar İsrail'in Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönmesine izin verilmeyeceği belirtildi. Bu durum karşısında Hamas, İsrail'i anlaşmanın uygulanması konusunda ayak sürümekle suçladı.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar, arabuluculara Arbel Yehud'un dün serbest bırakılacağı ve durumun güneyden kuzeye getirilmesiyle ilgili teknik bir mesele olduğu bilgisinin verildiğini söylediler.