İsrail'deki istatistikler: Bir Yahudi'ye karşılık 3 Arap öldürülüyor

Yafa en-Nasıra kasabasındaki Arap toplumunda yaşanan cinayetleri kınayan pankartlar (Arşiv - Reuters)
Yafa en-Nasıra kasabasındaki Arap toplumunda yaşanan cinayetleri kınayan pankartlar (Arşiv - Reuters)
TT

İsrail'deki istatistikler: Bir Yahudi'ye karşılık 3 Arap öldürülüyor

Yafa en-Nasıra kasabasındaki Arap toplumunda yaşanan cinayetleri kınayan pankartlar (Arşiv - Reuters)
Yafa en-Nasıra kasabasındaki Arap toplumunda yaşanan cinayetleri kınayan pankartlar (Arşiv - Reuters)

Bilgi Edinme Özgürlüğü Derneği'nin İsrail polisinden elde ettiği resmi verilere göre İsrail'de organize ve organize olmayan sivil cinayetlerde Arap kurbanların sayısı, uzmanların kasıtlı ihmal olarak değerlendirdiği polis hataları nedeniyle Yahudi kurbanların sayısının üç katı.

Dernek tarafından dün (Cuma) yayınlanan ve İsrail'deki suç durumunu özetleyen rapora göre, 1 Ocak 2018 ile 7 Ekim 2023 tarihleri arasında cinayetler artış göstermiş. Ancak savaş sırasında çok yüksek bir oranda artmış.

Şarku’l Avsat’ın Ynet internet sitesinden aktardığı verilere göre Arap vatandaşları nüfusun yüzde 21‘ini oluştururken, cinayet kurbanları arasındaki oranları yüzde 73. Verilere göre, söz konusu dönemde İsrail'de 712'si Arap, 214'ü Yahudi olmak üzere 981 kişi öldürüldü. Yabancı uyruklu olarak da 50 kişi öldürülürken, 5 vakada ise öldürülenlerin kökenleri bilinmiyor.

Polis verilerine göre Arap toplumunda 2018'de 73 kişi, 2019'da 94 kişi, 2020'de 110 kişi, 2021'de Korona salgınının yayılmasına ve bu sırada yaşanan kapanmalara rağmen 126 kişi ve 2022'de 109 kişi öldürüldü. Başbakan Binyamin Netanyahu ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in mevcut hükümetinin ilk dokuz ayında ise 200 Arap öldürüldü. Veriler, 2023 yılı sonuna kadar 222 Arap’ın öldürüldüğünü gösteriyor.

Yafa en-Nasıra kasabasındaki protesto gösterilerinden (Arşiv)Yafa en-Nasıra kasabasındaki protesto gösterilerinden (Arşiv)

Uzmanlar bu durumu, Arap toplumunda suç ve şiddetle yüzleşmek için hiçbir şey yapmayan hükümetin ve özel olarak da Ben-Gvir liderliğindeki polisin politikalarının doğal bir sonucu olarak yorumluyor. Zira İsrail polisi bu olguyu görmezden gelerek, silahların yaygınlaşmasına göz yumarak, suç örgütlerinin insanları sömürmesine ve haraç almasına izin vererek, tüm bunlara karışanlara karşı yasaları uygulamayarak, güvenliği sağlama görevini kasıtlı olarak yerine getirmiyor.

Öte yandan, Arap Gençlik Derneği - Beleduna tarafından bu yılın başında yayınlanan bir raporda toplanan veriler, 16-30 yaş arası genç neslin cinayetlere karşı en savunmasız genç kuşak olduğunu gösteriyor. Bu yaş grubundaki kurbanların oranı 2023'teki toplam ölüm sayısının yüzde 51,8'ine, yani 115 kurbana ulaşmış. En büyük kurban oranı 48 cinayetle 26-30 yaş grubunda. Bunu 25 cinayetle 36-40 yaş grubu, 21 cinayetle 46-50 yaş grubu, 15 cinayetle 31-35 yaş grubu ve 12 cinayetle 41-45 yaş grubu takip ediyor. Cinayet sayısındaki en büyük artış, 2023 yılında kurban sayısının 115'e ulaştığı ve toplam kurban sayısının yaklaşık yüzde 52'sini oluşturduğu kuzey bölgesinde kaydedilmiş. 2022'de bu bölgedeki kurban sayısı 46 ve oran ise yüzde 42,5 olarak kayıtlara geçmiş.

Göstericiler Yafa en-Nasıra kasabasında düzenlenen bir yürüyüş sırasında Arap toplumundaki cinayetleri protesto etti. (Arşiv - AFP)Göstericiler Yafa en-Nasıra kasabasında düzenlenen bir yürüyüş sırasında Arap toplumundaki cinayetleri protesto etti. (Arşiv - AFP)

Beleduna'nın verileri, 2023'te tüm cinayetlerin yaklaşık yüzde 93'ünü oluşturan ateşli silah kullanımında, bu oranın yüzde 84'ünü gösteren 2022'ye kıyasla bir artış olduğunu gösteriyor. 2011-2019 yılları arasında cinayetlerde ateşli silah kullanım oranı yüzde 74 iken, 2020-2022 yıllarında bu oran yüzde 82 olmuş.

Veriler ayrıca, öldürülen kadınların oranının yüzde 14'e ulaştığı 2020-2022 yılları arasındaki döneme kıyasla, 2023 yılında toplam kurban sayısı içinde kadınların oranında bir düşüş olduğunu ve toplam kurban sayısının yüzde 6'ya ulaştığını gösteriyor. 2011-2019 yılları arasında ise bu oran yüzde 16 seviyesinde gerçekleşmiş.



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.