İsrail ordusu, Netanyahu'nun Hamas'a atfettiği sahte belgeleri soruşturuyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu harita üzerinde Philadelphia Koridoru’nu gösteriyor. (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu harita üzerinde Philadelphia Koridoru’nu gösteriyor. (Reuters)
TT

İsrail ordusu, Netanyahu'nun Hamas'a atfettiği sahte belgeleri soruşturuyor

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu harita üzerinde Philadelphia Koridoru’nu gösteriyor. (Reuters)
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu harita üzerinde Philadelphia Koridoru’nu gösteriyor. (Reuters)

İsrail ordusu, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'ndeki esirler konusunda kamuoyunu etkilemek amacıyla sahte ya da manipüle edilmiş belgelerin yabancı basına sızdırılmasıyla ilgili olarak bir iç soruşturma başlattı.

İsrail medyası, ordunun, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Philadelphia (Selahaddin) Koridoru ve takas anlaşmasını desteklemesiyle uyumlu bir şekilde yabancı basında yayınlanan ve Hamas'a ait olduğu iddia edilen belgelerin, İsrail kamuoyunu etkilemek amacıyla sızdırılmasını soruşturduğunu doğruladı.

Kısa süre önce Alman Bild ve İngiliz The Jewish Chronicle gazetelerinde iki haber yayınlandı. Bunlardan biri, Hamas lideri Yahya Sinvar'a atfedilen bir belgeyle ilgiliydi ve belgenin arkasında Sinvar yoktu. İkincisi ise Sinvar'ın esirlerle birlikte Gazze Şeridi'nden kaçma planlarına ilişkin bir belgeyle ilgiliydi ve bu belgenin de kaynağı yoktu.

xscdfrgt
Yahya Sinvar (AFP)

Ordu, Gazze'de ele geçirilen gizli Hamas belgelerini kimin manipüle ederek uluslararası medyaya aktardığını bulmaya çalışıyor.

Şarku’l Avsat’ın aktardığına göre Alman Bild gazetesi bir haberinde, Sinvar'ın bilgisayarında bulunan Hamas belgesinin, örgütün İsrail'e baskı yapma ve esir takası görüşmelerini geciktirme taktiklerini gösterdiği iddia edildi.

Hamas'ın İsrail kamuoyunu bölmeye çalıştığını ve grubun hızlı bir şekilde anlaşmaya varmak istemediğini gösteren belgenin içeriği, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun son röportajlarında ve basın toplantılarında dile getirdiği hususlarla neredeyse aynıydı.

İsrail ordusu, Alman Bild gazetesi tarafından alıntılanan belgeyi yaklaşık beş ay önce Gazze'de bulduğunu ve belgenin Sinvar tarafından yazılmadığını; orta düzey bir Hamas subayı tarafından hazırlanan tavsiye belgesi olduğunu blirtti.

Ordu tarafından yapılan açıklamada, “Belgede yer alan bilgiler, geçmişte elimizde bulunan diğer benzer belgelerle aynıdır ve yeni bir bilgi teşkil etmemektedir” denildi.

cdvfgb
İsrail ile Hamas arasındaki çatışmaların ortasında Gazze Şeridi'ndeki esirlerin serbest bırakılması için Tel Aviv'de Netanyahu hükümetine karşı düzenlenen bir gösteri (Reuters)

Ordu, sızıntının ‘ciddi bir suç teşkil ettiğini ve soruşturulacağını’ duyurdu. İngiliz The Jewish Chronicle gazetesi, Sinvar'ın 7 Ekim'de kaçırılan diğer İsrailli esirlerle birlikte kendisini ve diğer Hamas liderlerini Philadelphia Koridoru üzerinden Gazze'den çıkarmayı ve oradan da İran'a götürmeyi planladığını gösteren ve Gazze'de bulunduğu iddia edilen belgeleri yayınladı.

Ordu belgeyi yalanladı

Söz konusu iddia, Netanyahu'nun son dönemde İsrail ordusunun Philadelphia Koridoru’nda kalmasında ısrar eden tutumuyla destekleniyor. Bazı sağcı medya kuruluşları The Jewish Chronicle'ın haberini alıntıladı ve Netanyahu'nun oğlu Yair de bunu sosyal medyada paylaştı. The Jewish Chronicle'ın haberine yanıt olarak İsrail ordusu ‘böyle bir belgenin varlığından haberdar olmadığını’ bildirdi.

Pazar günü haftalık kabine toplantısında konuşan Netanyahu, Bild'in haberine ayrıntılı bir şekilde atıfta bulundu. Netanyahu, Ürdün ile Amman arasındaki Allenby geçişinde (Ürdün'de Kral Hüseyin olarak bilinir) üç kişinin öldürülmesinin ardından İsraillilere, ‘Sinvar İsraillileri bölmeye çalışırken birlik olmaları’ çağrısında bulundu.

Netanyahu şu ifadeyi kullandı: “Hafta sonu Alman Bild gazetesi, Hamas'ın eylem planını (Aramıza bölünme tohumları ekmek, kaçırılanların aileleri üzerinde psikolojik savaş uygulamak, İsrail hükümeti üzerinde iç ve dış siyasi baskı uygulamak, bizi içten parçalamak ve ikinci bir emre kadar, İsrail yenilinceye kadar savaşı sürdürmek) ortaya koyan resmi bir belge yayınladı.”

Netanyahu ayrıca son haftalarda İsrail'in öngörülebilir gelecekte, hatta olası bir ateşkes anlaşmasının ilk aşamasında bile Philadelphia Koridoru’nun kontrolünü elinde tutması gerektiğini, zira buranın ‘Hamas'ın oksijen borusu’ olduğunu ve İsrail'in geleceği için, hareketin altını oymak ve sınır ötesine silah kaçırmasını ve güçlerini harekete geçirmesini engellemek için buranın elde tutulmasının hayati önem taşıdığını ısrarla vurguladı.

Bahaneler

Netanyahu, ordu ve güvenlik birimleri tarafından Gazze'de bir anlaşmayı engellemek ve bunu önlemek için bahaneler yaratmakla suçlanıyor.

Times of Israel, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve İsrail güvenlik servislerinin tüm başkanlarının Mısır sınırını kontrol etmek için alternatif çözümler bulunabileceğini ve İsrail ordusunun anlaşmanın ilk aşamasından sonra ya da herhangi bir zamanda hızlı bir şekilde geri dönebileceğini söylediklerini ve Netanyahu'nun aşırı sağcı koalisyondaki ortaklarını memnun etmek ve iktidarı korumak için olası bir anlaşmayı engellediğine dair korkularını dile getirdiklerini vurguladı.



Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
TT

Esed'in devrilmesinin yıldönümü kutlanıyor... ve destekçileri iki ayaklanma planlıyor

Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı
Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin birinci yıl dönümü dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda büyük bir kalabalık tarafından kutlandı

Suriye'de devrik Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin yaklaşık 1. yıl dönümünü anma etkinlikleri devam ederken, dün Suriye'nin eski istihbarat şefi ve Esed’in kuzeni tarafından, Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara yönetimine karşı Suriye kıyılarında iki ayaklanma başlatma planları hakkında bilgi sızdırıldı.

Bu bilgi, dün Hama'daki el-Asi Meydanı'nda, Esed güçlerinden kurtuluşunun birinci yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen büyük bir miting sırasında geldi. Resmi SANA haber ajansının haberine göre, etkinliğe katılanlar, meydanın ortasına 500 metre uzunluğunda ve 4 metre genişliğinde bir Suriye bayrağı asarak "toprak ve halkın birliğini sembolik bir şekilde vurguladılar."

Bu kutlamalarla eş zamanlı olarak Reuters, Suriye'nin eski istihbarat yetkilisi Tümgeneral Kemal Hasan ile Esed'in milyarder kuzeni Rami Mahluf'un, yeni hükümete karşı iki ayaklanma başlatma umuduyla on binlerce potansiyel savaşçıya milyonlarca dolar harcadığını belirten bir araştırma yayınladı.

Aileye yakın dört kişi, Aralık 2024'te Rusya'ya kaçan Esed'in Moskova'da sürgünde yaşama fikrine büyük ölçüde alıştığını söyledi.


Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
TT

Kanada, Suriye'yi terörü destekleyen devletler listesinden çıkardı

Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed el-Şara, geçen Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda konuşuyor (Arşiv-Reuters)

Kanada hükümeti, dün yaptığı açıklamada, Suriye'yi terörü destekleyen yabancı devletler listesinden çıkardığını ve Cumhurbaşkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yardımcı olan muhalif ittifakın lideri olan Heyet Tahrir el-Şam'ı da terör örgütleri listesinden çıkardığını bildirdi.

Hükümet yaptığı açıklamada, "Bu önlemler, Birleşik Krallık ve ABD de dahil olmak üzere müttefiklerimiz tarafından yakın zamanda alınan kararlarla uyumlu olup, Suriye geçiş hükümetinin Suriye'de istikrarı teşvik etme ve vatandaşları için kapsayıcı ve güvenli bir gelecek inşa etme, bölgesel istikrarı teşvik etmek ve terörizmle mücadele etmek için küresel ortaklarla çalışma çabalarını takip etmektedir" ifadelerine yer verdi.


Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.