Hizbullah, İsrail'in kuzeyinden daha fazla yerleşimciyi yerinden etmekle tehdit ediyor

Büyük bir hava savunma üssü de dahil olmak üzere yoğun operasyonlar sürüyor

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
TT

Hizbullah, İsrail'in kuzeyinden daha fazla yerleşimciyi yerinden etmekle tehdit ediyor

İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)
İsrail'in Güney Lübnan'a düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Hizbullah, Tel Aviv'in ‘Güney Lübnan'daki köy ve kasabalara yönelik bombardıman çemberini genişletmeye’ karar vermesi halinde, daha fazla yerleşimciyi İsrail'in kuzeyinden çıkarmakla tehdit etti.

Hizbullah'ın tehditleri, İsrail'in Lübnan'a yönelik geniş çaplı operasyon hazırlıklarına ilişkin tehditlerinin arttığı bir dönemde geldi.

Ortadoğu ve Körfez Askeri Analiz Merkezi (ENİGMA) Başkanı Riyad Kahveci, Hizbullah'ın yerleşim yerlerini derinlemesine bombalayarak daha fazla İsraillinin yerinden edilmesine yol açacağı yönündeki tehditlerini ‘gözdağı verme ve psikolojik savaş’ çerçevesinde değerlendirdi. Kahveci’ye göre Hizbullah, İsrail derinliklerindeki operasyonlarını genişletmesi halinde Tel Aviv'in Lübnan'ın daha derinlerine ineceğinin ve bunun da Hizbullah’ın istemediği savaşı genişletme hedefine ulaşmasına yardımcı olacağının farkında.

Derinliğe değil, genişliğe yayılma

Kahveci, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada “Hizbullah'ın çoğu 5 kilometre derinlikte olan bombardıman operasyonlarını genişlettiği ve şimdi 20 ve 25 kilometre sınırlarına ulaştığı doğru. Ancak yayılma derinlikte değil genişlikte gerçekleşti ve daha çok Golan'a doğru ilerledi. Çünkü derinlemesine genişlemenin Hayfa ve Tel Aviv'e ulaşmak anlamına geleceğinin farkında. İsraillilerin de Sayda, Sur, Beyrut ve diğerleri gibi geniş Lübnan bölgelerine doğru genişleyeceği biliniyor. Ayrıca Bekaa Vadisi’ni bombalayarak 100 kilometre derinliğe ulaştıkları, Hizbullah'ın İsrail içindeki en büyük genişlemesinin ise 40 kilometre derinliği geçmediği biliniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Kahveci, Lübnan ve İsrail sınırlarındaki iki durumu karşılaştırdığımızda, İsrail'in ateş gücü ile Hizbullah'ın ateş gücü arasında büyük bir fark olduğu için Güney Lübnan'daki durumun, yıkımın boyutu, ölü ve yerinden edilmiş insan sayısı ve ekonomik yansımaları açısından çok daha kötü olduğuna şüphe olmadığını vurguladı.

İsrail'in kuzeyindeki durum

Ekim 2023'te askeri operasyonların başlamasıyla birlikte İsrail makamları Lübnan sınırı yakınlarındaki onlarca yerleşim yerinden yaklaşık 80 bin İsrailliyi tahliye etti. İsrail ordusu Lübnan sınırından 4 kilometre mesafeye kadar uzanan alanı, orta ve iç bölgelere yerleştirilen yerleşimcilerin girmesinin yasak olduğu ‘kapalı askeri bölge’ ilan etti.

İsrail içinde yapılan son anketler, tahliye edilen nüfusun yaklaşık yüzde 40'ının savaşın sona ermesinin ardından evlerine dönmek istemediğini ve tahliye edilmeyenlerin yüzde 10'unun kuzeyi kalıcı olarak terk etme arzusunu dile getirdiğini gösterdi.

Yeni yerleşim yerlerinin hedeflenmesi

Hizbullah, temmuz ayında ‘Lübnanlı sivillere yönelik her türlü saldırıya yeni İsrail yerleşimlerinin bombalanmasıyla karşılık verileceğini’ duyurdu.

Hizbullah Yürütme Konseyi Başkan Yardımcısı Şeyh Ali Damuş dün (Cuma) yaptığı açıklamada, “Düşmanın suikastlarda ısrar etmesi, sivilleri öldürmesi ve güneydeki köy ve kasabalara yönelik bombardıman çemberini genişletmesi ne yerleşimcileri evlerine geri döndürecek ne de Netanyahu'yu içinde bulunduğu çıkmazdan kurtaracak; aksine direnişi daha fazla yerleşimciyi yerinden etmeye itecek. Çünkü direniş yeni kasabalara yönelik her saldırıya, yeni yerleşimleri hedef alarak karşılık vermeye kararlı” uyarısında bulundu.

Direnişe Sadakat Bloğu üyesi Milletvekili Hasan İzzeddin ise İsrail'in Lübnan'a yönelik savaşı genişletme tehditlerini hayata geçirmeyeceğinden emin. İzzeddin, “Bugün duyduğumuz tehditler, etkili rolü ve geçici varlık üzerindeki etkileri nedeniyle direnişe karşı gözdağı verme bağlamında geliyor. Direniş, 110 kilometre uzunluğunda ve 10 kilometreden fazla derinliğe sahip cephede bir yıl boyunca onu kurutarak stratejik olarak yenilgiye uğratmayı başardı” ifadelerini kullandı.

Askeri operasyonların yoğunlaştırılması

Hizbullah, İsrail'in Kafr Cuz'ün güneyine düzenlediği bombardımanda biri çocuk üç kişinin ölmesi ve üç kişinin de yaralanmasının ardından dün askeri operasyonlarını yoğunlaştırdı. Hizbullah, ‘Kuzey Komutanlığı'nın Beria Kışlası’ndaki ana hava ve füze savunma üssünün Katyuşa füzeleriyle bombalandığını ve işgal altındaki Safed kentinin güneydoğusunda bulunan Filon Üssü’ne subay ve askerlerinin mevzilerini hedef alan bir sürü insansız hava aracıyla (İHA) hava saldırısı düzenlendiğini’ duyurdu.

Hizbullah'ın dünkü operasyonları arasında el-Merc bölgesi, Zebdin Kışlası ve Birkat Rişa bölgesindeki bir askeri gücün de yer aldığı belirtilirken, ‘bir düşman aracının yakıldığı, ölü ve yaralıların olduğu’ bildirildi.

Öte yandan İsrail, Bint Cubeyl, Kafr Şuba, Tayr Harfa'nın dış mahalleleri, el-Cebin ve Hanin kasabasına baskınlar düzenlerken, Hizbullah, ‘İsrail'in geniş çaplı operasyonları beklentisiyle, güney kasabalarının sakinlerinden buraları boşaltmalarını istediği’ yönündeki haberleri yalanladı.



İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
TT

İsrail, Filistin Yönetimi liderlerinin hareketlerine yönelik kısıtlamaları sıkılaştırıyor

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)
Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa salı günkü kabine toplantısında (WAFA)

İsrail, sahada gerilimin arttığı ya da Filistin Yönetimi'nin çeşitli siyasi kazanımlar elde etmeye çalıştığı dönemlerde yıllardır sürdürdüğü bir politikanın parçası olarak Filistinli yetkililerin iç ve dış hareketlerini kısıtlamaya geri döndü.

Gazze savaşının başlamasından bu yana İsrail bu yaklaşımını yoğunlaştırdı. İsrail makamları dün Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa'nın Batı Şeria'daki Ramallah ve Nablus vilayetlerinde bir dizi kasaba ve köyü ziyaret etmesini engelledi.

Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu’nun Facebook sayfası üzerinden yapılan paylaşımda, “İsrail işgal yetkilileri, önceden uyarıda bulunmaksızın, Başbakan Muhammed Mustafa'nın Nablus vilayetindeki Duma ve Kusra kasabalarını, Ramallah vilayetindeki Berka ve Deyr Dibvan kasabalarını ziyaret etmesini engelledi” denildi.

Paylaşımın devamında, “Bu keyfi adım, işgal makamları tarafından Filistin hükümetine karşı alınan bir dizi ırkçı tedbirin devamı niteliğinde olup, hükümet ile Filistin vatandaşları arasındaki güveni sarsmaya yönelik umutsuz bir girişimdir” ifadesi yer aldı.

Abbas'ın seyahatinin engellenmesi

Geçtiğimiz günlerde İsrail, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın Suriye'ye yapacağı ziyarete hazırlık amacıyla Ürdün'e gitmesini de engellemeye çalıştı. Ancak yoğun çabaların ve çeşitli tarafların temaslarının ardından Abbas, İsrail'in oyalamasının ardından Ürdün'e karayoluyla gitmek zorunda kaldı.

y6jukı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas (Reuters)

Filistin Yönetimi bu konuda resmi bir açıklama yapmadı. Bazı yetkililer son dakikaya kadar ve birden fazla kez Abbas'ın hava yoluyla seyahat edeceğini teyit etmeye çalıştı, ancak sonunda yıllardır nadiren gerçekleşen bir şey olarak Abbas karayoluyla gitti.

İsrail'in bu kısıtlamasının, Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye'yi ziyaret etme ve İsrail'in halen ‘terörist’ olarak tanımladığı ve ülkesinin topraklarına saldırdığı Suriyeli mevkidaşı Ahmed eş-Şera ile görüşme niyetinden mi yoksa Filistin'in ‘iki devletli çözüm’ çerçevesinde bir Filistin devletinin uluslararası alanda tanınması için başta Fransa olmak üzere Avrupa ülkeleriyle ve Suudi Arabistan'la koordinasyon içinde hareket etmesinden mi kaynaklandığı bilinmiyor.

Elbette bu tutum İsrail hükümetini ve Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu kızdırdı ve Fransa'nın çabalarına ve Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un açıklamalarına saldıran açıklamalar yapmasına neden oldu.

Sessiz kalmak

Filistin hükümeti Mustafa'nın Batı Şeria'daki bazı kasabaları ziyaret etmesinin engellenmesi konusunda sessiz kalırken, Filistin Devlet Başkanlığı da Suriye ziyareti öncesinde Başkan Abbas'a karşı İsrail tarafından yapılan girişimler konusunda sessiz kaldı.

dfrgthy
İsrail askerleri askeri operasyonlar sırasında Batı Şeria sokaklarında (İsrail ordusu)

İsrail'de hiçbir resmi kurum İsrail'in attığı bu adımlar hakkında yorum yapmazken, bazı medya kuruluşları Netanyahu hükümetinden resmi bir yorum almaksızın Filistin Devlet Başkanı'nın Suriye ziyaretini engelleme girişimlerini haber yaptı.

Gözlemciler, Filistinli yetkililerin hareketlerine getirilen bu kısıtlamanın, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria şehirlerine uyguladığı siyasi ve fiziki kuşatma çerçevesinde gerçekleştiğini düşünüyor.

Geçtiğimiz birkaç ay içinde Batı Şeria bir dizi yoğun askeri operasyona maruz kaldı. İsrail ordusu gece gündüz baskınlar düzenliyor, daha fazla kontrol noktası kuruyor, bölge sakinlerine yaptırımlar uyguluyor ve bir bölgeden diğerine veya bir vilayetten diğerine hareketlerini kısıtlıyor. İsrail polisi çeşitli yollarda konuşlanmış durumda ve Filistinlilere hiç de azımsanmayacak miktarlarda trafik cezaları uyguluyor.

Batı Şeria'nın coğrafi yapısının değiştirilmesi

İsrail askeri operasyonları üç aydır ağırlıklı olarak Cenin Mülteci Kampı’nda, aynı süre zarfında Tulkerim Mülteci Kampı’nda ve yaklaşık 70 gündür Tulkerim vilayetindeki Nur Şems Mülteci Kampı’nda yoğunlaştı. Bu operasyonlar, ‘silahlı terörizmin yuvası’ olarak tanımlanan bu kampların coğrafi yapısını değiştirmeye yönelik olarak evleri buldozerle yıkmayı ve yeni yollar inşa etmeyi içeriyor.

Söz konusu operasyonlar, yaklaşık 18 aydır acımasız bir savaşa maruz kalan Gazze Şeridi'nde yaşananların bir tekrarı olarak on binlerce Filistinlinin bu kamplardan göç etmesine neden oldu. Diğer vilayetlerdeki köyler, kasabalar ve kamplar da her gün daha fazla yerleşim karakolu kuran, yerleşim yolları inşa eden, Filistinli çiftçilere ait ekipmanlara el koyan ve onlara saldırarak aralarında çok sayıda kişinin yaralanmasına neden olan yerleşimcilerin saldırılarına maruz kalıyor.

DFRGTYH
Batı Şeria'nın El Halil kentinde Yahudi yerleşimine bakan bir tepede yürüyen Filistinli adam, 3 Nisan 2025. (AFP)

İsrailli yerleşimciler dün sabah Nablus'un doğusundaki Beyt Decen köyünde bir elektrik hattını uzatmak için çalışırken Filistinlilerin ekipmanlarına ve üç kamyona el koydu. Başka bir grup yerleşimci de Ürdün Vadisi'nin kuzeyinde mahsulleri sulamak için kullanılan su pompalarını çaldı.

Filistinlilere göre yerleşimciler tarafından gerçekleştirilen bu saldırıların çoğu İsrail ordusunun koruması altında gerçekleştiriliyor. Bu durum, Tel Aviv'de yerleşimi ve yerleşimcileri teşvik eden Bezalel Smotrich ve Itamar Ben-Gvir gibi aşırılık yanlısı bakanların yer aldığı aşırı sağcı hükümet altında bu tür saldırıları meşrulaştırarak İsrail'de açık ve net bir yaklaşım değişikliğine işaret ediyor.