Sudan: El-Faşir'e yönelik topçu bombardımanında çok sayıda kişi öldü

Şehir, yeniden başlayan çatışmaların ardından yeni göç dalgalarına sahne oluyor.

El-Faşir'de patlak veren çatışmalar yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)
El-Faşir'de patlak veren çatışmalar yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)
TT

Sudan: El-Faşir'e yönelik topçu bombardımanında çok sayıda kişi öldü

El-Faşir'de patlak veren çatışmalar yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)
El-Faşir'de patlak veren çatışmalar yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)

Direniş Komiteleri dün (Salı) yaptıkları açıklamada, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından Sudan'ın batısındaki Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’e yapılan topçu ateşinde onlarca kişinin öldüğünü çok sayıda kişininin yaralandığını, savaşan taraflar arasında yenilenen şiddetli çatışmaların ardından yeni göç dalgalarına tanık olunduğunu bildirdi.

Aktivistler ve yerel kaynaklar, şehrin ağır topçu ateşi altında olduğunu ve nüfusun yoğun olduğu bölgelerde bulunan evlerin, hastanelerin ve yerinden edilenlerin barınaklarının hedef alındığını belirtti.

Direniş Komiteleri tarafından Facebook üzerinden yapılan açıklamada, el-Faşir'in dün 50'den fazla havan topu kullanan ‘Cancavid milisleri’ tarafından kasıtlı olarak bombalandığı ve şehirde onlarca yaralı ve ölü olduğu ifade edildi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kent sakinleri, sabahın erken saatlerinden itibaren el-Faşir'in farklı bölgelerinden top sesleri duyduklarını söyledi. Görgü tanıkları, top mermileri ve roketlerin, şehrin güney ve doğu mahallelerine düştüğünü bildirdi.

El-Cuneyne, Nyala, Zalingei ve ed-Dain'deki ordu üslerinin düşmesinin ardından bölgenin yüzde 80'inden fazlasını kontrol eden HDK’nın kontrolünde olmayan beş Darfur eyaletindeki tek başkent olan el-Faşir'de geçen haftadan bu yana bir yandan Sudan ordusu ve müttefik güçler, diğer yandan da HDK arasında şiddetli çatışmalar devam ediyor.

Geçtiğimiz birkaç gün içinde Sudan ordusu ve müttefik güçler, şehri ele geçirmeyi amaçlayan onlarca büyük ölçekli HDK saldırısını püskürttü.

Birleşmiş Milletler (BM) Sudan İnsani Yardım Koordinatörü Clementine Nkweta Salami, pazartesi günü savaşan taraflara binlerce insanın hayatını tehdit eden çatışmaları durdurmaları çağrısında bulundu.

HDK medya platformları, güçlerinin Sudan ordusunun Altıncı Piyade Tümeni üssüne yakın el-Faşir'deki yerleşim mahallelerine ilerlediğini gösteren videolar yayınladı.

xc f
BM'ye göre savaşın başlamasından bu yana 188 binden fazla kişi öldü ve 33 binden fazla kişi yaralandı. (AFP)

HDK, X platformunda yaptığı açıklamada, Sudan ordusu içinde karar mekanizmasını ele geçiren devrik rejim unsurları tarafından ateşlenen savaşın milyonlarca mağduruna insani yardım ulaştırma konusundaki tam kararlılığını yineledi. Darfur Bölgesi Başkanı Minni Arko Minavi'nin insani yardım konvoylarının yağmalanmasıyla ilgili olarak tekrarladığı ‘yalan ve boş iddiaların’ paralı askerlerinin uğradığı yenilgileri örtbas etmeye yönelik olduğu belirtildi.

Açıklamada ayrıca, HDK'nin yardımların hak sahiplerine ulaştırılmasını kolaylaştırmak için insani yardım örgütleriyle birlikte çalıştığı, Minavi'nin ise Sudan ordusunu masum kadın ve çocukları öldürmek için şehirleri ve güvenli kasabaları varil bombalarıyla bombalamaya teşvik ettiği belirtildi.

Geçtiğimiz kasım ayında el-Faşir'de çatışmaların patlak vermesinden bu yana yüz binlerce kişi eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmek zorunda kaldı. BM'ye göre, Sudan ordusu ile HDK arasındaki çatışmaların Nisan 2023'te patlak vermesinden bu yana 188 binden fazla kişi öldü ve 33 binden fazla kişi de yaralandı.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.