İsrail ve Hizbullah'ın uzlaşmazlığı krize yönelik çözümü engelliyor

ABD'li yetkili: Lübnan'da ateşkes için yapılan ortak çağrı ‘önemli bir atılım’

İsrail bombardımanı devam ederken Güney Lübnan üzerinden yükselen dumanlar (Reuters)
İsrail bombardımanı devam ederken Güney Lübnan üzerinden yükselen dumanlar (Reuters)
TT

İsrail ve Hizbullah'ın uzlaşmazlığı krize yönelik çözümü engelliyor

İsrail bombardımanı devam ederken Güney Lübnan üzerinden yükselen dumanlar (Reuters)
İsrail bombardımanı devam ederken Güney Lübnan üzerinden yükselen dumanlar (Reuters)

Lübnan'daki gerilimi sona erdirmek için Birleşmiş Milletler'de (BM) devam eden müzakereler hakkında bilgi sahibi olan Lübnanlı bir kaynak, çatışmanın iki tarafı olan İsrail ve Hizbullah'ın uzlaşmazlığının krize yönelik çözüm önerisini sekteye uğrattığını doğruladı. Kaynak, “Şimdi çabalar, İran destekli Hizbullah’ın ‘Gazze'ye destek’ sloganıyla İsrail'le çatışma hattına girmesinin ardından patlak veren krize müzakere yoluyla bir çözüm bulunması umudunu canlı tutan geçici bir ateşkese odaklanmış durumda” ifadesini kullandı.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynak, önerilen çözümün 2006'da İkinci Lübnan Savaşı'nın sona ermesinden bu yana yürürlükte olan 1701 sayılı karar için yeni bir uygulama mekanizması kuran bir BM kararı çıkarmak olduğunu söyledi. Ancak Hizbullah'ın süreci Gazze Şeridi'ndeki ateşkese bağlama ısrarı ve İsrail'in bu ikisini (Lübnan ve Gazze Şeridi cepheleri) birbirine bağlamayı reddetmesi önerilen çözümü sekteye uğrattı. Kaynak, ABD elçisi Amos Hochstein'ın Beyrut ve Tel Aviv arasında yürüteceği bir müzakere süreciyle birlikte üç haftalık geçici ateşkes öngören B planı üzerinde anlaşmaya varılacağını umduğunu ifade etti.

Şarku’l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre üst düzey bir ABD'li yetkili bugün (Perşembe) yaptığı açıklamada, ABD ve diğer bazı ülkelerin Lübnan'da derhal geçici ateşkes sağlanması için yaptıkları ortak çağrının ‘önemli bir atılım’ olduğunu belirtti.

Gazetecilere konuşan yetkili, Washington'un bu çağrının aynı zamanda bir ateşkese varılması ve Gazze Şeridi'nde tutulan esirlerin serbest bırakılması çabalarını da ‘hızlandırmasını’ umduğunu söyledi.

Yetkili, “Orada yaşananlar göz önüne alındığında bu Lübnan açısından önemli bir gelişme” dedi.

İkinci bir ABD'li yetkili ise Washington'un Lübnan ve İsrail'in çağrıya yanıt verip vermeyeceklerine ‘birkaç saat içinde’ karar vermelerini beklediğini söyledi.

Yetkili, “Taraflarla bu görüşmeyi yaptık ve bunu yayınlamak için doğru zaman olduğunu düşündük” dedi.

BM Güvenlik Konseyi'nin dünkü (çarşamba) acil oturumunda Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, İsrail ile Hizbullah arasındaki mevcut çatışmanın topyekûn bir savaşa dönüşmesini önlemek amacıyla Lübnan'da 21 günlük ateşkes sağlanması için ABD ile ortak bir öneri sundu.

Fransa-ABD girişimi, New York'taki BM Genel Kurulu çerçevesinde yapılan yoğun görüşmelerin ve ABD Başkanı Joe Biden ile Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron arasındaki ikili görüşmenin ardından geldi.

Beyaz Saray, Biden'ın New York'ta Macron ile ‘İsrail ve Hizbullah arasında ateşkes sağlanması ve daha geniş çaplı bir savaşın önlenmesi çabalarını görüşmek üzere’ bir araya geldiğini duyurdu.

Görüşmenin sonunda yapılan açıklamada iki başkan şunları söyledi: “İsrail ve Lübnan hükümetlerinden ortak çağrının içeriği konusunda geniş bir mutabakat ve acil destek talep ediyoruz”.



Hamas ve Fetih, Gazze'nin yönetimi için nihayet anlaştı mı?

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 795'i çocuk, 11 bin 378'i kadın 41 bin 495 Filistinli öldürülürken, 96 bin 6 kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 795'i çocuk, 11 bin 378'i kadın 41 bin 495 Filistinli öldürülürken, 96 bin 6 kişi de yaralandı (Reuters)
TT

Hamas ve Fetih, Gazze'nin yönetimi için nihayet anlaştı mı?

İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 795'i çocuk, 11 bin 378'i kadın 41 bin 495 Filistinli öldürülürken, 96 bin 6 kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 795'i çocuk, 11 bin 378'i kadın 41 bin 495 Filistinli öldürülürken, 96 bin 6 kişi de yaralandı (Reuters)

Hamas'ın Gazze'nin sivil yönetimine dair Filistin Ulusal Yönetimi'yle anlaşmaya vardığı aktarılıyor.

Suudi Arabistan merkezli medya kuruluşu Al Hadath'a konuşan ve kimliğinin gizli tutulmasını isteyen bir Hamas yetkilisi, Gazze'deki sivil yönetimle ilgili Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas hükümetiyle anlaşıldığını duyurdu. 

Kaynak, Mısır'ın başkenti Kahire'de haftaya bir toplantı düzenleneceğini, burada Hamas yetkilileriyle Abbas'ın partisi Fetih'ten temsilcilerin anlaşmayı imzalamak için bir araya geleceğini öne sürdü. 

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa da dün yaptığı açıklamada Fetih Hareketi ve Hamas'ın yakında Kahire'de görüşeceğini söylemişti. Mustafa, savaş sonrası dönemde Gazze Şeridi'nin yönetimine dair meselelerin görüşüleceğini ifade etmişti.

Diğer yandan İsrailli haber sitesi Ynet'e konuşan ve adının gizli tutulmasını isteyen Filistin Ulusal Yönetimi'nden bir yetkili, Hamas'la Fetih arasında anlaşma ihtimalinin düşük olduğunu savunarak şunları söyledi: 

Filistin Yönetimi zaten Gazze Şeridi'ndeki eğitim, sağlık, su ve enerji tedariki gibi sivil işleri yönetiyor. Bu Hamas için bir sorun, dolayısıyla güvenliği ve askeri kontrolü elinde tutmak için bunu Filistin Yönetimi'ne devredecek. Hamas, İsrail'in güvenlik açısından geçiş noktalarında kontrolü elinden bırakmayacağının farkında, bu yüzden İsrail'le Filistin Yönetimi'nin uğraşmasını istiyor. Kahire'deki toplantıda ne olacağını bekleyip göreceğiz ama anlaşmaya yönelik fazla beklenti içinde değiliz. 

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

Taraflar, Filistin'in bağımsızlığına dair izlenecek stratejilerde derin görüş ayrılığı yaşıyor. Fetih, bağımsız Filistin devleti için İsrail'le müzakere yolunu tercih ederken, Hamas ise silahlı direnişi destekliyor ve İsrail'i tanımıyor. 

Öte yandan taraflar, Çin'in arabuluculuğuyla 21-22 Temmuz'da görüşme yapmıştı. Toplantılara Fetih ve Hamas'ın yanı sıra İslami Cihat, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi ve Filistin Kurtuluş Demokratik Cephesi'nin de aralarında bulunduğu 14 örgüt katılmıştı. Kapsamlı bir ulusal birliğe ulaşma ve geçici uzlaşı hükümeti kurma amacıyla mutabakata varan taraflar Pekin Deklarasyonu'nu imzalamıştı. Hamas ve El Fetih'i bir araya getiren Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, bunu "Tarihi bir an" diye nitelemişti. 

Gazze savaşında ateşkes görüşmelerinde somut ilerleme kaydedilmezken, İsrail ordusu Lübnan'a kara harekatına hazırlanıyor. İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, dünkü açıklamasında hava saldırılarının operasyonun hazırlık aşaması olduğunu söylemişti.

Diğer yandan Pentagon Sözcüsü Sabrina Singh, İsrail'in Lübnan'a kara operasyonunun "yakın görünmediğini" söylerken, Hizbullah hedeflerine yönelik saldırılarda Tel Aviv yönetimine istihbarat vermediklerini öne sürdü.  

Topyekun saldırı riskinin artmasıyla ABD, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği üyeleri, taraflara 21 günlük ateşkes çağrısı yaptı. Çağrı metninde imzası bulunan ülkeler arasında Avustralya, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar da yer alıyor. 

Rusya'nın Lübnan Büyükelçisi Aleksandr Rudakov da dünkü açıklamasında İsrail'in kara harekatı başlatmasının bölgede felakete yol açabileceğine dikkat çekerek, "Lübnan'ın Gazze'ye dönüşebileceği" uyarısında bulundu.

Independent Türkçe, Ynet, Times of Israel, RT