عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İsrail'in Suriye sınır kapısı yakınlarındaki bombardımanında 7 İran yanlısı militan yaralandı

Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
TT
TT

İsrail'in Suriye sınır kapısı yakınlarındaki bombardımanında 7 İran yanlısı militan yaralandı

Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)
Yerlerinden edilmiş Lübnanlılar Suriye sınır kapısına gidiyor. (EPA)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İsrail savaş uçaklarının dün (Pazar) gece yarısından hemen sonra Suriye-Lübnan sınırındaki Şam kırsalında bulunan Yabus Sınır Kapısı civarında bir binayı bombaladığını açıkladı.

SOHR yaptığı açıklamada, şiddetli bir patlama sesi duyulduğunu ve bombardımanda ‘beşi Suriyeli olmayan yedi İran yanlısı unsurun yaralandığını’ belirtti.

SOHR, Yabus Sınır Kapısı’nın iki ülke arasındaki ana geçişlerden biri olduğunu ve İsrail'in Lübnan'a yönelik saldırılarının başlangıcından bu yana on binlerce yerinden edilmiş Lübnanlı ve Suriyelinin buradan giriş yaptığını doğruladı. Sınır kapısının hedef alınması, İsrail'in Hizbullah'a giden ikmal yollarını kesmek için Suriye-Lübnan sınırında sürdürdüğü operasyonların bir parçası olarak gerçekleşti.

İsrail ordusu 23 Eylül'den bu yana Lübnan'la sınır ötesi çatışmalar nedeniyle yerlerinden olan kuzey İsrail sakinlerini evlerine geri döndürmek amacıyla Hizbullah'a yönelik bombardımanlarını yoğunlaştırdı.

İsrail ordusu hava saldırılarında Hizbullah'ın birçok üst düzey liderini öldürdü. Söz konusu saldırılar Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın Beyrut'un güney banliyölerinden Haret Hreik'teki bir yeraltı karargahına düzenlenen saldırıda öldürülmesiyle doruğa ulaştı.

İsrail son günlerde Lübnan ile Suriye arasındaki sınır kapılarına yakın noktaları hedef almayı yoğunlaştırdı. İsrail ordusu cuma günü savaş uçaklarının ‘Hizbullah'ın Suriye'den Lübnan'a savaş araçlarını aktarmak için kullandığı Suriye-Lübnan sınırındaki altyapıyı’ bombaladığını duyurdu ve Hizbullah'ın bunları İsrailli sivillere karşı kullandığını söyledi.

SANA cuma günü askeri bir kaynağa dayandırdığı haberinde İsrail saldırısında beş Suriye askerinin öldüğünü duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın SANA’dan aktardığına göre İsrail'in perşembe günü Suriye'nin el-Kuseyr bölgesini Lübnan'ın Hermel bölgesine bağlayan Mutreba Sınır Kapısı’nı hedef alan saldırısında bir Suriye askeri öldü. Diğer taraftan Suriye ile Lübnan arasındaki en büyük geçiş noktası olan Cdeidet Yabus Sınır Kapısı, İsrail'in Lübnan'a yönelik ağır hava saldırılarından kaçan binlerce Suriyeli ve Lübnanlı mülteciyle günlerdir büyük bir yoğunluk yaşıyor.

Hizbullah'ın kalesi olan Beyrut'un güney banliyölerinin defalarca bombalanması ve Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın cuma günü öldürüldüğünün açıklanmasının ardından Suriye'ye kaçanların sayısı arttı.

Birleşmiş Milletler (BM) bugün (pazartesi) yaptığı açıklamada, şu ana kadar yaklaşık 100 bin kişinin Lübnan'dan Suriye'ye kaçtığını duyurdu.

SOHR'a göre bombardıman, İsrail'e ait bir insansız hava aracının (İHA) Lübnan sınırı yakınlarındaki Yafur kasabası yakınlarında Suriye Devlet Başkanı'nın kardeşi General Mahir Esed'in komuta ettiği Suriye ordusunun 4. Tümenine ait bir merkezi ‘yüksek patlayıcılı füzelerle hedef almasından’ saatler sonra gerçekleşti. SOHR'a göre söz konusu karargâh, Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan (DMO) komutanların uğrak yeriydi.

Suriye'de çatışmaların başladığı 2011 yılından bu yana İsrail, Suriye ordusu mevzileri ile İran ve Hizbullah hedeflerini hedef alan yüzlerce hava saldırısı düzenledi.

SOHR'a göre saldırılar 7 Ekim'de Gazze Şeridi'nde İsrail ile Hamas arasındaki savaşın başlamasından bu yana artarken, nisan ayında Şam'daki İran büyükelçiliğine ait bir binanın bombalanmasından bu yana azaldı.

İsrail saldırıları nadiren doğruluyor, ancak İran'ın Suriye'de askeri varlık kurma girişimlerine karşı olduğunu yineliyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Haritalar değiştikten sonra insanlar

Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
TT
TT

Haritalar değiştikten sonra insanlar

Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde
Ahmed eş-Şera, Esed'in düşmesinin ardından Şam'daki Emevi Camii'nde

Husam İytani

Geçen yılı değerlendirirken ve yeniyi düşünürken akıllara haritalar, güç dengeleri, bu ülkenin elde ettiği veya diğerinin kaybettiği kazanımlar geliyor. Ordular, limanlar, hava alanları, ikmal yolları, kayıp ve kâr tabloları, galip gelen veya mağlup olan liderler geliyor.

Okuyucuların ve izleyicilerin alıştığı bu görüntüde, günlerce, aylarca süren çatışmaların “maddesi” olan insanlar ise genellikle olmuyor. Beşşar Esed rejiminin devrilişinin mensubu olduğu eksen üzerindeki etkileri ve söz konusu devrilişin Lübnan ve Irak'a uzanabilecek sonuçlarına dair derinlemesine çalışmalara çok rahat rastlıyoruz. Ancak milyonlarca Suriyeli, Iraklı ve Lübnanlının yaşam standartlarında görülecek değişiklikleri sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan araştırırken gerçek bir ikilemle karşı karşıya kalıyoruz.

Geçtiğimiz yıl devletlerin ve toplumların dayandığı temel meseleler etrafındaki ayrılıkları ve bölünmeleri ortaya çıkaran savaşlarda, binlerce kişinin hayatını kaybettiği çatışmaların “maddesi” olan insanların önümüzdeki aylarda hayatlarını nasıl devam ettirecekleri bilinmiyor. Örneğin Suriye'deki yeni yönetime belirli politikaların dayatılması amacıyla Suriye'ye yönelik ekonomik yaptırımlar devam ediyor.

Benzer bir durum, beş yılı aşkın süredir siyasi ve ekonomik çöküş içinde olan Lübnan için de geçerli. Burada felaketin ağırlaşmasından gerçek ve beklenen kazanımlar elde etmek için yönetici seçkinler, kötülüğüne rağmen durumun olduğu gibi kalması konusunda canice diretiyorlar. Hizbullah'ın İsrail'in Gazze üzerindeki baskısını hafifletmek için başlattığı “destek savaşı” da, çoğu sivil olmak üzere 5 binden fazla Lübnanlının ölümüne yol açan sistematik bir yıkım operasyonuna dönüştü. Sahipleri sokaklarda ve aceleyle kurulan barınaklarda kalmak zorunda kalan yüz binlerce yıkılmış konuttan bahsetmiyoruz bile.

Yemen, Suriye, Lübnan ve Filistin gibi trajik olaylara sahne olan Arap ülkelerinde kayıp ve kurban sayıları henüz açıklanmamış olsa da, ne yukarıda bahsedilen yaptırımların kaldırılması ne de felaketzedelere hibe ve yardım sunulması konusunda istekli olunmadığı bir dönemde, kaybedilen kamu ve özel servetler ile canların telafisi konusunda kendilerini zor bir sürecin beklediğini tahmin edebiliriz. Özellikle de örneğin Temmuz 2006'daki savaştan sonra Lübnan'da yaşananlara benzer şekilde, Arap iç savaşları veya İsrail'e karşı yürütülen savaşlar sonrasında yaşanan yeniden inşa deneyimlerinin, çeşitli kaynaklardan gelen paranın, muzaffer grubun siyasi hakimiyetini güçlendirmek için kullanıldığını kanıtladığını göz önünde bulundurursak. Nitekim Lübnan’daki bu yeniden inşa süreci, Hizbullah'ın devlet ve kurumları üzerindeki etkisini ve kontrolünü pekiştirmek için kullanıldı.

Cimri birinin sofrasındaki bir yetim gibi durup yardım kırıntısı bekleyen insanlar ya da “halk” ve “toplum” ise, insanlar ile iktidar ve kamu fonlarını dağıtan mekanizmalar arasında devam eden yabancılaşmanın gölgesinde yardım dağıtım operasyonlarını kontrol edecek araçlara sahip değil. Bu yabancılaşmanın nedenleri, felaketzede Arap toplumlarına hakim olan mezhepsel ve bölgesel bölünmeden kaynaklanıyor. Bu da iç gerilimi ve kargaşayı yeniden üretme, zenginliğin tekelleştirilmesi ile mezhepsel ve etnik ayrımcılık kısır döngüsüne, adaletin şiddet ve savaş yoluyla sağlanması çağrısına geri dönme tehdidinde bulunuyor.

Son yıllarda fırtınaların vurduğu Arap ülkelerindeki yaşam standartlarının dünyanın en düşükleri arasında olduğu bir sır değil.

Geçen yıl yaşananların büyük bir kısmının, silahla ve dış güçle desteklenen hegemonyanın kaldırılması ve onlarca yıldır aşağılanan toplumsal gruplara yönelik adaletin sağlanması sloganıyla gerçekleştiğini unutmayalım. Ancak karşılığında herkese adalet sağlayacak, acı deneyimlerle dolu geçmişin geri dönüşünü engelleyecek parlak bir geleceğe dair parlak vaatler dışında bir şey bulamıyoruz.

Uluslararası kuruluşların göstergelerine göre son yıllarda fırtınaların vurduğu Arap ülkelerindeki yaşam standartlarının dünyanın en düşükleri arasında yer aldığı bir sır değil. Bu kuruluşlara göre çözüm, pazarların açılması, modern altyapıya odaklanılması, yatırımların çekilmesi ve çeşitlendirilmesi gibi ekonomik araçlarla sınırlı değil. Aynı zamanda yeni iç savaşların önünü açacak servet birikimini ve yoksulluğu engellemeye çalışan bir siyasi yönetim üzerinde de bilhassa odaklanılmalı.

 Suriye konusunda bir şey söylemek için belki henüz erken, ama örneğin Lübnan'da iktidarı elinde tutan gruplar, vatandaşlarının talihsizliklerini son damlasına kadar sömürmeye kararlılar.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Indpendent Arabia’dan çevrilmiştir.