İran'ın ‘direniş ekseni’ İsrail saldırılarının ağırlığı altında çöküyor mu?

Aralık 2023'te Suriye'de öldürülen üç yoldaşları için Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze törenine katılan Hizbullah milisleri (AFP)
Aralık 2023'te Suriye'de öldürülen üç yoldaşları için Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze törenine katılan Hizbullah milisleri (AFP)
TT

İran'ın ‘direniş ekseni’ İsrail saldırılarının ağırlığı altında çöküyor mu?

Aralık 2023'te Suriye'de öldürülen üç yoldaşları için Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze törenine katılan Hizbullah milisleri (AFP)
Aralık 2023'te Suriye'de öldürülen üç yoldaşları için Beyrut'un güney banliyösünde düzenlenen cenaze törenine katılan Hizbullah milisleri (AFP)

İsrail'in Hizbullah ve İran'ın diğer müttefiklerine yönelik son saldırılarına dikkat çeken NBC, İsrail'in İran'ın ‘direniş eksenine’ eşi benzeri görülmemiş bir zarar verdiğini ve Tahran'ın bir ikilemle karşı karşıya olduğunu söyledi.

İran onlarca yıldır ilk savunma hattı olarak Hizbullah'a ve diğer vekil güçlerine güveniyordu. Ancak ABD'li eski istihbarat yetkilileri ve analistler, Hizbullah'ın üst düzey liderlerini ortadan kaldıran ve iç güvenliğini paramparça eden İsrail hava saldırılarının, İran'ın vekil güçleri aracılığıyla Ortadoğu'da nüfuz ve güç sahibi olma projesine yönelik yıkıcı bir darbe olduğunu belirtti.

Birkaç hafta içinde İran ve onun en önemli vekil gücü Hizbullah, feci güvenlik zaafları yaşadı. İsrail, Hizbullah'ın iletişim ağına sızarak çağrı cihazlarını imha etti, birçok üst düzey yetkilisini ortadan kaldırdı ve en önemlisi de Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ı öldürdü.

ABD'li yetkililer, İsrail hava saldırılarının Hizbullah liderlerinin çoğunu öldürdüğünü ve silah depolarını imha ederek daha önce görülmemiş bir hasara yol açtığını söyledi.

İran rejimi Hizbullah'ı, Tahran'ın ‘direniş ekseni’ olarak adlandırdığı İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) tarafından finanse edilen ve eğitilen silahlı vekil güçlerle askerî açıdan üstün rakipleri kuşatma stratejisinin temel taşı olarak görüyordu.

İran, Gazze Şeridi, Irak, Suriye ve Yemen'deki diğer gruplarla birlikte Hizbullah'a da roket ve füze cephaneliği sağlayarak İsrail ve ABD'yi zayıflatabileceğini ve kazanamayacağı doğrudan bir çatışmadan kaçınırken kaslarını esnetebileceğini iddia etti. Ancak İran'ın stratejisi, İsrail'in 7 Ekim'deki Hamas saldırısına ve Hizbullah'ın roket ateşine nasıl karşılık vereceğini hafife aldı.

xsz xs
Tahran'da Nasrallah’ın görselinin yer aldığı büyük bir poster (AFP)

Eski ABD istihbarat görevlileri ve terörle mücadele analistleri, Tahran'ın vekil ağının gücünü de abarttığını söylüyor.

Georgetown Üniversitesi'nden terörizm uzmanı Bruce Hoffman, İsrail istihbarat servislerini gafil avlayan Hamas saldırısına atıfta bulunarak, “Hesapları tamamen yerle bir oldu. İsrail için bu, neredeyse bir yıl önceki olaylardan çarpıcı bir geri dönüş. İsrail istihbaratı Ekim'deki felaketten sonra kaybettiği caydırıcılık havasını yeniden kazandı” ifadelerini kullandı.

İsrail geçtiğimiz yıl Gazze Şeridi'nde Hamas'a ağır kayıplar verdirdikten sonra dikkatini Hizbullah'a çevirdi.

Hizbullah son günlerde amansız bir saldırıya maruz kaldı. NBC’ye göre İran, Lübnan'daki müttefiklerini koruyamadığını ve belki de korumak istemediğini kanıtladı.

Eski istihbarat ve savunma yetkilileri bu durumun İran'a bağlı gruplardaki bazı savaşçılar arasında Tahran'ın güvenilir bir destekçi olup olmadığı konusunda soru işaretleri yaratabileceğini söyledi.

Londra merkezli Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü (RUSI) Askeri Bilimler Direktörü Matthew Saville, Tahran'ın vekil ağının İsrail'in İran'a yönelik doğrudan bir saldırısına karşı caydırıcı bir rol oynaması gerektiğini, ancak son olayların İran'ın stratejisinin ‘kalbindeki zayıflığı ortaya çıkardığını’ belirtti.

Saville, “İran kendini savunmak için ortaklarını kullanacak olsa da, bunun tersi mümkün değil. İran’ın ortaklarından birini kurtarmak için İsrail ile savaşa girmesi pek olası değil” dedi.

Eski bir üst düzey CIA yetkilisi olan Glenn Corn da Saville ile aynı görüşte. Corn, “İran vekil güçlerini desteklemek için henüz kayda değer bir şey yapabilmiş değil” ifadesini kullandı.

Corn ve diğer eski istihbarat görevlileri, İsrail'in Hizbullah'ın yakın çevresini başarılı bir şekilde vurabilmesinin, İsrail'in Nasrallah'ı öldürmeyi ve grubu kalıcı olarak yenilgiye uğratmayı denediği ve başarısız olduğu 2006 yılından bu yana yıllarca süren istihbarat çalışmalarının ardından geldiğini belirtti.

Şarku’l Avsat’ın NBC’den aktardığına göre İsrail'in başarılı operasyonları İran ve Hizbullah'ı can sıkıcı bir soruyla yüzleşmek zorunda bıraktı: Daha fazla aksilik yaşamadan nasıl ve ne zaman karşılık verilecek?

İran ya da Hizbullah şimdi İsrail'e roket ve füze yağdırmayı seçerse, İsrail'in büyük bir misilleme yapacağı ve Tahran'ın kazanacak donanıma sahip olmadığı topyekûn bir savaş riski doğar.

Ayrıca İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı (İHA) ve füze fırlattığı nisan ayında olduğu gibi bölgedeki İsrail ve ABD güçlerinin füzelerin çoğunu düşürme riski de var.

Hükümetinin Batı ile nükleer diplomasiyi canlandırmaya hazır olduğunu söyleyen yeni İran cumhurbaşkanı için İsrail ile artan çatışma, müzakere şansını ya da İran ekonomisini canlandırmak için gereken yaptırımların hafifletilmesini torpilleyecektir.

Ancak Tahran karşılık vermemeyi seçerse, İsrail karşısında zayıf ve geri çekilen bir ülke olarak görülecek.

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'nda kıdemli araştırmacı olan analist Karim Sadjadpour, Dini Lider Ali Hamaney'in ‘şimdi kendi yarattığı bir ikilemle karşı karşıya olduğunu, güçlü bir karşılık vermeyerek itibarını kaybetmeye devam ettiğini ve çok güçlü bir karşılık vererek de kellesini kaybedebileceğini’ söyledi. Sadjadpour, “Bu aşağılamalar Tahran'da haleflik tartışmalarını körükleyecek” dedi.

Eski yetkililer, İran ve Hizbullah için bir başka seçeneğin de yurtdışında saldırılar düzenlemek ve dünya çapında İsrail ve ABD ile ilişkili daha savunmasız hedeflere yönelmek olduğunu belirtti.

Eski bir CIA yetkilisi olan Marc Polymeropoulos, “Tek endişemiz eski tip terör operasyonlarına, İsrail ya da Amerikan elçilikleri gibi kolay hedeflere saldırılması… Bu senaryo kesinlikle daha olası” ifadelerini kullandı.

sxcdsdvsd
Beyrut'un güney banliyösündeki bir binada asılı Nasrallah görselleri (EPA)

Eski istihbarat subaylarına göre İsrail'in Lübnan'a daha önceki askeri saldırıları, en son 2006 yılında olduğu gibi geri tepti. Şimdi de İsrail birliklerinin Lübnan topraklarında görülmesi Hizbullah'ın güçlerine ve davasına büyük bir destek sağlayabilir.

Corn, Hizbullah içindeki kaosun ve güçlü bir liderin yokluğunun Beyrut'ta bir boşluk yaratacağını ve Lübnan hükümetinin yıllarca Hizbullah'ın hakimiyetinde kaldıktan sonra yeniden kendini göstermeye çalışıp çalışmayacağının belirsiz olduğunu söyledi.

Corn şu ifadeleri kullandı: “Bu boşluğu kim dolduracak? Lübnan devleti mi, DEAŞ mı, başka bir grup mu? Asıl soru Lübnan silahlı kuvvetlerinin devreye girip ülkelerinin kontrolünü ele almaya hazır olup olmadığı, ki bunu şimdiye kadar yapamadılar. Çünkü Hizbullah Lübnan'ın bir numaralı askeri ve siyasi gücü oldu.”

CIA'de 34 yıl çalışmış ve İran'a yönelik istihbarat operasyonlarını yönetmiş olan Norman Roule, İran'ın ilk görevinin Hizbullah'ı ve diğer vekil güçlerini yeniden inşa etmek olacağını ifade etti. Roule, büyük hasara rağmen ‘grupların halen hayatta olduğunu, coğrafi bölgeleri üzerindeki kontrollerinin hayatta kalmalarını şüpheye düşürecek kadar azalmadığını ve İran'ın öncelikli hedefinin bu grupların hayatta kalmasına ve toparlanmasına yardımcı olmak olacağını’ söyledi.

Roule, “İsrail bir dizi Hizbullah liderini ortadan kaldırdı. İsrail saldırıları devam ederse Hizbullah'ın karar alma süreci kargaşa içinde olacak. Ancak grup halen büyük bir güç. Hâlâ onlarca, hatta yüzlerce alt ve orta düzey lider ve çoğu silahlı binlerce destekçi var” ifadelerini kullandı.



Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
TT

Netanyahu, ikinci aşamanın Hamas iktidarının sona ermesine bağlı olduğunu ileri sürüyor

Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)
Filistinliler, işgal altındaki Batı Şeria'nın el Halil kentinde dün İsrail tarafından öldürülen bir işçinin cenazesini taşıyor (AFP)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'deki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin yakın olduğunu öngörmesine rağmen, bunu Hamas'ın iktidarının sona ermesine bağladı.

Netanyahu, dün İsrail'de Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile düzenlediği basın toplantısında, "Kimse Trump'ın rehineleri serbest bırakması için Hamas'a baskı yapmasını beklemiyordu ama başardık. Şimdi ikinci aşama, Hamas'ı ve Gazze'yi silahsızlandırmak" ifadelerini kullandı.

Merz'in İsrail ziyareti, Netanyahu'nun Gazze Savaşı'nın ardından yaşadığı göreceli Avrupa izolasyonuna son verdi. Merz, Tel Aviv'in yanında durmanın "Almanya politikasının ayrılmaz ve temel bir parçası olduğunu ve öyle kalacağını" belirtti, ancak Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Netanyahu ve eski savunma bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze'de işlendiği iddia edilen savaş suçları nedeniyle çıkardığı tutuklama emrine atıfta bulunarak, Netanyahu'ya Berlin'i ziyaret daveti göndermeyi reddetti.


Akıllı görünme cumhuriyeti: Lübnanlılara şok edici gerçekleri kim açıkça söyleyecek?

Yönetim oyununda, siyasi sınıf gizlenme, manipülasyon ve siyasi suikast gibi iç savaş taktiklerini sürdürmüştür (AFP)
Yönetim oyununda, siyasi sınıf gizlenme, manipülasyon ve siyasi suikast gibi iç savaş taktiklerini sürdürmüştür (AFP)
TT

Akıllı görünme cumhuriyeti: Lübnanlılara şok edici gerçekleri kim açıkça söyleyecek?

Yönetim oyununda, siyasi sınıf gizlenme, manipülasyon ve siyasi suikast gibi iç savaş taktiklerini sürdürmüştür (AFP)
Yönetim oyununda, siyasi sınıf gizlenme, manipülasyon ve siyasi suikast gibi iç savaş taktiklerini sürdürmüştür (AFP)

Tony Bouloss

Lübnan, ekranlarımızda gördüğümüz bakanlar, başkanlar ve milletvekilleri tarafından yönetilmiyor. Lübnan, Taif Anlaşması'ndan bu yana ülkeyi kontrol eden, ekonomik, ailevi ve feodal çıkarlara sahip, köklü ve iç içe geçmiş bir siyasi sınıftan oluşan derin bir devlet tarafından yönetiliyor. Bu sınıf dün savaştı ve bugün de yönetim oyununu oynuyor, ne var ki gizlenme, manipülasyon, belirsizlik ve siyasi suikast, başarılı oldukları için değil, içeriden reform edilmesi imkânsız bir sistem kurdukları için iktidardan hiç ayrılmamış partiler gibi savaş taktiklerini devletin merkezinde tutmayı sürdürdü. Bahsi geçen sistem de krizlerden beslenen ve meşruiyetini kaostan alan bir sistem.

Karşımızda bir “akıllı görünme” cumhuriyeti var ve bu hesaplı belirsizlikler, sistematik yalanlar, çok yüzlü oyunlar ve yönetim politikası olarak zaman kazanma cumhuriyetidir.

Bu cumhuriyette, kimse çıkıp Lübnan halkına açıkça bir şey söylemiyor. Her dosya, her müzakere ve her anlaşma iki yüzle yönetiliyor; halka güven verici bir yüz ve muğlak bir diplomatik yüz. Üçüncü bir yüz ise, kirli anlaşmaların yapıldığı kapalı kapılar ardında ortaya çıkıyor.

Yetkililer halkın önünde egemenlikten bahsederken, diplomatlara farklı bir anlatı sunuyorlar. Uluslararası kurumlara asla tutmayacakları sözler veriyorlar ve kapalı kapılar ardında siyasi güçler karşılıklı yalanlar söyleyip, gizli anlaşmalar yapıyorlar. Siyasi yalancılık Lübnan'da bir anormallik değil; yönetim sisteminin özü. Bu sistem, istikrarının gerçeğe değil aldatmacaya; tek bir net karara değil, çelişkili yorumlara dayandığını onlarca yıl önce keşfetti.

Her şey ikiyüzlülük üzerine kurulu olduğu için Lübnan'da gerçek bir çözüm yok, hiçbir krizden kesin bir çıkış yolu yok; çünkü gerçeğin itirafı, iktidar yapısı için doğrudan bir tehdit oluşturuyor. Bu sınıf, açık diyalogla değil, karşılıklı yalanlarla yönetiyor. Net kararlar değil, belirsizlikle yönetiyor. Bu nedenle her dosya hiçbir şeyle sonuçlanmıyor.

Yüzü olmayan bir devlet

Kağıt üzerinde, Lübnan devleti, güçler ayrılığı, denetim kurumları ve net anayasasıyla ideal bir devlet. Ancak bu kağıdın ardında, gerçek karar alma süreçlerinin dizginlerini elinde tutan bir gölge güç yatıyor. 40 yılı aşkın süredir her hükümette yer alan güçler, Lübnan'dan geçen her gücün elinde birer araç olarak hareket etmeyi başardı. Bunlar önce Filistin Kurtuluş Örgütü’nün müttefikiydiler, sonra Suriye vesayetinin başlıca ortağı oldular, bugün de Hizbullah tarafından kurulan İran nüfuz ağının bir parçası konumundalar.

Bu güçler, özlerini veya araçlarını değiştirmeden, söylemlerini ve dillerini siyasi ihtiyaçlarına göre değiştiriyorlar. Lübnan çıkmazının özü, yüzleşmenin ve faillerin isimlerinin açıklanmasının engellemesidir. Gerçeğe yaklaştığınız her an, komiteler, medyatik tiyatrolar ve çelişkili yorumlar ile sabote ediliyor.

Bu sınıf, yalnızca bir partiler topluluğu değil, çelişkiler ile kendisini gizleyen bir sistem. Gündüzleri reform bayrağını taşıyor, geceleri ise fiili güçlerle veya yabancı taraflarla anlaşmalar yapıyor. Halka bir şey söylerken, diplomatlara tam aksini söylüyor. Bu davranış kendiliğinden ortaya çıkan bir davranış değil, aksine etkili bir yönetim aracı.

İkiyüzlülük belirsizlik üretiyor ve belirsizlik de otoriteyi koruyor. Böylece “siyasi yalan”, yalnızca söylemde bir sapma değil, kimseyi hiçbir şeye mecbur bırakmadığı ve hesap sormaya kapıyı kapattığı için denklem içinde dengeyi koruyan stratejik bir yapı haline geliyor.

Bu bağlamda, yönetici sınıf metinleri siyasi olarak yorumlamada ustalaştı. Onun için anayasa bir referans noktası değil, yorumlama malzemesidir. 1559'dan 1701 ve 1680'e kadar BM kararları, metinlerine göre değil, siyasi heveslere göre yorumlanır. Taif Anlaşması bile herkes tarafından istediği gibi yorumlandığından, “egemenlik” esnek bir terim, “silahsızlandırma” ertelenebilir bir hedef ve “geçiş aşaması” kalıcı bir aşama haline gelir. Böylece metinler hukuki ilkelere değil, siyasi araçlara dönüşür.

Lübnan'da çözüm tek bir yüzün olmasını gerektiriyor. Ancak yönetimin on yüzü var. Her yüzün bir anlatısı ve her anlatının bir dinleyicisi bulunuyor. Yetkililer, savaştan ziyade, gerçeklerin kendisinden korkarlar, çünkü gerçek belirleyicidir ve kararlılık belirsizliği ortadan kaldırır. Oysa Lübnan'da belirsizlik bir kusur değil, sistemi korumayı, hesap sormayı engellemeyi ve meseleleri çözümsüz bırakmayı amaçlayan kasıtlı bir siyasi stratejidir.

Gerçeksiz bir patlama

 Beyrut Limanı’ndaki patlama sadece bir felaket değildi; sistemin özü için bir sınavdı. Normal bir ülkede, bu büyüklükte bir patlamanın ardından mahkemeler toplanır ve hükümet istifa ederdi. Lübnan'da medya aktif, ancak gerçek gizli kalıyor.

Binlerce belge, yüzlerce celp, değiştirilen yargıçlar, engellenen soruşturmalar ve tek bir sonuç; hiçbir şey. Çünkü gerçek ortaya çıkarsa, sistem sarsılır. Bu nedenle dava gri bir alanda tutulmaya devam ediliyor; ne resmen kapatılıyor ne de resmen tamamlanıyor. İnsanlar yorulana ve gerçek kaybolana kadar askıda bırakılıyor.

Burada sistemin en belirgin özelliklerinden birini görüyoruz, o da cezadan kurtulma kültürü. Lübnan'da siyasi suikastlar medyatik bir hadiseye dönüşüyor ve ardından hukuken unutuluyor. Refik Hariri suikastından Lokman Selim, Joe Bejjani ve diğer suikastlara, herkes içten içe kimin bundan çıkar sağladığını bilse bile, katil her zaman meçhul.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre bankacılık krizi yalnızca finansal bir olay değil, tamamen politik bir olay. Ortadan kaybolan para boşa gitmedi; bizzat yönetimdeki ağların cebine girdi. Siyasi liderlere, seçim finansmanına, finansal mühendislik planlarına, kaçakçılık ağlarına, partizan çıkarlara ve yabancı kuruluşlarla yapılan anlaşmalara gitti. Bu nedenle, gerçek bir yargılamaya şahit olmamız imkânsız, çünkü bu bir tür kolektif siyasi intihar olurdu.

Böylece, bir kaos ekonomisi yerleşti. Rejim, gerçek bir finansal düzenlemeden vazgeçerek kaçakçılığın tamamen entegre bir ulusal ağ haline gelmesine, bankacılık sisteminin dışında bir nakit ekonomisinin gelişmesine, gerçek sahipleri bilinmeyen paravan şirketlerin türemesine, nakitin günlük hayatın fiili para birimi haline gelmesine izin verdi. Hiçbir kural, hiçbir yasa, hiçbir şeffaflık yok; sadece çöküşten nasıl kâr elde edeceğini bilenlerin çıkarlarına hizmet eden üretken bir kaos var.

Burada iki yüzlülük son derece etkili bir şekilde işliyor:

Yetkililer halkın önünde “mevduatların geri alınmasından” bahsediyorlar.

Diplomatların önünde “gerçekçi çözümlerden” bahsediyorlar.

Ancak kapalı kapılar ardında kayıplar paylaşılıyor ve asıl yararlananlar korunuyor.

İşte siyasi yalanın anlamı budur; biri halka özel, biri uluslararası topluma özel, üçüncüsü ise arka planda gizlice yürütülen anlaşmalara özel bir söylem.

Açıklaması olmayan bir anlaşma

İsrail ile yapılan ateşkes anlaşmasında bile aynı senaryo tekrarlanıyor; yetkililer bir şey duyuruyor, başka bir şey uyguluyor ve üçüncü bir şeyi gizliyor. Hizbullah taahhütlerinin sadece Litani Nehri'nin güneyini kapsadığını iddia ederken, devlet kontrolü dışında hiçbir silahın olmayacağını söylüyor. Ordu, mevzilerin yüzde 90'ının, sonra yüzde 80'inin, sonra da yüzde 85'inin dağıtıldığından bahsediyor; sanki rakamlar bir şans oyunuymuş gibi.

Kimse çıkıp açıklamıyor çünkü açıklama kararlı bir duruş gerektiriyor ve kararlı bir duruş da sorumluluk almak anlamına geliyor ve Lübnan'da sorumluluk büyük bir siyasi suç.

Burada sistemin bir başka yönü ortaya çıkıyor; otoritenin manipülatif dili. “Mekanizma”, “yol haritası”, “teknik açıklama”, “ortak komite” ve “istisnai durumlar” gibi terimler herhangi bir özden yoksun, içi boş terimler. Tek bir şeyi, yani karar almamayı maskeleyen güzel sözler. Hayır demek yerine, “bir mekanizmaya ihtiyacımız var” diyorlar. Evet demek yerine, “teknik bir açıklama bekliyoruz” diyorlar. Bu, boşluğu güzelleştirmek için kullanılan bir dil.

Lübnan'daki sistem çöküşe rağmen yönetmiyor; çöküş aracılığıyla yönetiyor. Her çöküş yeni sadakatler doğuruyor ve halkın gerçeği talep etme gücünü zayıflatıyor. Elektrik sektörünün çöküşü jeneratörler için aracılar, liranın çöküşü karaborsalar ve yargının çöküşü de güçlünün iktidarını doğuruyor. Lübnan'da çöküş bir hata veya başarısızlık değil, bir yönetim aracı.

Lübnan, belirsizliği yönetim doktrini, yalanı hayatta kalma aracı ve ikiyüzlülüğü resmi dil haline getirmiş bir siyasi sistem altında yaşıyor. Hiçbir kriz çözülmüyor, sadece yönetiliyor. Hiçbir gerçek konuşulmuyor, sadece gizleniyor. Hiçbir sorumluluk üstlenilmiyor, sadece erteleniyor.

Lübnan'ın normal bir devlet olmasını engelleyen şey çözümlerin yokluğu değil, belirsizliğe karşı netliği seçme iradesinin yokluğudur. Siyasi sınıf iki yüzlülük sanatında usta olduğu sürece, her konu yeni bir krize, her kriz de geleceği inşa etmek yerine zaman kazanma fırsatına dönüşecektir.

Yetkililer gerçekle tek bir yüzle yüzleşip halka açıkça “neler olduğunu”, “kimin yaptığını” ve “nasıl düzelteceğimizi” söyleyene kadar Lübnan yeniden ayağa kalkamayacak. O zamana kadar, Lübnanlılara karşı dürüst olmayı reddeden bu “akıllı görünme” cumhuriyeti, krizleri çözmek yerine yönetmeye, çatışmayı önlemek yerine ertelemeye ve devlet kurmak yerine kaosa yatırım yapmaya devam edecektir.


Kordofan'da çatışmalar şiddetleniyor ve sivil hedefler saldırıya uğruyor

Sudan'ın Faşir kentinde çıkan çatışmada yaralanan ve Tavile Mülteci Kampı’ndaki çadırında oturan Sudanlı bir kadın (AP)
Sudan'ın Faşir kentinde çıkan çatışmada yaralanan ve Tavile Mülteci Kampı’ndaki çadırında oturan Sudanlı bir kadın (AP)
TT

Kordofan'da çatışmalar şiddetleniyor ve sivil hedefler saldırıya uğruyor

Sudan'ın Faşir kentinde çıkan çatışmada yaralanan ve Tavile Mülteci Kampı’ndaki çadırında oturan Sudanlı bir kadın (AP)
Sudan'ın Faşir kentinde çıkan çatışmada yaralanan ve Tavile Mülteci Kampı’ndaki çadırında oturan Sudanlı bir kadın (AP)

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında Güney Kordofan ve Kuzey Kordofan eyaletlerindeki çatışmalar yeniden şiddetlendi. Çatışan taraflar, yardım konvoylarına ve bir anaokuluna saldırılar düzenlerken, Birleşmiş Milletler (BM) Sudan'ın yeni bir zulüm dalgasıyla karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.

Basında yer alan haberlere göre HDK'ya ait bir insansız hava aracı (İHA) Güney Kordofan eyaletinin Kalogi beldesindeki bir anaokulunu vurdu ve 20'si çocuk olmak üzere 114 kişi öldü, onlarca kişi ise yaralandı.

HDK, orduya ait bir İHA’nın Kuzey Kordofan eyaletinde Dünya Gıda Programı'nın (WFP) insani yardım konvoyunu bombaladığını belirterek, konvoyun ‘gıda güvensizliğiyle boğuşan yerinden edilmiş ailelere acil gıda yardımı taşıyan’ 39 kamyondan oluştuğunu açıkladı.

Bunu insani yardım konvoylarını ‘sistematik olarak hedef alınmaya’ devam etmesinin, temel yardımların ulaştırılmasını engellemeye yönelik tehlikeli bir yaklaşım ve bölgede çalışan uluslararası kuruluşlara yönelik tekrarlanan saldırılar olarak değerlendiren HDK, bunun insani krizi daha da kötüleştirdiğini ve sivillerin çektiği acıları artırdığını belirtti.