Lübnan'da ateşkes koşullarını neler engelliyor?

 İsrail'in geçen pazar günü Beyrut banliyösüne düzenlediği baskının etkileri (AP)
İsrail'in geçen pazar günü Beyrut banliyösüne düzenlediği baskının etkileri (AP)
TT

Lübnan'da ateşkes koşullarını neler engelliyor?

 İsrail'in geçen pazar günü Beyrut banliyösüne düzenlediği baskının etkileri (AP)
İsrail'in geçen pazar günü Beyrut banliyösüne düzenlediği baskının etkileri (AP)

Beyrut'tan bilgi sahibi kaynaklar Şarku'l Avsat'a, Lübnan-İsrail sınırında 1701 sayılı kararın uygulanmasına yönelik çağrıların, ciddi bir ateşkese ulaşmak için gerekli unsurlar hala mevcut olmadığından, şu an “temenniye daha yakın” olduğunu belirtti.

Kaynaklar, ateşkesin, ilk olarak uluslararası cephede karşılaştığı zorlukları şu şekilde açıkladı:

*BM Güvenlik Konseyi'nin, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı ve ABD-Çin ilişkilerindeki gerilim nedeniyle birleşik uluslararası iradenin parçalanmasından büyük zarar gördüğü bir sır değil.

*Bir yıl önce Gazze'de başlayan savaş, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'in rolünün ciddi şekilde zarar gördüğünü ve neredeyse felç olduğunu gösterdi.

*ABD yönetiminin henüz Güney Lübnan'da ateşkesi hızlandıracak etkili ve acil bir hamle başlatmış olduğu görünmüyor.

*Amerika'nın, Batılı ülkelerle birlikte, “Aksa Tufanı'nın ertesi günü ilan ettiği "Destek Cephesi" aracılığıyla, Lübnan Hizbullah'ını savaştan sorumlu tuttuğu açıktır.

trbhyt
Lübnan'ın güneyini bombalayan İsrail helikopteri (AP)

*Çeşitli açıklamalar, Washington'un, İsrail'in, Hizbullah'ın askeri yeteneklerine saldırma girişimini desteklediğini ve Binyamin Netanyahu hükümetinden Lübnan'daki altyapıya saldırıp siviller arasında ağır kayıplara neden olmaktan kaçınmasını istemekle yetindiğini gösterdi.

* Avrupa'nın olaylarda etkili bir rol oynaması mümkün görünmüyor ve Netanyahu, Fransa'nın ateşkesi hızlandırmadaki rolünü bozmak için Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile bir kriz yaratmakta gecikmedi.

Hizbullah’la ilgili durum hakkında şunları söyledi:

* Yalnızca Lübnan cephesinde herhangi bir ateşkes, Hizbullah'ın aceleyle bir "destek cephesi" ilan ederek yanlış ve maliyetli bir karar verdiği izlenimini sürdürmek anlamına gelir.

*1701 sayılı Kararın ve diğer ilgili kararların sıkı bir şekilde uygulanması, Güney Lübnan cephesini mevcut çatışmanın dışında bırakıyor. Bu, pratikte Hizbullah'ın bölgesel rolünün ve İsrail'e askeri baskı uygulama yeteneğinin sekteye uğraması anlamına gelir.

* Sıkı uygulama aynı zamanda İran'ı Güney Lübnan kartından mahrum bırakmak anlamına geliyor ki bu kartın önemi Irak Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi') ve Husilerle ilişkilerin öneminden çok daha ağır basıyor.

* Buna paralel olarak, Hizbullah'ın son dönemde Hayfa ve diğer bölgelere yaptığı füze saldırıları, liderlik yapısındaki olumsuzluklara rağmen, askeri mekanizmasının hala çalıştığını ve sınırda zorlu savaşlar yürütebilecek kapasitede olduğunu gösterdi.

*Netanyahu'nun kullandığı zafer dili ve bölgedeki denklemleri tersine çevirme konusundaki ısrarı, tavizler içeren bir çözümün Hizbullah'ın imajını, kredisini ve konumunu mutlaka etkileyeceği yönündeki korkularını ikiye katlıyor.

sc
İsrail'in Güney Lübnan ve Beyrut banliyölerine düzenlediği saldırılardan kaçan yerinden edilmiş insanlar (AFP)

*Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı'nın, Lübnan Meclis Başkanı “Abi” Nebih Berri'yi övmesi ve ateşkese destek vermesi, Berri'nin 1701'in ciddi bir şekilde uygulanmasını onaylama yetkisine sahip olduğu anlamına gelmiyor.

*Hizbullah’ın, kimseye danışmadan açıkladığı “Destek Cephesi”ne Lübnanlıların çoğunluğunun destek vermediğini biliyor. Bu nedenle, 1701 sayılı Kararın ciddi bir şekilde uygulanmasını kabul etmesi, birçok kişinin Hizbullah'ı çevresine ve genel olarak Lübnan'a verdiği zararlardan sorumlu tutmasına neden olacaktır.

*Hizbullah şu anda, merhum Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın büyüklüğünde, böylesine zor bir pozisyonu üstlenebilecek bir liderlik figürüne sahip değil.

Kaynaklar, özellikle İsrail askeri makinesinin Gazze'deki sahneleri yeniden canlandıran bir vahşetle hareket etmesi nedeniyle, çatışmanın tarafları çileden çıkmak için gerekli gerçekçilik düzeyine ulaşmadan önce “daha kanlı bölümler” ve daha fazla insani ve ekonomik kayıp bekliyorlar. Şarku'l Avsat'a konuşan kaynaklar, Washington-Tahran hattında olup bitenlerin, özellikle de İsrail'in İran'a beklenen yanıtı vermesinden sonra izlenmesi çağrısında bulundu.



Cezayir, gerilen ilişkiler nedeniyle Fransa'yı buğday ithalat ihalesinin dışında bıraktı

Cezayir ve Fransa cumhurbaşkanları, gerilen ilişkilerden önce Şarm el-Şeyh'teki iklim zirvesine katıldıkları sırada (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
Cezayir ve Fransa cumhurbaşkanları, gerilen ilişkilerden önce Şarm el-Şeyh'teki iklim zirvesine katıldıkları sırada (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
TT

Cezayir, gerilen ilişkiler nedeniyle Fransa'yı buğday ithalat ihalesinin dışında bıraktı

Cezayir ve Fransa cumhurbaşkanları, gerilen ilişkilerden önce Şarm el-Şeyh'teki iklim zirvesine katıldıkları sırada (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
Cezayir ve Fransa cumhurbaşkanları, gerilen ilişkilerden önce Şarm el-Şeyh'teki iklim zirvesine katıldıkları sırada (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)

Cezayir, iki ülke arasındaki diplomatik gerilimin bir yansıması olarak, Fransız şirketlerini bu haftaki buğday ithalat ihalesinin dışında bıraktı ve katılımcı şirketlerin Fransız menşeli buğday teklif etmemesini şart koştu. Üç yıl önce Fransa'nın Cezayir buğday ihalelerinden aylarca dışlanmasına neden olan anlaşmazlığın yeni bir yansıması olan bu hamle, ülkenin devasa ithalat pazarında Rus buğdayının başını çektiği Karadeniz tedarikinin hakimiyetini pekiştirebilir.

Cezayir dünyanın en büyük buğday ithalatçılarından biri ve Fransa uzun zamandır açık ara farkla en büyük tedarikçi konumunda. Fransa'nın geçtiğimiz temmuz ayında Fas egemenliği altındaki Sahra bölgesi için bir özerklik planını destekleme kararı, Polisario Cephesi'nin bölgede bağımsız bir devlet kurma çabalarını destekleyen Cezayir'i kızdırdı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Cezayir Salı günü düzenli ihalelerinden birini gerçekleştirdi. Tüccarlar, Profesyonel Tahıl Bürosu'nun (Cezayir'deki resmi tahıl alıcısı) 500 bin tondan fazla buğday satın aldığını tahmin ediyor. Genelde Profesyonel Tahıl Bürosu ihalelerinde menşe isteğe bağlıdır ve tüccarlar Fransız buğdayı da dahil olmak üzere bir dizi onaylı kaynak arasından seçim yapabilirler. Ancak konuyla ilgili bilgi sahibi altı kaynak, Fransız şirketlerinin ihaleye katılmak için davet almadığını, Fransız olmayan şirketlerden ise Fransız buğdayını tedarik seçeneği olarak önermemelerinin istendiğini söyledi.