Tahran, Hizbullah Genel Sekreteri Kasım’a kendisine suikast düzenlenmeyeceğine dair garanti verdi mi?

İran'ın dönüşümü ile Hizbullah'ın dönüşümü arasında Naim Kasım'ın Hizbullah Genel Sekreteri olarak seçilmesi.

İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ve Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım’ın 30 Temmuz'da Tahran'da bir araya geldikleri görüşmeden bir kare (AFP)
İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ve Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım’ın 30 Temmuz'da Tahran'da bir araya geldikleri görüşmeden bir kare (AFP)
TT

Tahran, Hizbullah Genel Sekreteri Kasım’a kendisine suikast düzenlenmeyeceğine dair garanti verdi mi?

İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ve Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım’ın 30 Temmuz'da Tahran'da bir araya geldikleri görüşmeden bir kare (AFP)
İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney ve Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Naim Kasım’ın 30 Temmuz'da Tahran'da bir araya geldikleri görüşmeden bir kare (AFP)

Elie el-Kuseyfi

Direniş Ekseni'nin 7 Ekim 2023'ten önce ve 7 Ekim 2023'ü beklerken ortaya attığı ‘meydanların birliği’ teorisinin bir anlamı varsa, o da ister Gazze Şeridi’nde ister Lübnan'da olsun, mevcut savaşı bir bütün olarak ele alması gerektiğidir. Dolayısıyla bu savaşa ve savaşın yansımaları ile sonuçlarına ilişkin her okumada İran arenasını da hesaba katılmalı. Tahran'daki rejimin bu savaşa yaklaşımı ve savaşla nasıl başa çıkılacağı konusunda, her ne kadar aralarında tamamlayıcılık ya da rol dağılımı olduğu hipotezi göz ardı edilemese de şu an İran'da iki söylem ya da akım varmış gibi görünüyor. Fakat ne olursa olsun İran'ın yeni cumhurbaşkanı ve ekibinin söylemi ile İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) söylemi arasındaki fark hafife alınmamalı.

Direniş Ekseni’nin savaş boyunca İsrail içindeki çelişkilere ve bölünmelere odaklanmasının ardından, İran'ın savaştaki ve müzakerelerdeki, özellikle de Lübnan'ın güneyindeki rolünü anlamak için İranlı yönetici çevrelerdeki farklı yönelimlerin anlaşılmasının daha önemli olduğu görüldü.

Temelde Washington'ın İsrail'in İran'a misillemesinin, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve ekibinin açıkladığı üzere nükleer ve petrol tesislerini hedef almayacak şekilde ‘savaş mühendisliği’ yapmadaki başarısı, ABD yönetiminin savaşın İsrail ile İran arasında bölgesel bir savaşa dönüşmesini engelleme hedefinin İran rejiminin devrilmesini bölgeye yönelik stratejisinde güncel bir öncelik olarak görmediği anlamına geldiğini göstermesinin ardından Washington ile Tahran arasında doğrudan ya da arabulucular vasıtasıyla yeni bir müzakere yolunun kapısını aralıyor. Fakat tüm bunların ne anlama geldiği ve ABD’de 5 Kasım yapılacak olan başkanlık seçimleri arifesindeki etkileri, tüm dünya gibi İran'ın da Beyaz Saray'ın yeni efendisini görmek ve hesaplarını yeni başkanın kimliği üzerine inşa etmek için beklediği bir dönemde soruluyor. Donald Trump'ın yeniden başkan seçilmesi halinde ABD'nin bölgeye yönelik stratejisinde kartların yeniden karılacağına şüphe yok. Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayının İran'a nasıl yaklaşacağı ve Washington'ın bu ülkeye yönelik stratejisinin ne kadar tersine dönebileceği bilinmiyor. Demokrat Parti’nin başkan adayı Kamala Harris'in seçilmesi halinde ise Joe Biden'ın bölgedeki politikalarının devam etmesi beklenebilir. Dolayısıyla, onun döneminde askeri caydırıcılık ve diplomasi yoluyla İran'la çatışmayı kontrol altına alma konusunda izlenen yol izlenmeye devam edebilir ve daha da belirginleşebilir. Ancak ABD-İran müzakerelerinin sorunsuz ve hızlı bir şekilde sonuçlanmasını beklemek, özellikle de savaşın devam ettiği bir ortamda, çok zor.

Naim Kasım'ın Nasrallah'ın yerine Hizbullah'ın yeni genel sekreteri olarak seçilmesi, Hizbullah içinde yaşanacak değişimlerin sinyalini verebilir: Çünkü Kasım, Hizbullah’ın silahlı kanadıyla hiçbir bağı olmayan, tamamen siyasi bir isim.

İran’ın bir sonraki aşamada izleyeceği politikaları anlamak için sadece ABD’deki seçimlerin sonuçlarına ve bunların İran-ABD ‘ilişkileri’ üzerindeki etkilerine bakmakla yetinilmemeli. İran içinde neler olup bittiğine bakmak ve yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ve ekibi tarafından temsil edilen reformistler ile DMO tarafından temsil edilen katı muhafazakarlar ve rejimin katı muhafazakar çekirdeği arasındaki iç dinamikleri anlamaya çalışmanın yanında reformist çizgideki Pezeşkiyan'ın seçilmesinde ‘dışarıda kalmayan’ Hamaney'in tutumunu değerlendirirken de biraz ihtiyatlı olmak gerekiyor. Hamaney’in aynı zamanda Pezeşkiyan’ın gündeminin başlıca gündem maddesi haline gelen Batı ile müzakerelere yeşil ışık yaktığı da unutulmamalı.

İran'da olup bitenler net olarak anlaşılamasa ve kolayca açıklanamasa bile İran'daki son durum, rejimin yapısında değilse de mevcut uluslararası ve bölgesel koşullar çerçevesinde önceliklerinde ve politikalarında belli başlı bazı değişimlere işaret eden karmaşık bir durum olarak ele alınabilir. Söz konusu uluslararası ve bölgesel koşullar ise başta eski Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'ın başını çektiği kurucu lider kadrosunun ve askeri cephaneliğinin yok edilmesinin İsrail'in başlıca hedeflerinden biri haline geldiği savaştan sonra nasıl şekilleneceğiyle ilgili birçok soru işaretini gündeme getiren Hizbullah olmak üzere İran'ın Gazze Şeridi’ndeki ve Lübnan'daki bölgesel kollarının ‘kendi’ içlerinde bir dönüşüm yoluna girmek zorunda kaldıkları çok ağır darbeler almalarının ardından ortaya çıktı.

cdfv
Naim Kasım’ın İsrail tarafından öldürülen Hizbullah Yürütme Konseyi Başkanı Haşim Safiyuddin ile birlikte katıldığı Aşura yürüyüşünden bir kare (Reuters)

Hizbullah'ın 1991 yılından bu yana Genel Sekreter Yardımcısı olan Şeyh Naim Kasım'ın Nasrallah'ın yerine Hizbullah'ın yeni genel sekreteri olarak seçilmesi, Nasrallah'ın aksine Kasım'ın örgütün askeri kanadıyla hiçbir bağlantısı olmayan tamamen siyasi bir isim olması nedeniyle Hizbullah içinde yakında gerçekleşebilecek değişimlerin sinyalini verebilir. Kasım, kelimenin tam anlamıyla askeri bir lider olmasa da Hizbullah’ı yönetme deneyimi ve önceki dönemlerde askeri liderlerle olan ilişkisi nedeniyle Nasrallah'la kıyaslanamasa da askeri bir geçmişe sahip olduğu söylenebilir. Bu da Kasım’ın geçtiğimiz yıllarda Hizbullah'ın seçim süreçlerini yönetmesi, savaştan önce ve sonra, özellikle de Nasrallah'a yönelik suikasttan sonraki hassas dönemde Hizbullah adına konuşmanın yanı sıra, örgütün siyasi tutumunu duyurmak ve medyada bununla ilgili açıklamalarda bulunmak gibi örgüt içindeki siyasi görevlerinin niteliği hakkında net bir fikir veriyor.

Dolayısıyla Naim Kasım'ın genel sekreter olarak seçilmesi Hizbullah içinde ‘bürokratik’ bir işlem olarak değil, Hizbullah'ın ilerleyen süreçte alacağı yeni ‘biçimin’ bir göstergesi olarak değerlendirilebilir. Diğer bir deyişle, Hizbullah savaş bittikten sonraki aşamanın öncelikle siyasi bir aşama olacağı temelinde hazırlanıyor. Askeri karizması olmayan siyasi bir figür olan Kasım’ın, Hizbullah'ın bu aşamanın üstesinden gelebilecek en önemli yüzlerinden biri olduğuna şüphe yok. Belli bir açıdan bakıldığında ise Kasım'ın seçilmesi, İsrail'in başta Nasrallah'ın yerine geçmesi beklenen Hişam Safiyuddin olmak üzere askeri-siyasi profile sahip önde gelen liderlere suikastlar düzenlemesinin ardından Hizbullah içindeki seçeneklerin daralması nedeniyle zorunlu bir seçim olarak görülmeli.

Kasım'ın Hizbullah Genel Sekreterliğine seçilmesi, sadece yetenekleri ve nitelikleri açısından değil, aynı zamanda bu niteliklerin Hizbullah için çok önemli bir değişimin işareti olması açısından da değerlendirilmeli.

Burada Nasrallah’ın öldürülmesinden sonra ortaya atılan ‘Hizbullah, lider kadrosunu yeniden inşa ederken en azından siyasi olarak radikalizme mi yoksa ılımlılığa mı yönelecek?’ sorusu bir kez daha sorulmalı. Aslında Kasım’ın genel sekreterliğe seçilmesi Hizbullah'ın bir sonraki aşamadaki yönelimini tam olarak açıklamıyor. Kasım, örgütün siyasi kanadını temsil etmesi nedeniyle örgütün askeri kanadı Hizbullah'ın kurucu kadrosundan daha radikal ve daha az siyasi tecrübeye sahip genç liderler tarafından devralınabilir. Ancak bu aynı zamanda Hizbullah'ın askeri geleceğine, yani askeri eylemlere devam etme ve silahlanma kapasitesini önceki hızda sürdürüp sürdüremeyeceğiyle ilişkili. Bu sadece savaşın sonuçlarına ve zafer ve yenilgi hesaplarına değil, aynı zamanda savaştan sonra bölgenin ‘mühendisliğine’ ve özellikle Tahran'daki cumhurbaşkanlığı ekibinin ve belki de Hamaney liderliğindeki ‘derin devletin’ ekonomiyi iyileştirmeye ve rejimin meşruiyetini güçlendirmeye odaklanması açısından İran’ın önümüzdeki dönemde izleyeceği stratejiye de bağlı olabilir.

Bu yüzden Naim Kasım'ın Hizbullah'ın yeni genel sekreteri olarak seçilmesi İran'ın değişimlerinden ve önceliklerinden ayrı tutulamaz. DMO, Nasrallah'ın öldürülmesinden sonra Hizbullah'ın ve Lübnan'ın güneyindeki cephenin yönetiminde güçlü bir şekilde yer alsa da bu seçim, İran'ın müzakere etmeyi ve ortamı yatıştırmayı isteğinin açık bir işareti. Dolayısıyla Kasım'ın seçilmesi, Hizbullah'ın iç dinamikleriyle hiçbir ilgisi olmayan, tamamen İran'a ait bir karar olarak değerlendirilmeli.

scdvfbg
Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah'la birlikte öldürülen DMO Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Abbas Nilfuruşan'ın Irak'ın Kerbela kentindeki cenaze töreninden bir kare, 14 Ekim 2024 (Reuters)

Naim Kasım, İran'ın Hizbullah'ı yönettiğinin sık sık dile getirildiği bir döneme Hizbullah Genel Sekreterliğine seçilirken, bu seçim sanki İran'ın bu ‘suçlamayı’ reddetme girişimiymiş gibi algılanabilir. Daha da önemlisi, Kasım'ın seçilmesi İran'ın mevcut öncelikleri ve hesapları açısından okunmalı. Bu da ABD'nin İran dosyasıyla yerel ve bölgesel olarak ilgilenme politikası dışında anlaşılamaz. Başka bir deyişle, Washington'ın İran içindeki reformist hareketin yükselişine ve buradaki karar alma kadrolarındaki varlığını güçlendirmeye oynadığı göz ardı edilemez.

Burada hedef alınan yerlerin askeri önemine ve İsrail'in İran hava sahasına bu kadar kolay girme başarısına rağmen İsrail'in geçtiğimiz cumayı cumartesiye bağlayan gece İran'a gerçekleştirdiği misillemede ABD’nin ‘savaş mühendisliği’ yapması kast ediliyor. İsrail'in petrol tesislerini hedef almaktan kaçınması önemliydi. Eğer İsrail, bu tesisleri hedef alsaydı, İran’ın petrol pazarında daha büyük bir pay kapmak da dahil olmak üzere ekonomik başarılar elde etmeyi hedeflediği yeni dönemine ağır bir darbe indirebilirdi.

Dolayısıyla Kasım'ın Hizbullah Genel Sekreteri olarak seçilmesi sadece yetenekleri ve nitelikleri açısından değil, aynı zamanda bu niteliklerin Hizbullah için çok önemli bir değişimin işareti olması açısından da değerlendirilmeli. Bu değişim, ister Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1701 sayılı kararının uygulanmasıyla ilgili olarak Lübnan'ın güneyinde olsun, ister Lübnan'daki gücün yeni dengelere göre yeniden üretilmesiyle ilgili olarak Lübnan içinde olsun, ateşkesin gerektirdiği tüm siyasi ve güvenlik düzenlemeleriyle birlikte ateşkesin müzakere edilmesi için daha büyük bir arzuya dönüşeceğine şüphe yok. Hizbullah'ın askeri sayfasını kapattığını ya da kapatmaya hazırlandığını söylemek zor olsa da yeni oldu-bittiler nedeniyle siyasi kanadın askeri kanadın önüne geçeceği yeni bir Hizbullah'la karşılaşacağımız kesin. Ancak bunun öncesinde ve sonrasında İran'ın Kasım'a diğer Hizbullah liderleri gibi suikasta uğramayacağına dair garanti verip vermediği sorusu sorulmalı. Eğer verdiyse bu, Tahran ve Washington arasındaki yeni ‘uzlaşıların’ bir tablosunu çizmeye yeter.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli Al Majalla dergisinden çevrilmiştir.



Gazze'de gerginlik artmaya devam ediyor... Hamas daha fazla taviz vermek zorunda kalacak mı?

Malzemelerle yüklü araçlar, Nuseyrat Mülteci Kampı’ndan geçen sahil yolu boyunca yıkılmış binaların önünden ilerliyor. (AFP)
Malzemelerle yüklü araçlar, Nuseyrat Mülteci Kampı’ndan geçen sahil yolu boyunca yıkılmış binaların önünden ilerliyor. (AFP)
TT

Gazze'de gerginlik artmaya devam ediyor... Hamas daha fazla taviz vermek zorunda kalacak mı?

Malzemelerle yüklü araçlar, Nuseyrat Mülteci Kampı’ndan geçen sahil yolu boyunca yıkılmış binaların önünden ilerliyor. (AFP)
Malzemelerle yüklü araçlar, Nuseyrat Mülteci Kampı’ndan geçen sahil yolu boyunca yıkılmış binaların önünden ilerliyor. (AFP)

İsrail'in gündemi gerginliklerle dolu. İki önde gelen Hamas lideri Muhammed Sinvar ve Ebu Ubeyde'nin suikastının doğrulanmasının ardından dün (pazar) ‘güvenli bir yerde’ yapılan kabine toplantısında, rehine anlaşması veya Gazze Şeridi'nde ateşkes konuları görüşülmedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, Hamas liderliğine kayıplar verdirmeye ve Gazze şehrinin işgalini askeri olarak genişletmeye devam eden İsrail adımlarının, Hamas’ı yeni tavizler vermeye veya yakın zamanda müzakerelere dönmeye zorlamayacağına inanıyor. Uzmanlar, Washington’un herkesin kabul edebileceği bir uzlaşma ile sürece müdahale etmeyip İsrail yanlısı tutumundan vazgeçmediği sürece, daha fazla gerilim ve özellikle de Filistinlilerin yerinden edilmesinin yaşanacağını bekliyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan bir Hamas kaynağına göre, “Netanyahu müzakereleri iç ve uluslararası alanda zaman kazanmak için bir bahane olarak kullandı. Oysa asıl amacı, ki bu artık açıkça ortada, herhangi bir öneriyi dikkate almadan Gazze'yi yok etmeye ve kalan sakinlerini yerinden etmeye devam etmek.” Kaynak, ‘Hamas’ın Filistin halkının haklarından hiçbir şekilde taviz vermeyeceğini ve yaşananların sadece Gazze'yi değil, tüm bölgenin istikrarını tehdit ettiğini’ vurguladı.

Gazze Şeridi'nde gerginliğin artmaya devam ettiği bir ortamda, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün yaptığı açıklamada, ordunun Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde'yi hedef alan bir saldırı düzenlediğini duyurdu. Netanyahu, “Henüz nihai sonucu bilmiyoruz ve umarım artık aramızda değildir” dedi. Şarku’l Avsat'ın Reuters’tan aktardığına göre, Savunma Bakanı Yisrael Katz, hareketin teyidi olmadan Ebu Ubeyde’nin ölümünü doğruladı.

Huzeyfe el-Kahlut olarak da bilinen Ebu Ubeyde, hem Filistinliler hem de İsrailliler arasında tanınmış bir isim. Hamas'ın üst düzey askeri liderlerine yakın olan Ebu Ubeyde, yaklaşık yirmi yıldır hareketin mesajlarını çoğunlukla video yoluyla iletmekten sorumlu. Askeri üniforma giyen Ebu Ubeyde, yüzünü kırmızı kefiye ile örtüyor.

gthyuj
Gazze şehrinin er-Rimal mahallesindeki birkaç binayı hedef alan İsrail hava saldırısının olduğu yerde yaşlı bir kadına yardım eden Filistinliler (AFP)

Bundan önce Hamas, İsrail'in Gazze'nin güneyindeki bir hava saldırısında öldürüldüğünü duyurmasından birkaç ay sonra, önde gelen askeri lideri Muhammed Sinvar'ın ölümünü bir açıklamada doğruladı. 23 ay önce Gazze Şeridi'nde başlayan yıkıcı savaşın başlangıcından bu yana İsrail, Hamas'ın üst düzey liderlerini hedef aldı; eski Hamas liderleri İsmail Heniyye ve Yahya Sinvar, Kassam Tugayları Komutanı Muhammed ed-Dayf, yardımcısı Mervan İsa ve bir dizi lideri öldürdü.

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, “Hamas, Filistin davasının tehlikeli bir aşamaya geldiğine ikna oldu. Dolayısıyla, ne pahasına olursa olsun, bu gerilimin Hamas'ın daha fazla taviz vermesine yol açacağını düşünmüyorum” dedi. Nazzal, Sinvar suikastının açıklanmasının, konunun teyit edilmesini geciktiren liderlik içindeki iç düzenlemelerin ardından geldiğini belirtti.

Hamas meselelerinde uzmanlaşmış Filistinli siyasi analist İbrahim el-Medhun, “Sinvar ve Ebu Ubeyde'nin öldürülmesi arasında doğrudan bir bağlantı yok. Ancak bu, askeri kurumun sürekliliğini ve liderlerinin öldürülmesiyle durmayacağını, liderlerin şehit olup başkalarının onların yerini alacağını ve yürüyüşün devam edeceğini yansıtan bir mesaj” görüşünde.

İsrail ordusu, son üç hafta boyunca Gazze şehri çevresindeki operasyonlarını kademeli olarak artırdı ve geçtiğimiz cuma günü, yardımların ulaştırılmasına izin veren taktiksel ateşkesi sona erdirerek şehri ‘tehlikeli savaş bölgesi’ olarak nitelendirdi.

Dünkü saldırılarda, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki bir yardım dağıtım merkezinin yakınında yiyecek almaya çalışan 13 kişi de dahil olmak üzere en az 30 kişi hayatını kaybetti.

yjuık
Cibaliye'nin batısındaki altı katlı bir binaya düzenlenen İsrail hava saldırısından kaçan Filistinli bir kadın ve çocukları (AFP)

Gerginliğin artması, Netanyahu başkanlığındaki İsrail güvenlik kabinesinin dün akşam bir toplantı düzenlemesiyle birlikte gerçekleşti. İsrail'in iNews 24 adlı internet sitesinin yayınladığı habere göre toplantıda, ‘Gazze şehrinin kontrolünü ele geçirme planı hakkında kararlı bir tartışma’ yapıldı. Toplantıda, Mısırlı ve Katarlı arabulucuların yaklaşık iki hafta önce Gazze'de 60 günlük ateşkes önerisini Hamas'ın onayına bağlı olarak gündeme getirmesine yanıt verilmeyeceği vurgulandı.

Gazze Şeridi’nde tutulan rehinelerin aileleri dün yaptıkları açıklamada, ‘operasyonlar yoğunlaşırken ve rehineler ile askerler tehlikeye atılırken, anlaşma önerisinin mini kabine tarafından tartışılmayacağını’ doğruladı. Öte yandan İsrail muhalefet lideri Yair Lapid dün yaptığı açıklamada, mini kabine toplantısı düzenleyip anlaşmayı tamamlamama kararının korkunç ve ahlaka aykırı olduğunu belirterek, anlaşma konusunda bir karar alınması çağrısında bulundu.

Söz konusu gerginliğin ortasında, müzakerelerin sesi giderek zayıflamakta ve yeni öneriye ABD'nin doğrudan desteği bulunmamakta. Washington Post gazetesi dün, Donald Trump yönetimi içinde Gazze için bir savaş sonrası planın tartışıldığını bildirdi. Bu plana göre, Gazze Şeridi en az on yıl süreyle ABD'nin vesayeti altına alınacak ve bir turizm merkezi ile teknoloji ve üretim merkezi haline getirilecek. Potansiyel plan, Gazze'deki iki milyondan fazla sakinin, yeniden inşa süresi boyunca ya ‘gönüllü ayrılma’ olarak tanımlanan başka bir ülkeye ya da Gazze Şeridi içindeki ‘kısıtlı ve güvenli’ bölgelere geçici olarak nakledilmesini öngörüyor.

Nazzal, Netanyahu'nun öneriyi görmezden gelmeye ve yanıt vermemeye devam edeceğini, gerilimi artırmayı sürdüreceğini ve sadece yerinden edilme ve yıkımla ilgilenen bir toplantı gündeminde rehineleri öncelikli olarak ele almayacağını tahmin ediyor. İsrail ve Washington'un takip ettikleri merkezi bir hedefleri olduğunu ve bunun her geçen gün daha da netleştiğini vurgulayan Nazzal, bu hedefin Filistinlilerin zorla veya gönüllü olarak yerinden edilmesini sağladığını belirtti.

El-Medhun, “Hamas çözüm bulmak için birçok adım attı, ancak İsrail yok etme veya yerinden etmeyi durduracak her türlü formülü kesin olarak reddetti” dedi. El-Medhun, ‘İsrail'in arabulucuları ve Birleşmiş Milletler (BM) kararlarını göz ardı ederek yerinden etme ve yıkım politikasını sürdürmesini’ bekliyor.


“Ebşir Horan” kampanyasında 40 milyon doların üzerinde bağış toplanırken Şeyh Hicri Suriye'nin güneyinde bağımsızlık çağrısında bulundu

Ebşir Horan Kampanyası, cumartesi günü Dera'nın doğu kırsalındaki Busra eş-Şam antik amfitiyatrosunda başlatıldı (Alikhbaria Syria)
Ebşir Horan Kampanyası, cumartesi günü Dera'nın doğu kırsalındaki Busra eş-Şam antik amfitiyatrosunda başlatıldı (Alikhbaria Syria)
TT

“Ebşir Horan” kampanyasında 40 milyon doların üzerinde bağış toplanırken Şeyh Hicri Suriye'nin güneyinde bağımsızlık çağrısında bulundu

Ebşir Horan Kampanyası, cumartesi günü Dera'nın doğu kırsalındaki Busra eş-Şam antik amfitiyatrosunda başlatıldı (Alikhbaria Syria)
Ebşir Horan Kampanyası, cumartesi günü Dera'nın doğu kırsalındaki Busra eş-Şam antik amfitiyatrosunda başlatıldı (Alikhbaria Syria)

Geçtiğimiz yılın sonlarında Suriye rejiminin düşüşünün ardından, Suriye'nin güneyinde gelecekle ilgili farklı beklentiler ortaya çıkarken Deralılar, ildeki kalkınma projelerini desteklemeyi amaçlayan ve pazar günü itibarıyla 40 milyon doları aşan bağış kampanyası Ebşir Horan’ı başlattı. Öte yandan Suriye'deki Dürzilerin ruhani lideri Şeyh Hikmet el-Hicri, ayrılıkçı taleplerinin dozunu artırarak, güney bölgesinin Suriye devletinden ‘bağımsızlığı’ çağrısında bulundu.

Dera Valisi Enver Taha ez-Zubi, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, Hicri'nin çağrılarını ‘gerçekleşmesi imkansız, gerçekçi olmayan hayaller’ olarak nitelendirdi. Valid Zubi, “Çünkü güney halkı Suriye'nin özgürleştirilmesi için çok kan döktü. 54 yıldır hayalini kurdukları yeni devletten vazgeçmezler” dedi.

hyjuı
Dera'nın doğu kırsalındaki Busra eş-Şam antik amfitiyatrosunda Ebşir Horan Bağım Kampanyası etkinliğinden bir kare (SANA)

Ebşir Horan Bağış Kampanyası cumartesi akşamı, Horan'ın mirasını ve değerlerini ifade eden sanatsal ve şiirsel performansların yer aldığı bir etkinlikle başladı. Dera Halk Sanatları Topluluğu, Dera'nın doğu kırsalındaki antik amfitiyatrosunda, çok sayıda bakanın yanı sıra toplumsal, dini ve kültürel alanlarda önde gelen isimlerin de katılımıyla Horan şarkıları seslendirdi.

Dera Valisi Zubi, önümüzdeki perşembe gününe kadar devam edecek olan bağış kampanyasının, Dera’daki 735 okulun, sağlık merkezinin, içme suyu kaynaklarının restorasyonu ve rehabilitasyonunu kapsayan kalkınma projelerinin uygulanmasını amaçladığını açıkladı. Vali Zubi, başlangıçta 32 milyon dolar toplanması beklendiğini, ancak bu rakamın 40 milyon dolara çıktığını belirtti.

Ebşir Horan Bağış Kampanyası etkinliğine yetkililerin ve halkın yanı sıra Suveyda'daki Onurlu Adamlar (Rical el-Kerame) Hareketi Lideri Şeyh Leys el-Belus ve Ahrar Cebel el-Arab Lideri Şeyh Suleyman Abdulbaki de katıldı. İki lider, Busra eş-Şam’daki antik amfitiyatroda kalabalık tarafından sıcak bir şekilde karşılandı ve kalabalık, onların onuruna şarkılar söyledi.

Beşşar Esed rejimine karşı 2011 yılının mart ayı ortalarında barışçıl ayaklanmanın ilk kıvılcımı Dera ilinde ateşlenmişti. Bu yüzden Dera, ‘Suriye devriminin beşiği’ olarak da anılır.

Öte yandan Suriyeli Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda ilinde cumartesi günü yüzlerce Şeyh Hicri destekçisinin katıldığı gösteriler düzenlendi. Suveyda’nın ‘kendi kaderini tayin hakkı’ talepleri yinelenen gösterilerde, Dürzi bayraklarının yanı sıra Arap Dağı bölgesinin İncil'deki adı olan ‘Cebel el-Başan'ın Özgür Halkı’ yazılı pankartlar ve afişler yer aldı.

fgthyjuı
Suveyda’da cumartesi günü düzenlenen gösterilerde Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi ve İsrail bayrakları da yer aldı (Sosyal medya siteleri)

Sosyal medya siteleri, Şeyh Hicri'nin ayrılıkçı çağrılarının dozunu artırdığı yeni bir video kaydı yayınladı. Bu çağrılar artık Suveyda'nın Suriye devletinden ayrılmasıyla sınırlı kalmazken bu kez Suriye’nin güneyini de kapsıyordu.

Suriye’nin yeni yönetimine düşmanca tavır sergileyen Şeyh Hicri, video kaydında “Sokaklarda tanık olduğumuz gençlerin toplandığı gösteriler ve yaygın huzursuzluklar nedeniyle, artık bağımsızlık dışında hiçbir konuda müzakere yapma imkânımız kalmadı. Bağımsızlık artık tartışmaya açık bir seçenek değil; mutlak bir zorunluluk haline geldi. Suriye'deki Dürziler güvenlik ve onurun korunması için güney bölgesi için bağımsızlık talep ediyor.”

frgthyu
Dare Valisi Enver Taha ez-Zubi, Busra eş-Şam şehrindeki İç Güvenlik Güçleri Komutanı Tuğgeneral Şahir Umran eşliğinde, Ebşir Horan Bağış Kampanyası etkinliğinin başlamasından önce son hazırlıkları yerinde denetledi (Dera Valiliği)

Suriye’nin güneyi, Şam ilini ve kırsalının bazı bölgelerinin yanı sıra Suveyda, Dera ve Kuneytra illerini kapsıyor.

Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada Şeyh Hicri’nin son dönemdeki çıkışını değerlendiren Vali Zubi, “Suriye’nin güneyi, Suriye devletinin bir parçasıdır ve kim olursa olsun, kimse onun bağımsızlığından söz edemez” ifadelerini kullandı.

Hicri’nin çağrılarını ‘gerçekleşmesi imkansız, gerçekçi olmayan hayaller’ olarak nitelendiren Vali Zubi, “Çünkü Suriye'nin güneyindeki halk, Suriye’nin özgürlüğü için çok kan döktü. 54 yıldır hayalini kurdukları yeni devletten vazgeçmezler” şeklinde konuştu.

Dera Valisi Zubi, sözlerini şöyle noktaladı:

“Bağımsızlık çağrıları, yeni Suriye rejimi altında gerçekleştirilemeyecek kişisel hayallere dayanıyor.”

Öte yandan Şeyh Süleyman Abdulbaki, Facebook hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Dera'nın özgür halkı ve seçkin misafirleri arasında bulunmak bizim için bir onur. Adaletin ve hukukun üstünlüğüne dayalı bir devlet kurarak Suriye halkına, kimliğimize, vatanımıza ve halkımıza bağlı kalmaya devam edeceğiz. Hiç kimse bizim adımıza konuşma hakkına sahip değil. Biz bu toprağın evlatlarıyız ve tek bir ulus olmak için kanımızı döküp hayatlarımızı feda edenleriz. Suriye herkesindir. Bugün sizlerle birlikte, çatışmalardan, mezhepçilikten, suçlulardan, hainlerden ve ajanlardan uzak, Dera ve tüm Suriye illerini yeniden inşa etmek için buradayız.”


İsrail ordusu: Hamas’ın yurtdışındaki liderlerini hedef alacağız

Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi'ndeki askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi'ndeki askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail ordusu: Hamas’ın yurtdışındaki liderlerini hedef alacağız

Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi'ndeki askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi'ndeki askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Hamas Hareketi’nin Gazze Şeridi'ndeki askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları Sözcüsü Ebu Ubeyde’nin öldürüldüğünü doğrulamasının ardından Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir dün, yurtdışındaki Hamas liderlerinin hedef alınacağını açıkladı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin aktardığı açıklamasında Zamir, “Dün, Hamas'ın üst düzey liderlerinden Ebu Ubeyde’yi hedef aldık... Operasyonlarımız henüz sona ermedi. Geri kalan Hamas liderlerinin çoğu yurtdışında. Onları da yakalayacağız” ifadelerini kullandı.

İsrail Ordu Sözcüsü Yüzbaşı Ella Captain, Genelkurmay Başkanı Zamir'in Ebu Ubeyde suikastının ‘İsrail ordusu tarafından Yemen, Lübnan, Suriye ve diğer cephelerde gerçekleştirilen bir dizi önemli saldırının parçası’ olduğunu söylediğini aktardı.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz dün sabah, Ebu Ubeyde’nin Gazze Şeridi'nde İsrail'in düzenlediği bir saldırıda öldürüldüğünü doğruladı.

Ebu Ubeyde’nin İsrail tarafından hedef alınmasıyla ilgili Hamas ya da Kassam Tugayları'ndan hemen bir yanıt gelmedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da dün Ebu Ubeyde’nin hedef alındığını doğruladı.

İsrail iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet ve ordunun ortak bir operasyonla cumartesi günü Ebu Ubeyde bir saldırı düzenlediğini açıklayan Netanyahu, “Henüz nihai sonucu bilmiyoruz, umarım artık aramızda değildir” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Birimi cumartesi günü, İsrail'in saldırılarında en az 66 kişinin öldüğünü açıkladı. Saldırılardan biri, Gazze şehrinin batısındaki er-Rimal Mahallesi’ndeki Tayland Kavşağı yakınlarındaki Ebu Ubeyde ve bazı aile üyelerinin yaşıyor olabileceği bir binayı vurdu.

Ebu Ubeyde, 7 Ekim 2023'te Aksa Tufanı Opersyonu’nu duyuran Hamas liderlerinden biriydi.