ABD Başkanı Joe Biden'ın iki kıdemli danışmanı Amos Hochstein ve Brett McGurk'ün Lübnan'daki savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya varmak üzere yarın (Perşembe) İsrail'e gitmesi beklenirken, Reuters'a konuşan bilgi sahibi kaynaklar ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirdi.
İsrailli ve ABD'li yetkililer, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaları sona erdirecek bir anlaşmaya birkaç hafta içinde varılabileceğini söyledi.
Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığı habere göre Hochstein ve McGurk'ün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya gelmesi bekleniyor.
Haberde İsrailli ve ABD'li yetkililerin, Hizbullah'ın, Hasan Nasrallah'ın öldürülmesi de dahil olmak üzere son iki ayda aldığı bazı darbelerin ardından Hamas'la arasına mesafe koymaya nihayet hazır olduğuna inandıkları belirtildi.
İsrail Yayın Kurumu'na göre ziyaret, Lübnan'la çözüm müzakerelerinde ilerleme kaydedildiğini gösterirken, ABD yönetimi son günlerde Hochstein'ın ‘ancak her iki taraf da ciddi olduğunda’ bölgeye geleceği mesajını verdi. İsrail Yayın Kurumu'nun bir kaynaktan aktardığına göre, İsrail geçen hafta ABD yönetimiyle temasa geçerek arabulucu Hochstein'ın geçen hafta Beyrut'ta yaptığı görüşmelerin ardından İsrail'e gelmesini talep etti, ancak bu gerçekleşmedi.
Kaynak ayrıca, Hochstein'ın geçen hafta Lübnan'a yaptığı ziyaretten bu yana görüşmelerde önemli ilerlemeler kaydedildiğini ve birçok tartışmanın yapıldığını, ancak kuzey cephesinde siyasi bir anlaşmaya varılmadan önce tarafların alması gereken kararlar olduğunu söyledi.
Axios muhabiri Barak Ravid dün (Salı) iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Netanyahu'nun dün akşam bazı bakanlar ve istihbarat servislerinin başkanlarıyla Lübnan'daki savaşı sona erdirecek diplomatik temasları görüşmek üzere bir toplantı yapacağını bildirdi.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise yorum talebine henüz yanıt vermedi.
60 günlük ateşkes önerisi
Konuyla ilgili iki kaynağın bugün (Çarşamba) Reuters’a verdiği bilgiye göre ABD'li arabulucular, İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 60 günlük bir ateşkes önerisi üzerinde çalışıyor.
Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kişi ve Lübnan'da çalışan üst düzey bir diplomat olan iki kaynak, 60 günlük sürenin, Güney Lübnan’ı Lübnan devletine ait olmayan silahlardan arındırmak amacıyla 2006 yılında kabul edilen 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararının tam olarak uygulanması için kullanılacağını söyledi.
1701 sayılı karar, İsrail ile Hizbullah arasında Gazze Şeridi'ndeki savaşa paralel olarak patlak veren ve son beş hafta içinde dramatik bir şekilde şiddetlenen bir yıllık çatışmaları sona erdirmek için yapılan görüşmelerin temel taşı. Yeni teklif üzerinde çalışan ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein, bu ayın başlarında Beyrut'ta gazetecilere yaptığı açıklamada, ne İsrail ne de Lübnan kararı tam olarak uygulamadığından kararın uygulanması için daha iyi mekanizmalara ihtiyaç olduğunu belirtti.
Reuters'a konuşan üst düzey diplomat ve görüşmeler hakkında bilgi sahibi kaynak, 60 günlük ateşkesin geçen ay ABD ve diğer ülkeler tarafından 1701 sayılı kararın tam olarak yürürlüğe girmesinin önünü açmak için 21 günlük ateşkesi içeren bir önerinin yerini aldığını söyledi. Ancak iki kaynak, anlaşmanın dağılabileceği uyarısında bulundu.
Diplomat, “Ateşkese varmak için gerçek bir çaba var, ancak bunu başarmak halen zor” dedi. Diğer kaynak ise İsrail'in anlaşmaya dahil edilmesi için bastırdığı maddelerden birinin, anlaşmayı ihlal etmesi halinde Hizbullah'a karşı hava saldırıları ya da diğer askeri operasyonlar yoluyla ateşkesi ‘doğrudan uygulama’ yetkisi olduğunu söyledi.
İsrail Kanal 12 televizyonunun haberine göre İsrail, 1701 sayılı BM kararının, güvenliğinin tehdit altında olduğunu hissetmesi halinde müdahale etmesine izin verecek bir versiyonunu benimsemeye çalışıyor.
Reuters'ın haberine göre Lübnanlı yetkililer, Lübnan'ın teklif hakkında resmi olarak bilgilendirilmediğini ve teklifin detayları hakkında yorum yapamayacaklarını söyledi.
Lübnan'da ateşkes için yapılan girişimler ABD başkanlık seçimlerinden birkaç gün öncesine ve Gazze Şeridi'ne yönelik benzer bir diplomatik girişimle aynı zamana denk geliyor.
Refah Sınır Kapısı’nı kullanarak Gazze Şeridi'nden Mısır'a geçen yabancı pasaport sahibi Filistinliler, 19 Kasım 2023 (DPA)
