Hochstein, Lübnan savaşını sona erdirmeyi hedefleyen ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirmek İsrail'e gidiyor

ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisi

Hochstein, Lübnan savaşını sona erdirmeyi hedefleyen ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirmek İsrail'e gidiyor
TT

Hochstein, Lübnan savaşını sona erdirmeyi hedefleyen ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirmek İsrail'e gidiyor

Hochstein, Lübnan savaşını sona erdirmeyi hedefleyen ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirmek İsrail'e gidiyor

ABD Başkanı Joe Biden'ın iki kıdemli danışmanı Amos Hochstein ve Brett McGurk'ün Lübnan'daki savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya varmak üzere yarın (Perşembe) İsrail'e gitmesi beklenirken, Reuters'a konuşan bilgi sahibi kaynaklar ABD'nin 60 günlük ateşkes önerisini değerlendirdi.

İsrailli ve ABD'li yetkililer, İsrail ile Hizbullah arasındaki çatışmaları sona erdirecek bir anlaşmaya birkaç hafta içinde varılabileceğini söyledi.

Şarku’l Avsat’ın Axios'tan aktardığı habere göre Hochstein ve McGurk'ün İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ile bir araya gelmesi bekleniyor.

Haberde İsrailli ve ABD'li yetkililerin, Hizbullah'ın, Hasan Nasrallah'ın öldürülmesi de dahil olmak üzere son iki ayda aldığı bazı darbelerin ardından Hamas'la arasına mesafe koymaya nihayet hazır olduğuna inandıkları belirtildi.

İsrail Yayın Kurumu'na göre ziyaret, Lübnan'la çözüm müzakerelerinde ilerleme kaydedildiğini gösterirken, ABD yönetimi son günlerde Hochstein'ın ‘ancak her iki taraf da ciddi olduğunda’ bölgeye geleceği mesajını verdi. İsrail Yayın Kurumu'nun bir kaynaktan aktardığına göre, İsrail geçen hafta ABD yönetimiyle temasa geçerek arabulucu Hochstein'ın geçen hafta Beyrut'ta yaptığı görüşmelerin ardından İsrail'e gelmesini talep etti, ancak bu gerçekleşmedi.

Jdjjdj
İsrail'in Beyrut'un güney banliyösünü hedef alan hava saldırısında yıkılan binaların önünde yürüyen bir adam, 27 Ekim 2024. (AFP)

Kaynak ayrıca, Hochstein'ın geçen hafta Lübnan'a yaptığı ziyaretten bu yana görüşmelerde önemli ilerlemeler kaydedildiğini ve birçok tartışmanın yapıldığını, ancak kuzey cephesinde siyasi bir anlaşmaya varılmadan önce tarafların alması gereken kararlar olduğunu söyledi.

Axios muhabiri Barak Ravid dün (Salı) iki kaynağa dayandırdığı haberinde, Netanyahu'nun dün akşam bazı bakanlar ve istihbarat servislerinin başkanlarıyla Lübnan'daki savaşı sona erdirecek diplomatik temasları görüşmek üzere bir toplantı yapacağını bildirdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı ise yorum talebine henüz yanıt vermedi.

60 günlük ateşkes önerisi

Konuyla ilgili iki kaynağın bugün (Çarşamba) Reuters’a verdiği bilgiye göre ABD'li arabulucular, İsrail ordusu ile Hizbullah arasında 60 günlük bir ateşkes önerisi üzerinde çalışıyor.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir kişi ve Lübnan'da çalışan üst düzey bir diplomat olan iki kaynak, 60 günlük sürenin, Güney Lübnan’ı Lübnan devletine ait olmayan silahlardan arındırmak amacıyla 2006 yılında kabul edilen 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararının tam olarak uygulanması için kullanılacağını söyledi.

1701 sayılı karar, İsrail ile Hizbullah arasında Gazze Şeridi'ndeki savaşa paralel olarak patlak veren ve son beş hafta içinde dramatik bir şekilde şiddetlenen bir yıllık çatışmaları sona erdirmek için yapılan görüşmelerin temel taşı. Yeni teklif üzerinde çalışan ABD'nin Lübnan Özel Temsilcisi Amos Hochstein, bu ayın başlarında Beyrut'ta gazetecilere yaptığı açıklamada, ne İsrail ne de Lübnan kararı tam olarak uygulamadığından kararın uygulanması için daha iyi mekanizmalara ihtiyaç olduğunu belirtti.

Jdjdj
Arama kurtarma ekipleri, İsrail’in Sayda'ya düzenlediği hava saldırısının ardından enkaz altındaki kurbanlara ulaşmaya çalışıyor. (EPA)

Reuters'a konuşan üst düzey diplomat ve görüşmeler hakkında bilgi sahibi kaynak, 60 günlük ateşkesin geçen ay ABD ve diğer ülkeler tarafından 1701 sayılı kararın tam olarak yürürlüğe girmesinin önünü açmak için 21 günlük ateşkesi içeren bir önerinin yerini aldığını söyledi. Ancak iki kaynak, anlaşmanın dağılabileceği uyarısında bulundu.

Diplomat, “Ateşkese varmak için gerçek bir çaba var, ancak bunu başarmak halen zor” dedi. Diğer kaynak ise İsrail'in anlaşmaya dahil edilmesi için bastırdığı maddelerden birinin, anlaşmayı ihlal etmesi halinde Hizbullah'a karşı hava saldırıları ya da diğer askeri operasyonlar yoluyla ateşkesi ‘doğrudan uygulama’ yetkisi olduğunu söyledi.

İsrail Kanal 12 televizyonunun haberine göre İsrail, 1701 sayılı BM kararının, güvenliğinin tehdit altında olduğunu hissetmesi halinde müdahale etmesine izin verecek bir versiyonunu benimsemeye çalışıyor.

Reuters'ın haberine göre Lübnanlı yetkililer, Lübnan'ın teklif hakkında resmi olarak bilgilendirilmediğini ve teklifin detayları hakkında yorum yapamayacaklarını söyledi.

Lübnan'da ateşkes için yapılan girişimler ABD başkanlık seçimlerinden birkaç gün öncesine ve Gazze Şeridi'ne yönelik benzer bir diplomatik girişimle aynı zamana denk geliyor.



Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri
TT

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

ABD Başkanı Donald Trump'un bu akşam Washington'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeden önce tamamlanması için baskı yaptığı İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının yeni metni elde edildi. “Trump anlaşması” olarak bilinen öneri, iki aylık ateşkes, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması ve İsrail ile Hamas'ın cesetleri iadesini içeriyor.

Londra merkezli al Majalla dergisinin elde ettiği yeni metin, Hamas'ın daha önce iki tarafa teslim edilen metinle ilgili görüşlerini dikkate alıyor

Gazze ateşkes müzakerelerine yakın bir kaynak, bugün “Al-Majalla” dergisine verdiği demeçte, Katar ve Mısır arabuluculuğunda müzakerelerin bugün, Trump-Netanyahu görüşmesi öncesinde Doha'da yeniden başladığını söyledi. Yetkili, Hamas'ın “Al-Majalla” dergisinde yayınlanan anlaşma taslağının üçüncü, beşinci ve on birinci maddelerinde üç değişiklik yapılmasını talep ettiğini ve bu değişikliklerin şunları içerdiğini açıkladı:

Birincisi, insani yardımın ulaştırılma yönteminde köklü değişiklikler yapılması ve bu yardımların “Gazze İnsani Yardım Kuruluşu” dışındaki BM kuruluşlarını da kapsaması.

İkincisi, 60 gün sonraki görüşmeler sırasında Katar, Mısır ve ABD'nin garantisinde ateşkesin sürdürülmesi.

Üçüncüsü, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki diğer bölgelerden ve Netzarim ekseninden çekilmesi.

İsrail heyeti Hamas'ın değişikliklerini reddetti, ancak taraflar müzakerelerin bugün devam etmesinde anlaştı.

Trump geçen salı günü, İsrail'in Hamas ile 60 gün sürecek ateşkesin son ayrıntılarını belirlemek için gerekli şartları kabul ettiğini ve bu süre zarfında iki tarafın savaşı sona erdirmek için çalışacağını söylemişti. Hamas'a yakın bir kaynak, hareketin, ABD'nin desteklediği yeni ateşkes önerisinin İsrail'in Gazze'deki savaşını sona erdireceğine dair garantiler almaya çalıştığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın  Majalla’dan aktardığı İsrail ile Hamas arasında anlaşmada Amerikan önerisinin tam metni:

1- Süre: 60 günlük ateşkes. Başkan Trump, İsrail'in kararlaştırılan süre boyunca ateşkesin uygulanmasını garanti eder.

2- Rehinelerin serbest bırakılması: “58 kişilik listeden” 10 canlı ve 18 ölü İsrailli rehine, 1, 7, 30, 50 ve 60. günlerde aşağıdaki şekilde serbest bırakılacaktır:

İlk gün 8 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

7. günde 5 rehine cesedi teslim edilecek.

30. günde 5 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

50. günde 2 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

60. günde 8 rehine cesedi teslim edilecek.

thy
Filistinliler, 29 Mayıs 2025'te Gazze Şeridi'nde insani yardım malzemeleri taşıyor. (Reuters)

3- İnsani yardım: Yardımlar, Hamas'ın ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin ardından derhal Gazze'ye gönderilecektir. Bu yardımlar, sivil halka yönelik yardımlarla ilgili olarak varılacak ve anlaşma süresince uygulanacak bir anlaşma uyarınca sağlanacak ve anlaşma, 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına uygun olarak yoğun ve yeterli miktarda yardımın ulaştırılmasını içerecektir. Yardımlar, Birleşmiş Milletler ve Kızılay da dahil olmak üzere üzerinde mutabık kalınan kanallar aracılığıyla dağıtılacaktır.

İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı faaliyetleri bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde durdurulacak.

4- İsrail'in askeri faaliyetleri: Bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde, İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı amaçlı askeri faaliyetleri durdurulacaktır. Ateşkes süresince, Gazze Şeridi'nde hava trafiği (askeri ve gözetleme) günde 10 saat, rehine ve mahkumların takası yapılacak günlerde ise günde 12 saat durdurulacaktır.

vfgyju
3 Temmuz 2025'te İsrail'in gerçekleştirdiği hava saldırısının ardından Güney Gazze'den dumanlar yükseliyor. (AP)

5- İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması:

A – İlk gün, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasından sonra (8 kişi), Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde ve Netzarim koridorunda, insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde anlaşmaya varılacak haritalara göre yeniden konuşlandırılacaktır.

b) 7. gün, İsrailli rehinelerin cesetlerinin teslim edilmesinden sonra (5 ölü), insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin güney kesiminde yeniden konuşlandırma.

c) Teknik ekipler, hızlı müzakereler yoluyla nihai yeniden konuşlandırma sınırları üzerinde çalışacak.

6- Müzakereler: İlk gün, arabulucuların ve garantörlerin gözetiminde, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler hakkında müzakereler başlar. Bu düzenlemeler şunları içerir:

A – İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların sayısı üzerinde mutabık kalınacak şekilde, kalan tüm İsrail rehinelerinin takas edilmesinin anahtarları ve koşulları.

B – İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve çekilmesi ile Gazze Şeridi'nde uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri ile ilgili konular.

C – Taraflardan herhangi biri tarafından ortaya konacak Gazze Şeridi'nde “ertesi gün” ile ilgili düzenlemeler.

D – Kalıcı ateşkesin ilan edilmesi.

Trump, ateşkes anlaşmasını bizzat kendisi açıklayacak. Başkan, tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve müzakerelerin çatışmaya kalıcı bir çözüm getireceğinden emin.

7- Başkanlık desteği: Başkan (Trump), tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve ateşkes süresince müzakerelerin başarılı bir şekilde sonuçlanması halinde taraflar arasında bir anlaşmaya varılmasının, çatışmanın kalıcı olarak çözülmesine yol açacağı konusunda ısrarcıdır.

dfgthy
ABD Başkanı Donald Trump 3 Temmuz 2025 (AFP)

8- Filistinli mahkumların serbest bırakılması: İsrail, hayatta olan ve ölen İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ve yukarıdaki 2. maddeye göre, üzerinde mutabık kalınacak sayıda Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını sağlayacaktır. Serbest bırakma işlemi, yukarıdaki 2. maddeye göre ve üzerinde anlaşmaya varılan bir mekanizma çerçevesinde, genel bir inceleme ve tören olmaksızın, rehinelerin serbest bırakılmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirilecektir.

9- Rehineler ve tutukluların durumu: 10. günde Hamas, kalan tüm rehineler hakkında tam bilgi (hayatta olduklarına dair kanıt ve sağlık durumu raporu/ölüm belgesi) sunacaktır. Buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nden tutuklanan Filistinli mahkumlar ve İsrail'de bulunan Gazze Şeridi'nden ölenlerin sayısı hakkında tam bilgi verecektir. Hamas, ateşkes süresince rehinelerin sağlığı, bakımı ve güvenliğini garanti altına alacaktır.

10- Anlaşma üzerine kalan rehinelerin serbest bırakılması: Kalıcı ateşkes için gerekli düzenlemelerle ilgili müzakereler 60 gün içinde tamamlanmalıdır. Anlaşma sağlandığında, İsrail tarafından sunulan “58 kişilik liste”deki geri kalan İsrailli rehineler (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılacaktır. Söz konusu süre içinde ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemelere ilişkin müzakereler tamamlanamazsa, ateşkes aşağıdaki 11. maddeye göre uzatılabilir.

11- Garantörler: Aracılar-Garantörler (ABD, Mısır ve Katar), ateşkesin 60 gün süreyle devam etmesini ve ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler konusunda ciddi görüşmelerin yapılmasını sağlayacaklardır. Aracılar, gerekirse bu çerçevede kararlaştırılan prosedürlere göre ciddi müzakerelerin ek bir süre boyunca devam etmesini garanti ederler.

12- Temsilcinin başkanlığı: Özel temsilci Büyükelçi Steve Wiggoff bölgeye gelerek anlaşmayı tamamlayacak ve müzakerelere başkanlık edecektir.

13- Başkan Trump: Başkan Trump ateşkes anlaşmasını şahsen açıklayacak. ABD ve Başkan Trump, nihai bir anlaşmaya varılana kadar iyi niyetle müzakerelerin devam etmesini sağlamak için çalışmaya kararlıdır.

* Bu metin 4 Temmuz'da yayınlanmış ve 7 Temmuz 2025 Pazartesi sabahı güncellenmiştir.