Ariya – el-Cumhur yolunda bir aracı hedef alan İsrail, Güney Lübnan’a hava saldırıları düzenledihttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5079213-ariya-%E2%80%93-el-cumhur-yolunda-bir-arac%C4%B1-hedef-alan-i%CC%87srail-g%C3%BCney-l%C3%BCbnan%E2%80%99-hava
Ariya – el-Cumhur yolunda bir aracı hedef alan İsrail, Güney Lübnan’a hava saldırıları düzenledi
Ariya – el-Cumhur yolu üzerinde hedef alınan araç (X)
Lübnan medyası, İsrail'in bugün (Perşembe) Beyrut'a giden ana yollardan biri olan Lübnan Dağı'ndaki Meryem Ana Kilisesi'nin karşısındaki Ariya – el-Cumhur yolunda bir aracı hedef alan hava saldırısı düzenlediğini bildirdi.
Lübnan Trafik Kontrol Odası, zorlayıcı bir güvenlik olayı nedeniyle Ariya mevkiindeki uluslararası yolun el-Cumhur'a doğru trafiğe kapatıldığını duyurdu.
Lübnan medyasına göre İsrail’e ait insansız hava aracı (İHA) iki füze ateşledi; ilki hedefi ıskaladı, ikincisi ise araca isabet etti.
Diğer yandan İsrail savaş uçakları, dün (Çarşamba) gece ve bugün şafak vakti Güney Lübnan'da ve Beyrut'un güney banliyölerinde bir dizi bölgeyi hedef alan saldırılar düzenledi. İsrail topçusu da güneydeki bazı kasabaları bombaladı.
İsrail savaş uçakları bugün şafak vakti Lübnan'ın güneyindeki Yahmar eş-Şakif kasabasının merkezine ve dış dış mahallelerine saldırılar düzenledi. İsrail topçusu kasabanın dış mahallelerini ve çevresini uluslararası yasaklı misket bombalarıyla vurdu.
Şarku’l Avsat’ın Lübnan Ulusal Haber Ajansı’ndan (NNA) aktardığına göre İsrail savaş uçakları, gece boyunca Beyrut'un güney banliyölerine bir dizi şiddetli saldırı düzenledi. El-Evzai bölgesinin yanı sıra Haret Hreik, Haret Bacur ve Tahvitet el-Gadir üç hava saldırısının hedefi oldu.
Lübnan'ın güneyindeki Rumeyş ve Yarun kasabalarının eteklerinde gece yarısından bu yana Hizbullah savaşçıları ile İsrail askerleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. NNA’ya göre İsrail güçleri Lübnan topraklarına sızmaya çalışırken güneydeki Ayta eş-Şaab kasabasının eteklerinde iki taraf arasında makineli tüfek çatışmaları da kaydedildi.
İsrail savaş uçaklarının dün gece güneydeki el-Bazuriye kasabasında bir eve düzenlediği saldırıda 4 kişi öldü, 3 kişi yaralandı. İsrail savaş uçakları ayrıca, Lübnan'ın güneyindeki es-Sultaniye, Deyr Antar, el-Cumeycime, el-Bergaliye, Burc el-Hu, el-Kasımiye, el-Abbasiye yolu, Şakra, Haddatha ve Mecdel Selm kasabalarına da saldırdı. Haddatha ve Mecdel Selm kasabaları ile Kunin kasabasının dış mahalleleri sabaha kadar aralıklarla devam eden topçu bombardımanına maruz kaldı.
İsrail savaş uçakları 23 Eylül'de Güney Lübnan, doğu Lübnan'daki Bekaa Vadisi, başkent Beyrut, Beyrut'un güney banliyöleri, Lübnan Dağı ve kuzey Lübnan'daki bir dizi bölgeyi hedef alan ve halen devam etmekte olan geniş çaplı saldırılar düzenlemeye başladı. 1 Ekim'de ise İsrail ordusu güney Lübnan'da yoğun bir kara operasyonu başlattı.
İsrail saldırısının ardından Suriye ile Lübnan arasındaki Cussiye Sınır Kapısı’nda büyük bir yıkım meydana geldi ve geçişler engellendi. (AFP)
Konuyu daha sonraki bir aşamaya bırakmayı tercih eden Trump, diğer ayrıntıları açıklamadan, ilgili taraflardan ‘derhal ateşi kesmelerini ve müzakere masasına oturmalarını’ isteyeceğini söyledi. Ayrıca İran'a milislerini finanse etmeyi durdurması için doğrudan uyarılarda bulunacağını bildirdi.
Tüm gözler ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin Ortadoğu'da uygulamak istediği politikalara çevrilmişken ve Demokrat Parti adayı Kamala Harris'in şansının da yüksek olduğu düşünüldüğünde, Donald Trump'ın zaferinin ardından durum tersine döndü.
Washington Post'ta yer alan bir köşe yazısına göre Biden yönetimi, İran'ın kontrolünden kurtulmak için Suriye'ye yardım sağlamaya çalışıyordu. Yazıda hem İsrail'in hem de ABD'nin, İran'ın İsrail'e karşı savaşta Suriye sınırından Hizbullah'ı beslemeye devam etmesini önlemek için Şam'a yardım etmek istediği belirtiliyor.
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, Mayıs 2023'te Cidde'de düzenlenen Arap Birliği Zirvesi'nde (Reuters)
ABD'li ve İsrailli yetkililer, Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in bu tür kontrolleri destekleyebileceğini, çünkü İran'ın Şam'daki ağırlığından rahatsız olduğunu düşünüyor. Esed, İran'ın ikmal operasyonlarını sınırlandırmayı başarırsa, Biden yönetimi ‘olumlu adımlara karşılık olumlu adımlar’ temelinde karşılıklı jestlere hazır görünüyor.
Yazar İsrailli bir kaynağın şu sözlerini aktardı: “Esed'in en azından Suriye üzerinden Hizbullah'a silah akışını durdurmasını ve belki de daha fazlasını sağlayabileceğini umuyoruz. ABD, Suriyeliler bu yolu seçerse onlara bazı avantajlar sağlamaya hazır.”
Muhalefet temasları
Washington'da Suriye krizi dosyasında aktif olan Suriyelilere göre bu eğilim yeni değil ve geçen yıl başladı. Kendileriyle temas kuranlar arasında sadece Biden yönetiminin temsilcileri değil, aynı zamanda Suriye krizi dosyasında sahada bir fark yaratmaya yönelik devam eden çabalar ışığında eski Başkan Trump da vardı.
Muhalif bir siyasi aktivist olan Eymen Abdunnur, Cumhuriyetçi Senatör Ben Cardin'in yardımcılarının yaklaşık bir yıl önce Esed rejimiyle normalleşmenin durdurulmasını öngören yasanın dondurulacağı ve bunun da Suriye rejimiyle yeniden bağlantı kurulmasına olanak sağlayacağı konusunda kendilerini bilgilendirdiğini söyledi.
Şarku’l Avsat'a konuşan Abdunnur, Demokratların da, özellikle Cumhuriyetçiler bu konuda kendileriyle hemfikir olduğu için, bu dondurma işlemini bozmaya yönelik her türlü girişimin reddedileceği tehdidinde bulunduğunu belirtti.
Suriye'nin batısındaki Lazkiye'de meydana gelen depremin ardından yıkılan bir binanın enkazında çalışan arama kurtarma görevlileri (Reuters)
Abdunnur, aynı durumun Şubat 2023'te Suriye'yi vuran depremin ardından bazı maddeleri dondurulan ve Suriye toprakları üzerinden Lübnan'a doğalgaz boru hattı ve Suriye'ye petrol boru hattı anlaşmasının geçirilmesi de dahil olmak üzere birçok konunun geçirilmesi için sürdürülen bir ‘geleneğe’ dönüşen Sezar Yasası için de geçerli olacağını belirtti. Bu durum, Sezar Yasası ile çelişmesine rağmen Birleşmiş Milletler'in (BM) Suriye'de bir dizi projeyi hayata geçirmesine ve bütçesini arttırmasına olanak sağlayarak genişletildi.
İki taraf arasındaki farklı pozisyonlar
Ancak Abdunnur, Biden yönetimi ve aday Kamala Harris ile temasların Donald Trump ile yapılan görüşmelerle aynı düzeyde olmadığını ifade etti. Harris ile Engagement Foundation tarafından düzenlenen bir Zoom toplantısına karşılık, Trump Suriyeliler ve Lübnanlılarla dört doğrudan kişisel görüşme gerçekleştirmiş, ayrıca danışmanları, aile üyeleri ve Lübnanlı kayınpederi ile bölgedeki savaşların nasıl durdurulacağına ilişkin görüşlerini sundukları 15 toplantı yapmış.
Suriye'deki İranlı milisler (Arşiv - SOHR)
Suriyeli muhalif Abdunnur, Trump'ın diğer ayrıntıları açıklamadan, konuyu daha sonraki bir aşamaya bırakmayı tercih ederek, ilgili taraflardan ‘derhal ateşi kesmelerini ve müzakere masasına oturmalarını’ isteyeceğini açıkça söylediğini belirtti. Abdunnur’un ifade ettiğine göre Trump ayrıca, İran'a milislerini finanse etmeyi durdurması için doğrudan uyarıda bulunacağını ve bunu başarmak için Tahran'ın mali kaynaklarına kısıtlamalar getireceğini doğruladı.
Suriyeli Kürtler
Buna karşılık Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) siyasi kanadı Suriye Demokratik Konseyi'nin Washington'daki temsilcisi Bessam İshak, Demokratlardan ve Cumhuriyetçilerden duyduklarının şu ana kadar ‘sözlü vaatlerden’ öteye geçmediğini söyledi. İshak Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, özellikle de Trump kazandıktan sonra, ihtiyatlı olmanın çok önemli olduğunu vurguladı.
İshak, kuzeydoğu Suriye'ye yönelik projelerini ve bu bölgedeki yaklaşık 900 kişilik ABD kuvvetlerinin geleceğini bilmek istediklerini, zira Trump'ın 2019'da bu kuvvetleri geri çekme emri verdiğini, ancak danışmanlarının ve ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) baskısı üzerine bu kararından vazgeçtiğini belirtti.
İshak, Trump'ın Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilişkilerinin nasıl olacağını henüz bilmediklerini ve Ankara ile yapılacak herhangi bir anlaşmanın kendi zararlarına olmasından korktuklarını ifade etti.
Bu yazının sonunda birçok kişi Suriye krizinde ‘durgun suları’ hareketlendirmek için geri sayımın başlayıp başlamadığını ve Trump'ın seçim vaatlerini bölgedeki birçok dosya ve savaşın çözümüne yol açacak şekilde hayata geçirip geçirmeyeceğini merak edebilir. Bunlar, Trump 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a resmen dönene kadar cevaplanması için biraz beklemesi gereken sorular.
