Lübnan'daki ateşkes anlaşması 1701 sayılı kararın gelişmiş versiyonu

Güney Lübnan'ın Sur kentinden çekilen bir fotoğrafta İsrail'e atılan füzelerin bıraktığı duman izleri görülüyor. (AFP)
Güney Lübnan'ın Sur kentinden çekilen bir fotoğrafta İsrail'e atılan füzelerin bıraktığı duman izleri görülüyor. (AFP)
TT

Lübnan'daki ateşkes anlaşması 1701 sayılı kararın gelişmiş versiyonu

Güney Lübnan'ın Sur kentinden çekilen bir fotoğrafta İsrail'e atılan füzelerin bıraktığı duman izleri görülüyor. (AFP)
Güney Lübnan'ın Sur kentinden çekilen bir fotoğrafta İsrail'e atılan füzelerin bıraktığı duman izleri görülüyor. (AFP)

New York Times dün (Çarşamba) Lübnan'da olası bir ateşkes anlaşmasının, 2006 yılında İsrail ile Hizbullah arasındaki savaşı sona erdiren 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararının güncellenmiş bir versiyonuna dayandığını bildirdi.

Değiştirilmiş versiyon

Gazete, ABD'li yetkililere dayanarak 1701 sayılı kararın değiştirilmiş versiyonunun, Hizbullah'ın şartları ihlal etmesi halinde İsrail'in harekete geçmesine olanak tanıyacak ABD garantili bir mutabakat zaptı içerdiğini belirtti.

ABD Özel Temsilcisi Amos Hochstein, salı günü Beyrut'ta yapılan görüşmelerde ilerleme kaydedilmesinin ardından dün İsrail ile Hizbullah arasındaki savaşı sona erdirecek bir ateşkes anlaşmasına varmak amacıyla İsrail'e gitti.

1701 sayılı karar, orduya ait olanlar hariç Güney Lübnan'ın silahsızlandırılmasını ve yaklaşık 15 bin Lübnan askerinin güneyde konuşlandırılmasını öngörüyor.

Gazete, ABD'li yetkililerin, İsrail'in Hizbullah'ın kendi topraklarının derinliklerine saldırma kabiliyetini ciddi ölçüde kısıtladığını, ancak İran'a bağlı örgüt tarafından ateşlenen kısa menzilli füzeleri ortadan kaldıramadığını söylediklerini aktardı.

Şarku’l Avsat’ın New York Times’tan aktardığı haberde, “İsrail'in Hizbullah'ın kısa menzilli füzelerinin tehdidini en aza indirememesi, ateşkesi kabul etmesi için hükümeti üzerinde baskı oluşturdu. ABD'li yetkililer, Hizbullah'ın kısa menzilli füzelerinin İsrail'in kuzeyine yönelik saldırıları durdurmaya yetecek kadarının ortadan kaldırılmasının mümkün olmadığına inanıyor” ifadeleri yer aldı.

Gazete, Hizbullah'ın şimdiye kadar 20 bin ila 40 bin arasında savaşçısını tam olarak konuşlandıramamasının, Güney Lübnan'da İsrail'e karşı uzun bir gerilla savaşı yürütmeye hazırlandığı yönündeki korkuları arttırdığını belirtti.

İsrail, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşını eylül ayında Lübnan'a doğru genişletti ve Ekim 2023'ten bu yana İsrail'le karşılıklı bombardımanda bulunan Hizbullah'ın Genel Sekreteri Hasan Nasrallah ve örgütün birçok üst düzey liderini öldürdü.

İsrail saldırıları binlerce kişinin ölümüne, en az bir milyon Lübnanlının Güney Lübnan'dan göç etmesine ve ülkenin çeşitli bölgelerinde geniş çaplı yıkıma neden oldu.



Hamas: Gazze savaşı bitene kadar esir değişimi anlaşması yok

Halil el Hayye (Reuters)
Halil el Hayye (Reuters)
TT

Hamas: Gazze savaşı bitene kadar esir değişimi anlaşması yok

Halil el Hayye (Reuters)
Halil el Hayye (Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Hamas hareketinin başkan vekili Halil el Hayye, Gazze Şeridi'ndeki savaş bitene kadar İsrail ile esir değişimi anlaşması yapılmayacağını açıkladı.

Hayye el Aksa TV'ye verdiği röportajda, “Savaş durdurulmadan esir değişimi olmaz. Birbirine bağlı bir denklemdir. Çok açık bir şekilde söylüyoruz: Biz bu saldırganlığın durmasını istiyoruz ve herhangi bir esir değişiminin gerçekleşebilmesi için önce bu saldırının durması gerekiyor” ifadelerini kullandı.

Mısır'ın Gazze Şeridi'ni yönetmek için bir komite kurmayı teklif ettiğini ve Hamas'ın konuyu sorumlu bir şekilde ele aldığını kaydeden Hamas sözlerini şöyle sürdürdü “Uzlaşı yönünde büyük adımlar attık ve Mısır'ın himayesinde Gazze Şeridi'ndeki her şeyi yönetecek bir komite kurulması yönünde devam ediyor.”

El-Hayya, planlanan ulusal komitenin "her alanda çalışma yeteneğine sahip bir grup profesyonelden oluştuğunu ve hükümetle ilgili görevleri yerine getireceğini" açıkladı.

“Komitenin Batı Şeria'daki hükümetle yakın bir ilişkisi olmalı ve kendisini savunan ve besleyen bir izleme organına sahip olmalı” dedi. Hamas'ın Gazze'deki polis teşkilatını, Filistin Yönetimi ve Mısır ile koordinasyon içinde ulusal bir figürün liderliğinde yönetmeyi teklif ettiğini kaydetti.

Hayye, müzakere dosyasını ileriye taşımak için bazı temasların bulunduğunu açıklayarak, "Bu konuda esneklik gösteriyoruz" dedi.

İsrail ile Hamas arasında ateşkes anlaşmasına varmak için Mısır, Katar ve Amerika'nın himayesinde yapılan pek çok müzakere turu, geçen yıl Kasım ayında bir hafta boyunca varılan ateşkes haricinde başarısızlıkla sonuçlandı.

Bu ayın başlarında Katar, Hamas ve İsrail ile görüşmelere yeniden başlamaya “hazır olduklarını ve ciddiyetlerini” gösterene kadar arabuluculuk çabalarını askıya alacağını bildirdi. Ancak el Hayye, ABD'nin son ateşkes önerisinin “savaşı durdurmaktan ya da yerinden edilmiş insanların geri dönmesinden değil, sadece bazı İsrailli mahkumların geri dönmesinden bahsettiğini” vurguladı.

El Hayye, İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyini Gazze Şehri'nden ayırarak, halkı bölgeden tamamen uzaklaştırmayı hedeflediğini belirtti. “İşgal, halkı yerinden etmeyi ve teslim olmaya zorlamak için aç bırakmayı amaçlayan kötü niyetli bir planla kuzey Gazze Şeridi'ni Gazze Şehri'nden ayırdı” dedi.

Hayye, “Gazze Şeridi'nin güneyi de daha iyi değil, Refah tamamen işgal tarafından kontrol edildiği için artık neredeyse hiç yerleşim yok ve Refah'ın kuzeyine yaklaşan herhangi bir Filistinli derhal öldürülüyor... Refah'ın derinliklerindeki Mısır sınırının 500 metreden fazlası da dahil olmak üzere tüm güney sınır bölgesi tahrip edildi” ifadelerini kullandı.

İsrail, son birkaç haftadır Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki askeri operasyonlarını yoğunlaştırdı ve Cibaliye, Beyt Lahiya ve Beyt Hanun'da halen ayakta olan birkaç binayı hedef alan saldırılarda yüzlerce kişi öldü.

Şarku’l Avsat’ın ABD haber sitesi Axios’tan aktardığına göre, İsrail geçen hafta Başkan Joe Biden yönetimine Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Filistinlileri zorla yerinden etmeme ya da aç bırakmama sözü verdiğini bildirdi. Ancak el Hayye, İsrail'in dünyaya günde 250 yardım kamyonunun Gazze'ye girmesine izin verdiği yalanını söylediğini, oysa “gerçekte kamyon sayısının çok daha az olduğunu” belirtti. “İşgal, insani yardım ve yardım malzemelerinin girişini kontrol ediyor, ekim ve kasım ayları boyunca ticareti tamamen engelledi ve 7 Mayıs'tan beri Refah geçişini kapattı” dedi.

Hayye sözlerine şöyle sürdürdü: “Gazze Şeridi sınırlı ölçüde Kerem Şalom geçişine bağlıdır, ancak işgal giren kamyonların miktarını ve türünü belirlemektedir. Bu da dünyanın tanık olduğu açık ve tehlikeli bir kıtlığa yol açmaktadır.”

El-Hayye, “Gazze Şeridi'ne hayat geri dönene kadar mümkün ve mevcut olanlarla” Refah geçişini açacak bir mekanizma üzerinde anlaşmanın mümkün olduğunu vurguladı.

Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Gazze Şeridi'ni neredeyse tamamen yok eden ve nüfusunun çoğunluğunu kıtlığın eşiğine getiren İsrail savaşında yaklaşık 44 bin Filistinli hayatını kaybetti.