Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü... Ateşkes test ediliyor

Gazze Şeridi'ndeki savaşı sona erdirmek için benzer bir anlaşma yapılması yönünde uluslararası çağrılar var

Lübnan askerleri ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından dün Sur'a ulaştı. (Reuters)
Lübnan askerleri ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından dün Sur'a ulaştı. (Reuters)
TT

Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü... Ateşkes test ediliyor

Lübnan askerleri ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından dün Sur'a ulaştı. (Reuters)
Lübnan askerleri ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından dün Sur'a ulaştı. (Reuters)

Lübnan ordusu ve Birleşmiş Milletler (BM) güçleri, İsrail ile varılan ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden saatler sonra, dün (çarşamba) şafak vakti Güney Lübnan'daki konuşlanmalarını takviye etmek üzere harekete geçti. Diğer yandan Gazze Şeridi'nde de benzer bir anlaşma yapılması için uluslararası çağrılar yoğunlaştı.

Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü ve Hizbullah'ın Litani Nehri'nin ötesine çekilmesi anlaşmanın en büyük sınavı. Lübnan hükümeti, ABD-Fransa ortak açıklamasındaki ateşkes formülünü kabul etti ve Lübnan ordusunun ‘Güney Lübnan'daki güvenlik otoritesi’ olduğunu vurguladı.

Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, özellikle İsrail askerlerinin güney sakinlerini köylerine gitmekten vazgeçirmek için havaya ateş açtığı Güney Litani bölgesi sakinlerinin geri dönüşünü geciktirmekte ısrar eden İsraillilere açık bir meydan okumayla, yerinden edilmiş kişileri ‘enkazın üstünde yaşayacak bile olsalar’ derhal evlerine dönmeye çağırdı. İsrail ordusu, kendi kontrolü altındaki köylere gitmeye çalıştığını söylediği dört Lübnanlıyı gözaltına aldı ve bölge sakinlerinin her gün akşam 5 ile sabah 7 arasında Litani Nehri'nin kuzeyinden güneyine seyahat etmelerini yasaklayan bir uyarı yayınladı. Ordu bu aşamada Lübnan'da konuşlu kuvvetlerinin sayısını azaltma niyetinde olmadığını ve şu anda Güney Lübnan'da bulunan tüm kuvvetlerini Gazze Şeridi'ne nakletmeden ya da İsrail mevzilerine çekmeden muhafaza etmeye karar verdiğini açıkladı.

Filistin Devlet Başkanlığı, Gazze Şeridi'nde de Lübnan'dakine benzer bir ateşkes talep ederken, Hamas ‘Gazze Şeridi'nde ateşkesi sağlamaya hazır olduğunu’ bildirdi. Ürdün ve Mısır da Gazze Şeridi'nde derhal ateşkes talep ederken, Gazze Şeridi'ndeki savaşı durduracak bir anlaşmanın sonuçlandırılmasının hızlandırılması gerektiği konusunda Mısır ile Katar mutabakata vardı.



Hochstein: Lübnan ordusu güneye konuşlanmadan önce İsrail ordusu geri çekilecek

ABD Başkanı Joe Biden'ın Özel Temsilcisi Hochstein, geçtiğimiz hafta Beyrut'a yaptığı ziyaret sırasında gazetecilere konuşurken (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden'ın Özel Temsilcisi Hochstein, geçtiğimiz hafta Beyrut'a yaptığı ziyaret sırasında gazetecilere konuşurken (AFP)
TT

Hochstein: Lübnan ordusu güneye konuşlanmadan önce İsrail ordusu geri çekilecek

ABD Başkanı Joe Biden'ın Özel Temsilcisi Hochstein, geçtiğimiz hafta Beyrut'a yaptığı ziyaret sırasında gazetecilere konuşurken (AFP)
ABD Başkanı Joe Biden'ın Özel Temsilcisi Hochstein, geçtiğimiz hafta Beyrut'a yaptığı ziyaret sırasında gazetecilere konuşurken (AFP)

ABD Başkanı Joe Biden'ın Özel Temsilcisi Amos Hochstein, İsrail ile Hizbullah arasında ateşkes anlaşmasına varıldığının duyurulmasının ardından dün, Lübnan ordusu güneye konuşlanmadan önce buradaki İsrail güçlerinin çekileceğini açıkladı.

Lübnan basınına konuşan Hochstein, ‘Hizbullah’ın yirmi yılı aşkın bir süredir Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1701 sayılı kararını ihlal ettiğini ve eğer tekrar ihlal ederse gerekli mekanizmaları devreye sokacaklarını’ söyledi.

ABD Başkanı Joe Biden dün sabah, İsrail ile Hizbullah’ın yerel saatle 04.00'te yürürlüğe girecek olan ateşkes anlaşmasını kabul ettiğini duyurmuştu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ateşkes anlaşmasının, Lübnan'da ‘hareket özgürlüğünü’ koruyacağını söylediği ülkesinin ‘İran tehdidine odaklanmasına’ ve Gazze Şeridi'nde Hamas'ı izole etmesine olanak sağlayacağını vurguladı.

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Lübnan'daki ateşkesin Gazze'de ‘uzun zamandır beklenen ateşkesin önünü açması’ gerektiğini söyledi.

Lübnan ordusu tarafından bugün yapılan açıklamada, İsrail ile saatler önce yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasının ardından BM Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) ile koordineli bir şekilde güneye takviye olarak askeri birliklerini Litani Nehri’nin güneyine kaydırmaya başladığını duyurdu.

Açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Bu karar, Lübnan hükümetinin 1701 sayılı BMGK kararının ve ilgili taahhütlerinin, özellikle Litani Nehri’nin güneyine ordunun ve tüm güvenlik güçlerinin konuşlandırılmasının güçlendirilmesi bağlamında tüm yönleriyle uygulanmasına dayanıyor.”

Açıklamada söz konusu askeri birliklerin ‘çeşitli bölgelerden Litani Nehri’nin güneyine taşınma sürecinde oldukları ve belirlenen yerlerde konuşlandırılacakları ifade edildi.

Lübnan Başbakanı Necip Mikati daha önce yaptığı bir açıklamada ateşkes anlaşmasının uygulanması kapsamında ülkenin güneyindeki Litani Nehri'nin güneyine orduyu göndermeye hazır olduklarını söylemişti.

Mikati, Bakanlar Kurulu toplantısının ardından yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Bakanlar Kurulu, Lübnan hükümetinin BMGK’nın 1701 sayılı kararının tüm yönleriyle uygulanmasına, özellikle de Litani Nehri'nin güneyinde konuşlu ordunun ve tüm güvenlik güçlerinin takviye gönderilmesine yönelik taahhüdüne ilişkin 11 Ekim 2014 tarihli ve 1 sayılı kararına bağlılığını teyit etti. Aynı zamanda, düşman İsrail'in ateşkes kararına uymasını ve 1701 sayılı kararın tam olarak uygulanması için işgal ettiği tüm bölgelerden ve mevzilerden çekilmesini talep etti.”

BMGK’nın 1701 sayılı kararı, 2006 yazında yaşanan yıkıcı savaşın ardından İsrail ve Hizbullah arasında çatışmaların durdurulmasını sağladı.

Karar ayrıca İsrail'in Lübnan'dan tamamen çekilmesini, UNIFIL'in konuşlanmasının güçlendirilmesini ve sınır bölgesindeki askeri varlığın Lübnan ordusu ve uluslararası güçle sınırlandırılmasını öngörüyor.

Mikati ateşkesin, ‘Lübnan'da yeni bir sayfa açmasını ve bir cumhurbaşkanının seçilmesini sağlamasını umduğunu söyledi. Lübnan’da cumhurbaşkanlığı koltuğu, İran'ın müttefiki Hizbullah ile siyasi muhalifleri arasındaki siyasi anlaşmazlıklar nedeniyle iki yıldır boş.

Lübnan Meclis Başkanı ve Emel Hareketi lideri Nebih Berri, İsrail ile Hizbullah arasındaki savaş nedeniyle yerlerinden edilenlere ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte bölgelerine dönmeleri çağrısında bulundu. Berri, televizyon ekranlarından yayınlanan konuşmasında “Sizi gurur duyduğunuz memleketlerinize dönmeye çağırıyorum. Sadece sizin varlığınızla daha gururlu ve güçlü hale gelebilecek olan topraklarınıza geri dönün!” ifadelerini kullandı. Berri ayrıca iki yıldır boş olan cumhurbaşkanlığı makamı için seçimlerin bir an önce yapılması çağrısında bulundu.

ABD ve Fransa'nın yanı sıra UNIFIL'in de ateşkes anlaşmasının uygulanmasını denetlemesi bekleniyor. Ülkesinin bölgede konuşlanacak olan Lübnan ordusunu destekleyeceğini söyleyen Hochstein, “Lübnan ordusunu daha geniş anlamda destekleyeceğiz, ABD en büyük destekçisi olacak ve uluslararası toplumla omuz omuza çalışacağız” diye konuştu.