Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü... Ateşkes test ediliyorhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5086160-yerlerinden-edilen-l%C3%BCbnanl%C4%B1lar%C4%B1n-geri-d%C3%B6n%C3%BC%C5%9F%C3%BC-ate%C5%9Fkes-test-ediliyor
Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü... Ateşkes test ediliyor
Lübnan askerleri ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından dün Sur'a ulaştı. (Reuters)
Lübnan ordusu ve Birleşmiş Milletler (BM) güçleri, İsrail ile varılan ateşkes anlaşmasının yürürlüğe girmesinden saatler sonra, dün (çarşamba) şafak vakti Güney Lübnan'daki konuşlanmalarını takviye etmek üzere harekete geçti. Diğer yandan Gazze Şeridi'nde de benzer bir anlaşma yapılması için uluslararası çağrılar yoğunlaştı.
Yerlerinden edilen Lübnanlıların geri dönüşü ve Hizbullah'ın Litani Nehri'nin ötesine çekilmesi anlaşmanın en büyük sınavı. Lübnan hükümeti, ABD-Fransa ortak açıklamasındaki ateşkes formülünü kabul etti ve Lübnan ordusunun ‘Güney Lübnan'daki güvenlik otoritesi’ olduğunu vurguladı.
Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri, özellikle İsrail askerlerinin güney sakinlerini köylerine gitmekten vazgeçirmek için havaya ateş açtığı Güney Litani bölgesi sakinlerinin geri dönüşünü geciktirmekte ısrar eden İsraillilere açık bir meydan okumayla, yerinden edilmiş kişileri ‘enkazın üstünde yaşayacak bile olsalar’ derhal evlerine dönmeye çağırdı. İsrail ordusu, kendi kontrolü altındaki köylere gitmeye çalıştığını söylediği dört Lübnanlıyı gözaltına aldı ve bölge sakinlerinin her gün akşam 5 ile sabah 7 arasında Litani Nehri'nin kuzeyinden güneyine seyahat etmelerini yasaklayan bir uyarı yayınladı. Ordu bu aşamada Lübnan'da konuşlu kuvvetlerinin sayısını azaltma niyetinde olmadığını ve şu anda Güney Lübnan'da bulunan tüm kuvvetlerini Gazze Şeridi'ne nakletmeden ya da İsrail mevzilerine çekmeden muhafaza etmeye karar verdiğini açıkladı.
Filistin Devlet Başkanlığı, Gazze Şeridi'nde de Lübnan'dakine benzer bir ateşkes talep ederken, Hamas ‘Gazze Şeridi'nde ateşkesi sağlamaya hazır olduğunu’ bildirdi. Ürdün ve Mısır da Gazze Şeridi'nde derhal ateşkes talep ederken, Gazze Şeridi'ndeki savaşı durduracak bir anlaşmanın sonuçlandırılmasının hızlandırılması gerektiği konusunda Mısır ile Katar mutabakata vardı.
Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5085956-libyadaki-%E2%80%98rus-n%C3%BCfuzu%E2%80%99-abd-%C3%B6zel-temsilcisi%E2%80%99nin-g%C3%BCney-ziyaretini-g%C3%B6lgede
Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.
Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)
İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.
Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.
Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)
Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.
Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.
Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.
Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.
Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.
Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.
