Suriye, muhalif grupların kontrolünü genişletmesiyle yeniden savaşın eşiğinde

Çatışmalar Hama'ya ulaşırken Türkiye’nin önceliği SDG ve yerinden edilenler… İran Halep'teki konsolosluğunun hedef alınmasını kınadı

Silahlı muhalif gruplardan unsurlar dün Halep'in tarihi kalesi önünde böyle poz verdi (DPA)
Silahlı muhalif gruplardan unsurlar dün Halep'in tarihi kalesi önünde böyle poz verdi (DPA)
TT

Suriye, muhalif grupların kontrolünü genişletmesiyle yeniden savaşın eşiğinde

Silahlı muhalif gruplardan unsurlar dün Halep'in tarihi kalesi önünde böyle poz verdi (DPA)
Silahlı muhalif gruplardan unsurlar dün Halep'in tarihi kalesi önünde böyle poz verdi (DPA)

Suriye’de silahlı muhalif grupların ani bir saldırıyla Halep ve İdlib illerinin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirmesi ve Hama'ya doğru ilerlemesinin ardından ülke dün yeniden savaşın eşiğine geldi. Bu durum, başta Rusya, Türkiye ve İran olmak üzere çatışmanın önemli taraflarınca varılan mutabakatların bir sonucu olan ve yıllardır süren ateşkesi sona erdirdi.

Dün birçok dramatik gelişme yaşandı. Muhalif grupların üyeleri, ülkenin kuzeyindeki en büyük şehir olan Halep'in meydanlarında ve tarihi kalesinin önünde kutlamalar yaparken, Suriye ordusu karşı saldırı hazırlığı için şehirden çekildiğini duyurdu. Geri çekilme Halep'le sınırlı kalmadı ve Heyet Tahrir Eş-Şam'ın (HTŞ) başını çektiği muhalif grupların eline geçen İdlib kırsalına kadar uzandı. Akşam saatlerinde muhalif grupların Hama’ya girmeye başladığına dair haberler gelse de bu haberler Suriye ordusu tarafından yalanlandı.

Moskova'nın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed hükümetine askeri destek vermesinin beklendiği haberlerinin ortasında Rus savaş uçakları, muhalif grupların ilerleyişini durdurmak için hava saldırıları düzenledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile telefonda görüştü.

Öte yandan Tahran, Halep'teki İran Konsolosluğu’na düzenlenen ve ‘terör saldırısı’ olarak nitelendirdiği olayı kınadı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin bugün Şam'a gitmesi ve oradan da Ankara'ya geçmesi bekleniyor.

Ankara’nın öncelikleri arasında ise Suriyeli mülteciler meselesi ve muhalif gruplar ile Kürtlerin ağırlıkta olduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında beklenen çatışmalar yer alıyor.



Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
TT

Hamas nakit krizi yaşıyor, savaşçılara ödeme yapılamıyor

İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)
İsrail ordusu, 7 Ekim 2023'ten bu yana 51 binden fazla Filistinliyi öldürdü (Reuters)

Gazze'de nakit sıkıntısı çeken Hamas'ın savaşçılarına ödeme yapamadığı iddia ediliyor.

Wall Street Journal (WSJ), İsrail’in saldırılarını tekrar başlatması ve Gazze’deki bazı bölgelerde işgalini genişletmesi nedeniyle Hamas’ın nakit para sorunu yaşadığını yazıyor.

Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla konuşan Arap istihbarat yetkilileri, Hamas’a bağlı birçok memurun maaşının kesildiğini söylüyor. Ayrıca geçen aydan beri çok sayıda savaşçı ve siyasetçinin normal maaşlarının sadece yarısını alabildiği aktarılıyor.

Gazze ekonomisiyle ilgili araştırmalar yapan Eyal Ofer şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Büyük miktarda nakit paraya sahip olsalar bile bunu dağıtma kabiliyetleri çok sınırlı hale geldi.

Araştırmacı, Hamas’ın nakitleri kuryeler aracılığıyla taşıdığını veya Gazze’de belirli yerlere ödeme noktaları kurduğunu belirtiyor. İsrail askerlerinin yürüttüğü kara operasyonları nedeniyle iki yöntemin de etkili şekilde kullanılamadığı ifade ediliyor.

Haberde, Gazze'deki sivil hükümeti kontrol eden Hamas’ın savaştan önce Katar'dan aylık 15 milyon dolar nakit transferi aldığı bilgisi paylaşılıyor. Batılı ve Arap yetkililer, Hamas’ın Batı Afrika, Güney Asya ve Birleşik Krallık gibi ülkelerden de fon topladığını, çoğu Türkiye’de olmak üzere yaklaşık 500 milyon dolarlık bir nakit stoku oluşturduğunu ileri sürüyor.

Gazze’nin kuzeyindeki Eş-Şati mülteci kampından Filistinli avukat Mumen Natur, Hamas’ın nakit krizi yaşadığını savunarak şu iddiaları paylaşıyor:

Hamas para bulmakla ilgili ciddi bir kriz yaşıyor. Çoğunlukla karaborsada nakit karşılığı satılan insani yardımlara bağımlıydılar.

WSJ, nakit sıkıntısı nedeniyle Hamas’ın yeni savaşçıları safına katmakta güçlük yaşadığını da yazıyor.  

Gazze Şeridi’nde toplamda ne kadar nakit para kaldığı bilinmiyor. Ancak Ofer, toplamda 3 milyar dolarlık nakdin dolaşımda olabileceğini öngördüğünü söylüyor.

WSJ, Hamas’ın yorum taleplerine yanıt vermediğini aktarıyor.

19 Ocak 2024’te yürürlüğe giren ateşkes ve esir takası anlaşmasının 42 günlük birinci aşaması 2 Mart'ta sona ermişti. İsrail, 1700'den fazla Filistinli mahkumu salıvermiş, Hamas da 8’i ölü 33 İsrailli ve 5 Taylandlı rehineyi serbest bırakmıştı.

Taraflar arasında anlaşma sağlanamadığı için ikinci aşamaya geçilememişti. Tel Aviv yönetimi, 2 Mart'ta Gazze Şeridi'ne her türlü insani yardım malzemesinin girişini durdurmuş, 9 Mart'ta da bölgeye elektrik tedarikini kesmişti. Bunların ardından İsrail ordusu, 18 Mart’ta ateşkes sürecini bozarak Gazze’ye saldırıları yeniden başlatmıştı.

Tel Aviv yönetimi, Hamas’ın uluslararası yardımları çalarak karaborsada sattığını ileri sürüyor. Filistinli örgütse iddiaları defalarca yalanlamıştı.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Times of Israel