WSJ: Türkiye, Halep'in düşmesiyle İsrail'in hoşuna gitmeyecek bir rolü üstlenebilir

İsrail'in eski istihbarat yetkililerinden biriyse muhaliflerin Suriye'deki ilerleyişinin Tel Aviv için yararlı olduğunu söyledi

Muhalifler Halep Kalesi önünde kendi bayraklarını açtı (AFP)
Muhalifler Halep Kalesi önünde kendi bayraklarını açtı (AFP)
TT

WSJ: Türkiye, Halep'in düşmesiyle İsrail'in hoşuna gitmeyecek bir rolü üstlenebilir

Muhalifler Halep Kalesi önünde kendi bayraklarını açtı (AFP)
Muhalifler Halep Kalesi önünde kendi bayraklarını açtı (AFP)

Suriye'de Esad rejimine bağlı güçlerle 5 gündür çatışan örgütler ilerleyişini sürdürürken Amerikan medyası da neler olduğunu anlamaya ve anlatmaya çalışıyor.

Wall Street Journal (WSJ), ABD merkezli düşünce kuruluşu Brookings Enstitüsü'nden Aslı Aydıntaşbaş'ın yorumlarına yer verdi:

Rusya zayıfladı, İran zayıfladı, Hizbullah hırpalandı ve tüm bunlar Türkiye'nin hızlıca değerlendirebileceği muazzam bir fırsat yarattı.

WSJ, son gelişmelerle birlikte Suriye'den Türkiye'ye yönelik göçün artacağını tahmin ederken bunun "kayda değer bir siyasi sorun" olduğunu belirtti. 

Esad yönetiminin Halep'i kaybetmesinin Suriye'nin geleceği konusunda Ankara'nın daha dominant bir rol oynamasını sağlayabileceği ve bu ihtimalin İsrail'in hoşuna gitmeyebileceği bildirildi. 

dfv
Esad rejimine bağlı güçlerle silahlı örgütler arasında çatışma 27 Kasım'da Suriye'nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında başladı (AFP)

ABD'nin eski Şam Büyükelçisi Robert Ford şu yorumu yaptı:

Militanlar bir süredir hazır. Tahminime göre Türkler onları zapt ediyordu. Ancak Lübnan'daki ateşkes, Halep saldırısının İsrail'in düşmanlarından biriyle Türkiye arasındaki bir çatışma gibi görünmemesini sağladı.

İsrail'in eski istihbarat yetkililerinden Nadav Pollak da Halep operasyonunun Tel Aviv için yararlı olduğunu söyledi. 

6ju
Rusya'yla Suriye örgütlere hava saldırılarıyla yanıt verirken siviller de yaralanıyor (AFP)

Son aylarda yıpranan İran-Hizbullah-Suriye ekseninin bir başka cephede daha önemli bir darbe aldığına işaret ederek odak noktasının İsrail dışına kaydığını vurguladı.

Washington Yakın Doğu Araştırmaları Enstitüsü'nden Andrew Tabler ise "10 yıldan uzun süre önce bölgesel ve uluslararası güçler Suriye'ye müdahale etmişti. Şimdiyse Ukrayna, Gazze ve Lübnan'daki çatışmalar üst üste gelerek Halep'te kesişti" dedi. 

"Her şeyin bir sonu vardır"

CNN'in bugün yayımladığı analizde "Rusya, İran ve Hizbullah gardını indirince Esad'ın Suriye'yi kontrol ettiği illüzyonu dağıldı" başlığı kullanıldı. 

1980 ve 1990'lı yıllarda Halep'te görev yapmış CNN International muhabiri Ben Wedeman'ın imzasını taşıyan yazıda o dönemlerde Suriye lideri olan Hafız Esad için "Sonsuza kadar liderimiz" sloganlarının atıldığı hatırlatıldı. 

Hafız Esad'ın 2000'de ölmesiyle yerine geçen Beşar Esad'ın Arap Baharı'nda devrilmeyince bölge ülkelerinden yeniden saygı görmeye başladığı aktarıldı.

Türkiye destekli Sünni örgütler, ABD, YPG'nin ağırlıkta olduğu ABD destekli milislerden oluşan Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) yanı sıra İran, Lübnan Hizbullahı ve Rusya'ya bağlı güçlerin Suriye topraklarında yer aldığı vurgulandı. Tüm bunlara rağmen Esad'ın ülkeyi kontrol ettiği görüntüsünün sağlandığı belirtildi.

Ben Wedeman, Heyetu Tahriru'ş Şam'ın liderliğindeki son operasyonla birlikte bu manzaranın illüzyondan ibaret olduğunun görüldüğünü savundu.

Silahlı örgütlerin Halep ve İdlib'in ardından Hama'ya ilerlediği ifade edilirken Hafız Esad'ın 1982'de Müslüman Kardeşler'in başlattığı ayaklanmayı bastırma amacıyla burada katliam yaptığı anımsatıldı. 

Esad'ın en büyük destekçileri Rusya, İran ve Hizbullah'ın çatışmalarla boğuşmasının en bariz açıklama olduğu bildirildi. Esad ailesinin 1971'den beri iktidarı elinde tutmasına işaretle "Her şeyin bir sonu vardır" dendi.

Independent Türkçe, CNN, Wall Street Journal

 



Arap Birliği: Bölgeyi istikrara kavuşturmanın yolu iki devletli çözümdür

Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
TT

Arap Birliği: Bölgeyi istikrara kavuşturmanın yolu iki devletli çözümdür

Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)
Arap Birliği'nin ‘Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü’ oturumundan (Arap Birliği)

Arap Birliği dün (Pazar) Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü'nü anarak, ‘İsrail'in baskı ve adaletsizlik makinesi karşısında verdikleri mücadele ve kararlılıkları dolayısıyla Filistin halkına bir dayanışma mesajı’ gönderdi. Bu mesaj, Kahire tarafından Gazze Şeridi'ndeki insani müdahaleyi arttırmak üzere çağrısı yapılan bakanlar konferansı öncesinde geldi.

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, Filistin davasının mevcut durumunu ‘tarihi ve zor’ olarak nitelendirdi. Ebu Gayt ayrıca, ‘İsrail'in Filistin'in varlığını sona erdirme ve Filistin devleti projesini tasfiye etme planına ve Gazze Şeridi ile Batı Şeria'daki Filistin toplumu için hayatı yaşanması imkânsız hale getirerek zorla yerinden etme olgusuna’ atıfta bulundu.

Ebu Gayt, “İsrail planını dünyanın gözü önünde, sessizlik ve çaresizlikle kabul etmek, bu tarihi suça, utanç verici olarak tanımlanabilecek bir sahneye iştirak etmektir” dedi.

Filistin devletini tanıyan ülkelere övgüde bulunan Ebu Gayt sözlerini şöyle sürdürdü: “Gazze Şeridi'nde yaşananlar etnik temizlik ve imha savaşıdır. İsrail işgalini pekiştirmekten ve iğrenç ırk ayrımcılığı sistemini nehirden denize kadar yaymaktan başka bir amacı yoktur. İki devletli çözüm ve 4 Haziran 1967 sınırlarında başkenti Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulmadan bölgede barış ya da istikrar olmayacaktır.”

dsvf
İsrail'in Batı Şeria'nın Tulkerim kenti yakınlarındaki Nur Şems Mülteci Kampı’na düzenlediği operasyon sırasında dumanlar yükseliyor. (EPA)

‘Hesap verebilirliğin ve işgal suçlarının cezalandırılmasının işgale son vermenin anahtarı olduğunu’ vurgulayan Ebu Gayt, bu bağlamda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) İsrailli liderler hakkında yakalama kararı çıkarma yönündeki cesur adımını övdü. Ebu Gayt, “Bu tedbirleri memnuniyetle karşılamakla birlikte, saldırganlığı durdurma ve soykırıma son verme hedefine ulaşmak için henüz yeterli olmadıklarını kabul ediyoruz” dedi.

Arap Birliği Genel Sekreteri, dünya ülkelerine ‘İsrail işgalinin devamının bir bütün olarak uluslararası sisteme olan güveni zedelediği gerçeğini kabul etmeleri’ çağrısında bulundu. İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) – Arap Birliği Olağanüstü Ortak Zirvesi’nin kasım ayında İsrail'in Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’na katılımının dondurulması için uluslararası desteği harekete geçirme çağrısına atıfta bulunan Ebu Gayt, “İşgalin uluslararası barış ve güvenlik için oluşturduğu tehdit ve hatta İsrail'in 75 yıl önce BM'ye kabul edilme koşullarını ihlal etmesi ışığında bu yaklaşımı mantıklı buluyoruz” şeklinde konuştu.

Diğer yandan Filistin'in Arap Birliği Daimî Temsilcisi Muhanned el-Akluk yaptığı konuşmada, ‘mağdurların hakkını vermeyen ve suçluyu cezalandırmayan uluslararası adaletin, insanlara fayda sağlamayan dengesiz bir terazi olduğunu’ söyledi. El-Akluk, “İsrail'in 422 gün boyunca Filistin halkına karşı işlediği soykırım suçunu durdurmayan dayanışma, kanseri ağrı kesiciyle tedavi etmeye benzer” dedi.

Kuveyt'in Arap Birliği Daimî Temsilcisi Talal el-Mutayri de ülkesinin ‘kardeş Filistin halkının, başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız devletini kurmak için uluslararası referanslara uygun olarak elde ettiği hak ve kazanımları destekleme konusundaki kararlı tutumunu’ vurguladı.

cdvf
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki askeri operasyonu sırasında el-Meğazi Mülteci Kampı’nda yıkılan evler. (EPA)

Konuyla ilgili olarak Arap Birliği, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nı (UNRWA), Duvar ve Yerleşim Direniş Otoritesi’ni, Filistinli Tutuklular ve Eski Mahkumlarla İlişkiler Dairesi’ni, Filistin Gazeteciler Sendikası Başkanı Nasır Ebu Bekir’i ve geçtiğimiz eylül ayında Batı Şeria'nın Nablus kentinde yerleşimlere karşı düzenlenen barışçıl protestolar sırasında işgalciler tarafından öldürülen Ayşenur Ezgi Eygi'yi onurlandırdı.

Mısır Dışişleri Bakanlığı Filistin Dairesi Başkanı Büyükelçi Mahmud Ömer'e göre Mısır, ‘savaşı durdurmak ve Gazze Şeridi'ne insani ve yardım malzemesi ulaştırmak için tüm çabaları’ seferber ediyor. Filistin Halkıyla Uluslararası Dayanışma Günü münasebetiyle dün düzenlenen bir seminerde konuşan Ömer, ‘Gazze Şeridi'ndeki insani müdahaleyi güçlendirmek ve Filistin halkına insani acılarını hafifletmek amacıyla insani yardım sağlamak için uluslararası desteği harekete geçirmek üzere bugün Kahire'de BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in katılımıyla düzenlenecek uluslararası bakanlar konferansının önemini’ vurguladı.

Mısırlı diplomat, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın ilk gününden bu yana Kahire'nin çabalarına dikkat çekti ve Mısır'ın ‘Filistin davasını tasfiye etme ve Filistinlileri topraklarından sürme planını kararlılıkla reddettiğini’ yineledi. Kahire, kış mevsimine girerken Gazze Şeridi sakinlerinin içinde bulunduğu zor insani koşullar ışığında Gazze'ye Yardım Konferansı’na geniş bir bölgesel ve uluslararası katılım hedefliyor.