Birleşmiş Milletler: Suriye'nin ‘büyük bir desteğe’ ihtiyacı var

Birleşmiş Milletler (BM), Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Suriye'nin büyük miktarda yardıma ihtiyacı olduğunu açıkladı. (AFP)
Birleşmiş Milletler (BM), Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Suriye'nin büyük miktarda yardıma ihtiyacı olduğunu açıkladı. (AFP)
TT

Birleşmiş Milletler: Suriye'nin ‘büyük bir desteğe’ ihtiyacı var

Birleşmiş Milletler (BM), Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Suriye'nin büyük miktarda yardıma ihtiyacı olduğunu açıkladı. (AFP)
Birleşmiş Milletler (BM), Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinin ardından Suriye'nin büyük miktarda yardıma ihtiyacı olduğunu açıkladı. (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Tom Fletcher dün (pazartesi) yaptığı açıklamada, Suriye'nin Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesinden sonra büyük miktarda yardıma ihtiyacı olduğunu açıkladı ve örgütün faaliyetlerini arttırmaya hazır olduğunu yineledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Şam'da gazetecilere yaptığı açıklamada “Durum çok dramatik” diyen Fletcher, BM'nin ‘Suriye'ye büyük miktarlarda destek aktığını görmek ve bunu hızla arttırmak’ istediğini vurguladı.

Esed bir haftadan uzun bir süre önce, Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalif grupların Esed ailesinin elli yıllık iktidarına son veren saldırısının ardından Rusya'ya kaçtı.

Fletcher, “İşler çok ama çok hızlı ilerliyor… Önemli olan Suriye halkının artık kendi kaderinden sorumlu olması. Uluslararası toplumun onların yanında durma sorumluluğu var” ifadelerini kullandı.

“Her on Suriyeliden yedisinin şu anda yardıma ihtiyacı olduğunu” kaydeden BM yetkilisi, desteğin ‘gıda, ilaç ve barınmanın yanı sıra insanların yeniden inanabileceği bir Suriye'nin inşası için fonları’ da içermesi gerektiğini açıkladı.

“Suriye için umut yaymak istiyoruz” diyen Fletcher, BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'nin (OCHA) Suriye için ‘iddialı planları’ olduğunu bildirdi.

Pazartesi günü X'te Geçici Hükümet Başbakanı Muhammed el-Beşir ile ‘pratik sorun çözme toplantısı’ yaptığını gösteren bir fotoğraf paylaşan Fletcher, “Pek çok şey buradaki yetkililerle yapacağımız görüşmelere bağlı. Suriye halkının ihtiyaç duyduğu insani desteği arttırmak için bir temel oluşturacağımızdan eminim” dedi.

Fletcher gazetecilere yaptığı açıklamada, sağlanabilecek yardım miktarının ‘uluslararası toplumdan ihtiyaç duyulan finansmanın temin edilip edilemeyeceğine’ de bağlı olduğunu söyledi. Ancak şunu da vurguladı: “Büyük bir şey için harekete geçmeye hazırız. Şu anda hepimiz Suriye halkının yanında durmalı; ülkeyi yeniden inşa etmeleri için onlara destek olmalıyız.”

Bu arada, Suriye ekonomisi ABD ve Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarıyla kısıtlanmaya devam ederken, Batılı güçler 2016'da El Kaide ile ilişkisini kesmesine rağmen birçok ülkede terör örgütü olarak kabul edilen HTŞ ile nasıl başa çıkacaklarını belirlemekte zorlanıyor.

Suriye'ye yönelik yaptırımların kaldırılmasını destekleyip desteklemeyeceği sorulduğunda Fletcher şu yanıtı verdi: “Henüz çok erken… Her şey açık diyalog duygusuna ve ortaklığı gerçekten genişletme arzusuna sahip olup olmadığımıza bağlı. Bu çok değişken bir dönem. Her şey sürekli hareket halinde ve çevik, yaratıcı ve esnek olmamız gerekiyor.”



Şam'daki Avrupa diplomatik hareketliliği ve yetkililerle toplantılar

TT

Şam'daki Avrupa diplomatik hareketliliği ve yetkililerle toplantılar

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Fransız Büyükelçiliği binası önündeki Fransız güvenlik personeli (AFP)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Fransız Büyükelçiliği binası önündeki Fransız güvenlik personeli (AFP)

Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin devrilmesi ve Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) liderliğindeki yeni yönetimin işbaşına gelmesinin ardından Suriye'nin başkenti Şam, on yılı aşkın bir süredir görülmeyen Avrupa diplomatik hareketliliğine sahne oluyor.

Bir Fransız heyeti bugün erken saatlerde Şam'a ulaşırken Berlin de Alman diplomatların bugün Suriye'deki yeni yetkililerle bir toplantı yapacağını duyurdu. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni de ülkesinin yeni yetkililerle görüşmeye hazır olduğunu açıkladı.

Fransa, Almanya ve İtalya, Suriye eski Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesine öncülük eden HTŞ ile temas kurma konusunda ABD ve İngiltere'ye katılıyor.

Fransa: Suriyelilerin yanındayız

Fransa'nın Suriye Özel Temsilcisi Jean-François Guillaume Şam'a varışının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, geçiş döneminde ‘Fransa'nın Suriyelilerin yanında olmaya hazırlandığını’ ifade etti.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre Fransız heyeti, ‘Şam'daki yeni yetkililerle temas kurmak üzere’ geldiklerini söylerken, 2012'den beri kapalı olan Şam'daki Fransız Büyükelçiliği'nde Fransız bayrağı göndere çekildi.

Heyet günün erken saatlerinde el-Muhacirin mahallesindeki büyükelçiliğe ulaşırken, AFP fotoğrafçıları güvenlik görevlilerinin heyet içeri girmeden önce büyükelçilik kapısını açtığını görüntüledi.

dfvgthy
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Fransız Büyükelçiliği binası önündeki Fransız güvenlik personeli (AFP)

Diğer yandan Almanya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Alman diplomatların bugün Suriye'deki yeni yetkililerle görüşmelerde bulunacağı belirtildi. Bakanlık, görüşmelerin ‘Suriye'de kapsayıcı bir geçiş süreci ve azınlıkların korunması’ ile ‘Şam'da diplomatik varlık gösterme olanakları’ üzerine odaklanacağını belirtti.

Açıklamanın devamında, “Suriye sivil toplumu ve Hıristiyan toplulukların temsilcileriyle de toplantılar planlanmaktadır” denildi. HTŞ'nin eylemlerine bakılarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Bakanlık, örgütün şu ana kadar ‘ihtiyatlı’ davrandığını vurguladı. Bakanlık, HTŞ ile her türlü iş birliğinin ‘etnik ve dini azınlıkların korunmasını ve kadın haklarına saygı gösterilmesini gerektirdiğini’ vurguladı.

Bakanlık, Esed'in devrilmesiyle Suriye'deki 13 yıllık savaşı sona erdiren HTŞ için “Mevcut bilgiler ışığında, şu ana kadar akıllıca davrandıkları söylenebilir” dedi.

Suriye'deki çatışma yaklaşık bir milyon Suriyelinin Almanya'ya sığınmasına yol açtı. Çatışmanın sona ermesi Almanya'da, ülkelerindeki durum değerlendirilinceye kadar Suriyeliler için askıya alınan iltica prosedürleriyle ilgili bir tartışma başlattı.

Bir Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Almanya'nın ‘Suriye konusunda ABD, Fransa, İngiltere ve Arap ülkeleri de dâhil olmak üzere ortaklarıyla yakın temas halinde olduğunu’ söyledi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ise bugün parlamentoda yaptığı konuşmada, İtalya'nın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed rejiminin devrilmesini memnuniyetle karşıladığını ve ülkenin yeni yöneticileriyle görüşmeye hazır olduğunu bildirdi.

“İlk göstergeler cesaret verici, ancak son derece dikkatli olunması gerekiyor” diyen Meloni, İtalya'nın Esed'in devrilmesinden aylar önce Şam'daki büyükelçiliğini yeniden açan tek G7 ülkesi olduğunu kaydetti.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy dün ülkesinin yeni Suriyeli yetkililerle görüşmek üzere Şam'a üst düzey yetkililer gönderdiğini duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'tan aktardığına göre İngiltere pazar günü, muhalefetin geçen hafta Devlet Başkanı Beşşar Esed'i devirmesinin ardından desteğe ihtiyaç duyan Suriyelilere yardım etmek üzere 50 milyon sterlinlik (63 milyon dolar) bir yardım paketi açıkladı.

Milyonlarca Suriyeli, ülkenin altyapısının büyük bölümünü tahrip eden ve milyonlarca kişiyi yerinden eden 13 yıllık iç savaşın ardından insani yardıma ihtiyaç duyuyor. Bazı mülteciler şu anda komşu ülkelerden geri dönüyor. İngiltere yaptığı açıklamada, 30 milyon sterlinin ‘bir milyondan fazla insana gıda, barınma, acil sağlık hizmetleri ve koruma dâhil olmak üzere acil yardım’ sağlayacağını vurguladı.

Çoğunlukla Birleşmiş Milletler (BM) kanalıyla dağıtılacak olan fonlar, ‘su, hastane ve okul gibi temel hizmetlerin rehabilitasyonu da dâhil olmak üzere ortaya çıkan ihtiyaçları’ destekleyecek. Lübnan'daki Dünya Gıda Programı’na (WFP) 10 milyon sterlin, Ürdün'e ise WFP ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) aracılığıyla 10 milyon sterlin daha tahsis edilecek.

Lammy, “Korkunç Esed rejiminin yıkılması Suriye halkına büyük bir fırsat sunuyor. Yeni bir rota çizen Suriye halkını desteklemeye kararlıyız” ifadelerini kullandı.