عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İnsan Hakları İzleme Örgütü: İsrail, suya erişimi kısıtlayarak Gazze'de “soykırım” yapıyor

Yerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki su dağıtım merkezinin önünde bekliyor (Arşiv- AFP)
Yerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki su dağıtım merkezinin önünde bekliyor (Arşiv- AFP)
TT
TT

İnsan Hakları İzleme Örgütü: İsrail, suya erişimi kısıtlayarak Gazze'de “soykırım” yapıyor

Yerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki su dağıtım merkezinin önünde bekliyor (Arşiv- AFP)
Yerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'taki su dağıtım merkezinin önünde bekliyor (Arşiv- AFP)

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) bugün İsrail'i Gazze'de Hamas'a karşı yürüttüğü savaşta, Gazze Şeridi nüfusunun bir kısmının suya erişimini kısıtlayarak “soykırım” yapmakla suçladı ve Yahudi devletine karşı yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.

New York merkezli insan hakları grubu, su konusuna odaklanan yeni raporunda, “İsrail makamlarının Gazze'deki Filistinli sivillerin suya yeterli erişimini kasıtlı olarak engelleyerek, nüfusun bir bölümünü yok etmek üzere tasarlanmış yaşam koşullarını kasıtlı olarak Gazze'deki Filistinli nüfusa dayattığını” belirtti. Bu kısıtlamaların “muhtemelen binlerce ölüme yol açtığını ... ve muhtemelen ölümlere neden olmaya devam edeceğini” belirtti.

Rapor şöyle devam ediyor: “Ekim 2023'ten bu yana İsrail makamları Filistinlilerin Gazze Şeridi'nde yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan yeterli miktarda suya erişimini engellemiştir.” İsrail, Gazze'deki eylemlerinin meşru askeri operasyonlar olduğunu ileri sürerek, çeşitli insan hakları örgütleri tarafından yapılan benzer suçlamaları kategorik olarak reddetti.

HRW raporu, örgütün “asgari insani yaşam için gerekli olan güvenli içme suyu ve sanitasyondan kasıtlı olarak mahrum bırakma” olarak tanımladığı durumu detaylandırdı. Rapora göre İsrail “Gazze'ye su pompalamayı durdurdu ve elektriği keserek, yakıtı kısıtlayarak, Gazze'nin su ve sanitasyon altyapısının çoğunu kısıtladı ve bozdu. su arıtma malzemelerine zarar vermekte ve temel su kaynaklarının girişini engellemektedir.”

HRW raporu, örgütün “asgari insani yaşam için gerekli olan güvenli içme suyu ve sanitasyonun kasıtlı olarak engellenmesi” olarak tanımladığı durumu detaylandırdı. Raporda İsrail'in “Gazze'ye su pompalamayı durdurduğu, elektriği keserek ve yakıtı azaltarak, su arıtma malzemelerini kısıtlayarak, bunlara zarar vererek ve temel su kaynaklarının girişini engelleyerek Gazze'nin su ve sanitasyon altyapısının çoğunu kısıtladığı ve bozduğu” belirtiliyor.

Şarku’l Avsat’ın rapordan aktardığına göre, İsrailli yetkililer “Gazze'deki Filistinlilerin kısmen veya tamamen fiziksel olarak yok edilmesine yol açacak yaşam koşullarını kasıtlı olarak yaratmıştır.” Rapor, bu eylemlerin “imha” ve “soykırım eylemleri” savaş suçu teşkil ettiği sonucuna varmıştır.

İnsan Hakları İzleme Örgütü İsrail'in kategorik olarak “soykırım” işlediğini kesin olarak iddia etmedi.

Uluslararası hukuka göre soykırımın kanıtlanması için özel bir niyetin kanıtlanması gerekiyor ve uzmanlara göre bunu kanıtlamak oldukça zor. Ancak insan hakları örgütü, “bu politikada soykırım yapma niyetinin yanı sıra, bazı İsrailli yetkililerin Gazze'deki Filistinlileri yok etmek istediklerini gösteren ifadeler olduğunu ve bu nedenle bu politikanın soykırım suçu anlamına gelebileceğini” belirtti.

Raporla ilgili bir brifing sırasında Ortadoğu ve Kuzey Afrika Direktörü Lama Fakih, soykırım işlemek için “açık ve belirgin bir plan” olmaması durumunda, UAD'nin kanıtların soykırım niyetinin makul bir çıkarımı için “katı eşiği” karşıladığına karar verebileceğini söyledi.

Örgüt, dönemin İsrail Savunma Bakanı Yoav Galant'ın, Ekim 2023'te Gazze'ye “tam bir kuşatma” uygulandığını duyurduğu ve “elektrik, gıda, su, yakıt olmayacak, her şey kapalı” dediği açıklamasına atıfta bulundu. 5 Aralık'ta Uluslararası Af Örgütü'nün İsrail'i Gazze Şeridi'nde soykırım yapmakla suçlaması, İbrani devletinde öfkeli bir tepkiye yol açtı.

İsrail, Gazze'deki eylemlerinin meşru askeri hedeflere ulaşmayı amaçladığında ısrar ediyor ve halkı kasıtlı olarak yok edecek herhangi bir eylemde bulunduğunu reddediyor ve yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırdığını söylüyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün bir yıl süren raporu, onlarca Gazze sakini, su ve kanalizasyon tesisi çalışanı, sağlık görevlisi ve yardım görevlisiyle yapılan görüşmelerin yanı sıra uydu görüntüleri, veriler, fotoğraf ve video analizlerine dayanıyor. Örgüt, İsrailli yetkililerin bilgi taleplerine yanıt vermediğini belirtti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Geçiş yönetiminin zorlukları: Bir rejim değil, bir devlet inşa etmek

Bir adam ve iki çocuk, eski Humus kentinde bağımsızlık döneminin Suriye bayrağını tasvir eden bir duvar resmi çiziyor (AFP)
Bir adam ve iki çocuk, eski Humus kentinde bağımsızlık döneminin Suriye bayrağını tasvir eden bir duvar resmi çiziyor (AFP)
TT
TT

Geçiş yönetiminin zorlukları: Bir rejim değil, bir devlet inşa etmek

Bir adam ve iki çocuk, eski Humus kentinde bağımsızlık döneminin Suriye bayrağını tasvir eden bir duvar resmi çiziyor (AFP)
Bir adam ve iki çocuk, eski Humus kentinde bağımsızlık döneminin Suriye bayrağını tasvir eden bir duvar resmi çiziyor (AFP)

Refik Huri

Başlangıçlar ile sonların birleşmesinden kaçış yok; 2015 sonbaharı bir Rus askeri operasyonu ile Beşşar Esed ve rejimini iki hafta içinde çöküşten kurtarmanın başlangıcıydı. 2024 kışı ise insani gerekçelerle Moskova'ya iltica eden Esed’in sonuydu. Her iki durumda da, Rusya ve İran'ın askeri korumasına güvenerek, şiddet ve baskıya dayanan iktidarını tekelinde tutmaya devam etmek için çözümsüzlüğe oynayarak, sorumlu davranma sınavını geçemedi.

Hesabı zor ve ağır olsa da, Beyaz Saray'dan, Avrupa saraylarından, Suriye ve Arap sokaklarından kendisinden hesap sorulmasına yönelik çağrılar yapılsa da, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Esed'e karşı herhangi bir eyleme izin vermesine imkan yok. Bugün asıl sınavda olanlar, rejimi deviren “devrim liderleri” ve onların Türk, Avrupalı ​​ve Amerikalı destekçileridir. ABD, Başkan Joe Biden’ın deyimiyle rejimin devrilmesini Suriye için tarihi bir fırsat olarak görüyor.  Sınavın ana konusu Suriyelilerin geleceğine yönelik kalıcı bir düzenleme yolunda bir geçiş hükümetinin kurulmasıdır. Asıl tehlikeyse, DEAŞ ile mücadelede gevşeklik ve çok sayıda silahlı örgüt arasında kanlı çatışmaların yeniden başlamasıdır. Çünkü rejimin yıkılması en büyük ödüldür ama asıl denge ödülden sonra sağlanmalıdır. Biden yönetiminin geçiş aşamasının inşasında bu örgütlerle birlikte çalışmaya hazırlanması kolay ancak Washington, Ankara, BM, Avrupa ve Arap başkentlerinin bu örgütlerin ne düşündüğünü ve açıklanmayan hesaplarını garanti etmeleri zordur.

Her halükarda mesele, devrilmiş ve suçlu bir rejimin yerine başka bir rejimin kurulması değildir. Örneklerini gördüğümüz bu rejimler halklar için ölümcüldür ve hepsi, yönetim sorunlarını ve her türlü itirazı ve tartışmayı ünlü “Kimse yok, sorun yok” sözüyle özetleyen Stalin'in yaptıklarını taklit etmektedir.

Onlarca yıl süren siyasi çölleşmenin ardından Suriye'nin ihtiyacı olan şey siyasetin geri dönüşüdür. Tarihsel misyon bir rejim değil, bir devlet inşa etmektir. İktidar değişimine saygı duyan demokratik bir sistem içinde kurumlar devleti, hak ve hukuk devleti ve vatandaşlar devleti kurmaktır. Aristoteles 2000 yıldan fazla bir süre önce “devletin bir grup inanan değil, bir grup rasyonel, özgür vatandaş olduğunu” söylememiş miydi? Bütün dertlerimizin sebebi askeri diktatörlükler ve köktendinci rejimler değil mi? Herkes denemeye zaman olmadığını biliyor ve devletin içini boşaltan, vatandaşı ezen bir rejim ile halkına ve onun ekonomik, sosyal, kültürel ve kalkınma çıkarlarına göre uyarlanmış bir devlet arasındaki seçimin örnekleri açık ve nettir. Geçiş dönemi yönetimi, özellikle Doğu Avrupa, Latin Amerika ve Afrika'da diktatörlük kabusundan özgürlük rüyasına ilk geçiş yapan birçok ülke göz önüne alındığında yeni bir deneyim değil.

Şimdi soru şu; savaşmayan ve stratejik silahları İsrail tarafından imha edilen ordunun durumu ne olacak? Bilhassa şimdi Suriye'nin artık bir ordusu olmadığı ve silahlı grupların da bir ordu olmadığı dikkate alındığında, ordunun seçilen üyelerinin yeni aşamada bir rolü olacak mı?

Önümüzde bilgisiz Paul Bremer'in Irak'ta orduyu dağıttığı ve ülkeyi kaosa ve türeyen milis gruplara bıraktığı bir deneyim var. Devlete en çok ihtiyaç duyan ülkeler listesi varsa, başında Suriye ve Lübnan yer almaktadır. Azınlığın çoğunluğu idare etmekte ısrar etmesi, devlet kurma fikrine girişmeyi bile engellediği için Suriye, devlet kurma aşamasında bile değildi. Dahası Suriye'de, mezhepçi kışkırtmaya katkıda bulunan iktidar uygulamaları ve yıllar süren savaşlara ek olarak, hem küçük bir azınlık grubu hem de çoğunluğu birlikte yöneten ve onları totaliter bir yönetici hizmetinde çalıştıran bir rejim vardı.

Bir ulus-devlet kurmadığı takdirde yaşayamayacak olan Lübnan ise, toplumsal dokusuna yönelik manipülasyonlara, mezhepçi ve dini çatışmaların kışkırtılmasına maruz kaldı. Zayıf, sahte hükümetleri ve başkanlıkları vitrin gibi kullanan 30 yıllık güçlü Suriye yönetimi sırasında çok bedel ödedi. Dahası zayıf kişiler, doğaları gereği, ucuz mevkiler ve kazançlar elde etmek için güçlü Suriyeli vasiye yaltaklanmayı seçtiler. Kamufle etmek için rejimin başının “biri totaliter diğeri sözde demokratik” iki rejimi yönettiği söylenen, dar ve sert bir yönetim altında Suriye ve Lübnan halklarının yaşadığı psikolojik yıkımın boyutunu kimse bilmiyor.

Amy Zieckart, “Amerikan Gücünün Çöküşü” başlıklı makalesinde şöyle der: “Bilgi güçtür ve ABD iki unsuru olan bilgiyi kaybediyor. Bunlar inovasyon ve diğerlerini geride bırakma yeteneğidir. Ülkelerin gücü artık ordulara ve toprakları genişletmeye değil, eğitim ve teknolojiye dayanıyor.” Baskıya, sindirmeye, çölleşmeye ve bilgisizliğe değil, toplumun yeteneklerine ve yapay zekaya dayanan bir güç inşa etmenin zamanı geldi.

*Bu makale Şarku’l Avsat tarafından Independent Arabia’dan çevrilmiştir.