BM müfettişleri Suriye'de delil toplamaya başlamak için izin istiyor

Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
TT

BM müfettişleri Suriye'de delil toplamaya başlamak için izin istiyor

Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)
Şam yakınlarındaki Sednaya hapishanesinin havadan çekilmiş fotoğrafı (AFP)

Birleşmiş Milletler Suriye müfettişlerinin başkanı, dün, ülkede işlenen zulümlere ilişkin kanıt toplamak için yeni yetkililerden saha çalışmasına başlamak için izin istediğini açıkladı.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'ndan çıkan Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma'nın başkanı Robert Botti, Aralık 2016'da şu ana kadar uzaktan yürütülen soruşturmaların ardından “yüzlerce gözaltı merkezinin belgelendiğini (...) her güvenlik merkezinde, “Her üssün, her hapishanenin kendine ait gözaltı yeri ya da toplu mezarı olduğunu” belirtti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre teşkilata, "İşlenen suçların tam boyutunu öğrenmemiz uzun zaman alacak" ifadesinde bulundu.

Merkezi Cenevre'de bulunan Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma, 2011 yılında savaşın başlangıcından bu yana Suriye'de işlenen uluslararası hukuka göre en ciddi suçlardan sorumlu olanların soruşturulmasına ve kovuşturulmasına yardımcı olmaktan sorumludur.

Şam, geçmişte bu BM müfettişlerinin Suriye'ye gitmesine izin vermemişti.

Robert Botti, ekibinin yeni yetkililerden "misyonumuzu uygulamaya yönelik bir çerçeveyi müzakere etmek üzere Suriye'ye gitmek için izin istediğini" söyledi.

Kanada Başsavcısı ve Hukuk Görevlisi, "Verimli bir toplantı yaptık ve resmi olarak geri dönüp çalışmaya başlayabilmemizi talep ettik ve onların yanıtını bekliyoruz" dedi.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre, eski Suriye hükümetinin hapishanelerinde 2011 yılından bu yana 100 binden fazla insan öldürüldü.

Beşşar Esed rejiminin 8 Aralık'ta devrilmesinin ardından hapishane kapılarının açılmasından bu yana, suçlara ilişkin belge ve diğer deliller konusunda endişeler ortaya çıktı.

Botti, Suriye'de "kovuşturmamız gereken kişileri mahkûm etmek için yeterli kanıt bulunduğunu" ancak bunu sürdürmenin "tüm aktörler arasında çok fazla koordinasyon gerektirdiğini" söyledi.

Uluslararası, Tarafsız ve Bağımsız Mekanizma tarafından uzaktan toplanan deliller, son yıllarda başta Belçika, Fransa, İsveç ve Slovakya olmak üzere 16 yargı bölgesinde yürütülen yaklaşık 230 soruşturmada kullanıldı.



Yarın yapılacak KİK Dışişleri Bakanlar Toplantısı’nda Suriye'deki gelişmeler ele alınacak

Aralık ayı başlarında Kuveyt'in ev sahipliğinde düzenlenen 45. KİK Zirvesi Bakanlar Hazırlık Toplantısı’ndan bir kare (KİK)
Aralık ayı başlarında Kuveyt'in ev sahipliğinde düzenlenen 45. KİK Zirvesi Bakanlar Hazırlık Toplantısı’ndan bir kare (KİK)
TT

Yarın yapılacak KİK Dışişleri Bakanlar Toplantısı’nda Suriye'deki gelişmeler ele alınacak

Aralık ayı başlarında Kuveyt'in ev sahipliğinde düzenlenen 45. KİK Zirvesi Bakanlar Hazırlık Toplantısı’ndan bir kare (KİK)
Aralık ayı başlarında Kuveyt'in ev sahipliğinde düzenlenen 45. KİK Zirvesi Bakanlar Hazırlık Toplantısı’ndan bir kare (KİK)

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri dışişleri bakanlarının Suriye'deki gelişmeleri görüşmek üzere yarın Kuveyt'te bir araya geleceği bildirildi.

Beşşar Esed rejiminin 8 Aralık'ta devrilmesinden bu yana Körfez ülkeleri Suriye halkını ve seçimlerini desteklediklerini açıkladılar.

Suudi Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Suriye halkının ‘ülke tarihinin bu kritik aşamasında Suriye halkına ve seçimlerine desteği’ vurgulanırken uluslararası topluma Suriyelilerin yanında durma ve ülkelerinin iç işlerine karışmama çağrısında bulunuldu.

Suriye'nin kaos ve bölünmeye sürüklenmesini önlemek amacıyla birliğinin ve halkının bütünlüğünün korunması için ortak çaba gösterilmesi çağrısı yapılan açıklamada ‘kardeş ülke Suriye'nin egemenliğini, bağımsızlığını ve toprak bütünlüğünü koruyacak şekilde güvenlik ve istikrarını sağlayacak her şeyin’ desteklendiği belirtildi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ve Mısırlı mevkidaşı Bedir Abdulati pazartesi günü bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre iki bakan, Suriye’de sahada ve siyaset alanında yaşanan son gelişmeler son gelişmeleri ele aldı.

Öte yandan Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mecid el-Ensari’nin yaptığı açıklamaya göre Katar Dışişleri Bakanlığından Sorumlu Devlet Bakanı Muhammed bin Abdulaziz el-Huleyfi, 13 yıllık diplomatik ayrılığın ardından Suriyeli yetkililerle görüşmek üzere diplomatik bir heyetin başında pazartesi günü Şam'ı ziyaret etti.

Ensari, X platformu üzerinden yaptığı açıklamada Huleyfi’nin, Beşşar Esed rejiminin düşmesinden sonra Suriye’deki bir havaalanına inen ilk Katar Havayolları uçağıyla Şam'a ulaştığını belirterek “Heyet, Katar'ın Suriye halkına her türlü desteği sağlama konusundaki kararlı tutumunun bir yansıması olarak Suriyeli yetkililerle görüşmelerde bulunacak” ifadelerini kullandı.

dvfgbhtyjukı
Suriye’deki yeni yönetimin lideri Ahmed eş-Şera, Şam'da Katarlı heyeti karşılarken, 23 Aralık 2024 (Reuters)

Fransız Haber Ajanı AFP'ye konuşan Katarlı bir yetkili, iki ülke arasındaki uçuşların yeniden başlaması için Şam Uluslararası Havalimanı'nın hazır olup olmadığını değerlendirmek üzere heyete bir havacılık teknik ekibinin eşlik ettiğini söyledi. Yetkili, Katar'ın ticari ve kargo uçuşlarının yeniden başlaması için teknik destek sağlamanın yanı sıra geçiş sürecinde havalimanının bakımını da üstlenmeyi teklif ettiğini açıkladı.

Temaslar kapsamında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan pazartesi günü Suriye’deki yeni yönetimin Dışişleri Bakanı mevkidaşı Hasan Şeybani ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. BAE haber ajansı WAM'ın aktardığına göre görüşmede ‘iki ülke ve iki kardeş halk arasındaki yakın kardeşlik ilişkilerini ortak çıkar alanlarında geliştirmenin yolları’ ele alındı.

Görüşmede Suriye'nin birliğinin, bütünlüğünün ve egemenliğinin korunmasının önemini vurgulayan Şeyh Abdullah bin Zayed Al Nahyan, BAE'nin, Suriye halkının güvenlik, kalkınma ve iyi bir yaşam özlemlerini gerçekleştirecek kapsamlı ve kapsayıcı bir geçiş aşamasına ulaşılmasına yönelik tüm çabaları ve gayretleri destekleyen tutumunu yineleyerek, BAE'nin Suriye halkına refah içinde bir gelecek için iyimserliğini yeniden kazandırmanın önemine inandığını belirtti.