Hizbullah, İsrail'i karşılık vermekle tehdit etti: Önlerinde bir deneme süresi var… Mevcut durum devam etmeyecek

Milletvekili Fadlallah direnişin görevlerini bildiğini söyledi

Milletvekili Hasan Fadlallah
Milletvekili Hasan Fadlallah
TT

Hizbullah, İsrail'i karşılık vermekle tehdit etti: Önlerinde bir deneme süresi var… Mevcut durum devam etmeyecek

Milletvekili Hasan Fadlallah
Milletvekili Hasan Fadlallah

Hizbullah, Milletvekili Hasan Fadlallah aracılığıyla İsrail'in ihlallerine karşılık verme tehdidinde bulundu. Fadlallah, Güney Lübnan'daki mevcut durumun devam etmeyeceğini yineleyerek düşmanın sahada başaramadığını bu yöntemlerle başaramayacağı uyarısında bulundu. Direnişin görevlerini bildiğini vurgulayan Fadlallah, sorumluluğu hükümete ve uluslararası topluma yükledi.

Fadlallah'ın gerilimi artıran açıklamaları, İsrail'in Güney Lübnan'daki ihlallerinin devam ettiği bir dönemde, Hizbullah tarafından güneydeki Aynata kasabasında şehit olanlar için düzenlenen tören sırasında geldi. Şarku’l Avsat’ın Lübnan Ulusal Haber Ajansı'ndan (NNA) aktardığına göre İsrail ordusu savaş sırasında girdiği köylerden çekilmedi. Dahası İsrail, dün şiddetli bir ev bombalama operasyonu gerçekleştirdi. Ayrıca Taybe gibi Lübnan kasabalarına ilave saldırılar düzenlendi.

Fadlallah, “Direnişin kararlılığı ve Meclis Başkanı Nebih Berri'nin Hizbullah liderliğiyle tam bir koordinasyon içinde yürüttüğü siyasi çaba ateşkese yol açtı. Ateşkes, düşmanın 60 günlük bir süre içinde geri çekilmesini gerektiriyor. Ateşkes ilanı, Lübnan topraklarında, güneyde ve sınır köylerinde düşmanın gerçekleştirdiği ihlalleri ve saldırıları istediği gibi gerçekleştirmesine izin veren herhangi bir madde içermiyor” ifadelerini kullandı.

Fadlallah, Hizbullah'ın İsrail'in ihlalleri karşısındaki tutumuna ilişkin sorulara şöyle yanıt verdi: “Bizden daha önce konuyu devlete, uluslararası kararlara ve uluslararası topluma bırakmamızı isteyenlere, devletin de uluslararası toplumun da bizi koruyabileceğini söyleyenlere şunu diyoruz: Önünüzde altmış günlük bir süre var. Bu süre bütün bu açıklamalar için deneme süresidir. Onlar için bir test, bizim için değil. Kanıta, deneyime ya da tarihsel okumaya ihtiyacımız yok. Biz bu düşmanı tanıyoruz. Onunla yüzleşmekten, direniş silahından ve denklemden (halk, ordu ve direniş) başka bizi koruyabilecek hiçbir şey olmadığını biliyoruz. Bunları söyleyenlere gelince, bugün onlara şunu söylüyoruz: Bu dönemde Lübnan'ın egemenliğini nasıl koruyacaksınız? Düşmanın bu ihlalleri gerçekleştirmesini nasıl engelleyeceksiniz? Hiçbir şey yapamayacaklar.”

Fadlallah sözlerini şöyle sürdürdü: “Direniş görevlerini ve ne yapması gerektiğini biliyor. Omuzlarına düşen ulusal sorumluluğu biliyor. Egemenlikten yana olduğunu iddia edenlerin sloganlarının ve tutumlarının inandırıcılığı ise tehlikede. Litani'nin güneyindeki bölge artık resmi askeri güçleri aracılığıyla devletin sorumluluğunda. Karar hükümetin. Bu konunun takibi için kendileriyle iletişim halindeyiz. Konunun herhangi bir şekilde ihale, siyasi pozisyon, tartışma ve sorumluluk atama yoluyla ele alınmasını istemiyoruz. Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü'ne (UNIFIL) yüklenen sorumluluğa ek olarak yetkililerin bu ihlal ve saldırılara karşı koyma sorumluluğunu taşıması gerekiyor. Aksi halde düşmanın bu kurumlara izlemeleri gereken yollarla ilgili talimatlarını nasıl verdiğini görüyoruz.”

“Güneydeki meseleyi UNIFIL ve resmî kurumların sorumluluğuna bırakmamız için bize yapılan çağrının sonucunu şimdi görüyoruz” diyen Fadlallah sözlerini şu ifadelerle noktaladı: “Bu durum devam etmeyecek ve düşman sahada elde edemediğini bu yollarla elde edemeyecek. Şehitlerimiz düşmanın topraklarımıza sızmasını ve işgal etmesini engelledi. Kardeşleri ve yoldaşları düşmanın bu toprakları işgal etmesine ve burada kalmasına izin vermeyecek. Gelinen aşama bu anlaşmayla ilgilidir. Biz bu anlaşmayı uygulamak istiyoruz. Biz meseleyi devletin sorumlulukları açısından ele alıyoruz. Bu durum uzun süre devam etmeyecek. Bizim topraklarımızda İsrail'in kimseden bir güvencesi olmayacak. Topraklarımız üzerinde herhangi bir şekilde tasarrufta bulunma özgürlüğüne sahip olamayacak. Topraklarımızı özgürleştirmek, halkımızı korumak ve şehitlerimizin fedakarlıklarıyla elde edilen kazanımları korumak için Lübnan'ı savunma davasını taşımaya devam edeceğiz.”



DEAŞ’ın yönetimi Abdulkadir Mumin ile Afrika'ya mı geçiyor?

DEAŞ'ın Somali’deki lideri Abdulkadir Mumin, kınayla boyanmış turuncu sakalıyla dikkati çekiyor (Getty)
DEAŞ'ın Somali’deki lideri Abdulkadir Mumin, kınayla boyanmış turuncu sakalıyla dikkati çekiyor (Getty)
TT

DEAŞ’ın yönetimi Abdulkadir Mumin ile Afrika'ya mı geçiyor?

DEAŞ'ın Somali’deki lideri Abdulkadir Mumin, kınayla boyanmış turuncu sakalıyla dikkati çekiyor (Getty)
DEAŞ'ın Somali’deki lideri Abdulkadir Mumin, kınayla boyanmış turuncu sakalıyla dikkati çekiyor (Getty)

Analistler, terör örgütü DEAŞ'ın Somali’deki lideri Abdulkadir Mumin’in kınayla boyanmış turuncu sakalıyla, resmi olarak bu unvana sahip olmasa da muhtemelen örgütün en güçlü adamı haline geldiğini düşünüyorlar.

DEAŞ, örgütün liderinin Ebu Hafs el-Haşimi el-Kureyşi olduğunu iddia etse de gözlemciler bu takma ismi taşıyan gerçek biri olup olmadığını sorgularken muhtemelen örgütü Somali'den yönetmekle sorumlu olan Abdulkadir Mumin dikkati çekiyor.

Uluslararası Radikalleşme ve Siyasi Şiddet Araştırmaları Merkezi’nden (International Centre for the Study of Radicalisation and Political Violence/ICSR) Tore Hamming, Mumin’in DEAŞ’ın küresel ağındaki en önemli, en güçlü ve en fazla kontrole sahip ismi olduğunu söyledi.

Hamming, liderlerin teker teker öldürüldüğü bu karanlık örgütte Mumin’in şimdiye kadar hayatta kalmayı başaran birkaç üst düzey isimden biri olduğunu ve bunun da ona örgüt içinde bir tür statü kazandırdığını belirtti.

Somali'nin örgüt için önemi

Mumin’in ABD tarafından birkaç ay önce düzenlenen saldırıda öldürüldüğü sanılıyordu, ancak öldüğüne dair herhangi bir kanıt elde edilemediği için hayatta olduğu ve faaliyetlerine devam ettiği düşünülüyor. Somali'nin mali nedenlerden ötürü örgüt için önemli olduğunu belirten Hamming, buradan Kongo, Mozambik, Güney Afrika, Yemen ve Afganistan'a para gönderdiklerini, dolayısıyla iyi bir mali modele sahip olduklarını vurguladı.

h67u8ı
DEAŞ liderlerinin her zaman Arap kökenli oldukları biliniyor (Reuters)

Bu mali faaliyetlere ilişkin hiçbir bilgi yok, çünkü bu miktarları tahmin etmek bile imkansız. Paranın bir yerden başka bir yere giderken izlediği güzergahları tam olarak belirlemek de öyle.

Mumin’in DEAŞ liderliğine uzanan yolculuğu

Yarı özerk Puntland bölgesinde doğan Mumin, bir süre İsveç'te yaşadıktan sonra İngiltere'ye yerleşti. 2000'li yılların başında Londra ve Leicester'da camilerde ve internette dolaşan videolarda radikal bir vaiz olarak tanınan Mumin, Somali'ye döndüğünde İngiliz pasaportunu yaktı ve El Kaide ile bağlantılı eş-Şebab örgütü lehine propaganda yapmaya başladı. Ardından 2015 yılında DEAŞ saflarına geçti.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre kimliğinin gizli tutulması şartıyla konuşan Avrupalı bir istihbarat yetkilisi, DEAŞ'ın küçük bir bölgeyi kontrol etmesine karşın geniş bir kitleye hitap ettiğini ve para dağıttığını söyledi. Aynı yetkili, geçtiğimiz mayıs ayında Mozambik'te DEAŞ’ın Faslı ve Afrikalı üyelerinin bir terör saldırısı gerçekleştirdiğini aktardı.

Yetkiliye göre Mumin ayrıca Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde (KDC) faaliyet gösteren DEAŞ bağlantılı Ugandalı örgüt Müttefik Demokratik Güçler’i (ADF) finanse etti. Şu an ADF’nin bin ile bin 500 arasında üyesi olduğunun tahmin edildiğini belirten yetkili, ADF üyelerinin Mumin'in yardımıyla radikalleşme, silah ve finansman arayışını sonlandırıp silahlı saldırılara başladıklarını kaydetti.

İdeolojide değişim

Bazı gözlemcilere göre Mumin, DEAŞ’ın lider kadrosunda halife olarak görülüyor, ancak resmi olarak biat etmesi, kökleri Ortadoğu'ya dayanan, Suriye ve Irak'ta 2014 yılından 2019 yılına kadar süren bir halifelik kuran DEAŞ içinde ideolojik bir değişim anlamına gelecek.

Aşırıcılıkla Mücadele Projesi (The Counter Extremism Project/CEP) adlı düşünce kuruluşunun direktörü Hans-Jakob Schindler, Mumin’in DEAŞ’ın başına geçmesinin DEAŞ destekçileri ve sempatizanları arasında bir kargaşaya neden olacağını değerlendirdi.

Fakat Horasan Vilayeti ve Batı Afrika Vilayeti gibi DEAŞ'a bağlı grupların liderlerinin operasyonel faaliyetleri örgütün liderliğini istemelerine neden olabilir. Somalili olan Mumin, DEAŞ’ın geleneksel liderlik kriterlerini karşılamasa da coğrafi konumu ona bazı avantajlar sağlıyor.

Afrika Boynuzu

ABD’nin West Point Askeri Akademisi’ne bağlı CTC Sentinel - Combating Terrorism Center’a göre Afrika Boynuzu örgüte Arap Maşrık (Levant) bölgesindeki istikrarsızlıktan koruma ve daha fazla hareket özgürlüğü sağlamış olabilir. Merkez, bu liderlik özelliklerinin, mali kaynakları savaşı kazanmanın anahtarı olarak gören terör örgütü El Kaide’nin eski lideri Usame bin Ladin'inkilerle örtüştüğünü vurguladı.

Mumin'in emrindeki militan sayısı az olmasına rağmen liderlik piramidinin tepesine yükselmesi, DEAŞ içindeki değişimleri de yansıtıyor. Hamming’e göre bu değişimlerden ilki halifenin artık DEAŞ'deki en önemli figür olmaması, ikincisinin ise örgütün aslında Afrika'ya doğru kademeli bir stratejik kayma arayışında olması. Kimliğinin gizli tutulmasını isteyen Avrupalı istihbarat kaynağı ise Avrupa'ya ulaşan şiddet görüntülerinin yüzde 90'ının Afrika'dan geldiğini söyledi. Ancak CTC Sentinel'e göre örgütün liderliği Ortadoğu'da kalmaya devam ettiğinden ‘her şey aynı kalıyor’.