Sudan’dan Türkiye'nin BAE ile gerilimi azaltma girişimi karşısında çelişkili tutumlar

Sudan’da ordu komuta kademesi ve devlet kurumları içinde nüfuz sahibi bir siyasal İslamcı hareket HDK ile diyalog girişimlerine karşı

Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
TT

Sudan’dan Türkiye'nin BAE ile gerilimi azaltma girişimi karşısında çelişkili tutumlar

Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)

Sudanlı yetkililer, Türkiye'nin Sudan ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında arabuluculuk yapma girişimiyle ilgili çelişkili tutumlar sergiliyor. Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın Türkiye'nin girişimini memnuniyetle karşılamasından iki hafta sonra Sudan Dışişleri Bakanlığı'ndan BAE'nin Ankara'nın arabuluculuğuna ilişkin açıklamasına cevaben sert bir ton taşıyan farklı bir tutum sergilendi.

Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan arasında aralık ayı ortalarında gerçekleşen telefon görüşmesi sırasında Sudan ile BAE arasındaki gerilimin sona erdirilmesi için arabuluculuk yapmıştı. Söz konusu görüşmede Burhan, Ankara’nın ‘isyancı’ olarak nitelediği Hızlı Destek Güçleri’ni (HDK) neden olmakla suçladığı savaşın durdurulmasına katkıda bulunabilecek her türlü rolünü kabul ettiğini ifade ederken Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk hükümetinin tutumlarına olan güvenini vurguladı.

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf, geçtiğimiz cuma günü AA'ya yaptığı açıklamada “Türkiye’nin arabuluculuk teklifinin olumlu yansımaları olacak. Ortaya konulan girişimlerin başarılı olacağını umuyoruz” diyerek bu tutumu pekiştirdi. Sudanlı Bakan, ülkesinin BAE ile ‘çok iyi ilişkilere sahip olduğunu’ da sözlerine ekledi.

Ancak Sudan Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin BAE'nin Sudan'daki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan arabuluculuğunu memnuniyetle karşıladığını duyuran BAE Dışişleri Bakanlığı, tarafından yayınlanan bir açıklamaya yanıt olarak pazar gecesi BAE'yi suçlayıcı bir açıklama yayınladı.

BAE Dışişleri Bakanlığı pazar günü, Sudan’da ordu ile HDK arasındaki çatışmaların derhal durdurulması gerektiğini vurgulayarak, Sudan'daki çatışmaların sona erdirilmesi için Türkiye ile koordinasyon kurmaya ve iş birliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.

Açıklamada, diyalogun ve müzakerenin çatışmayı sona erdirmenin ve sivil bir hükümetin kurulması için siyasi bir süreç başlatmanın tek yolu olduğu vurgulandı.

xscdfvgbrtyhj
Hartum havaalanında Sudan ordusu ile HDK arasında yaşanan çatışmalardan sonra çekilen bir görüntü, 20 Nisan 2023 (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ‘dost ülke’ olarak tanımlanan Türkiye'nin Sudan ile BAE arasında arabuluculuk yapma isteğini memnuniyetle karşılandığı belirtilirken bu tutumun teşvik edilmeyi ve olumlu etkileşimi hak ettiğini vurgulandı.  Türkiye'nin Sudan tarafından güvenilen ve takdir edilen bir ülke olduğunun altı çizilen açıklamada, BAE'ye yönelik yeni suçlamalara da yer verildi. Açıklamada ayrıca Sudan ordusunun geçtiğimiz ağustos ayında Cenevre’de yapılan görüşmelere katılmamasına ilişkin ‘üstü kapalı suçlamaları’ da reddedildi. HDK'nın sivillere yönelik ‘katliamlarını’ tırmandırmaya devam ettiği bir dönemde bu görüşmelerin anlamsızlığına ve ciddiyetsizliğine işaret edilen açıklamada, HDK'ya atıfla ‘teröristlerin’ dışarıdan aldıkları destekle uzun menzilli ağır toplar kullanarak Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki yerinden edilenlerin kaldığı kampları bombalamaya devam ettiği kaydedildi.

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, BAE'ye karşı bu tutumun Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından alınan kararları büyük ölçüde kontrol eden siyasal İslamcı bir hareketin tutumlarını yansıttığını söylediler. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, bahsi geçen siyasal İslamcı hareketin Sudan ordusunun komuta kademesinde ve ayrıca tüm devlet kurumlarında büyük bir nüfuza sahip olduğunu belirterek, bu hareketin ordu ile HDK arasında herhangi bir arabuluculuğu kabul etmeyeceğini ifade ettiler. Kaynaklara göre söz konusu siyasal İslamcı hareket, ‘isyancı’ olarak gördükleri HDK’ya karşı askeri bir çözüm istedikleri için diyalog ve barışçıl müzakere girişimlerini engellemek için çalışacak.



Eş-Şeybani: Herkesin temsil edilebilmesi için Suriye Ulusal Konferansı'nın yapılmasını bekleyeceğiz

Yeni Suriye yönetiminin Dışişleri Bakanı Ead Hassan eş- Şeybani, Ürdünlü mevkidaşı Eyman es-Safadi ile dün Amman'da düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Reuters)
Yeni Suriye yönetiminin Dışişleri Bakanı Ead Hassan eş- Şeybani, Ürdünlü mevkidaşı Eyman es-Safadi ile dün Amman'da düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Reuters)
TT

Eş-Şeybani: Herkesin temsil edilebilmesi için Suriye Ulusal Konferansı'nın yapılmasını bekleyeceğiz

Yeni Suriye yönetiminin Dışişleri Bakanı Ead Hassan eş- Şeybani, Ürdünlü mevkidaşı Eyman es-Safadi ile dün Amman'da düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Reuters)
Yeni Suriye yönetiminin Dışişleri Bakanı Ead Hassan eş- Şeybani, Ürdünlü mevkidaşı Eyman es-Safadi ile dün Amman'da düzenlediği basın toplantısında konuşuyor (Reuters)

Suriye Dışişleri Bakanı Esad eş- Şeybani dün yaptığı açıklamada, Suriye'nin tüm sektör ve vilayetlerden kapsamlı bir şekilde temsil edilmesini sağlayacak genişletilmiş bir hazırlık komitesi oluşturulana kadar ulusal bir konferans düzenlemeyi erteleyeceklerini söyledi.

Roma'dan dün yapılan açıklamaya göre İtalya, Fransa, Almanya, İngiltere ve ABD dışişleri bakanları Suriye'deki durumu görüşmek üzere bu hafta bir araya gelecek.

scdfrgth5
Suriye'deki yeni yönetimin lider Ebu Muhammad el-Culani olarak da bilinen Ahmed eş-Şara (ortada), 23 Aralık 2024'te Şam'da yapılan toplantıda (Reuters)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı pazartesi günü yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in "Suriyelilerin önderliğinde herkes için barışçıl ve kapsamlı bir siyasi geçişi savunma fırsatı" olarak tanımladığı şeyin bir parçası olarak Avrupalı ​​mevkidaşlarıyla bir araya geleceğini duyurdu.

Heyet Tahrir el Şam liderliğindeki muhalif gruplar, 13 yıl süren kanlı savaşın ardından geçen ay sürpriz bir saldırıyla Beşşar Esed rejimini devirdi ve Esad ailesinin Suriye'deki 50 yıllık yönetimine son verdi.