İsrail'in Batı Şeria'daki askeri operasyonunda bir kişi öldü, 9 kişi yaralandı

 İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'ta Filistinli mültecilere yönelik Balata kampında (Arşiv- AP)
 İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'ta Filistinli mültecilere yönelik Balata kampında (Arşiv- AP)
TT

İsrail'in Batı Şeria'daki askeri operasyonunda bir kişi öldü, 9 kişi yaralandı

 İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'ta Filistinli mültecilere yönelik Balata kampında (Arşiv- AP)
 İsrail askerleri Batı Şeria'daki Nablus'ta Filistinli mültecilere yönelik Balata kampında (Arşiv- AP)

Filistin Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun işgal altındaki Batı'da bulunan Balata mülteci kampına düzenlediği askeri operasyonda bir gencin öldürüldüğünü ve dördü ağır olmak üzere 9 Filistinlinin yaralandığını duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın Filistin Haber Ajansı WAFA’dan aktardığına göre Bakanlık, "Balata Kampı'na yönelik baskında 18 yaşındaki bir gencin işgal kurşunlarıyla yaralanması sonucu hayatını kaybettiği" bildirdi.

Bakanlık, "İsrail işgal güçlerinin saldırısı sırasında Balata kampından 4'ü ağır olmak üzere 9 yaralının nakledildiğini" tedavi için hastaneye nakledildiğini belirtti.

Bakanlık açıklamasına göre "işgal güçleri Avarta kontrol noktasından Balata kampı çevresine baskın düzenledi ve baskın sırasında çevredeki binaların çatılarına çok sayıda keskin nişancı yerleştirdi."

Ramallah Sağlık Bakanlığı'na göre, Batı Şeria'da savaşın başlamasından bu yana İsrail ordusunun saldırılarında veya yerleşimcilerin kurşunlarıyla en az 815 Filistinli öldürüldü.

İsrail'in resmi verilerine göre, 1967'den bu yana işgal ettiği Batı Şeria'da Filistinlilerin İsraillilere yönelik saldırıları en az 25 kişinin ölümüyle sonuçlandı.



Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
TT

Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)

Ortadoğu'nun en büyük megalit yapılarından Rujm el-Hiri'nin gözlemevi olarak kullanılmadığı ortaya çıktı. 

Golan Tepeleri'ndeki en az 5 bin yıllık Rujm el-Hiri, Hayaletler Çarkı diye de biliniyor. 

1968'de keşfedilen labirent benzeri yapının merkezinde yığılmış kayalar yer alıyor. Bunun etrafıysa bazalt taşlardan çok sayıda eşmerkezli çemberle çevrili. 

150 metre çapındaki bu devasa yapının inşa amacı uzun zamandır tartışılıyor. Bilim insanları, Hayaletler Çarkı'nın savunma kalesi veya önemli birinin mezarı olabileceği gibi teoriler öne sürüyor. 

Ancak "Doğu'nun Stonehenge'i" diye anılan yapının gözlemevi olduğu fikri diğerlerine kıyasla çok daha baskındı.

1998 tarihli bir çalışmada Rujm el-Hiri'nin, gündönümleri, ekinokslar, Sirius yıldızı ve diğer gökcisimlerinin konumuna göre hizalandığının bulunması bu teoriyi destekliyordu. 

Ancak İsrail'deki Tel Aviv ve Negev Ben-Gurion üniversitelerinden araştırmacılar bu teoriye büyük bir darbe vurdu.

Bulguları hakemli dergi Remote Sensing'de yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, Rujm el-Hiri'nin yer aldığı bölgedeki tektonik faaliyetlerin geçmişini inceledi. Araştırmacılar manyetik alanın kaya ve toprakta bıraktığı izleri de analiz etti.

Bilim insanları tektonik faaliyetler sonucu yapının yönünün zaman içinde değiştiği sonucuna vardı. Ekip makalede şöyle yazıyor:

Analizler, Rujm el-Hiri'nin bulunduğu alanın saat yönünün tersine döndüğünü ve ilk konumundan onlarca metre kaydığını ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, duvarların ve girişlerin yönünün MÖ 4000-2000 dönemiyle aynı olmadığını ve bu nedenle yapının, gökcisimlerine göre hizalanmadığını söylüyor:

Rujm el-Hiri'nin bir gözlemevi olması muhtemel değil.

Araştırmacılar yapının inşaatının MÖ 4500'lerde başlamış olabileceğini fakat çeşitli bölümlerin MÖ 3600 ila 2300'de yeniden inşa edildiğini düşünüyor. Ayrıca sonraki yüzyıllarda da birkaç değişiklik yapılmış olması muhtemel.

Rujm el-Hiri'nin tam olarak hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Yapının içinde çok az tarihi eser bulunması bilim insanlarının karşılaştığı en büyük zorluklardan biri.

Diğer yandan araştırmacılar bölgede pek çok şeyin keşfedilmeyi beklediğini düşünüyor. 

Independent Türkçe, Science Alert, IFLScience, Remote Sensing