İsrail’in Han Yunus’a düzenlediği saldırıda 18 Filistinli öldü

İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği hava saldırılarında yıkılan binaların enkazı, 7 Ocak 2025 (Reuters)
İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği hava saldırılarında yıkılan binaların enkazı, 7 Ocak 2025 (Reuters)
TT

İsrail’in Han Yunus’a düzenlediği saldırıda 18 Filistinli öldü

İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği hava saldırılarında yıkılan binaların enkazı, 7 Ocak 2025 (Reuters)
İsrail'in daha önce Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'a düzenlediği hava saldırılarında yıkılan binaların enkazı, 7 Ocak 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi Sahra Hastaneleri Müdürü Mervan el-Hams dün Alman Haber Ajansı DPA 'ya yaptığı açıklamada, İsrail’in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde çadırları, evleri ve bir aracı hedef alan saldırılarında 9’u çocuk 18 Filistinlinin öldürüldüğünü söyledi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Gazze'deki Sivil Savunma Müdürlüğü’nden dün sabah saatlerinde yapılan açıklamada, İsrail’in Han Yunus'un batısında yerinden edilen kişilerin kaldığı bir çadıra insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği saldırıda 4 çocuğun öldürüldüğü ve 20 yaralının hastaneye nakledildiği belirtildi.

AFP'ye konuşan bir görgü tanığı, işgalci İsrail uçaklarının Han Yunus kentinin batısındaki Mevasi bölgesinde yerinden edilen insanların kaldığı çadırlara iki hava saldırısı düzenlediğini ve bunun çadırlarda yangın çıkmasına neden olduğunu söyledi. Görgü tanığı, saldırıda 4 çocuğun öldüğünü ve çok sayıda kişinin yaralandığını belirtti.

Sivil Savunma Müdürlüğü’nden yapılan bir başka açıklamada, işgalci İsrail’in Han Yunus'un güneyindeki Kizan Al-Neccar bölgesinde bir eve düzenlediği bombardımanda 3’ü çocuk olmak üzere 5 kişinin cesedine ulaşıldığı bildirildi.

Açıklamada ayrıca İsrail tarafından Han Yunus'un güneydoğusunda bir araca düzenlenen hava saldırısında 2, şehir merkezinde bir apartmanı hedef alan hava saldırısında 2 olmak üzere 4 kişinin öldürüldüğü duyuruldu.

Sivil Savunma Müdürlüğü açıklamasında, işgalci İsrail’in Gazze’de sivillere yönelik saldırılarını yoğunlaştırdığı ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki konutları hedef aldığı belirtildi.

Gazze Şeridi'ndeki savaş, Hamas'ın 7 Ekim 2023 tarihinde İsrail'in güneyine düzenlediği, daha önce eşi benzeri görülmemiş saldırının ardından patlak verdi. AFP'nin İsrail'in resmi verilerine dayanarak elde ettiği bilgiye göre saldırıda çoğu sivil bin 208 kişi öldü. Bu sayıya öldürülen ya da esaret altındayken ölen rehineler de dahil.

Buna karşın Gazze Şeridi’ndeki Hamas'a bağlı Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre savaşın başından bu yana Gazze'de çoğu sivil olmak üzere en az 45 bin 885 kişi İsrail tarafından öldürüldü.

İsrail, Hamas'ın yeniden toparlanmasını engellemek amacıyla Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geniş çaplı hava ve kara hharekatı yürütüyor.

İsrail Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, pazartesi akşamı Gazze Şeridi’ndeki Cibaliya Mülteci Kampı’na yaptığı ziyaret sırasında “Durmayacağız. Hamas'ı, tüm rehineleri iade etmek zorunda olduklarını anlayacakları bir noktaya getireceğiz” açıklamasında bulundu.



Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
TT

Golan Tepeleri'ndeki "Hayaletler Çarkı" hakkındaki güçlü teoriye darbe

Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)
Rujm el-Hiri'nin astromik gözlemevi olarak kullanıldığı düşünülüyordu (Wikimedia Commons)

Ortadoğu'nun en büyük megalit yapılarından Rujm el-Hiri'nin gözlemevi olarak kullanılmadığı ortaya çıktı. 

Golan Tepeleri'ndeki en az 5 bin yıllık Rujm el-Hiri, Hayaletler Çarkı diye de biliniyor. 

1968'de keşfedilen labirent benzeri yapının merkezinde yığılmış kayalar yer alıyor. Bunun etrafıysa bazalt taşlardan çok sayıda eşmerkezli çemberle çevrili. 

150 metre çapındaki bu devasa yapının inşa amacı uzun zamandır tartışılıyor. Bilim insanları, Hayaletler Çarkı'nın savunma kalesi veya önemli birinin mezarı olabileceği gibi teoriler öne sürüyor. 

Ancak "Doğu'nun Stonehenge'i" diye anılan yapının gözlemevi olduğu fikri diğerlerine kıyasla çok daha baskındı.

1998 tarihli bir çalışmada Rujm el-Hiri'nin, gündönümleri, ekinokslar, Sirius yıldızı ve diğer gökcisimlerinin konumuna göre hizalandığının bulunması bu teoriyi destekliyordu. 

Ancak İsrail'deki Tel Aviv ve Negev Ben-Gurion üniversitelerinden araştırmacılar bu teoriye büyük bir darbe vurdu.

Bulguları hakemli dergi Remote Sensing'de yayımlanan çalışmayı yürüten ekip, Rujm el-Hiri'nin yer aldığı bölgedeki tektonik faaliyetlerin geçmişini inceledi. Araştırmacılar manyetik alanın kaya ve toprakta bıraktığı izleri de analiz etti.

Bilim insanları tektonik faaliyetler sonucu yapının yönünün zaman içinde değiştiği sonucuna vardı. Ekip makalede şöyle yazıyor:

Analizler, Rujm el-Hiri'nin bulunduğu alanın saat yönünün tersine döndüğünü ve ilk konumundan onlarca metre kaydığını ortaya koyuyor.

Araştırmacılar, duvarların ve girişlerin yönünün MÖ 4000-2000 dönemiyle aynı olmadığını ve bu nedenle yapının, gökcisimlerine göre hizalanmadığını söylüyor:

Rujm el-Hiri'nin bir gözlemevi olması muhtemel değil.

Araştırmacılar yapının inşaatının MÖ 4500'lerde başlamış olabileceğini fakat çeşitli bölümlerin MÖ 3600 ila 2300'de yeniden inşa edildiğini düşünüyor. Ayrıca sonraki yüzyıllarda da birkaç değişiklik yapılmış olması muhtemel.

Rujm el-Hiri'nin tam olarak hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Yapının içinde çok az tarihi eser bulunması bilim insanlarının karşılaştığı en büyük zorluklardan biri.

Diğer yandan araştırmacılar bölgede pek çok şeyin keşfedilmeyi beklediğini düşünüyor. 

Independent Türkçe, Science Alert, IFLScience, Remote Sensing