Şam “intikam uygulamaları” nedeniyle eleştiriliyor

İsrail, Suriye'nin derinliklerinde “kontrol” ve “nüfuz” alanları istiyor

Suriye güvenlik güçleri 8 Ocak'ta Şam'ın Emevi Meydanı'nda (AFP)
Suriye güvenlik güçleri 8 Ocak'ta Şam'ın Emevi Meydanı'nda (AFP)
TT

Şam “intikam uygulamaları” nedeniyle eleştiriliyor

Suriye güvenlik güçleri 8 Ocak'ta Şam'ın Emevi Meydanı'nda (AFP)
Suriye güvenlik güçleri 8 Ocak'ta Şam'ın Emevi Meydanı'nda (AFP)

Eski Suriye rejimi için çalışmakla suçlanan kişileri hedef alan intikamcı uygulamalar, bireysel intikama son verilmesi çağrısında bulunan insan hakları aktivistleri tarafından eleştiriliyor.

Bu durum, Şam'ın batısındaki Dummar kasabası eski belediye başkanının güvenlik güçleriyle iş birliği yaptığı gerekçesiyle "infaz edilmesinin" sonrasında ortaya çıktı.

Avukat ve sivil aktivist Rahda Abduş Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Saha infazları iyileşmenin bir yolu değil. İntikam almak ülkeye daha fazla yıkım getirecektir” değerlendirmesinde bulundu. Abduş, “eli kanlı olanların cezalandırılması ve yargılanması için özel mahkemeler” kurulması çağrısı yaptı. Sivil aktivist Selma el-Seyyid Şarku’l Avsat’a konuştu: “Masum insanları haksız yere cezalandırabilecek bu tür duygusal önlemlerden çok korkuyorum.”

Diğer yandan İsrail, Suriye'deki yeni gerçeklikle başa çıkmak için bu ülkenin derinliklerinde “kontrol” (işgal) ve “nüfuz” (istihbarat) alanları bulundurmayı planlıyor.



Gazze'de ateşkes anlaşmasına dair neler biliniyor?

Gazze'de İsrail bombardımanlarıyla öldürülenlerin sayısı 47 bine yaklaştı (AFP)
Gazze'de İsrail bombardımanlarıyla öldürülenlerin sayısı 47 bine yaklaştı (AFP)
TT

Gazze'de ateşkes anlaşmasına dair neler biliniyor?

Gazze'de İsrail bombardımanlarıyla öldürülenlerin sayısı 47 bine yaklaştı (AFP)
Gazze'de İsrail bombardımanlarıyla öldürülenlerin sayısı 47 bine yaklaştı (AFP)

Gazze savaşında taraflar, ateşkes görüşmelerinin son aşamasına varıldığını bildiriyor. 

Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, müzakerelerin son ayrıntılarının görüşülmesine devam edildiğini söyledi. Anlaşma taslağının Hamas ve İsrail'e gönderildiğini belirten Ensari, "Gazze'de ateşkes, anlaşmaya varıldıktan çok kısa bir süre sonra yürürlüğe girecek" dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da "Hamas teklifi kabul ederse, anlaşma tamamlanıp uygulanmaya hazır olacak" ifadelerini kullandı. 

New York Times (NYT), Doha'daki Hamas yetkililerinin, Gazze'deki örgüt liderleriyle iletişime geçerek anlaşmayı ileteceğini fakat bunun zaman alabileceğini yazıyor. Bu komutanlar arasında, İsrail'in saldırısıyla öldürülen eski Hamas lideri Yahya Sinvar'ın kardeşi Muhammed Sinvar da var. 

Ateşkes taslağıyla ilgili bir bilgi henüz paylaşılmadı. Kimliğinin açıklanmaması şartıyla NYT'ye konuşan bir diplomat, muhtemel ateşkesin üç aşamalı olacağını belirtiyor. Bu süreçte İsrail ordusunun kademeli şekilde Gazze'den çekilmesi, Hamas'ın da elindeki rehineleri serbest bırakması öngörülüyor. Bu rehineler, İsrail cezaevinde tutulan Filistinli mahkumlarla takas edilecek. 

İsrailli bir yetkili, ateşkesin yaklaşık 6 hafta sürecek ilk aşamasında Hamas'ın 33 rehineyi bırakacağını söylüyor. Kaynak, İsrail'in de bunun karşılığında yüzlerce Filistinli mahkumu serbest bırakmaya hazır olduğunu belirtiyor. Hamas'ın serbest bırakacağı rehinelerin çoğunun canlı olduğu düşünülüyor.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısıyla başlayan Gazze savaşında ateşkes görüşmeleri aylardır tıkanmıştı. NYT, Donald Trump'ın 20 Ocak'ta göreve gelmesinin, süreci tekrar hızlandıran unsurlardan biri olduğuna işaret ediyor. 

Kimliklerinin açıklanmaması kaydıyla Times of Israel'e konuşan iki Arap diplomat, Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi adayı Steve Witkoff'un, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yla görüşmesinin ardından süreçte büyük ilerleme kaydedildiğini belirtiyor. 

Diplomatlar, "Joe Biden'ın bir yıl boyunca yapamadığını Trump'ın tek seferde hallettiğini" söylüyor. 

Witkoff, 11 Ocak'ta gittiği İsrail'de Netanyahu'yla bir araya gelmişti. Diplomatlar, görüşmenin "gergin" geçtiğine işaret ediyor.

Diğer yandan BBC'nin aktardığına göre Gazze'de "insani bölge" ilan edilen noktalara mayıstan beri en az 97 kez saldırı düzenlendi. Sivillerin tehlikeden uzak tutulması için kurulan bu bölgelere saldırıların mayıstan beri yoğunlaştığı, bu ay ise en az 22 bombardıman gerçekleştirildiği bildiriliyor.

Independent Türkçe, New York Times, Times of Israel, BBC